
de* Paffione
Dominik
) I A L O G U S
B- MAR IÆ ET ANS E LME
DE PASSIONE DOMINE
» g—\ A N CT US Anfelmus , longo tempore cpm jejuniis, lachrymis, & orationibus
V gloriofam Vireinem * exoravit , ut ei * revelaret quaüter ejus Films paflus eft.
I Tandem Beata Virgo ei apparuit, & dixit : Tanta & talia pallus eft dileftus. Fftius
r" meus quod nullus fine lachrymarum effufione dicere poteft. Tarnen quia glorificata
Æ m ; ’flçre non poflùrn : * ideo tibi paffionem mei Filii per ordinem expltcabo. Beatus
ergo Anfelmus quæfivit per fingula, Si beata Maria ad fingnla refpondit.
C A P U T PRIMUM.
De truditione Çhrifti, ne ejus orntione in horto.
A n s e lmu s .
al. Quxfivit * r 'X ï c mihi, chariflima Domina, ¥ quale fuit ini-
&*dixit,'U0 * * ' * tiom paflionis Filii toi ? £
ai. quaiuer Ma r i a . Quando Filius meus à corna fada çum
fncholÆ difeipulis fuis furrexit, Judas Scarioth facerdotum
Refpondit principes adiit, & Filium meum tradens, pto tfiginw.
aa'*genteis ta ♦ denariis vendidit.
A. Quales.fuerunt illi denarii?
M. Ilmaclitici, quibus etiam Jofeph vendicus fuit
'if. multos ante * quatuor millia annorum , & hæreditaria fuc-
innos ceflione fuerant devoluti ad illos Judaros, qui Filium
ai. vaiebat meum emerunt, & unufquifque denarius valuit * define
» cem ufuales : Judas verb ita avarus fuit, cjuod quan.
do denarios vidit, Chriftum pro eis vendidit: & licet
Chriftus ei prardixiflet faspius j tarnen ille Judas per
<si. fe non e-hoc * non fuerat emendatus.
mendavetat ^ Fuifti tunc * cum Filio tuo, & difeipulis ejus ?
concî'uo'cum M. Non | fed feias quod quando Filius*meus ccena-
difcipuiîs verati& pedes difcipulorum laverat, & corpus fuum
& fanguinem difeipulis dederàt, & dulciter prædica-
verat, ac Judas Pontifices adierat ; Filius meus de
monte Sion cum difeipulis fuis per portam ad natato-
riam Siloe4 ubi erat hortus, quem introivit, & difeipulis
dormientibus afeendit ad montis Oliveti pe-
dem , quantum ad jadum lapidis à difeipulis, & ora-
41 ad Patrem vit * fic p«rem : Exaudi me, Domine, quoniam be-
die«. m „lana efi mifericordia tua : fecundum multitudinem
6i. ■,m\çirat]ornim tuarum refpice in me. Ne avert at fail
à e diem mam à * puero tuo : quoniam tribulor, velociter
exaudi me lntendè anima me a , & libera earn, propter
inimicos mens eripe me.
A. Quare oravit ? • ^
M, Propter très rationés. Prima j quia delicatè nu-
tritus fuit,utpote filius Virginis, & de ftirpe regia na-
tus : quia nobiles magis dolentquando læduntur,
al. tufticî quam * ignobiles. Secunda ; quia tanta anguftia eum
invafit,quod guttas fanguineas fudavic de toto corpo-
ai. quia Deus re j * & quia Deus erat, ideo omnia quæ * paffurus
fuit, & ideo
A.erat praêfcivit : videlicet, * confpuitionem, blafpbe»
mias, flagellationem , prucifixiouem, & hujufmodi,
* Licet enim furfeiat q :bd mori debeat,tamen nefcitd.wii
. quid mors lapiar^ mfi quando funis ftiingit collum:
fed Filius meus, omnia.præfcivit tanquam Deus &
homo. ] Tertia : quia præfçivit qubd Judæi non de-
berent ei mifereri. Et quando fie oravit : Pater} fi uni.
* pojfibile efi, tranfeat d me calix ifte : verumtmen
non mea voluntas , fed tua fiat : Angélus Domini apparuit
ei confortons eum, & dicens: Conftans cfto,
Domine, modô^eftus humanum * redempturus es. / de
B
G A P U T II.
De Çhrifii comptehenfîone.
