48i - E L U C I D A R I I
omnes iij refurredione reformapuntur in tancum ut A
nec capillus de-eis pereat^-
D. Si capilli & ungues prscifi in locum fuum re-
deunt, nonne deformes erunc ?
mi. quod te- M. Non eft intelligendum quod*lint reducendi in
deant priorem locum: fed licuc figulus fi vas noviter fadum
frangac, 8c de eodem luto aliud faciat, non attendens
ml ubi anfa * quid prills anfa vel fundus fueritt ita * format Deus
*li iUudc'or- deeadem materia 4 aliud corpus huic valdedilfimile/*
pus cui cui omnis deformitas & 4 infirmitas abfit, & omnis
bit re °rm integritas 4 & decor adfit: * quamvis unumquodque
mern^rum in locum fuum Deus decenter reftaurare
decor poffit.
mi. D.Qiiam. £)_ Q^j h$c habuerunc binacapita, vel plura mem-
mI. Poffit, qui bra, vel quibus defuerunt aliqua, aut pingues auc
macri fuerunt, refurgent tales ?
M.
CAPUT X l l i i
De Judice, & Affefforibtu.
D i s c i p u l u s .
QUali forma apparebit4 ibi Dominus ?
M. Eledis'in ea forma, qua in monte appa.
ruit: reprobis vero in ea, qua in cruce pependic. f
D. Erit crux ibi,4 lignum, fcilicet, in quo Dominus *i
palTus eft ?
M. Nequaquam, fed lux in modum crucis fplendi.
dior Sole.
D. Quare faciet Filius judicium ?
M. 4 Filius fimilicudo Dei eft : Angelus autem &
homo ufurpaverant fibi limilitudinem Dei: juftum eft
ergo ut cui fada eft injuria,lubiuuk,, _ ö - _ I ’ judri cium faciat ip ro v*i“nl--
Qui hic 4 habuerunt duo capita, duo inde cor- a didarquamvis Pater 8c Spiritus fandus ei cooperêtur.
vel corpora” pora refurgent, & unâquæque anima habebit fuum
fclFIP 4 corpus, cui nihil indecens & déformé 4 adhæreat,fed
«/. caput omnia membra fana & integra, & omni pulchritudi-
hjbe«at ne plena * habebit.
mi. »mit. 4 D. Quid fentis de abortivis ?
M. In quantum eft femen patris, refurget in pâtre J
in quantum fanguis matris, refurget in màtre. ]
D. Qualia corpora jufti habebunt ?
M. Immorralia& incorruptibilia, & utfplendidum
mI. reproba vitrum perlucida.4 Reprobi quoque fimiliter immor-
verô is talia, 4 quoniam fine fine jugiter in morte dolentia:&
incorruptibilia in hoc quod cùm omnibus poenis affi-
ciantur , non confumantur : fed tantum tencbrofa.
C A P U T X II.
D .4 Erit ibi fedes in qua fedeat, uc dicitur : Sedcbitl/j
fuper Jedem majeflatü ? " 1 '* rVl . |fj
M. Chriftus dicitur nunc ftare, 8c pro fpönfa fua a
pugnare : tunc devidis lioftibus, & fponfa ad fe re.
cepta in majeftate fedebit : hoc eft humanitas in Di.
vinitate requiefcet. Super fedem fuam etiam fedebit
quia ab omni4labore in Ecclefia ceftabit. Tarnen quia ./.u J
homo ibi apparebit, fuper fedem de acre aflumptam c lc filj
ut judex federe creditur.
D. Habebunt Àpoftoli fedes,ut dicitur : Sedebitisßt. u«
per fedes duodecim, 4 judicantes duodecim tribus Ifraël ? lï-
M. Confcientiæ eorum funt fedes eorun î qui-
Q'
mI Dominus
De judicio ejttfque Circunßantiis*
D i s c i p u l u s .
I Ua hora fiet judicium ?
