te déférait ; ornais homo ininjufiilia origiliem vivea- A iKtia naturali teceflit,& interdidtum concupivit ; mox
1 1
di fomit, cjùfe iiïjuftitia originale peccatum vocatur j
pro qua Omnis homo damnatur, nifi ei in baptilmate
•dimittatur.
ï) . Cùm omne peccatum, folà voluntate perpe-
tretùr : non video quomodo juftcînfanti recëns ani-
niato vel nato peccatum imputetur • præfërtim cùm
nullam voluntatem peccandi habeat, nüllamque ju-
ft'itiam facere vel înteiligere pr*valeat ?
.3M. Infans recens animaïus, vel natus, tribus de
•caufis reus exiftit. Primo, quia naturalem juftitiam
non habet, quam Deus primo homini contulit. Secundo
, quia debitor fatisfaciendi pro temeritate de-
fertionis exiftit. Tertio, quia miferias incurféndo fe
inutilem fuaDomino fecit. Omnis autem homo An-
gelis adæquandus juftus nafci debuit, ficut Deus con- B
ftituit. Sed quià banc Adam deferuit, Deus eana ab
omni porter irate foaexigir. . . _
D. Cùm feriptum fit : Filitu non portabit iniquita-
'tem Patrit. Et kem , unufq'iïifque onus fitumpoçtabit :
qqomodo juftè ab infante 'éxigitur quod à parente
dèlinquitur |
Mî Nullus peccatum exigitur ab alio j nullufque
pro alterius| fed pro fua ipfîus injuftitia punitur. Deus
juftitiam ab opini homineexigit, quam primo dédit :
omnis autem homo in natura eft Adam, in perlona
fîlius Adam,. Et quia omnis homo abfque hac jüftitia
hafeitur ; non pro hot quódeam Adam deferuit ; fed
quia earn ipfe non habet, 'punitur. Igitur quia naturalis
juftitia in infante non inven'itur , à juftitià Dei'juftè
concupifcentia eum fervum fibi fübegit, & ipfum óny
nefque pofteros fuos in cöcupifcentiagenerare coegit'
Igitur omnis, qui in concupifcentia concipitur, inju*
ftus nafci conVincitur j& ideó fi’abfque baptifmate"
quod eft mors Chrifti,moritur;in coelum Angeliscoæ!
qüandus nonaffumitur. Nullus quippe Angelis «qua-
bïtUr, nificuinulla injuftitia* ficut nee ipfisdomina- «/ r
bitur. Nemo autem mundus à fordc, nee infans ünius CMl
no&is in orbe.
CAPUT X I Ï Ï .
Quid eft concupifcentia.
D i s c i p ü L k s.
ADhuc fcrupulus animum meum tenét ,cui forti-
ter inhærefc •„ ' • ••;-. &
M. Quifnam ? *
D. Cùm caro infenfibilis fit, ac per fe nihil facere
poflït x nullâ ratione video qualiter adversùs fpiritum
concupifcere dicatut, & eum àd confenfum * I
attrahere aftruatur.
M. Hoc clavis David citiûs claufom referabit
qüoniam hominem carnem ab Adam, ahimam autem
à Deo haberé conftat : fed concupifcentiam nee ab
Adam, nee à Deo habere nullus ignorât. Cùm verô
anima carni junda fuerit, concupifcentiam ab eo trahit.
Duas autem vires anima: inelfe nullus dubitat
repéllitur, ac juftiffimè cum injuftis pcenæ à Deo £ unam qua corpus vivificat j alteram qua invifibilia
confiderat. Et ilia qua corpus vivificatur j aniinalitas
vel camalitas, vel ienfoalitas nominatur. Ilia autem
qua: invifibilia contemplatur, fpiritus, vel thens, vel
intelledus nuncupatur. Inferior ergo pars amnia: qua:
animalitas nominatur, acorpore quod corrumpitur,
aggravating fen fibus carnis immeifaab eis obruitur,
&lpiritualia oblivifeitur, tantftmin terrenis deleda-
tur: Et idcirco caro appellatur, & contra fpiritum
concupifcere affirijiatur. Superior autem visanifti*,
qu« Spiritus, vel interior homo, rtominatur, fpiri-
qui etiam in tertiam & quartam genera-
tionem peccaca jufte uleifeitur.
