S A N C T I
fufcipient & fervabunt in futura generatione. Quod
autem ego vobis perfuadere defidero, oro Deum om-
Tnipotentem uc ipfe perfuadeac, & fic vos in via man-
datorum fuorum deducat, & ad gloriam regniccele-
ftis perducat. Amen. Rem er in m latorem prsfen-
tium, qui fe de veftra notrifura efle cognofcic, Celfi-
tudini veftra: commendo. Et quia mecum diu eonver-
fams de domo noftra, ubi fe fua ftrenuitate & bonis
ifioribus valde amabilcm fecit, ad vos vadit j precor
m Dominum dileftum, quatenus apud vos melius
illi fit, propter amorem noftrum. Valete.
E P I S T O L A X.
Anfelmus Archiepifcopus, Filin'^cliariflimje,
Domme Abbatiffe Anheliti & San&i-
monialibus, Tub ea Chrifto famulantibus :
falutem & benedi&ionem.
SI vos muitftm non amarem j multftth vos iricrepä-
rem : quia poftquam vos ipfai ad me nuntium Vä-
ft rum mififtis * 6c de illo mortuo quem quidam volunt
pro fan&o haberi quid vobis faciendum eflet noftrum
confilium requififtis, in confilio noftro non ftetiftis ;
fed infuper pr«cepto noftro inobedientes extitiftis.
Quapropter mandans prxcipio vobis, ut fi a divino
officio fufpendi non vultis, omnem amodo honorem
ciiivis fan6to debitum illi mortuo aufteratis, & ei nec
öblationem faciatis, nec faftam ad opus veftrum fuf.
cipiatis. Filium autem ejus qui ad tumbam ipfius de-
cumbit & ibi moratur, a villa depellite, netrsiapiplifis
aliquam inibi facultatem manendi relinquite. Valete.
m m n m m n n n m m n n
E P IS T O L A X I .
Anfelmus fervus Ecclefi#' Cantuarienfis,
Hildeberto Domino, & Reverendo Coe-,
pifcopo Coenomanenll: falutem tempora- •
lem & ieternam.
•fi T Itter« veftra: San&itatis valde me Vobis debito-
u* rem reddunt, non quia me fupra me extollunt j
ft», fed quoniam immenfam dile&ionis erga me fincerita-
tem oftendunt. Si enim propter Deum ut illi placea-
müs inimicos, multo magis ne illi difpliceamus dili-
gere debemus amicos. Quapropter fi aut nullam aut
minorem dileftionem vobis tribuo, injuftum in mea
confcientia me judicö. Sicut igitur hanc volo vitare
injuftitianl j fic veftram ample&i defidero amici-
tiam- Fateor etiam quia fi mini eftet poflibile, vos ad
duplum quam mediligatis deberem diligere,quia vos
me prxveniftis arflore, qüod probaftis munere. Nam
quoniam immeritum dilexiftis , non minüs debeo
rependere, 8c ficut datis exemplum tantundem gratis
debeo impendere. Quoniam fi fignificaftis vobis pla-
cere hoc quod de opuTculis noftris Vidiftis $ prxfumi-
mus vobis mittere quxdam, qua: ut putö, nondum
Vidiftis«
A N S E L M !
E P I S T Q L A X I I .
Doming & Fili^e chariffimas, Mathilcli
gina: Ahglorum, Anfelmus ArchiepifCo_
pus Cancuaria: : fideles orationes, & fi
dele fetvicium, & benedi&ionem Dei &
fuam.
GRatias ago Deo & Celiitudini veftra: pro bona
voluntate, quam erga me habetis & erga Eccle.
flam Dei; & oro Deum omnipotentem, ut in fua dj,
le&ione veftram aügeat devotionem ; & fic vos in
_ hoc faciat perfeverare^t xterriam ab eo recip'iatis rc-
tributionem. Oro etiam ut fic fafiiat .veftram bonam
intentionem proficere$ qiiatenus per vos cor Domini
noftri Regis avertat ä confiiiis PrinCipum quarepro.
* bac,& confilio fuo quod in «ternum rhanet * adhsrcre
faciat. Confolationem & exhortationem veftram
gratanter ficut ä Domina & fecundiim Deum arnica
accipio; quia de Dei dile&ione illam procedere intel-
ligo. Si quid placet veftr* dile&ioni mihi mandare
latori prxfentium ficut mihi ipfi viva voce fecure po.
teftis intimare.Omnipbtens Deus omnes a«ftus veftros
dirigat, 6c vos ab omni malo cuftodiat.
E P I S T O L A X I I I .
