
I
.felmftus «ft de Adam 36 r E > J7X A.
Vide Homo.
A D O P T|I Q.
N D E X R E R U M
./Eternicates plures efle aut intelligi ne-
Frequens erac apud Judjeos confuetudo
adoptandi 174 i C .
Eum gcnuifle quis retfte dicitur , quern
adoptavic ibid. quia beneficio ilium
genui't ibid.
ADORAtlO.
V id e Crux.
A D RIA-N V S.
Adrianus Cantuar. Monachus 417 1 E ,
Clauftrum cum Ainerto dcfcruit ibid.
ADVERSITAS.
De adverfitate 191 2 E. .
Tanto judicem expe&amus lcniorem,
quanto nunc ilium pa «enter fqftinp-
mus levcriorem 31S 1 B. v.
Adverfa compellunt ad Deum 1 Si i D E,
& mentem feparant a terrenis ibid.
Si Deus impreflerir manum , facienda
promittimus : ft fufpenderic gladium,
promifla noil facimus 231 I B, fife rir,
clamamus ut parcat; fi pardt, iterum
provocamus ut feriar ibid, ft anguftia
venit, tempus pcrioius ptienitendi: ft
mifcricordia nos refpexir , abutimur
patientia quee pepercit Hid,
Sups.D.c.us affligi permittit 184 1 B.
Vide Afflidio, Malum. Patient is. Tri-
buJatio.
ADULATIO.
Impugnat caput oleum peccaroris, cum
demulcet menteiji favor adulantis 182,
X B. Favor & laudatio vitiorum maxi-
me da.mnabilis eft 181 % E.
Vide Laus.
ADULTER. ADULT E RIUM.
Foclix bate adultera mulier, qua: de pra:-
teritis abfolvitur , fecura efficitur de
futuris 1311 A.
Adulperium lege naturali prohibitum
A/» 1 C.
A GRIT UD a .
V id e Morbus. Peccati poena.
ANIGMA.-
Cilm per arnigmata loquimur , per aliud
fignificamus id qpod proprie aut nolu-
mus aut non polTumus dcpromcre 24
i A. , -' . •• .
Sxpe videmus aliquid non propridquem-
admodum res ipfa eft., fed per aliquam
fimilitudinem 24 t 3.
Cum unam rem non propjiefied per fimilitudinem
dicimus vel videmus j u-
nam eandcmque rem dicimus & non
dicimus , videmus & non videmus 14
x B , quia illam djcim.u? & videmus
per aliud ; non diciiyips 8f non vider
per proprictatem / f id .
JEQUANIMITA^.
De atquanimirarc 1912 £ , gf 192 1 A.
Vid e Patientia.
AtERNltAS.
Sterne efle vel viverc eft interminabi-
lem vjram fimul perfed^ totam obti-
nere 13 2 E,
In asternita.ee omnia fimul film flne mo-
; tu 12ƒ 1 4. ,
Asteiniras fibi nunquam eft diflimilis 13
i'E. ^Erernitas punfto.comparatur 48
i C , 2 Aeft pna, fimplex & indi-
vifibilis 48 2.,
j&ternitas in treerpitate , ftu pjjndlum in
pundo, noneft offt una asteruitas 8c u-
num pundimi 48 2 C D , 6 1 1 A B.
I*cr temporale & Jo.calc aliquid poteft in-
selligi quod sternum eft 77 1 G.
queunt 48 2 A B C D, 61 2 A.
Aiternitatis immutabilis praslentia 124 2
E . ny 1 E.
Prasfcns xcernum tempora cunda conti-
ner & ea qua: funt in quolibec tempore
123 2 A E.
Intelledus nofter non poteft tranfire ultra
xternitatem , Ut quafi de ejus prin-
cipio radicet 60 1 E.
Vide Creatura. Tempus.
A FFA B I L I T A S . .
De affabilitate 192 2 A.
AljFIRMATlO.
Affirmatio eft ad fignificandum efle quod
eft iio 1 B , affirmatio cum fignificat
efle quod cft,fignificat quod debet ibid.
Vide Enunriatio. Veritas.
A F F L IC T IÖ .
Vide Adverfitas. Malum. Patientia. Tri-
bulatio.
a in e r tUs.
Ainertus frater Girardi Monetarii de A-
trebato 316 2 E. %
AIR.ARDÜS. ,
Airardus Cantuarienfis Monachus a clau-
ftro cum Adriano difeeffit 418 1 B.
s. ALb a n i monaSt e r ium .