P Oft hoc Filius meus ad difcipulos rediit : eofque
dormientes invenit, quibus & dixit:: Non pom-
fits und hord vigilare me cum ? * Et adjecit : Ecce aj>~
p'ropinéjuat f cjui me tradet : & efee Judas venit cum J
turba ^ magna, dixicque Judieis : Duo * confimiles AJ]
funtjfeilicet,Jacobus & Jeius ; urtde do vobis fignum: tU „a|
(fuemcumcjut ofculatus fuero, ipfe efi j tenete eum. t PlKS
cùm Judas accederet cum turba, proceflit Jehis|
eos, dicens, Qaem e/uaritts ? Qui refponderunt : fi-
furn Na^arenum. Quibus Jefus : Ego f um. Et cum |
dixiffèt, Ego fum : Omnesceciderunt retrorfum. he- J
C rum dixit Jefus : Si me ejuàniia, finite bos abire. 111 ' |
Scriptura impleretut : Quia ejuos dedifii mihi i |
perdidi ex eis quemauam. T une * accedens Judas olcu-
latus eft eum , cui Jixit Jefus : jWu , KjÿSj f t a S E '(
hominis tradis ? A t illi injecerunt mania tn fefur» ,
tenuerunt eum. Tunc Petrus eduxit gladium, & PeI’ ,>■
cufîït fervum principis * facerdotum, qui yocabatu ^ J
* Malcus.
A. Contigit ibi aliquod miraculum ? . i
M. Filius meus applicùit fibi fervum, & c.ura^
auriculàm ejus, & dixit Petro : Mitte gladium m Vjg
ginam. Omnis enim qui acceperitgladium, gladio
DE P A S S I O N E D O MI N E
W . put dt quia nl>n pofium rogare Patrem meum \ A
l, ‘gxhibebit mihi plufquam ditodccim leglones Anf
eloritm ? Tunc omneS difeipuli, reliefto ieo , fuge-
Die, * piiflima Domina, fuifti iiunc * Cum illo j
Non., )'
A. * Quare, ci\m eum tantum diligeres V]
| M. Nox inftabat, Sc non expediebat ut * juvenculi
tunc foris invenirentur. ]
A. Ubi ergo dulciffima fuifti >
Fui in domo forbris me's,mätris Johaiinis Evaii'i
° A. Quomodo ergo vel * quis nuntiavit tibi quod
Lfaduni fuit? . _ - ! R ,
U- M. Audi nunc, Anfelme, quod multum eft lamen-
[ cabile. Venerunc * difeipuli currentes, & lachryma-
u- biliter clamantes: O chariflima Domina, diletftus
h pjiius tüus Dominus & mägifter noftereäptus eft : Sc
ic nefeimus quo ducatur jam ligatus j vel quid fiatei’j
'ml. * vel utrurri fit ocfcifus. ] |
A. Flüvifti tunc, Dqmina ?
Mi Licet feirem quod genus humanum eftet redempturus
; tarnen propter macernum afFetftum, doloriä
gladius, * de quo Simeon prsdixeratj animam iheärn
pertranfiviti
• 6 Ä P U T I I I .
i)e Chrifti deduftione ad Ann am, & Petri
nsgatione.
A NS EL'Mt7ii
QUo tunc fuit dutftus Filius thus diletftus ?
M. de horto prafeditfto per vallem Jofaphat
,ita-^per porcatii auream,& dutftus fuit in palatiumScri-
du'barum , & Pontificunrt , & Pharifieorum', iuxta tem-
plum,in domum Annae:& quajfivit Annas de do-
ftrinaejus, & difeipulis. At ille refpondit,: Egd pa-
lam locutta füm mundo : ego fernper docui in fynagpga
•cne- & in templo, ubi omnes Judai * conveniunt j & in
occulto locutus fum nihil: quid me iriterrogas , * in-
terroga eos qui me aUdierunt, quid locutus finii eis :
ecce hi feiuntquid dixerim eis. J Tunc afliftenö unus'j-^
minifttorumi dedic ei alapam* inexpertafe Crudelitatis,
dicens: Sic refpondei Pontifici ? Filius autem meus, ut
ägnu5 manfuetus, refpondit ei: Si male locutta fum,
teßimonium perhibe de niqlo : f i ' bene, cur me cadis?.
'• Tunc * velaverunt oculos ejus canquanil furis : Quod
tamen nullifit, nifi prifti condemnetur. Et illuferünt
ei tota no6be, fpuentes in faciem ejus, & * percutien-
tes eum , dixerunt, Propheti^a * nobis > quis efi djui te
fercuffit t Johannes verb exillens intui, quia notus'
eratPontifici,introduxitPetrum. Quem vidbnsoftia-
na dixit: Tu es ex difeipulis hominis ifiius? Petrus
vero ter negavit cum juramento, qubd numquam
eum vidifTec, neque noviiTet. Ec ftatim gallus canca-
vit. Et * ednverfus Je Cut refpexii Petrum $ & recorda-
tus eft Petrus verbi * Domini quod dixerat e i: Quid E
?nas tfudm gallus cantet, ter nie nsgabis. Et egreffut
Pttruiflevitama>b.
