
Earn majores vires exhibere mf. cùm majores vires
exhiberet
C a p , 10.
In titulo. Peccans fit mfs. S. Mich. & ViB. pec-~
cans fit
Ibidem D. in textu. Rationalis homo mß. rationalis
natura
Col. x. A . Non aufert fibi aliquid quod mß. ViB.
. G cm. Bec. Non aufert fibi quod
Ex debito erat mß. ex dcbito Temper erat
Val de verum eft quod mß. Verum valde video quod
Quia fervus fit mß. qua fervus fie
Ibidem B. Data ea mß. data erat
C a p . i i .
Qua jam putabam mß. quia me jam putabam mß
Bec. i. qua me jam putabam
Semper habentem mß. Temper habere
Fortè liberati mß. forte libertari
Quamlibet aut liber mfs. quam liber
Ibidem C. Servus eft, per hoc mfs. Thu. 90. ViB.
Gem. 54. Servus eft, & per hoc
Quam Tervat, non habet, mfs. & Edit. Goth, quam
lervet, non habet.
Sufficit mihi hoc mß. fufficit mihi hæc
C a p . 11 . x
Ibidem D. In titulo. mß. S . Mich. Cur cum homo
non habet redtitudinem magis dicitur liber ,
quia cùm habet non poteft ei auferri j quàm ci\m
earn habet fervus quia cùm non habet non poteft
earn per Te recuperare. rnf. Ci fier. Cur cum
homo. . quia cùm habet, non poteft ei auferri,
quam c.ùm &c. ut in Edit. mß. Gem. 54. & 40.
cur . . quia cùm habet, per fe non poteft earn
recuperare
Ibidem E. Impotentia. Sive enim mfs. impotentia
non peccandi. Sive enim
Nifi per hoc quia mfs. nifi quoniam per hoc quia
Aut recuperare aut habere illam mf. Cißer. omit tit
aut habere
Qua poteft homo non peccare mß. non poteft non
peccare . .
Tag. ixx. col. i. A . Et cùm non habet,mfs.Thu. ^
& cum etiam non habet
Quoniam ab alio mß. Thu. quoniam ab illo
Quoniam fervus tunc non habet mfs. quam tunc
fervus cùm habet rnf. ViBorin. 9. quam tunc
cùm fervus habet mf. Cißer. quia fervus tunc
cùm habet
Cur homo cùm foladeft mß. Gem. ViB:. Cißer. cm
homo -cùm föl abeft
Quoniam dijcitur , cùm fol abeft > habere impoten,
tiam videndi mfs. ViB- Gem. Bee. 1. quàm dicitur
, cùm fol adeft , habere impotentiam videndi
Ibidem B. Habemus tantùm in mfs. habemus ta.
men in
Non hæc dubitaflem mß. non hîc dubitaflem
Ibidem C. Tibi, tarnen nunc fed mfs. tibi nunc, ft
Sic fint præfentia . . hujufmodi. mß. fie præfentia.,
habueris
Confuevi, noti mfs. confuevi cogitare , non
Ad induendum mfs. ad intuendum
C a p . 13.
Cel. 1. A . Difcernimus earn mß. fecrevimus
earn
Ibidem B . Die quoque fi mfs. die ergo fi
C a p . 14.
Ibidem C. Rationali creaturæ vel naturæ, multum
- mfs. rationali naturæ multum
Rationalis naturæ funt mß. rationalis creaturæ funt
mf. Thu. 90. rationales creaturæ funt
Eft Angelorum. Fa’dta mß, eft Angelorum & homi-
num. Fadfa
Ibidem D. fied Angelorum ele&orum , poft reprobo-
tum ruinam ; & hominum mfs. fed Angelorum
poft ruinam reproborum , & hominum
Hominum cacentium mfs. hominum illâ caren-
tium
Scilicet Angelorum mfs. fed Angelorum
Mihi fatisfecifti mß, fie mihi fatisfecifti
£Mß. Cißer. Bec. i. Explicit tra&atus de Libertate Arbitrii, editus ab Anfelmo
Archiepifcopo Cäntuarienfi.
C A S T I G A T I O N ES
E T VAR IÆ L E C T ION E S L I B R E
DE CONCOUDIA PRÆSCIENTIÆ ET PRÆ DES T IN ATIO NIS
N E C NON G R A T I Æ DEI CUM L I B E RO A R B I T R IO.
ßoüutus efi cum Mß.Gemmeticenßbus ft) tribus ViEtorinis olim notatis CC. 9. E E .iy
ft) RR. 3. mo Cißercienfi : Et cum Editione Goth ten.