D. Nihil magis cupio audire.
C A P U T X I I .
Quomodo Dem in quartam Generationem peccata punit.
M a g i s t e r .
DEus in prima generatione peccata retribuit, dum tualia & ceeleftia ferutatur, caduca refpuens invifibi-
peccates pro naturali lege fpret& diluvio delevit. lium contemplatione deledatur, & ideo carni adver-
In fecunda generatione purtivit, dum delinquentes fari perhibetur. Dicitur autem concupifcere, * ficut,
pro idololatria marl Rubro obruit. In tertia genera- dicitqr auris audire.
done peCcantes multavit ,dum eos protranfgrefla le- D D. Quomodo poteft fpiritus ab anima fuperari;
ge feripta * bello exterminavit. In quarta generatione M. Sicut Adam ab E va: anima narnque uxor fpifubjicitur,
vindica- peccata * vindicabit, dum pro defpedo Evangelio
:ontcm- \ contemptores éxtremus ignis devorabit. Quamvis
em ftepe pro peccatis parentutn filii in fua ? injuftitia ju-
uüüia ftè deferantur, ut & hie & ibi puniantur. Quatiior
quoque genera font pecCandi, cogitatio., locutio ,
operatio,in malis petfeveratio. In tertia ergo & quarta
generatione , Deus peccatum retribuit i dum pro
fadtis in malis perdurantes punit.
D.’ Cum caro tantftm ab Adam aftumatur, anima
autem a Deo tribuatur ; mirum eft quomodo juftè
ab anima exigitur quod per carnem contrahitur.
M. Non puto te ita defipere ,ut arbitreris carnem
ritus feribitur : caro urriufque ancilla dicitur. Spiritus
itaque imperet uxori fuæ per rationem i anima obe-
diatmaritofuo per dilectionem : caro ancilla famule-
tur per operationem. Qnod fi uxor ab ancilla illé&a
maritum ad confenfum mali inclinaverit, & ipfe cum
ea per ancillam peccatum perpetravit : ficut ferpens
perfuadens, mulier concupilcens, vir confentiens pcc-
nis fubduntur ; fie jUftè caro illiciens, anima concu-
pifeens j fpiritus confentiens fimul à gaudio exclu-
duntur.
D. Quid igitur faciant ?
M. Sara,fcilice’t, anima Abrahæ, id eft, fpidtui
abfque anima hominem elfe: anima quippe ad hoc £ adhærens ^carnalia refpuat, fpiritualia'concupifeat ;
datur , ut caro vivificetur. Itaque ante acceptam
animam nihil a carne exigitur j nee ab anima ante
conjudfcionem carnis quicquam exquirirur, prader-
tim cum in fenifoe human* conceptionis nulla culpa,
ficut nec in fanguine vel in lputo,eife comprobetur-,&
* anima innocens a Deo creetur. Pofro anim* & cor-
' poris homo dicitur: & ob hoc debitum Ada: juft^
exigitur : & quia in iniquitatibus concipitur, in inju-
ftitia nafeitur, reus jufto j'udici ftatuitur. f
D. Quomodo in iniquitate concipitur >
M. In concupifcentia: omnis narnque homo debuit
fine concupifcentia generare: ficut manus manui jun-
gitur fine dele&acione. Sed quia primus homo k ju^
Agar ancillam, id eft, carnem foam vigiliis & jejuniis
ad bona opera conftringat: & fic eis Itaac, id eft, ve-
rum gaudium nafcetu.r, quo non difeordes, fed pe-
renni pace Concordes congratulentur.
D. Habet incrementum anima ?
M. Non quantitate ,-fed ratione.
D. Qnaliter nafeuntur quidam fatui, eftm anim*
rationales fint.
M. Dum craflior humor in vifcp matris’utero concipitur
j quodammodo anima in hoc corpufculo hebe-
tatur: ficut etiam adulti aliqu& infirmitate fenfu p«-
vantur.
caput
C A PUT X I V .