S . Albani Coenobium 387 1 B , 4ft 2 D,
-ejus Priot Bernardus 4f 1 2 D, in eo
dilTentio otta Circa duas in Chrifto na-
turas ibid.
A L B E R I C U S .
Albertus Cardinalis 448 1 E, qux de eo
rogatus fuerat. Anfelmus libenter fe- ’
cit ibid.
Al b e r tu s .
Albertus Medicus amicus S. Anfelmi 320 -
2 C E, 321 1 B , ci converfionem a fx-
culo fiiggerit Anfelmus 321 2,32f 1 D,
&c. ei Mauritii laborantis cura com-
mendatur 321 2 C D , ejus confilium
quxritur in dolore capitis Lanftanci
nepotis 323 x £ , ei gratia agit Anfel-
mus de cura Mauritii 32; 1 B C,
A L B R ITUS .
Albritus 434 2 A.
A L B U S.
Albus quid fignificet 149 1 2, ifo.
A L E X A N.D E R.
Alexander Rex Scororuip 414 1 A , jure
hxreditario fratxi fuo Cncccfftt ibid. B.
Alexander Monachus ; Anfelmi epiftolas
defect 436 i E, 2 B, Nuncius ad Pafcha-
lcm H.ab Anfclmo mittimur 3832 C.
A L F E R U S .
Alferus prior Coenobii S. Edmundi 410,
,1 A.
ALIMENTUM.
Quod fir alimentum corporis 238 1 E,
2 A.
ALIUS *
Impoffibile eft guq&quam efle aliurii.
priufquam fit hoc quod eft f2 2 A , a-
liquis fir alius pgftquam, exiftit: ali-
quis fit alius in exiftendo ibid.
A L T A R E .
Utrum Altäre motum, iterum fitconfe-
crandum 423 2 B C D.
Viplato Altari principali , tota Ecclefia
cpmalrari qpnfecrandaeft.423 1 C D.
Alrare non fit propter Ecclefiam, fed,'Ecclefia
propter ,al&re 413 2 G. '
A MB I T IQ.
Iniquitas eft mundanx vanitatis ambi
tio 3^7 2 D.
Am b ro s iu s .
F id e Auguftinus.
A M IC US.
F id e Amor proximi. ’
AMO R .
Nihil amatur , nifi quöd cognöfcitur ii
I A, 91 1 A. "
Otiofa Sc inütilis eft memoria & intel.
ligentia cujullibet rei} nifi', prout res
exigit, res ipfa ametur aur reptobe-
tur 26 2 E. Ea homo diligit quxfine
triftiria non amittit 337 x B.
Non melius auam per dilcdiönem re-
pendi poteft , quod per dileäioncm
datum eft 279 2 A,
Duo amores, alter bonus, alter malus ■
alter dulcis, alter amaru,: non fe fimul
in uno capiunt peftore 239 1 A.
Amor Dei.
De amóre Dei 217 i.D j 228 1 E, 2 B D.
Qui prxtcr Deum aliud diljgit, non efl
charitas Dei in ee 239 1 A.
Voluptas & concupifcenria Dei,qua Deus
' diligitur, eft fanlfta & bona & cafta,
& munda,.& fecura 239-2 A.
Diligcre Deum fuper omnia jiiftum k
racionabile eft 191 1 D , 267 1 B*C.
Diligendas Deus ex toto corde . &c 16
2 D , 220 2 A. Diligcre Deum .nemo
poteft nifi per Deum 220 x A , 223 x C.
Summi boni amor 87 1 A.
Ad fummum bonum eft omni homini
toto corde nitendum 26 2 D.
Summum bonum fuper omnia diligcre
non poteft natura nifi jufta 87 1 A.
Maxima culpa & maximum malum eft
animam non amare fummtjm bonurrl
26 i E . Vide Bonum fummum, Deus.
Amor ergaDeum non tranfitorius, fed
seternus 233 2 A , non ociofus 2322 A. .
Asnor Dei caftus éft , fobrius , fuavis
2271 C. Deus folus & fine fine aman-
dus 2f 2 A B C. Om n ia vaniras prxtcr
amare Deum 201 2 B , &c.
Nunquam poteft quis Deum tantum di*
ligere, quantum debet 224 2 B.
Inimici Dei nihil oderunt in homine»
nifi qudd diligit Deum ai 6 1 B.
