
S idZ A N C T I A N S E L M I
qui per fidem & bonamoperationem nunc temper in-
habitat Ecclefiam., ipte tunc per fuæ gloriæ manifefta-
tionera ingredietur Ecclefiam. Et tune ceflabit ven*
tus : quia dashones ultcriùs non habebunt potefta-
tem flammas tencarionum vel commotione? tribula-
tionum emitere contra eam., Tune, enim pacatà ei
erunt omnia-, &. quicta.
* Sequitur : Qui autem in navicula erant, vénérant, &
adoraverunt turn„ dice ni es Vire Filins Dei es. Qui
in Ecclefia fidcliter inter procellas tentationum accèdent
A trantes adorabunt eum , ac perpetualiterlaudantes Fi-
lium Dei veraciter hune elle elamabune* T une enim
fiet', quodde eledtis à morte refufeitatis dicitur : Ve-
niet omtns caro , ut adoret coram facie mea, dicit Demi,
nus 'Et item' : Beats qui habitant in domo tua, in facula
Jaculo’ ùm laudabunt te. Nam quem corde crediderunt
ad jufti tiam , ore autem confefll funt ad falutem, hune
corde videbunt ad vitam, & ore laudabunt ad gloriam
contemplantes qualiter à Pâtre fit ineffabiliter geni-
tus , cum quo vivit régnât in unitate Spiritus lan&i
Deus I per omnia lacula fæculorum. Amen.
gaudèntes ad eum , & cum iplo regnumejus intBs&
cfecià cfcûfecSbc&^j
H O M I L I A IVIN
EVANGE L IUM SEGUNDUM MATTHÆÜM.
POß dies fex^affumpfit Jefus Petrum, & Jacobis} & Jo-
hannemfratrem ejus: & duxit illos in montem excel,
fum feorfum J & trän figuraties efiar.teeos. Et reliqua.
Quia Salvator noftereledtos fiios per hujus vita la-
bores ad illam, qua: laborem neteit, vitam futura
beatitudinis introduce« difpofuit ; modo per Evangelium
fuum fiidoresxSÈïia'minurn temporalium , modo
paimam pramiorum deferibit aternorum, ut, teilicet,
auditis agonum neceffitatibus, meminerint fibi requiem
in hac vita non eile petendam ; auditä rur-
fum dulcedine future beatitudinis, leviüsferant mala
tranteuntia, qua bonis Ip^raverunc remunetanda pft-
petuis. Chm enim fuas.fuorumque pafliones paulo fii-
perius pranuntiaflet, ait: Filius enim hominis venturus
eß in gloria Pat ris fui cum rfngeli' fuss : & tuncred-
det unicuijue fecundum of era ejus. Ubi poterant dif-
cipuli in fiiis cogitationibus dicere : Occifionem 8c
mortem nunc dicis efle venturam; quod autem pro-
mittis affuturutn te in glora Patris cum Angelorum
minifteriis & poteftate judicis, hoe in tempora longa
difFeretur. Pravidens igituroccultorum cognitorquid
polïent objicere, pratentem timorem pratend com-
• penlavit piamio. Subjunxit enim : Amen dico vobis,
fint quidam de hic fl.mtibus, qui non guftabunt mortem
, donee videant fill um hominis venienttm in regno
fuo. Ac fi diceret: Qualis venturus eft in fine, talis
ob incredulitatem veftram pratend tempore demön-
ftrabitur, * videntibus his qui hic amftunt. Nam
quia incertum eft omnibus tempus univerfalis jadicii,
incertaque fingulis hora fui exitus, & poterat longa
. videri pratens afflidtio nefeientibus quando requies
promifla vcnire.t: voluit piusmagifter aliquibu§ difti-
pulorum fuorum adhuc in terra degentibus aterna pro-
miffionis gaudia pnemonftrare ^quatenus & ipfi, qui
vidifient, & omnesqui audirc polfent, levius adverlä
prxlentia tolerarent, redufto fxpius ad mentem futur®
retributionis munere, quod expcöarent. Sum, inquir,
aliqui. ht; ftSntes, ejui non gußabunt mortem, donee vi-
deant filium hominis venienr cm in regno fuo. Vtniemern
quippe in regno fuo viderunt eum dilcipuli’fiii, qui in
ea claritate videruntfulgemem in monte, in qua pera-
6to judicio ab omnibus San&is in regno fuo. videbitur,
Sequitur enim m Evangelica narratione, id de quo
loqui volumus : Et poff dies fe x , ajfumpßt je 'us Petrum
, & Jacob um, & Johannemfrat rem ejus, & duxit
illos in montem exceljum feorfum. Qubd poß dies fe x ,
ex quo promille difeipulis claritatem lu® vifionisDominus
oftendic, lïgnificat Sanétos in die judicii re-
gnum percepturos’, quod eis promißt, qui non menti-
tur , Deus ante tempora facularia. Tempora quippe f<£~
cularia , lex artatibusconftant. Quibus completis , au-
dientä Domino : Zenite benedibti Patris mei, coffidcte
paratum vobis regnum a conßitutione mundi. PoiTunt
etiam fex dies promifl® dominie® vifionis 6v glori®,
perfeftionem bpnorum operum defignare, fine qui-
B bus ad contemplandam Copditoûs fui majeftatem «
V quilquenon valet pervenire. Quia enim Dominus Icx^*'^
ydiebus rerum creaturam formavit, & lèptimâ requie-
vit ab operibus fuis j rede per fex dies opera . bona,
quibus ad requiem pervenire debemus, exprimuntur.