X)e animarum origine, & quales fint in 'infantibus.
D i s .c i p u l u s ,
SUnt anim* ab initio créât* > *
M. Deus omnia fimul & femel per mâteriam fe*
oil it ut dicitur : Qui fecit qua futura funt, poftmodum
■ 3UÏ’erauniverfaperfpeciem diftinxit.Abinitio*igitur
>r*anim* ^unt créât*.in invifibili materia: Formantur
I v-’ autem quôtidie per fpeciem, & mittuntur in corpo-
3erl* rum effigierti, ut dicitur : Pater meus ufquc mod'o
7 oeratur, & alibi : qui finxit fingittatim corda eo-
' ,m , y cft> an3mas-
D, Cùm Deus fommè bonus, & fumme San&us
non nifi bonas & fanftas animas creet, & ipf* anim*
propter obedientiam ejus corpora intrentjomni admi-
ratione & omni ftupore eft admirandum, cur eant in
infernum, fi iUud corpufculum mox fuerit mortuum?
M. Deus, à quo omnis .bonitas & omnis fanctitas
eft non nifi bonas & fanétas créât animàs, & ipfæ
a- * naturaliter defiderant corpus intrare, ut nos haturâ-
»• liter cupimus vivere : verumtamen cùm intraverintil-
lud’ immundum & pollutum vafculum, taiita avidi-
“ tare illud amplettuntur, ut plus illud diligant quàm
Deum. Juftum igitur eft, ut cùm ipf* * fordidum
vas imo carcetem quo includuntur, aniori Dei pr*-
ponant, eas Deus à confortio foo eXcludat.
D. Sciunt animæ aliquid in cor porous infantium ?
M. Legitur de B. Johanne Baptifta,quèd anima
ejus adhuc; in niatre fenférit Chriftum adefle : unde _
m. * patet animas quidém parvülôrû feientiâ non carere;
?ra fed præ debilitate corpufculi non poffe exercere : ? Di-
citur tamen quod nulla anima per fe ipfam plufquam
corpus feiat, nifi à vivificante fpiritu accipiat. ]
C A P U T XV.
Quomodo peccatum transfunditur etiam a parentibns
baptitatis.
D i s c i p u t u s;
A corrupti ; & idcirco morte digni, nifi Fûerint in morte
Redemptoris per bàptifmum vivificati. Sicut ergo
parentes pro foipfis in baptifmate font emundati, ita
niios oportet pro feipfis * per rüortem Chrifti in bap- 4/. pro mot-
tifmo renovari, ut dicitur : Omnes, * qui in Adam te
moriuntur, in Chrifto vivificabuntur,
* D. Si prægnans mulier baptizatur j prodeft infan- ai, ewi>.
ti illa baptizatio, fi in ea montur*?
M. Nihil. Nondum enim ficut Adath fuit natus : Sc
ideó in Chrifto non juditatur renatus. 1
D. Gur * non permi’ttit Deùs’quûfdam nafci ut ba- */. cur per-
ptizentur -, aut natos priùs fobtràhit morte, quàm re-mitlit
generentur?
M. Judicia Dëi abÿftus multa: * ideo occulta ,i/. ,WI/.
qùainvis caufa eluceat, cùm notum fit quod propter
eledtos fiat:ut videlïcet cùm iftos taitt immeritos &
D penè fine peccato viderint* in pcenà, & fe poft multa 4i. perire, &
facinora tam indebitos in gloria uberiùs jubilantes
Deo grates référant > cujus gratiâ tam méritas pcenas
evaferunt.
D. Quam poenam habent pàrvuli fine baptifmó
mortui i
M. Teneb ras tantum.
D. Nocet aliquid infantibus, quôd dé illicito con-
jügio, fcilicet de àdulterio, * vel cognatis, * vel Ca- ai. omit.
• nonicisjvel Monachis.velSanâimonialibus nafcuturî4/.
M. Nihil omnino, fi fuérint bapiifma confécuti ; ficut
nec tritieo nocet, fi furatum për furem fuerit fe-
minatum.