Domino, & in Deo dile&o, Roberto Co-
miti Fiandriæ, Anfelmus fervus Ecclefiæ
Cantuarienfis : fideles oratiùnes cum fer-
vitio.
AUdivi quia quofdam de veltris Abbatibus con-
ceiliftis regulari-eledlione ordinari, ut invefti-
turam de manu veftra non acciperent. Unde gratias
ago Deo cujus gratia cor veftrum ad hoc, quod fibi
placet, direxerit j & gaudeo pro vobis quia Ecclefia-
q fticis inftitutis ad Chriftianæ religionis profeftam va-
lentibus fine côntradiétione favetis. Cùm eiiim hoc
facitis, non homiiii fed Deo obeditis, & vos verum
& fidelem filium-Ecclefiæ Dei & verum Chriftianum
oftenditis : & vos eflè de ovibus beato Petro Apo-
ftolocommendatis, cui Deus claves dedit regnicceld-
rum,monftratis. Certum quippe eft quoniam qui non
obedit Romani Pontificis ordinationibus, quæfiunr
propter Religionis Chriftiana: cuftodiam, inobediens
eft Apoftolo Petro cujus Yicarius eft, nec eft de gre-
ge illo qui ei à Déo commiflus eft. Quærat igitur file
alias regni coelorufti portas : quia per illas non intrabit
quaru claves Petrus Apoftolus portât. Gaudens
itaque gratias ago vobis, & oro ut Deus rétribuât vobis
, quiabonurn exemplumaliis Principibusdatis, &
£ omnes fervos Dei hoc modo ut orent pro vobis, invi-
tatis j & Deum ad amorem & auxilium veftrum in ve-
ftris negotiis invocatis« Precor, obfcicro , moneoji
confulo, ut fidelis animæ veftræ, mi Domine & uc
in Deo verè Dilede, ut nunquam æftimetis veftr«
Celfitudinis minui dignitatem, fi fponfæ Dei 6c ma-
tris veftræ Ecclefiæ amatis & defenditis libertatem}
nec putetis vos humiliari fi .eam exalwtis, nec creda-
tis vos debilitari fi earn roboratis. Videte, circum-
fpicite, exempla funt in promptUiConfiderate Principes
qui illam impugnant & conculcant, ad qu1
proficiunt, ad quid deveniunt ? Satis patet, non eg«
di&u. Certè qui illam glorificant, cum ilia 6c in i»a
. glorificabuntur. Inter quos Deus vos & conjugem veftram
& prolem veftram in prxfeflti 6c in futura vita
annumeret. Amen.
A felmus gratift*Dei Archiepifcppus Can-
tuarienfis , Rogero Abbati, 6c Roberto
filio Comitis Hugonis 6c aliis Monachis
fie Mpnafterio fancli Ebrulfi
NImis paläm eft, nec dillimulari uüätenus poteft
uomodo ingrefti eftis Ccenobium fanfti Ed-
undi & qua violentia extorquere conamini eleftio-
01 pratribus ejufdem Ecclefix & aflenfum veftr*
^rdinat* voluntatis. Quod quam irreligiöse, quam
contra Monachicufti propofitum, & contra Regulam
fanfti Benedifti, quam profefli eftis, & contra facram
c ripturam qua: d\c\i: Nerno fibi fitmit honorem, fed
qui vocatur a Veo : & contra ipfum Deuni ifaciatis ,
videt ipfe D2115 ^ ^ f csrn^t inter Paftorem & lupüm
rapacem. ,Et quidem Dominum meum Regem pro-
hibere nequeo quin vos conftituat fuper terrena: fed
fuperanimas propter quas Abbas & dicitur & confti-
tuitur, nemo poteft quemquam cbnftituere, nifi quir
bus Deus dedit poteftätem ligandi atqüe folvendi.
In meo Primatu & Archiepifcopatu eft ilia Ecclefia,&
proprie pertinent ejus cönfecrationes ad Archiepifco-
pumCantuaritfe, quem me effe non ignoratis. Nihil
iaitureorum qua: ad me pertinent alicui .veftrum un-
tjuam conceffi aut concedo ; inimo oro Deuni & co-
nabor,quantüm adjuvante Deo potero, ut .Deus icon-
vertatcor Domini mei Regis ad hoc quod Deo magis
placet, & anim* ejus expedic; & faciet eum corrigere
fecundiim voluntatem fuam, fi quid contra earn facit.
Chrifti.uni eftis fub Chriftiana lege, & fub Monafticä
profeffione vos viv'ere pfoficemini. Si contra hoc facitis,
nec Chriftianos nec Monachos vos ,efle apertc
ipfo opere fatemini. Certiffimum autem eft quia fi in
: hocperfeveratis, contra pr*did:am profeffionem facitis.