Et quia qui Deum videre, & ad gloriam beat® refur •
reßionis pertingere concupifcit, debet agere bona
qu® novit j reélè poß dies fe x , gloriam fui regni
quam fpopondit dilcipulis, Salvator oftendit. Lucas
tarnen fie feripfit : FaSbum-eß autem poß hac verba iHCi,
fcre dies oüo, & ajfumpfit Petrum & Johannem & fa.
cobum , & afeendit in montem ut oraret. Secundum
quem Lucam odtava die Dominus promiflam futur®
oeatitudinis gloriam dilcipulis ideo manifeftavit, ut
oftensä cceleftis vit^ dulcedihe cunélorum qui hanc
£ audire pofiènt, corda refoveret, & odionario dierum
' numéro verum gaudium tempore refurredtionisdoce-
ret elfe ventürum., Nam & iple odlava die, hoc eft
poil lèxtam labbathi, qua crücem alcendit j ac lepti-
mam labbathi » qua in lèpuchro quievit, à mortuis
refurrexit : & nos poll lex hujus fæculi ætates, in qui-
bus pro Domino labores toleramus, ac leptimam îàb-
batilmi animarum, qu® interim in àlïa vitageritur,
odfcava profedlb ®tate relurgemus. Nam qubd Matthaus,
vel etiamMarcus, Dominum pofifex dies crans-
figuratum dicit ; nec ordine temporis, nec ratione my.
fterii difer^pat à Lucà 3 qui ofto dies ponit. Quia Matthaus
narrat medios tantum- dies, unde 8c abfolutè
p°ßfex dies fa dt um commémorât; hic autem primum,
quo hac Pominus promifit ; & ultimum , quo fua
promifla complevit adjungit, ideoque temperatiùs lo-
quens feri dies ofto ponit. Et in iatione myftica, ille
D foß fex mundi ætates Sandtis ab omnilabore quielcen-
dum, hic autem odtàvo tempöre difignat efle refur-
gendum. Tres autem dilcipulos -Dominus aflumpfit,
quibus glorificationem fuam oftenderet, vel quia qui
. nunc fidem fan dt® Trinitatis in charitate operantem
“lervant mtegram, tune de ejus revelata vifione peren-r
niter lætatur; vel quia très funt ordincs fidelium in w ^
Ecclefia , qui loli ad hanc vifionem pervenire me- [
reäntur , videlicet, prapofiti, & continentes, atque
conjugati. Quifquis enirqin aliquo trium iftorum gra-
duum inventus hon fuerit, ad gaudium vifionis hujus
non pertinebit. Petrus namque , propter prima tum
fuum , Prælatos Ecclefi® defignat : Johannes autem,
qui permanfifle virgo perhibitur, ccelibcs ac mundi
contemptores pramonftrat : Jacobus verb, qui fup-
E plantator dicitur, conjugatos & mundo licirb utentes
fignificat. Hic ergo tribus difeipulis t per quos
univerfi defignantur eledti, Dominus gloriam fiianv
oftenfurus/» montem eos d-.teit cxcelfum, ut doceat om-
nés qui hanc videre defiderant, non in infimis ja-
cere voluptatibus , non illecebris fervire carnalibus,
non terrenis adharere cupiditatibus ; led aterno-
rura amorc ad fuperna Temper e rig i,,& Angelic*
HOMILIÆ ET EXHORTATIONES . i
irnioditi* > pictatl’s » & Pacis & diledtionis, & boliita- 1
tis, & juftitiae vitam,quantùm mortalibus.poflibile eft,
femper imitari debere, juxta illudApolt. Noßraau-
[ *!* ujjconverfatio in ccelis (fi. Vnde etiam (alvatorem ex-
pttfamus Dominum noßrumjeßim Chriflnm , qui refor-
ßiabit corpus humilitatis noßret, c oh figurât um corpori
claritatisfua. Oftenfurus gloriam fu® Majeftatis, in
montem dilcipulos ducit, ut difeant ipfi,difcant omneS;,
nui hanc videre fitiunt, non eam fibi in hujus laculi
profundo , fed in regno fuperna beatitudinis efle qua-
rendanx, 8c ftudeant digni fieri afeendere in montem
Domini, & Kare in loco funüo ejus. Et bene Evangéli-
fta, ctirn dixiflet quia duxit illos in montem excelfum,
addlditJeorfum : quia jufti & tune Cum pravorüm vi-
cinia premuntur ; animo tarnen toto ac mentis inten-
tione, 8c operum exequutione feparati funt ab illis, 8c ]
in futuro prorfus etiam corpore ’8c loco fegregabuntur
ab eis, quando abfeondet eos Dominus in ab dito vuL
tus fui a conturbatione hominum -, & proteget intaber-
naculo fuo. Qui, juxta Lucam, afeendit in montem .
