DIALOGUS CHRISTIANI
E T J U DÆI
D E F I D E I S A C R A M E N T I S .
AUCTORE RUPERTO, ABBATE TUITIENSL
Nunc primùm éditas.
P ROLOG U S AUC TOR I S -
Ar'hJ r ^ CIEB A M ego jam dudum quod nunc dicis, Pacer mi R. Abba venerabilis, fcie-
fiZ-p bam,»- vulneraco corde fenriebam ica elfe,ut tandem tu animadvertifti, quia quæ
7‘' v / feripfi vel qu* feribo non func fine fpiritu Dei ; & omnia, qu* objeâa lune per
contrarium libris nollris ab hominibus mal* voluntatis, ex radice pullularunt amaritudinis.
«.to...».,.. Unde autem boc poceram feire, nifi ex gloriofo teftimönio confcienti* > Nam gloria nofira,
jA ^f,h. inquit Apoftolus, hac ejt teftimonium confcimtia nofira. Cùm igicur hoc feirem ; nam etiam
indieiis ad gloriam Dei hoc referre poflem, ubi,quando,& quomodo vilita-
tionem aeceperim Spiritus fpirancis ubi vulc, 8c dividentis fingulis prout vulc : nunquid
cedere debebam eidem, quam dicis, invidi* diaboli, amaritudini hominum mate voluntatis
? Nunquid dignum erat à laude vel minifterio Divini verbi ceflare, 8c gratiolam de-
fuper datam, intus confopitam filencio detinere ï Utique etfi vellem , nequaquam valerem.
Ut interim nunc taceam de amicis hominibus bon* voluntatis, qualium nunc mihi non
minuses tu, qui ad diu optatum me compellis opufculum ; ut, inquam, taceam de hominibus,
qui me dormire non finunt : ipfe Deus Dèi verbum claufum fibi eflè oris mei non
paticur oftium, modis quibufdam ûiper me jus exercens magifterii fui ; ut fi veilem, de
ipfo tacere non polfim. lnfelicem me vel in hac parte profited non audeo, quia nonnul-
lis experimentis aliquantifper didici quæ fitilla vis fab qua deficiunt felices 8c fandi ; quais.
».!. é j. hum de maximis unus Jerçmias cùm præmififlèt. Et fabius eft mihi fermo Domini in opprobrium
& in den fum ma die, & dixit, non recordabor ejus ncque loquar in nomine ejus : Protinus ait :&
fabius eft in corde meo quaft ignis extefluans. Pfalmifta quoque fecundùm eundem fenfum cùm
i.j. dixiflèt : Pofui ori meo cuftodiam, cùm confißeretpeccator adverfum me : obmutui, & humiliatus frm,
* «■ ffifiltn à boniss protinus defe&um fuum infinuac his verbis : & dolor, meus renovatus eft : conca-
i, hit cor meum intra me, & in meditations mea exardefeet ignis. Statimque, locutas fum, aie,in lingua
med, fubauditur, qui tacere decreveram. Nimirum fenfum verborum experimento me-
liùs addidici , quàm ledione addifeere potuerim : 8c hinc eft quod 8c ego nunc uf-
que locutus fum, 8c loquar in lingua mea, fronte haftenus 8c dura facie quad adamanti-
na. Sed his omiflis, qu* fortè nimiam videatur fpirare confidentiam : quamquam fit bu-
militate remifla utilior humilis confidentia } jam nunc in rem ingrediar, in opus quod tu
jam diu expedas, jam dudum vehementer efflagitas. Conftituenda eft mihi, quoniam
ita poftulas , quædam Chriftiani contra Judæum monomachia : ita ut fub dialogo tocum
duellum procedat, Chriftiano ad fidem Evangelicam invitante Judæum, Judæo quantum-
cumque poteft ex littera legis 8c ex fenfu fuo repercutiente Chriftianum. Putas enim K
forte non inaniter exiftimas quod h*c difputatio, etfi non neceflaria eft veteranis, nt intern
noftris poterie prodefle tyrunculis : cùm ex multitudine Legis 8c Prophetarum, }ive
omnium fanâarum Scripturarum aliqua fimul congefta hie invenerint, quibus velut ar-
mis communiti expugnare non dubitent fenfum Judaicum extollentem fe adverfus fcien-
DIA LOG US CHR I S T IANI E t j U D ^ I . ^
tiam Dei. Hoc ego facere infiftam , ficuc vis, ficut inftanter exigis , prout Deus dêderir,
j. animo in aliis occupato pbflibile fuerit : & ficut omni ratione, quoad potero, fi-
deliter armare Chriftianum 3 ita omni contraditiope diligencer curabo fubornare Jud*üm.
pgftivum fit pueris fidelibus hoc ipeflaculum: nam non needle eft forth fenibus, nee
Vacat aut deleclabile intereffe, auc animum intendere ad hujufmqdi confli&um : quippe
quorum in mentibus bene fundatum eft fuper petram 8c firmiter ftat Chriftian* fidei
fundamentum.
A N N U L U S
S E Ü
DIALOGUS CHR I S T I A N I
E T I U D J I ,
DE F IDEI S A C R A M E N T IS.
L I B E R P R IM US .
L , H R I S T I A N Ü S .