M. Media node, qua hora Angelus Ægy-
ptum devaftavit, 4 & Dominus infernum fpoliavit. ]
ea hora eledos fuos de hoc mundo liberabit.4
D. Qualiter veniet Dominus ad judicium ?
mi. ficut im- M. Sicut * cùm Imperator ingreflurus eft civitatem ;
Preffu°tut cT corona eius » & a^a lofignia prsferuntur, per quæ ad-
vitatem* vei ventus ejus cognofcitur : Ita Chriftus in ea forma qua
türe in'teffo aRendit, cùm Ordinibus omnibus Angelorum ad ju-
eiviutem dicium veniet : Angeli crucem ejus ferentes præibunt j D
mortuos tuba Sc voce in occurfum ejus excitabunt,
omnia elementa turbabuntur, tempeftate ignis & fri-
r/i/.jtf.«. ). goris mixtim uhdique furente : ut dicitur : Ignis ante
gMp. f.v. it. ipfHm pracedet, & in circuitu ejus tempe flos valida :
Sc alibi pugnabit orbis pro eo contra infenfatos.
D. Erit judicium in valle Jofaphat ?
M. Vallis Jofaphat dicitur vallis judicii. Vallis eft
fempör juxta montera. Vallis eft hic mundus,mons eft
ccelum. In valle ergo fit judicium, id eft, in ifto mun-
$I. in ifïö do, fcilicet in 4 aëre , ubi jufti ad dextram Chrifti, ut
oves, ftatuentur ; impii autem. ut hoedi, ad finiftram
ponentur.
al. autem ad D. Quomodo 4 ad dexteram vel finiftram > _
M. Ad dexteram, fcilicet, furfum in gloria; ad fi- ^
mi. autem niftram, deorfum in terra. Jufti * enim geminis alis
Pr«v. ti.v.-i* charitatis ad alta fublevabuntur ; ut dicitur : SanÜi fument
penrtas ut aquiU. Impii autem peccatis ut plumai.
à ter» bum 4 ad terrena, quibus toto corde inhæferant,
deorfum deprimentur.
bus devi&o mundo & vitiisj4quafiin fede triumphan- ,i.m
tes quiefeent. Sed & ipfi fuper fedes de aere videbütur
^ federe, ut dicitur \Sedebunt fuper fedes in judicio. |$ |
D. Qualiter fiet judicium ? !•
M. Nunc funt boni & mali mixti ; & multi videntur
boni, qui funt mali ; & multi putantur mali, qui funt
boni. T une ab Angelis boni à malis, ut grana à paleis,
fecernentur , & in quatuor ordines dividentur. Unus
ordo eft perfe&orum cum Deo judicantium. Alter
juftorum, qui per judicium lalvantur. Tertius impio-
rum fine judicio pereuntium. Quärtus malorum, qui
per judicium damnantur.
D. Qui funt qui judicant
M. Apoftoli, Martyres, Monachi j Virgines.
D. Quomodo judicabunt4 juftos ? c«
M. Monftrabiyit4 eos fuam doftrinam & fua exem- «
pla 4 fuilfe imitatos, & ideo regno dignos. 4 ,0
C A P U T X I V .
De judicandis & fine judicio perituris : de ira Del, &
de apertione librorum.
D i s c i P u ï.,u's.
QÜi funt qui judicabuntur ?
M. Qui opera mifericordiæ in légitimé conju-
gio exercuerunt, vel qui peccata fua posnitentiâ &
eleemofvnis redimerunt,4 eis dicetur : Venite benedict
Patris mei‘jEfurivi,& dedifiis mihimanducare &c.
D. Dicentur hæc fonis verborum ?
M. Cùm Chriftus homo ibi apparebit, & iph
corporibus adfiftent, poteft efîè quod hæc verba fona-
liter fient. Tamen cum fit ibi omnibus manifeftun1
per quod meritü quifque falvetur vel damnetur,niagis
nobis per hæc verba innuitur,per quæ mérita falyetur.
D. Quomodo judicabuntur ? r. # .
M. Ccelefti palatio, qui hæc fecerunt, digni cenle-
buntur.
D. Qui funt, qui fine judicio pereunt ?
M. Qui fine lege peccaverunt, pagani, fcilicet,
illi Judæi,qui fuerunt poft paffionem Chrifti. Na01
poft fuam paffionem legis obfervatio reputatur ido °"
latriæ fuperftitio.
ïi I B È II I I i.
D. Videbunt Chriftufn >
M. Videbunt: fed ad fui pernicierti, ut dicitur: Vi-
debiint in q^em transfixerunt : omnes namque impil
jn necem Domini confenferunt.