Moned igiturvos, uc Chriftianos &, Monachos,
qiiatenus vos plus Deus timere quam hominem often-
datis, & ab incepta perverfitate conftanter defiftatis.
Quod fi magis adveriari Deo vultis quam hominibus,
annuntio vobis quia Deus adverfabituranimabus ve-
ftris. Deus cui dicitur : Tibi derelittus efi pauper
orphano tu eris adjutor ; ipfe videat & intueatur, fi
quas tribulationes Fratribus ejufdem Ecclefix dein-
ceps feceritisi
. E P I S T O L A X V . ■
Anfelmus Ecclefiæ Cantuarienfis fervus, Reverendo
Archiepifcopo Gerardo -
Eboracenli : falutem.
Anfelmus lervus: Ecclefia; Cantuarienfis,
Reverendo Archiepifcopo Gerardo
Eboracenfi : falutem.
L^Etor de veftro bono& religiolo ftudio circa Cle-
ricorum veftroru integritatem. Ad^ea verb de qui-
bus veftra prudentia noftrum petit confilium, refpon-
deo quia de iis qu* in Concilio noftro & Coepifcopo-
rum lioftrorum comijni confenfu ftarura func,nihil re-
laxandum confulo. De iis autem de quibus in eodem
Concilio non tra&avimus, non enim fimul omnia ne-
B cefiaria potuimus, ut de ablatione Prxbendarum ante
idem Concilium venditarum, & de fimilibus, quo-
hiam non folum ad meam & veftram perfonam,’& Ec-
clefias noftras pertinent, fed etiam ad multas Ecclefias
& perfonas,& in iis multi diflentiunt, conveniens mihi
videtur ut in proxima Nativitate Domini noftro &
Coepifcoporum noftrorum conimuni confilio Deo distance
fentenciam cercam ftatuamus.
E P I S T O L A X V I I .
Dulciffimo ac Venerabili, merico amando
venerandoque Pacri Domino. Anlelmo ,
fanche Cantuarienfis Ecclefi^e fummo Pon-
tifici, Fracer Hugq Abbas Cluniacenfis,
cum fuo pufillo gregeiquod prxparavic
Deus diiigencibus fe in veritate.
QUoniam, vir San&iflime, difficile eft optata nos
ad invicem fariari prsfentia^vel mutua & frq-
quenti collatione corda noftra deledtari: bonum arbi-
tramur fi falte litterali vifitatione animos noftros pro
tempore pafeamus. Quis enim tam gloriofum camque
fpiricualem habens in Chrifto amicum, qualem vos
divina nobis conceflic gratia, non omnimodis optet
. faluberrima illius recotdatione recreari 8c relevari fa-
<Sta reiiuntiatione. Prius quidem quam faciem veftram
p. videremus^ille fuaviflimus odor bon«e ram* aures
^ noftras reverberans jam dulcedine fua noftrum inte-
riorem hominem impinguabac. At poftquam veftram
hilarem prxfentiam cernere Deo volente meruimus ,
non eft facile di&u qualiter torus vobis adhtefimus ,
veftroque cordi quafi partem noftri univimus. Verftm
non hxc noftra funt, led illius qui fpirat ubi vult. Ipfi
gratias agimus, ipfum exoramus ut quos ica junxic in
hac vita,non permittat feparari in ccelefti gloria. Per-
pendimus fatis vos multas & graves poftquam a nobis
difeefliftis pertulifle anxietates. Et fi voluntas efiet
fummi Difpofitoris, feimus vos defiderafte multo magis
cum Maria federe ad pedes Domini ejufque vul-
tum contemplari, quam laborare miniftrando cum
Martha. Verumtamen quia poteftas hominis non eft
L in manu ipfius, date manum voluntati illius, cui eft
cura de vobis, quique luce clarius novit quid fit vobis
falubrius.In eo totam fpem veftram reponite , ab ipfo
virtutem & perfeveranciam quxrice quancilm fieri poteft,
paties ad omnia. Adfit vobis ille qui nulli unquam
defuit in ipfo fperanti. Sed cur nos imperiti aquam in
mare deferimus, dum Sanftitatem veftram quafi do-
cere prxfuthimus ? Non docemus, fed pra:cordialem
• amicu noftrum confolari volumusjhoc tantum fecure
addeces,quia domus Cluniacenfis ancilla veftra in vita
& morce veftrx non deerit fervituti.Filium autem noftrum
Domnum Gofridum Sacrifta ad partes illas, ficut
ab ipfo melius audietfs,deftinantes veftr« comme-
dare Paternitati necefle non arbitrantur:quoniam cum