C a p . I.
Ibidem col. i. A .Videtur quidem mfs. videntur fqui-
dem
Sed repugnant. mfs. & Editio Gothica fed fi repu-
gnant
Sine neceflitate mfs. fine ulla neceflitate
Fieri videntur mfs. ViB. Cißer.- fieri creduntur
Ibidem B. Hæc repugnare mfs. hîc repugnare
Præfcit aliud aliquid elfe fine mfs. prælcit aliqw
. ede futurum fine
Peccaturum vel non peccaturum , fed mfs, pecca-
PAg. 1x3. mfs. Gem.C. 19. ViB. RR. & Cifltr.
Incipit Liber Anfelmi Cantuarienfis Archiepif-
copi de Concordia Pr*fcienti* & Prsdeftinationis
& grati* Dei cum libero arbitrio mfs. ViB, CC, 9.
Liber Magiftri Anfelmi ,' Quomodo liberum ar-
bitrium Pr*fcienti* Sc Prsdeftinationi & Gratis
Dei non repugnet
In mfs. ViB. nulla eß partium aut Capitulorum dif-
tinftio. ‘ In a His mfs. & 'in Edit. Goth. & Colon.
eft'dißinBio >fed nulla Capitulorum.
In Prologo. Cur a bo mf. Cißer. tentabo
m tan ram vel ncxn peccMUtwn , tci-af. VM.
C c 9 - f '3,e* uon pec«1“.““«1 Wtuai,
tliim £■ »•»“d IwpoffiM«1 mf>- feqaitw
aliquU impofflbile r i ■ c
Cil i- -A. ’Ex ^ MBpoffiM'tss *>fi- ex &os nnpoi.-
fibditas
Vi*oi inde peccare mf. Gem. mtlu videor Mde pec-
' clte mfi. Pitt, ttifinr. JEihi vidaoi peccare
Si non pecco. mfs. fi non pecco & .ego
C A P- 1‘ ibiUm B. Ergo feiendum mfs. omitt. ergo
Aut proMbe* .dfe iajuftum mf. Cifter. »ut pr,ofci-
beat turn eSe iojuftnm
c.J'voluntas non mfs. quod voluntas non
tate
51 preefek aliquid mfs.. fi prajfcit Deus aliquid ,
Per. iA4- c<d- i. A. - Id eft ac fi dream mfs. idem
eft ac fi dicam mf. F ill. E E» 13. idem eft ae fi
dicatur ;
poiiuntur res effe, dicuntur ex mf. Fill. Cifter. po-
nitur rem efie, dickur ex
Aut quia ponuntur non efle , affirmantur mfs. ViEl.
aut quia ponitur non efle , aflirmatur
Neceflicas qua: rei pofitionem wi/}. ueceffitas rei po-
fitioJigm, '
Significac hie neceflitas mfs. fignificat hxc necefli-
tas : yr • ' '
Ibidem B. Simul efle 6c non pnefens mfs. fimul efle
non pr*fens
Simul & non fututum mfs. fimul nonfuturum
Ibidem C. Aliqua nupc eft mfs. aliqua non eft
Simul efle prseteritum , & non efle ^>ra»teritum. Sed
mfs. fimul non efle prateritum. Sed
Ibidem D. !0 mne fucurum quod- futurum : quod-
dam mfs. omne futurum efle futurum : quod-
dam '
Et ci\m futurum dicitur de futuro, fi eft futurum ,
futurum eft , fed mfs. 6c fi eft futurum , futurum
eft, ci\m futurum dicitur de futuro j fed
Gap..3..
Ibidem E. itiam qua: futura eft mfs. etiamfi eft fu-
cura . .
Col. x. A. Non aflerimus mfs. ViB. non afleritur
Ibidem B. Et fimilicer necelfe mf. Sc ficut ne-
cefle
Human* natur* & voluntati, ut mfs. human* vo-
luntati , in
Ibidem C. Operaretur eadem mf. FiB . operaretur
eadem
Eft eum velie mfs. eft earn velle
Et cum volt mfs. Sc cum jafn volt
C ap. 4.
Ibidem E. Pet hoc quod cum mfs. quia cum mf.