,. £)_ Quare dicitur de eis: Non refurjrcnt 'impii injtt*-
did»? ,•" ■' ; '*■
M. Non contuiget lllis , ut ibi judicent; ficut hic
fecerunt. De his dicitur: Pones eos tit clibdnum ignis
ifi tempore vultus tui.
j). Qui funt qui judicabUntur, & peribunt}
Judaei, qui anteadventum Chrifti fub lege pec-
caverunt;^ mali Chriftiani,qui malis operibus Deum
i. negaverunt : his dicetur, Vifcedite a me male d id j
Efurivi, & non dediftis mihi ttianducarc, &c. Quibus-
verbisinnuitur 4 quod ideodamnentur, qUiacrimina
fua eleemofynis redimere contempferunt.Etdebes noli
rare quodnon dicit: Venite, 4 benedico vos, nec dicit:
li Eifcedite, 4 mated ico vos : fed, quia eftis bene d id
Mnite : Sc, quia ejlis maledifH; difeedite.
D. Quis benedixit iftos j vel quis malediicit illos ?
M. Spiritus fandius quotidie per ora amicorum Sc
inimicorum eledos benedicit, ut dicitur : Benedi&i
vos d Domino. Et iterum : BeneditHo Domini fuper
vos. Reprobos verb per ora omnium maledicit, ut di-
citur: fldfledifli J qui decltnant k mandatis tuts.
D. Quomodo judicabunt eos San d i ?
M. Suis meritis oftendent eos nec fada net dida
ni fua fequutos, 4 8c ideo omni fupplicio dignos: hos in
ira fua conturbabit Deus, 8c devorabit eos ignis.
P, Habet Dominus furorem vel iram ?
M. In Domino non funt tales motus:qui,ut di-
i. citur, omnia cum tranquillitate judicas : fed cum in
reos fententia juftx damnationis profertur; irafei eis,
qui haec patiuntur, yidetur.
D. Habebdnt jufti defen fores,aut mali dccufatoreS?
M. Habebunt confcientias fuas. Ita namque omnes
a fulgore crucis illuftrabuntur, ut ficut nunc. Sol ab
omnibus videtur; ita omnium hominum etinfeientite
tunc ab omnibus in propatuld videantUr.
»• D. Quid eft quod dicitur, Libri aperti funt8c , liber
vit£, & , judicati fitnt mortni de his qua erant Jcriptd
in libris.
n. M. Libri funt Prophets , fiint Apoftoli, funt* alii
e perfedi. Qui libri aperti erunt, quia dodrina &
exempla eorum omnibus patebunc: in quibus omnes,
quafiinlibrisyvidebuntquidfacerevel quidvitare dd-
buerunt. Liber verb vit® eft vita Je fu , in qua omnes
quafi in libro Iegut quid de pratceptis ejus vel fecerut,
vel neglexerunt. Liber vits eft etiam vis divina,in qua
omnes fuas confcientias quafi feriptas videbunt.
C A P U T XV.
De fubfecuturis univerfale judicium, & thundi con fid-
grationes s ac de reformatione.
483
D i s c i p u l u s ;
^^Uid fequitur ?
. M.^Perado judicio diabolus cum toto corpore
!u°> ^ eft i cum omnibus impiis, in carcerem, id eft,
10 ftagnum ignis & fulphuris prscipitabitur: Chriftus
vero cum fponfa fua,id eft,omnibus eledis, cum
^utnphali gloria in civitatem Patris fui cceleftem
Hierufalem revertetur.
7 P ’ Qijjd eft , Tranfiens minifirabit illis ?
M. Hpc eft, remota fervili forma, talem qiialis
11. e toftendet fc eledis in Patris gloria, ut dicitur: Ada-
Heftabo i/lis me ipfum.
U. Quid eft: Tradet regnum Deo & Patri: 8c,
Mus erit omnia in omnibus ?
