S. A N S E L M I L IB . C O N T R A IN S I P I E N T EM .
• jv r.rmn einc eft A non poffit} ncc cam alictijus objedionis infirmari
aut fi quis talis mvemtur; non mod*» I * jj j f t j f ig Tantam enim vim hujus k probatio-
;fpucndus ,fidr& ‘Pfe J a n e ris in 1 continue f.gnificatio; ut hoc ipfiim quod
dicitur, ex neceffitate, eo ipfo quod mtelligitur
vel cogicatur, & revera probetur .exiftere, & idip-
fum ellc quicquid de divma fubftantia oportet credere.
Credimus namque de divina lubftantk, quicr
quid * abfolme cogitari poteft melius effe qu^m
die. Verbi gratia : Melius eft efle sternum, cpAm
non «ternum : bonum , quam non bonum : immb
bonitatem iptam, quim non bonitatem ipfam.
Nihil autem hujuimodi non efle poteft, quo ma-
jus aliquid cogitari non poteft. Needle igicur eft,
1......... _______ mm KSk m rffo nniemud de
a p t it
qu* mtju-
ntu potofl
gitan, cogitat
$uo ma]us
non potoftco-
ptasi . to ipfi
e probalur *xinegat
aliquid effe, quo majus nequeat cogitari; utique
intelligic & cogiiac negationem, quam fecit : quam
negation«!, intclligere, aut cogitate non poteft fine
partibusejus : pars aiwm-ejus tft. r °
mn poult. Quicunqtft igitut hoc negat; mtelligit &
cogitat, quomajus cogitari ncquit. Palàm autem eft
quTafimiliter poteft cogitari & intell.g., quod * non
poteft non effe : majus * verb cogitat. qui hoccog.tat,
quàm qui cogitat quod pofiit non efle. Cum ergo co-
gitatur, quo majus non poffit cogitari, » fi cogitatui
quod poffit non effe, non cogiiatur quo non poffit co-
. r . j ___ ^.ivi fimn 1 rnaitar:
non W t
'Dtv'Jfrb.
jus COgittri
pofiit cue ,noncogitaturquo nonpoffitco-p , cogitari W , elfe M H f c dé
gitarimaius. —......... -■ n. . o p o rL Gratias V * ben.
cogitari. Quare qui cogitat quo majus non poffit cogitari
; non cogitat quod poffit, fed quod non poilu non
efle. Quapropter neceffe eft effe quod cogitat ; quia
quicquid non effe poteft, non eft quod cogitat.
C A P U T X.
limitas rationis praditla, & litclli claufula.
,U to quia monftravi me non infirma , fed fetis
ineceflarià argumentatione probaffe in prarfeto
libello, reipfa eriftcre aliquid, quo majus cogitari
divina effentia credi oportet.ago *benl-
gnicati tu* & in reprehenßone, & in laude opuf-
culi mei. Cum enim ea, quae tibi digna fulcep-
tione videntur, tantä laude exculifti; iacis apparet,
quia qua: tibi infirma vifa lunt, benevolcntia, non
malevolcntiä * repiehendifti.
SANCTI ANSELMI
CANTU ARIEN SIS ARCHIËPISCOPI
l i b e r d e f i d e t r i n i t a t i s
ET DE I N C A R N A T I O N E VER BI :
Contra blafphemias Ruzdini, five Rofcdini x. J
P R JE F A T I O.