EGo baptizatus nomine Pattis 8c FiTii 8c
A cidetis carnem praputii veftri: fubjunxit atque ait, ut
fit fignum fiederis inter me & vos, Primum hoc ex t*
Spiritus fan&i maculam peccati originalis,
reatum inobedientia primi hominis in memet-
ipfo dilui i 8c contra cibum ligni vetiti, quod idem
primus homo comedit, Corpus 8c Sanguinem Chri-
fti de ligno crucis, Deo dance, fufeepi; comedenf-
■cjueac bibens gratiam & gloriam conlequor ädoptio-
nis filiorum Dei.
J u s & u s. Ego cixcumcifüs circumcifione, quam
Deus Abraham, Deus Ifaac, Deus Jacob auólorica-
te fua tradidic, primogenkus fum filius} quemad-
_ modum Deus ipfe ad Pharaonem dicit, filius metis
' primgenit us Ifi-ael^ Disci tibi : dimitte filium meum
ut ferviat mihi : & noluifii dimittere cum : Ecce ego
mterficiam filium tuum frimogemtum.
C h r i s t ,. Caufam five utilitatem ego novi 8c
diäurus fum tibi, propter quam Baptizari debue-
lim, vel neceflarió Baptizatus fim j tu prior caufam,
five utilitatem die,, fi nofti propter quam cireum-
cifus lis. Ego namque paratusfum demonftrare tibi
quodvulnus circumcifionis hoc tempore effieere non
poteft, ut filius fis. Recita nunc ipfam rraditionem
Dei, tradirionena circumcifionis.
sVJ Ad Abraham patrem meum Deus dixit:
tu ergo cuftodies pattum meum, & fernen tuum
fofl te in generationibus fuis. Hoc eft patlum quod
obfervabitis inter me & vos, & fernen ''tuum poft te j
emumcidetur in vobis omne majeulinum, & circum-
emtis carnem praputii veftri; ut fit fignum foederis
nttr me (ff vos: Infans s>5lo dierum circamcidetur
in v°bis ; omne mafeulinum in generationibus vefiris
vernaculus , quam emptitius circamcidetur >
r ‘l^cumque non fuerit de ftirpe veftra , eritque pa
Hum
tuit#
bitur
meum in carne veftra in foedus aternum. Maf-
cujus praputii caro circurncifa non fuerit, deleanima
ilia de .populo fuo i quia pachim meurk
^tumfieit. r
C « V ST- Traditionetn iftam jam dudum legi
rar- e?\> veneratus fum & nunquam definam vene-
1 > quia fuit traditio Dei debemus autem ego
r j & tu confiderare intentionem ejus qui tradidic
cüudùm diiftum hoc j quia cum dixiffet : Et cireum-
qu$ro quid fit feedus, * & quid fignum fqsderis nuncupate.
Die ergo quid fit foedus ?
J ud Foedus amicitiae compofitioeft, animorum
invicem diligentium conjumäio eft.
, C h r i s t . Reifte refpondifti. Creator creaturae
Deus feederatus eft, Deus homini Abrahae per ami-
citiam conjumftus eft: 8c illius mutu* confoedetatio-
nis fignum voluic efle circumcifionem carnis. Die
ergo quid, vel quale foedus illud fuerit, cujus in
fignum Deus foederatus homini amico circumcifionem
dedit. Sic enim feriptum eft j fic Deus dilexit,
tit circumcifio fit fignum foederis.
J u d . Quid, nifi quia pater nofter idem Abraham
, vir bonus, homo faniftus fuic| & fände vi-
vendo Deo placuit.
C h r i s t . Nolo mihi de tuo corde refpondeas;
fed hoc mihi refponde, quod ex ipfa depromptum
fit Scriptura facra. Verum quidera eft quod Abraham
vir bonus extitit; fed ego ipfis Scriptura voci-
bus certum quaro capitulum, quo bonitatis vel fan-
diitatis illius indubitatum fufeipiamus teftimonium ■:
Qnid ftas ? Quid races 8c titubas } Ego tibi dicam:
Credidit Abraham Deo; & reputatum eft ei ad jufti- Gin*
tiam. Hoc de nullo ejus opere didrum vel feriptum R*m.’
eft, quod ad juftitiam- ei fit reputatum j nifi de ifto
folo, quia credidit.
J ud. Concedi oportet: etenim ita efle manife- s
ftum eft,
C h r i s t . In die iilo, ait Scriptura , pepigit fyprs
C Dominus foedus cum Abraham : 8c deinde ppft annos
non minus quatuordecim , apparens ei Dominus dixit
ea qua jam meminifti} circumeidetur, inquiens,
in vobis omne mafeulinum , & circumcidetis carnem
praputii veftri j ut fit fignum foederis inter me & vos.
Eft igitur aliud feedus, &.aliud fignum foederis: quia
feedus* fidei meritum eft: Etenim propter fidem 8c
Abraham ante Deum juftificatus, 8c Deus Abraha
foederatus eft: fignum autem foederis circumcifio,qua
poll tot annos jufla eft. Proinde cum dicit Deus ,*
eritque paSlum meum in came veftra in feedus ater», Gen..
num j nolo fic accipias utdicat, & circumcidetis cur.
nem veftram in atermm. quia feedus quidem sternum
Y.uü üj