D. Nocent peccàta pareiltum filiis, vel ftlioruih
paréntibus î
M. Scriptum eft : Pater non port àbit iniquitatem filii: ez.. i s .v.xq.
nec filitu pùrtabit imquïtatem patris. Si filii paTetibus in
* malis non tonfenferint,ant parentes filios foos àb his ^ mai„m
prohibere nón potuerint j nihil nocebunt peccata alte-
rütrorumalterutris:ficutnefcJofoe*nôcùitquôdpravü ai. piofuft
patrem habuit, Sc r urfom non obfuit quod nequâ fi lia
genuit. Si autem parentes filiiS,Vel filii pàrentibus cqn-
fénfom præbuerint in peccatis ; mali font, * cum ipfis: cum ipfi
& jam non pro illofu,led pro fois malis dàninabuntur. “ iam
CTJr vocas coïpus immundum de homine Chriftia-
no natum?
M. Quia de immundo femine concipitur, ut dicitur
: Quis poteft facere rnundum de immundo conceptum
femine ? & alibi : in iniquitatibus conceptus fum.
D. Cùm homo totus in baptifmate emundetur, &
conjugium bonum prædicetur j quomodo fernen ejus
immundum dicitur ?
, M. Homo in baptifmate interiùs & exteriùs fan-
«ificatùr: fed f urfom fernen ejus. per çarnis concii-
pifçentiam coinquinacur.
D. Cùm ilia comixtio nequeat fieri abfque deledta-
tioneearnali, & ille infans nön poffit repugnare pa-
retuibus, ut puta adhuc informatus j quomodo ipfe
eft iniihandus, aut culp*, aut pcenæ obnbxius î
«« ^-r*men hujus pollutionis * propter fidem con-
jugii parentes defetit : ob injufticiam, autem prim*
pr*varicationis transfunditur, quafi hæreditario ju-
C Ä P Ü T X V I . &loiraummp nreouie
pio
De connubio cum confanguinea, & commatre, ac
filiola : & de poiygamia.
D i s c i p u l u s .
BSt grave peccatum , dueferé ebgnatam ?
M. Secundum naturam, nullum : fed feciin-
düm ftatutum * Ecclefi*, magnum. ai..«mii.
D. Quomodo hoc probas ?
M. Nullum fuit peccatum comederè pomum : fed
contra pr*ceptum Dei comedere, fuit maximum.
D. Quare olim fanéti PatreS duxerunt fuas con-
fanguineas 2
M. Charitas apud illos non extendit fe latius quam
ad amicos, ut dicitur: Diliges amicum, & ödiö habebis Matt, j;
inimicum. Debuerunt ergo cognatoriim filias accipere,
quibus polfent amorem impendere. Apud nos autem
in* generatione prolis : & ideó tenentur obnoxii E extendit fe charitas etiam ad inimicos, üt dicitur : Di- Luc.
culpa* Ad«, * in quo omnes peccaverunt, ] & in quo
omnes mortui font.
Di Si omnes in Adam mortui funt j quomodo naf-
cuntur vivi \
M. Sicut fi quis ad aliquam feneftram fe demoftret,
^ ftatim revercatur: fic homo nafeens quafi fe demo-
ftrat in mundo, & mox in mortem revertitur.
D.Si peccata relaxantur in baptifmo, cur baptizan-
*ür qui de eis nafeuntur.
“ M. * Si aliqua pafta veneno fuerit corrupta, omnes
^Paties ex eaconfe&i font mortiferi: fic in Adam fuit
corrupta i Sc ideo ex eo nati font omnes peccato
ligite immicos veftros. Quia igitur ipfe fahguis nos
cogit*cognatos.diligerejftatuitEcclefiaperSpiritum at. cognatu»
fan dum, alicnorum filias ducere, ut uxor inter nos
Sc extraneos fit dile&ionis vinculum, quo charitas fo
dilatet per omne genus humanum.
D. Quomodo probas non effe peccatum cognatam
ducere?
M. Licet duobus fratribus duas forofes ducere 2
D. Licet.
M. Soror uxoris me* fit mea cognata per ejus fan-
giiinem. Rurfus meus frater Cognatus efficitur uxoris
me* per meum fanguinem. Si igitur fecundilm nature
Ooo