M. Id eft, Chrifti humanitas, & tota Ecclefia in
vinitate regnabunt}6c Deus erit gaudium omnium,'
A 8c gaudium fingulorum. 4 Singuli namque fingularea'.seAAagiii
gaudiùm habebunt, & omnes fimul de vifione iDei fin'8ulaie
gaudebunt,
D. Quid poftea de mundo erit ?
M. Confiagrabitur. Sicut enim olim aqua diluvii
mundo prævaliiit, 8c fuper montes omnes cqbitis
4 quindecim excreyit, ita tunc ignis prævàlens fuper al dnodecirn
Omnes montes * quindeciib cubitis àltiùs ardebit.4 aU j uode. \
D. Inceribit penitus mundus ? v<dtvnn*s
M. Rerum niutaBiliras, poenæ peccatr, fcilicet ua‘tnet
frigus, æftus, gran din es, turbines, fulgura, ^ & aliæ tonitrua
incommoditates penitus iiiteribut.-elementa verb pur- &a,i* in-
gara permanebunt, ut dicitiir : Mutàbis eis J & mû- p/^oi°.t!K.
tabuntur. Sicut eniih præfenS figura noftroriim corpo.
B riiha tranfibit, & longé aliarh hiiic incomparabilem
habettt : ita præfens mundi figura penitus4præceribic, 4i.interibft
8c longé àlia incomparabilis4 gloriæ fotnia èrit,ut di- gi0ria
citür : Faciet D.ominus coelum novum, & ter ram nd- ^ cc a[ v t
vam. Denique coelum ; Sol, Luna, ftéllæ , aquæ,quæ
nunefeftinant curfu irretardabili, quafi cu^iente$ in
meliorem ftatum immutari, tunc fixa Habiliter mane-
Bunt 8c quieta, & mirabili glorificatione immutata.
Nam ccelprti glbriam Solis * induet : Solfeptemplici- 4/. Jndncet
ter plus <jpiam hune lucebit, ut dititur: Sol habebit ^«eüucet;
lumen fêptem dieritm. Luna 8c ftèllæ veftiehtur inefFa- Ef“-iO V'ie>
bili fplendore. Aqua, quæ Chrifti corpus tingére meruit,
& Sandosin bàptifmate lavic, Oraneih decorem
cryftalli trarifeendet. Terra, quèingremiofuo Domini
corpus confovit, tota erit ut Paradifus. Et quia
C Sandorum languine eft irrigatâ, odbriferis floribus ,
liliis, rofis; violis immarcefcibiliter erit perpecuo decor
a ta. Et hæc eft mutatio dexteræ Excelfi : quia terra,
quæ eratmaledida, 8c fpinis addida, tunc in perpe-
tuum à Domiço erit benedida ; 8c làbot 8c doldr
Oon erit iiltrai
C A P Ü T XVI .
De torporibui beatorum, & eorum adjunftti.
Di s c i i?ulus .
D P Epkfti me <le bonis * dbmus Domini : die,qualia $
X y corpora habebunt Sandi}
M. Sepdésqiiàm Sol fplèndidiora, 8t prié anirtio
♦ agiliora.
D. In qua aetate, vel in qua riienfura erunt ?
M. Uc Chriftus, qùando refurrexit. VéruhÉaihen
cùm fit hic deledabile. pùèros fènibus mixtos, viris
mulieres, ldngis breves jundos cernere ; crédible eft
multb deledabilius elle ibi fingulis ætatibiis, fingulis
4 menfuris utrùmque fexuin virorü & mulierem conf-
picere : ficut hic deledabile eft diverfas votes in orga-
nis vel infidibus audire. Unde inagis credendum eft
omnes in ilia ætatë, & in ilia menfura 4 refurgére, */. c6nfurgt-
& ibi apparere ; qua contigit eos hinc migrarê. tc
D. Erunt veftiti, an nudi ?
H M. Nudi erunt, 4 fed omni decore fulgebunt ; & <•/. de
non plds de 4 aliis membrii, quàm nunc de gratiofis *1. illi* vii
oculis erubefeent. Salus autem juftorum & Iititia crût pudendi‘
illorum veftimenta : nam Dominus induec Corpora
eorum veftimento falufis, & animas eorüm mdumen-
to lætitiæ. Et ficut4 hic fimtdiverfa genera florum ut tm>ii \
in liliis albedo, & in rofis rubedo ; ita] diverfa gratia
colorum creditur fore in corporibus Sandorum, uc
alium colorem Martyres, alium habeant Virgines: 8t
hæc pro veftimehtis reputabuntur.
'P P *ƒ
è