Ubi fuifti 3 chariflima Doiiiinä, * cum haec
nerent ? .■ \ •
^fu«« f StetiiW eftm difeipuli mihi * dixiflent qu* fadtai
mm uerarit , omnia ofla meäcontremüerünc, furgenfque
cucurri cum Maria Magdalena juxta templum, au-
dienfque tumirltum * in domo Annae,volui inirare,fed
non ^Um permilla: unde fiabam foris plot ans, & damans
: Heu diledre Fili mi, lumen oculorum meorum,
e. T 1S caP’M 0160 aquam:& oculis meis fontem lac
tymaru ut plangam * interfeiftionem Filii mei.Ma-
ao,/-a VCr° ^ agdalena circuibat undique, 6c introfpi-
^'»cieiis per feneftras , qus audiens negationem Petri,
c°mmota * funt omnia vifeera ejus pro defolatione ,
4857
uniei Filii mei, eo quod princeps difcipulorum eum
negafTet j Sc dixit, O Jefu * bonequalem finem for- *i- duicis
titus es, yel quid fiet de te, cùm ifte.princeps * difei- omnium9'U
pulorum te negaverit. O duicis Jefu non te negabo digpofcitui
* in æte'rnum.Ego autem iftabam plena dplore audiens *4
omnes illufion;s & contumelias, quasFilio meo dile-
bto inferebànt, Sc Petrum negantem, Sc onjnia quas
rota node ibi fiebànt. *Etcùm Petrus tertio negafTet,^ Cumergo
Filius nieus eum refpexit, & eo quod eum pegaverat, ^etr“s tucA
ftevitamarè : egreftus foras invenit nos foris liantes,,^ fe^ Finufque
* Sc tadta dbiore cordis intrinfeeps dixi ad eqm, Petre ^
Petre, quid agitur cum Je fu , * vel ubi eft Jefus ? proper quod
Qui clamans & ejulans lachrÿmofa voce te.lpondit :
HeiijCljariSflima Domina, abfquc mifericordia trada- pttré'
tùr, & cruciatur * ufquead mortepi. ÎBt currens ab- *lt
fcondic fe pree timoré in lapide, qui voçatur galli- tu:
çantus , & non comparuit donee Jefus mortuus fuit
in cruce.
A. Die mihi, Domina chariflima, quid fecifti cùm
hoc audires?
M. Gladius Simednis pertranfivit animam meam,
C A P U T IV.
De Chrifti dedutlibnc ad Caipham, ■
A n s e l m u s .
Die mihi quid fadum fuit poft bapc h
M. Manè fado eduxerunt eum de domo Apuré
-, & duxerunteumàdCaipham "principem lacer- al.. Pbonfi^
dotiim. * Turic primo , poftquam captus fuerat vidi eürh
eum , & accurrens qùafi leæna raptis foetibüs vide- tune vidi,
bam illam defiderabilem faciem fputis Judæorum ma- « « « $ fuit
Culatam, dicens làchrymando, Heu diledilfimeFili, al- «ine»'di-
quàm + miferabilein te modo video ; quæ totiens dul- £“ *“&■ pfc
cilfitpo tuo alpedügaudebami. Et volens ilium 'am- «ns.aitaqué
pledi, non fui permifla accedere, fed trufa à judæis li^aiïknbi-
huc& illuc, concumeliosè fum amocu, & populusliter
undique concurrebat, ûcut quando furef & latrones
condemriancur.'
A, Habuifti* aliquam fpem quod liberari polfet ? «/. tuno aü-
l M. Etiam : * feiebam enim quod ingenipfus fuit & cu
facundus, & fperabam qubd fe excufatUrus eftèt, fi dêfidïtio m
ad judicium veniret : tune ftetit quafi agnus manfue- mater^Tfcn
tilfimus, Sc non àperuit os fuiim ; fuit etiam ita ami- bam ùaque
cabilis, quoi fperabam quod deberent ejus mifereri; luod,ca
Et mbdico tempore dilapfo, adeo confputus fuir ,
quoi quàfi leprolus apparebat. Invenerunt enim ifti
milita falfa teftimonia * contra eum : dijçeptes eum ai. »mit.
elfe legis d^fteudorem, & populi * fubverforem. o/. pemrfo-
T andern duo fui f i tefles accefierunt, dicentes : H ic rem
dixit, ‘Pojfum ' defiruere templum Del, & poft tri- »1. in tridue
duum readifiçare illud. Et Caïphas dixit,: Die nobis
f i tu es Chriflks. Jefus refpondit: Si dixero vobis j non
creditis mihi. Si atttem interrogavero vos ; non ref-
pondebitis , neque dimittetis : Amen, dico vobis 5
amddo videbitis filium hominis fedentem a dextris
virtutis Del, & venientem in nubibus call.. Tunc
princeps facerdotum * feidit veftimenta fuq , & ait :
Quid adhuc defideramta te fies? Audiftis (flafphemiam.
Quid vobis videtur ? Tune omnes clamabant : Reus
eft mortis. Hac prolata fententia, gladius Simeonis
pertranfivit animam * meam. 'fcwSSn
C A P U T V.
De Chrifti ad Pilatum deductions,
A n s e lm u s .
QÜo tunè dudus fuit?
M. Ad Judicem Pilatum. . ,
-A. Sperafti ibi aliquid, Domina charilfiina i
Qs<i