Quod fiimmam jufticia diligit, nihil juf-
tum contemner«, nihil valet ihjuftum
admittere 27 1 A. ’
Ad dile&ionem Dei duo pertinent, affectum,
& opus 230 i A, affettus medi-
tatione nutritur ib id . Amor Dei cref-
cit beneficiorum prxteritorum recor-
datione , prxfentium experientia, &
confideratione futurörum 236 1 B.
Qui amatDeum plufquam feipfum, jam
incipit tenere quod in regno coelorum
perfeélc vult habere 349 1 D.
Si vis effe Rex in coelo j ama Deum »
homines propter ipfiim 3411
Amor Dei ómnem alium amorem cxclu-
dit 349 I É. Qui vult Dei amorem n3*
here perfeflum , amet contcrrfptum ?
paupertatem, &c, 349
A C V E R B 041 U M.
nom coelorum emitur
i l i M i
Deu:
viverc rccüfat,
utilis cft^line
diotruus cft itS a 1
'mi ratiönalis fibi _
imorê fu'himi Jsoni 26 1 'B.
i amu Deum, ambulat luper mare
0!»
Ooantutn boiidm fit amare Deum vox 2
^ A Deumamat ; fit ipfç Dcus ibid.
Amor P9 d> ipfo.pcritut if7 i A B C ,
aJI D E , 2.Si I. n i l ' .
Amoris in Deum merces eft beata vita
23 a D. » . . v
Si tam grande eft, quod arnon famii-
Jatur : qùàm grande eft, quod amori
recorhpenfatur ? 1 6 1 A: Si tale eft a-
moris fulcimentuin, quale eft amoris
fmo!umentum î ibid. B
Repugn« eft,'qui joftiHimus eft, non
dilcernere. inter amantem, & eontem-
nentem id quod fummè amari debet
16 i A; Aur non amare amantem fe,
0$ non prodefle ab ilio aiiian. ibid.
Nihi:;i; poteft efle præmium huji
rjs ; nifi quod fupereminet in
nibus
nacuris 16 1 B
Si mhilo dedit rationaleiil eflTentiam , ut
amanS eMt • quod dabit amahti, fi a-
- mare non cdTet i 16 j A.
Qiiiil fuiilrna bonitas retribuetamanti 8c
dcfiderariti. fe , nifi feipfam i x.6 1 B,
qiiicquid aliud tribuat, non retribiiit
ibid. neC illud confolarur amantem ,
nec fatiar defiderancem ibid, ' •<.
Sùmiïi.a bonira-: fi fe vult amari & defide-
xari, ut aliud rétribuât j non vult amari
& defidcrari propter fe , fed propter a-
)iud 2<f 1 B, & fic nojn vult fe amari, fed
aliud ibid, hoc cogitare nefaS eft ibidt
Ahimæ Deum non amantis poena 26 1
D,E. ,;eè-
Amrna quæ fummi boni amOrcm con-
. ternnit, xtetne mifera erit ibid. > '•
Non eft ratibiiabilc ùt anima qux fum-
mum-;boniim conteniiMt.ipfuth eflèvel
vitam pefdat,2é 1 D E ,'nbn juftiim eft
ut poft culpam, pro posria recipiàr elfe
quod erat ante omnem culpam ibid.
Vide Anima, c^ Ratio’nalis creature
Amor parentum in filios & filio-
rum in parentes.
! De amore parentum in filios 2X0 2 C.
‘ Dileftio erga patrem & macrem à Deo
praicepca 233 1 AV
Amor proximi.
j Natura docet ut homo homini facias ,
quod tibi ab illo.vis fieri .84-t E. ;
Proximum diliger.« dïçur feipfum à Deo
précipitur 2^7 1 B G.
. A M Q S.
Amos , ideft , honorans,vfortis, vcl po-
pulüm avellens 17S 1 D.
,• ANASTASIUS MONACHUS.
Ejus amicitiam S. Anfelmus requirit 314
i B.'
AN E S G O T US.
Excufat fc 518 1 B C.
ANGELUS.'
Ängeli nomen ab officio fdmptum 43 x
JD. Angelus, id eft nuncius Dej 43,2
D, r f 6 1 A. Angelus eft fubftähtia 43
In Ängelis nqpllfuip perfeftus numerüs
eleiftörum 8i t D , 82 1 &
Angelorum perfeverântïa, Sc bei-
titudo.