U AM VI S poll Apoftolos, fandi Patres & Dolores noftri multi
tot & tanta de fidei noftra: ratione dicant ad * confutandam infipien-
tiam,&frangendarh duritiaminfidelium;&ad pafeendum eos, qui,jam
corde fide mundato, ejufdem fidei ratione (quam poft ejus certitudinem
debemuselurire) deledantur j ut nec noftris, nec futuris temporibus^
ullum iliis parem in veritatis contemplarione fperemus: nullum tamen
reprehendendum arbitror,-fi fide ftabilitus, in rationis ejus itidagirie
fe voluerit exercere. Nam & illi, quia breves dies font, non omnia, qua*y- «<* h
pofierit, *fi diutius vixiflent, dicere potuerunt: & veritatis ratio
ampla, tamque profunda eft, ut a mortalibus nequeat exhauriri: & Dominus in EcclefiaTua,
cum, qua fe efte ufque ad confummationem feculi promitfit, gratis fax. dona non definit
impertiri. Et^ut alia taceam , quibus facra pagina nos ad inveftigandam rationem invitat,
ubi dicit: Isfijicredideritis. non intelligetis, aperce nos monet intentionem ad intelle&um extent ^ * 7-«
derej c^m docet qualiter ad ilium debeamus proficere. Denique quoniam inrer fidem&
fpeciem intelle<ftum, quern in hac vita capimus, efle medium intelligo, quanto aliquis ad
ilium proficit, tantoeum propinquare fpeciei, (ad quam omnesanhelamus) exiftimo. Hac
igiturego confideracione, licet fim horno parvee nimis fcienrice, confortatus, ad eorum, qu?e
credimus, rationem intuendam, quantum fuperna gratia mihi dare dignatur,&liquando* Conor *i. cnatf
afliirgerej & crim alrquid, ~quod prius non videbam, reperio, id aliis libenter aperiojqua-
tenus quid fecure tenere debeam , alie.no difegm judicio. Quapropter, mi Pater & Domine,
Chriftianis omnibus cum reverentiaamande, & cum amote reverende, Papa Urbane, quem
Dei providentia in fua Ecclefia furnmum conftituic Pontificem, quoniam nuiii re<fti&s poftum,
veftrie Sanftitatis piTefenco confpe<ftui fubditum opufculum: ut ejus audoricate, qua: ibi fufei-
pienda funt, approbentui*, & qux corrigenda funt, emendentur.
B O M I N O E T V A T M V N I V E R
Ecelefite in terra peregrin antis, fummo Eont'ifici
"Urbane , Fratcr Anfelmus vita peceator, habitu
wonachus, Jive jubsnte Jive permittelite Deo , Can-
tuariermetropolis vocatus' Epifeopus, debitam fttb-*
jtttioncm, enrn bumili fcrvittoJ & devotis oration:bus.
rf^Uoniam divina ptovidentia veftram clrgic San-
V^clitatem, cui vitam & fidem Chriftia.nam cu-
ftodiendam,& Ecclefiam fuam regendamcommicteretj
ad nullum alium icdHiis refertur, fi quid contra Ca-
tholicam fidem oritur in Ecclefia 3 ut ejus audoritate
corngatur: nec ulli aliitutius, fi.quid contraerrorem
refpondetur, oftenditur; uc.ejus prudenlia examine-
tur. Quapropter ficut nulli dignifis pofliim 3 ita
nulli libentiiis prxfentenT epiftoiam , qu&m veftr«
deftino lapientia; : quatenus <fi quid in ea corrigendum
eft, veftramcenlura caftigeturj & quod* re*
gulam veritatis tenet ■, veftrS audoritate roboretufi
C A P U T I.
Scribendi ovcafio,'& flsitUs qu&ftionls.
CUm adhuc in Bccci monafterio eflem Abbas *viJel t- ep.
'prxfumpta eft A quodam* clerico in Francia ca-
lis aflertio. Si in Deo, inquic, tres perfiona funt uya
tanrum res 3 & non funt tres res unaefuaejue per fefepa- clmjwtien*
ratirn, ficut tres Angeli, aut tres anima; ita tamen utf‘-.
potentia & voluntate omnino fint idem : ergo Pater &
Spiritus fanSlus cum Filto eft' incarnatus. Quod cum
ad ttie perlatum eflet} incepi contra hunc errorem
quandam epiftoiam , quam , parte quadam edita, per* Hunt tr,»m*
ficere contempfi, credcns non e& opus ellc j q u o n iam v‘stJ^ tm
& ille, contra quem fiebat, in Concilio & venerabiii««»/7s fed
Remenfi Archiepifcopo Raynaldo colledo, errorem