oraturus, & fic transformandus : quia in çoeli lecretam
altitudinem, ut verus pontifex, afeendit pro fuis inter-
pellaturus, fuäque gloriärtt eis ibi manifeftaturus; & ut
oftenderet quia qui beatam refuire&ionem expe&aut,
8c regem in decore fiio videre defiderant, mente in ex-
celfis habitare, ac continuis precibus infiftere debeant.
Sequitur : & transfigurais eß ante eos. Et refpltn.
duitfacies ejus ficut fois veßimenta autem ejus fatta
• funt alb a, ficut nix Lucas verb dicit : & faSla eft dum
oraret fpecics vultus ejus Mtera, & veftitus ejus albus
refulgent. Transfiguratus autem Dominus ante difei-
pulos, 8c in altera- fpecie vulusapparens, non formam '
humani corporis amifit, fed fuam fuorumque glorificationem
pramonftravit. FaSla eß enim fpecies vultus
ejus altera, id eft, altçrius gloria:, quando refpkn-
duit ficut Sol. Cujus, fcilicet, Ipendoris & gloria ela-
ritas ad naturam fufeepta humanitatis Ijpecialicer pertinebat.
Nam iflam ipfius Divinitatis ineffa.bilem &
inacceflibilem vifionem, qua*in aternam vitam bea-
tis mundo corde lèrvatur, nullo modo dilbipuli möi ^-
tali adhuc carne circundati poterant intueri. In hac
ergo transfiguratione Dominus & fui corporis gloriam
, qua per relurre&ionem erat illuftrandum pramonftravit,
8i elebtorum omnium quanta claritatjs
poft refurredionem futura fint corpora, pramdnuit.
,J* Nam & de illis alias ait : Tunc jufti fuigebunt ficut fol,
in regno Patris eorum. Et hic in exemplum futura.
clarificationis ipfiüs, refplenduit facies ejus ficut Sol.
Non quia Domini, & Sanäorum ejus, aqualis pof-
*fitefle claritas & gloria ; led quia -nihil fole clarius
videre novimus : non folum Domini, fed 8c Sanbfco*-
rum in refurredlione gloria folis afpebtui cömparatur,
quia clarius fole aliquid, unde exemplum daretur
hominibus , minime potuit inveniri* Poflumus
etiam per faciem ejus intelligere prafentem & ma-
nifeftam cognitionem humanitatis ipfius. Refplen-
duit ergo ficut fol facies ejus : quia in illo fiiperna
beatitudinis regno Sandlis omnibus ita refplendebic
unico ac fingulari fplendore clariflima etiam humanitatis
ejus coniemplatio,y?«<f fol unica 8c fingula-
r| claritate fuperat omnia, qu£ corporeis oculis In-
cida videndur. Veßimenta autem ejus, qua ficut nix
albedine reful 1ère, non incongruè SanAi ejus figuv.
raliter intelliguntur, Apoftolo, dicente : Quotquot
btpti^ati eftü, Chrjftum induiftü. Qua , fcilicet, ve-
ßitnenta, ipfo inter homines in terris converfante, def
PC(fta aliorumquefimilia videbantur; led co montem
Patente , novocandore rcfullère : quia, ficut Johan-
* !‘ v‘ ncs loquitur, nunc qui dem filUDeus fumusfed nondum
aPparuit quid erimus : feimus autem quia cum apparue-
r,t ifimiles ei erimus , quo ni am videbimus eum ftcuti eft. ’
‘v,u Unde bene Marcus de eifdem veftimentis ait quiafatla
funt fplcndentia t candidaque niv.ü , velut nix, qualia
futlo fuper terrant non potofl-candida facere. Quia
qüod omnibus patet, nemo eft qui fine cqrruptione &
dolore vivere p.oflit fuper terram , nemo eft qui Ime at-
tadèu alicujus peccati vivere queat. fuper terram. Sed Fuiueßd
quod fullo , id eft, dodtor animarum, five mundator a>r‘
aliquis fuieorporis eximius , fuper terram non poteft a
Dominus faciet in ccelo, emundans Ecclefiam, ve-
ftem videlicet fuam, ab omni inqutnamento carnis &
fpiritus p infuper & æternâ carnis & fpirittis beatitu-
dine àc luce reficiens.