Angélus qui ftetit, ideo perfever^vit quia
perleverantiam habuit 61 2 Ç , ideb
petfeverantiain, habuit , quia accepic
ibid, idcoaccepit quia Deus dedit ibid.
Boni Angelj magis vollierunt juftitiam ,
quain habcbaiit jquàm illud plus quod
non-habebant 6 * 2 E , ideb illiid plus,
quod non lubebant acceperunt ibid.
8c in. illo bono , quod habebant,
in .vera fc.curitate pejmanferunt ibid.
noh.fuerunt co’nfirnïati cafu malorum,
fed füo ttierito 8.1 1 E, Confirmati ef-
I , fent omnes , fi finguli ftetiffent ibid.
Boni ,Angeli nunquam pcccaverunt 83
&' Bonus Angelus fecit fe juftitm, non au-
M ,' ■ ' ferendo fibi .juftitiam, edm potuit 70
Ipfi Angelo dici poteft quod non habet 1 B D. Beaticudinem fibi ipfe dedic
nifi quod accepit i t Sc fe'q. 67 i f , : .70 i D, •.
tc non habuit quod non accepit & Boni AngelL poft ruinam malorum pro-
: quod ei datum nbn eft 70 2®. \-f ■ fecetunt 8r 1 D., .
Utrum Angclusylqui aptus eft iad volen- Ucus pejifilium (l
indum quicqu.am vult, pofiic
per fe veil« aliquid 67 1 D E , 2.
Angelus nijiil, veile potcràr nifi juftitiam,
aur commodum 64 i D.
Angelt^s, nullo prxcedenre peccaco ,.ali-
cujus ma.li non meruerat paflionem x
E, 71 2 B.
Ahgelorum gratig , fciéntia , Ôc
libertasi
Ômnes Angeli fatfti fuht in juftitia 44 i
E. ff/d.-' Juftiria. Rationalis n^tfira.
Quandiu Angelus reftam habuit-volun-
tarem , in hac ipfa voluntate' volui
beatos Angelos d
pcccato fetvavit 281 1 B , in bono An- ,
; gelo nulla eft. injuftitia 77 1 B.
Sanifti. Angeli gratia confithwionis nog
yolunt nec polfiint peccaic 64 i;E , 72
: 2 A E. 108 2 B.
Iftc abire npn poteft , quia. fola bona voluntate
pefmanfit 72 2 B. .
ifti non pofle deferere quod knuit, eft
, premium juftitix 72 2 D .
Angelus jam habet feientiam quod non
eft caturus 72 2 A, ideo non pgteft
pcccare ibid, hare impotentia eft Angelo
ad gloriam7.2 2 A D ,.indc lau-
dandus eft quia non poteft abireajuf-
"•■A.1 ;- |
petfeyerxzeibidem Icitbat quod poflet Bqjiós Angelus àd banc feientiam :
mutare voluntatem, quam tenebat 71
2 C , fciebat fe non deb’erc veile quqd
prxvaricandq voluit 7 r 2 D , fciebac
quid deberet vel non deberet veile ibid.
id fi nefciiflVt j nee juftus. effet tenen-,
' do, ne,c‘ injûftus deferendo juftitiam
: 71 2 D, ignorare non .potuit quod juf-
tc puniretur, fi pcccaret 71 2 E , 72 1
Ä. Scd nequivit comprehendere an
Deus faceret quöd..juftè façere poflet
.72 I A. Angelus eft rationalisât î D
E , non potuit credere. Deuiri creatù-
ram fuam .propter ejus culpam dam-
naturum 72 1 A , nullum exemplum
juftitix ulcifcentisprxcefferatiWJ.cer-
çus erat numerum j in,quo fafti eränc
iïli qui Deo frui -deberent, non pofle
minui & manere imperfedfum 72*1 Ai
Seife lion, poruit Deum humanam na-
tutam pro Angelica , aut Angelicam
. pro humana, u caderet, fubftituturun\
72 I. A , prxfcientia poena: non exper,
diebat A/igelo7i i C,
Boni Angeli' potuerunt peccaré , ante-
ali 4 4 »CD.
ideo profecit j quia malus peccayh 7»
z D < fed hanc feientiam exemplo ca-
dentis habuit ibid, fi neuter peccaflet,
' utrique(,Dçüs dediflèt eandem feientiam
-mcrito perfeverantix 70 2 Df
major çft Angelorum beatitudo.quàm,
ilia quæ erat hominis in Paradifo 134
.1 A,
Boni Angeli adepti funt quicquid potuerunt
velle 6 4 2 E , neç vident quid plus
yelle poflint.^id. & 72 2 E & ideo ne-^
qurtint peccare. ibid, pu Hum bonuna.
velle' poflunt quo non, gaudeant 44 1 E.