Cifter, pet hoc quia cum
Secundflm *ternkatem , dicat immutabilem pr*-
feienti^m mfs. feoundftm *ternitatis dicatur imam,
tabilem pr*fentiam mfs. PiB. 13. Cifter. feeunddm
sternitatis.. pc*fi:ientiam
^ag. 1x5. cel. 1. A . Sed tame« vult mfs. fed tan-
■ fiiin vult
Ibidem B. Et non ex neceflitate, eftm multa funt
wft. Et ex neceflitate , edm multa fint
Eft ei adite mfs. ViB. eft adire
Cap. ,5.
Ibidem D. Sed non eft quod mfs. ViB. non eft
quod
Veniacdicitur, cortftitui mf. eveniat, dickur conf-
tituifle
■^pad homines., mutare poteft mfs. apud homi-
.. mutari poteft
Ibidem E . Etiam Paulu-s mfs. etiam eft quod
Paulus
Col. x. A . In quodlibet tempus mfs. in quolibet tempprç
Ibidem B. Præfentia verb temporis omnia mf. præ-
femtia vero tempore lomnia
IbidemC, Qmne verum immutabiliter mß. omne
verum , Sc nifi vefum immutabiliter
Non fqribere volo mfs. FiB. non volo feribere
Res .aliter ejTe mfs. res tarn aliter eflè
Et quod fuit in mfs. Et quia fuit in
Ibidem D. Videtur poflè fimiliter mf. ViB. 9. vi-
decur fimiliter pofle mß, ViB. 3. & 15. videtur
pöflè fimiliter
In tempore eft mutabile mfs. in tempore elle muta,
bile
Et quando mf.Cifter. Et quoniam
Ibidem E . Aliquid eft Sc antequam mfs. ViB. &
Cifter. aliquid Sc eût, & antequam
C a p . 6.
Tag. \%6.col.i.C. Homini fortitudinem , alias cer-
titudinem pr*di<3:am , id eft , juftitiam mfs. hoirii-
ni re£titudinem pr*li£tam, id eft, juftitiam
Ab Angelis mf. ViB. 3. 9. & Cifter. Sc Angelis mf.
ViB. tj. in Angelis
Neceflitate aut neceflitatis vi impellente, fed haben-
tium mf}. neceflitate, fed habendum
Ibidem D, Neque ulla vi fieri poteft mft. <*r Edit.
Goth, deque , velle poteft
Quod facit, vult. Unde quod apertiflime mf. quod
Tacit. Unde quoque apertiflime
Et reéta Sc jufta mft. & re<fta , id eft, jufta
Col. x. A . Semper enim poteftas mfs. ViB. Temper
enim h*c poteftas.
C a p . 7.
Ibidem B. Aut res habeat efle mfs. aut res habeant
eflè
Et aftor malorum operum eft mft. Sc auófcor eft; ma-
lorum operum
Et ideo juftè mfs. Sc ideo non juftè
Ibidem C. Omnino carere mfs. omni carere
Aptiffimè monftravi mft. apertiflime monftravi
Juftitia vel injuftitia mfs. juftam vel injuftam
Ibidem D. Eft juftam vel bonam aliquid efle mfs.
efle juftam vel bonam eft aliquid eflè
Eft aliquid eflè injuftam vel malam mfs. efi eflè aliquid’,
injuftam vel malam effe mf. ViB. 13. eft a-
liquid efle , injuftam vel malam effe
Eft autem aliquid mfs. eft autem aliud
Ibidem E. Itaque de tanto malo mfs. de illo itaque
^ tantum malo
Tag. 1x7. col. 1. A . Nonne eft aliud mfs. non eft
aliud
Ibidem B. Non eflèntia mfs. non eft effentia
lea non re£ta mft. & Editio Gothica ira non eft
re«fta
Sola bonitate,, & mala non fua culpa , fed hominis
mfs. folä fpa bonitace, Sc mala fua culpa hominis
•
Sive culpa fua mfs. ViB. fine culpa fua
Et tarnen bona mfs. ut tarnen bona
Ibidem C. Tra&aturi Turnus mft. traftabimuj
Pars z. Opufculi- mfs. de Pr*deftinatione & Xiberp
Arbitrio.
C a p . 8. .
Ibidem E. Pr*ftitutio mfs. ViB. 3. & 13. ,pr*de4-
titutio
Col. 2. A . Juftificavit, fed mfs. juftificam, ied
C a p . 9. Û ,
Ibidem B i Eum hoc modo prædeftinare , dum mains
Sc eorum mala opéra n,on corrigit mfs. fi hop
modo dicimus prædeftinare Deum malos Sc eo-
rum mala opéra , quandp eps §c eorum nialo opéra
non corrigit