Sequitur c Et ecce apparuerunt illis Moyfes & E -
lias cum eo loquentes. Lucas hac pleniiis expofuit : Et' lhc,
ecce duo viri loquebantur cum illo. Erant Aîoyfes & E-
liasyifi in majeßate, & dicebant exceffum ejus, quem
complétants erat in Jerufaletn. Moyfes 8c Elias, qui
loquuti fiint in monte cum Domino , & dicebant ex-
ceßum ejus , quem completurus erat in Jerufalem, id
eft, pallionein ac refùrredlionem ejus, oracula legis ac
Prophçtarum defignant, qua in Domino compléta,
& nunc dodlis quibufque patent, & in futuro mani-
feftibs patebunt eledtis omnibus. Qui bene' vifi in ma»
jeftate dicuntur, quia tune apettius videbitur quanta
veritatis dignitate omnis divinorum eloquiorum non
lolum lenfus, led & fermo fuerit prolatus* Poflümus
exceßum ejus intelligere fpecialiter exaltationem humanitatis
ejus , qua excelfit omnia, ficut docet Apofto-
lus dicens de Patre : Vt feiatis qua fit ftpereminens Ephef. r.
magnitudo ztrtutis ejus, quam operatur in Chrißo ,fuf- ‘9-
citans ilium à mortuis, & confit uens ad dexter am fuam
in coslcßibus, fupra omnern principatum , & poteflatem
L virtutem > & dominâtionem , & omne nomen quod
i nominatur, non folum in hoc feculo,fed & in futuro -, &
omnia fubjecit fub pedibus ejus. Hic eft exceflus media-
toris Dei & hominum hominis Jefii Chrifti. Quem
excefliim licèt Pater operatus fit ; ipfe tamen fecundtim
•Divinitatis potentiam nihilominus operatus eft,, atque
complevit. Quacunque enim Pat er fecerit, hac & Filius
fimilittrfacit. Et complevit ilium in fuperna Jerulà-
lem , ‘ubi lemper videtur pax Dei, qua rxuperat om-
nemfen film. Sed & in Sandtis fuis magnum exceffum
complebit, quando poft judicium vos ufquead celfitu-*
dinem paterna vifionis elevabit. Hunc itaque exceffum
capitis 8c membrorum in civitatc magni régis
complendum Moyles & Elias dicebant • quia gloriam
exalationis Chrifti & Ecclefia prædixerunt jugiter Lex
& Propheta. Subjungit autem hoc loco Lucas folus,
) dicit : Petrus vero, & qui cum illo erant graVati erant
Jomno, Et evigilantes vidcrum majeftatem ejus, &
duos viros qui ftabant cum illo. Nam, ifte lolus , qui
. oElavi diet mentioncm pramifit, nune fpeciem refur-
redtionis deferibit. Nam in Petro & fociis ejus, utfu-
prà di«ftum eft, omnes defignantur eledti, qui gravan-
tur fomno , dum corpora eorum in tumults ulque ad
finem facuji dormiunt » fed in die refurredtionis evi-
gilabunt, 8c ad videndam perpetub gloriam majeftatis
ejus fublimabuntur. Sed & duos viros*liantes cum
eo videbunt, id eft veritatem fenfus Legis & Prophe-
tarum qua iftam clarificationem pranuntiaverunt.
Vel fomno erant gravait: quia Iplendor incomprehen^
fibilis Divinitatis premit quodam yelut gravi pondéré
g lenfus corporiâ nöftri. Et evigilantes viderunt majeftatem
ejus: quia qui fomntim corporis à fuo corde
excutiunt, & mente vigiles fiunt, ad lucem fuperna
vifionis eleyantur.
Sequitur ; Refpondens Autem Petrus , dixit ad Je -
fum : l-ornine, bonum eß nos hîc e-ffe. Si v it , faci amu s
hic tria tabernacula, tibi unum, Moyfi un um, & Elia
ttnum : Et hac etiam Lucas, cum de duobus viris lo^-
querctur, fie ait : Et fuftum eft j ium difeederent ab
illo , ait Petrus ad Je fum : Preceptor, bonum efi nos hic
éjjey faciamus tria tabernacula, unum tibi, un um Moyfi ,
&]unum Ella , nefeiens qui diceret. Dilceuïo Moyfis 8C
Elia à Chrifto, . fecundùm illud intelligenda eft,