Bonus Angelus lcnipé.t agere Deo gratia^
debet pro bcàtitüdine 70 1 C.. ,
In bono Angeloi nulla eft injuftitia 77 l
B , ip malb nulla eft juftitia ib id .
Angelorum chori fine fine concinunt
Deo 3 4.2 D , 242 2 D;
Angelorum peccato.
Diabolum peccafle non eft dùbium 44
Quomodo Angelus jii proiimum non amat j pec eum ,\ quam mali caderent 6 \ t C D. Vjnomoao Angems ppee«çccaavviiti iimbid»..
quantum valet, ut in bono proficcre Boni Angeli poteftate non neceflîratë fer- Nequid«m ulla fufpicione fuum calum
7 jm . • _ ,, o , 5 A- . »• * ^ , T „ , . pta,fenfifle pptuu 7i iD .iB .C ,7» m
A jufto Deo non potuit Angelus'injuftè
damnaii 6 B
poffit ,'adjuvar fillum Deus non à mat, yaveriinf juftitiam 44 2 C. Vide Libe-
nec ad ejus-opera reftiicit 248 1 B. . . ; ; turn afbitrium,;
Non; fit tibi inirfiicurf pritet diabolum Idep meruerunt à Deo gratiam ,' quia
f im t AV r' / . ,.' ..1; VV'fteterunt aliis cadentibu& ibidem^
Deo gratius eft proximum diligefe.qùàtn . jAngeli paretn debent Deo gratiam 70
diligi à proximo 4X8 1 E., plus debe- ^ xC, -
mu.s Andere amare , quàm aitfari&'d* Angelus,qui ftetit:, St is .qui non ftetit,
amanti prxrnium dehetùc, non ama- pari feientiâ prxditi 72 2 D.
,to ; . . ^ ' . , Angelus non potuit ,.cogi ut caderet 7x
Pe ampre' iriimicorum 192 1 D, 2 A. , 2 B.
Utatnicosundecunque acquirant Mona- Angeli à Deo accepefunt & pofle tencr
xKs- lAzs&isxi--- ' te , & poflè deftrere juftitiam 76 t B,
Deus dedit Angelis pofle deferere juf-
_| chi,benignitatem.impencten'do'aut fal-.
terp ferm'Diris gratiam porrigendb 372
x B; numqüam fatis fe ’haberè amicos^
ctedant ibtU.'Ccd five divices . five pau-
peres . omnes in atnore fracrrnitatis
co'nglütinent •. quatenus hoc fuat'Eccle-
, fiai.& eorurq faluti proficit .372 » B. ,
Amici abfentia per obedientiam fuftinen-
da 3x3 î D E , 3x4 1 D E , 333 2 E,
317 iG'D/
Juftitia non recefltf ab Angelo j fed ipfé
deftfiiit earn 73 » A , ideo cam deferuic
quia voluit quçd vcl le.non debuit ibid.
nulla caufà prxeeffit voluntatem , nifi
i quia, velle pOtuit ib id , B.
Pcccayir . .volendq. aliquid quod velle
: tunc non debebat 4 4 * C.
Pecc*vlt volepdp commodtim quod hohf
■K velle debuit .44 x D,
Major - Deo .efle voluit, volendô, quod
titiam , tgr poflent fibi ëam aliqtip mo- V.Eeu'sillom vçlïc noldut
do dare 70 i C. Si nullo modo jufti- Quod bonum ffr quod plus habpre malt
dam M pdflènt iuferie, fiullo modo Angeli concupisrunr, neÇCK Aulclmus
poflent earn ft dare 70 1 C, affefti
leu voluntas re<ftitudinis fuit fepaiä-,
- bilis in Angelis i33'i B
Vide Angelorum^eccatum. Liberum ar-
fonum.1’
è f î A. Angeli merit& fuo ad aliquid
bonum porerant prpficere , quod inf
■ .cteatione non acceperant 4f 1 A. .
Unde inordinata Angeli voluntas. An
ab ipfo Angelo, an à Deo, an à dia*
XXXX ij