vSS S A N C T I
ponere, id eft, ad mortem quoflibct per ægritudincm
urgcrc, ut cogitarenc jam quafi ante tribunal fi elle
poficos, ut ei rationem redder'ent ; oblatus eft ei, hoc
cft, per miniftgrfim Angelorum ad mortem coadtus
cft umts qui debebat ei decent mi Ilia talent a , id cft »,
multorum gravium peçcatorum perpetrationis reus
tenebatur. Denarius enim numerus plenitudincm
divinorum fignificat mandatorum , propter Legis
decalogum. Millenarius. verb confummatum perfe-
btionem. Talentum autem dicitur elle maximum
inter omnjaponcierum genera. Decent ergo milita
talent*, perfeäionem gravium multorumque criminum
defignant, quæ per plenariam tranfgreflio-
nem mandatorum Dei finrfà&a. Ec tam gravi debit0
conftribtus erat ifte, qui mine dicitur oblatus
fuiftè régi, id eft, qui ad çiortem in infirmitate per
■Angelos urgebatur. Cùm 'autem non h ab er et unde
redderet; jufftt eum Dominus venundari , & uxo-
rem ejuty & filios , & omnia qua h à b ebat y & red-
di. Non habebat unde redderet : quia ex fèipfo habebat,
unde in culpam caderet; {cd ex fiipfb non
habebat, unde ad veniam refurgeret. Et ideo juf-
. fit eum Dominus vin undari, id cft, poffidendum dæ-
monibus in æternam damnationem tradi, & pcenàs
de illo fumi. Et uxortm. id eft , carnalem volupta-
tem e ;« j& concupifcenciâm , & filios, id eft| iniqua
cjus opera j dr omnia qua habebat, id cft, verba &
cogitationes ejüs. Venditûr énim cum ùxore Sefiliis
& omnibus quæ habet, ut debitum reddat, qui pér
mortem corporis ab hac vita fubtrahitur ; & cum reà-
tù carnalis lu» voluptatis & cupiditatis, & operum
atque verborum & cogitationum traditur malignis fpi-
ritibus in æternum poffidendùs ; ut "perpétuas luens
poenas, divinæ juftrtiæ fatisfaciat. Procidens autem fer-
vtu ille, orabat eum, dicens : Patient]am habe in me,
& omnia reddam tibi. Tunc fervus domino procidit
& ut venditionem, id eft, damnationem effugiat, fiib-
millus obfecrando depofeit j cum is, qui propter pec-
cata fua imminentem libi mortem, utpote damnandus
metuit, humiliter fi fubdit divinæ clementiæ, & per
veram poenitentiam âc puram animi intentionem con-
Ycrtit ad Deum, promittens {ein reliquorcdditurum
. ^ eo omnia, quu debet ill i, fi im pendentem fibijèn-
u.\ tentiam mortis evafirit. Qui enim univerla quæ male
cgit emendat, & deinccps religiose vivit} omnia, quæ
• debebat Domino, reddit. Mtferttu autem Dominus
ferviillius, demtfit eum, dr debitum demi f t ei. SerVus
humiliter petebat dilationem, & dominus mifcricor-
diter conceffit remiffionem. Nam dimifif eum, id eft,
proprio arbitriorelaxavit, concedensei rurfus fpatium
vivendi. Et per confefljonem ac poenitentiam , dimi-
fit ei debitum omne culparum. Egreftus autem fervus
ille t invenit unum de confervis fuis, qui debebat ei
centum denarios. Et tenons fuff ocabat eum dicens ; Red.
y ^ ° d debes. Dum fervus effet in anguftia prædidæ
diftriâionis, ftabat quodammodo pofitus ante faciem
Domini. Sed quando dimifluseft, ut juxta voluntatem
^liberi arbitrii fui bonum adhuc , five malum facere pof
let; tuncà Domino fuo egreffm eft. bominusenim
Deus ubiqueeft, nec poteft alicubi quifquam egredi,
ubi ipfe non fit. Sed, ut dixi, tunc egrejfus eft, non
loco, fed relaxatione fiii fervus à Domino, quando
rurfum dimiflus eft arbitrio fuo. Egreftus autem invè-
nit unum de confervis fu is, qu^ debebat ei centum denarios.
Confervus ifte alius homo e r a t qui Ghrifto
regi cum hoc ftrvirc pröpofuerat. Sed dtbebat ei cen-
tf!m jfenfrios, quia peccaverat in eum aliquasilli inju-
\ rias «ciendo. Centum enim denarii | fignificant pec-
cata , qu$ homo in hominem committit ; ficut decern
, mtUia talenta, fignificant-ea, quæ in Deum agit : quia
• ncut quantitas centum denariorum exigua eft ad com-
pafationem quantitatis& numeri decern millium talen-
torum : ita quicquid in nos homo peccat, exiguum^ft
A N S E L M I *
A Sc rarum ad comparationemculparum, quasdn Deum
noéte & die & fingulis horis com mittimus. Licèt enim
centenarius perfeäionem lignificet ; multb tamen pie-
niorem confiimmationem delignat millenarius. Ta-
len tum quoque mira grand ita te fuperat exiguitatem
denarii. Ex quibus liquidodemonftratur qubd ea quæ
nos in Deum peccamus, magna & multa fiint ; ca ve-
ro, quæ homines in nos peccant, exigua fiint & pauca.
Et idcircofi Deus libenter nobis tot & tanta mala,
quæineum commifimus, dimittit ; multè facilius nos
hominibus dimittere debemus pauca & parva, quæ in
nos ipfi dcliquerunt. Sed ifte fervus non fic agere vo-
luit. Invenit enim, ut diétum eft, unum de confervis
fuis qui debebat ei centum denarios , & tenens fuffoc*-
bat eum.. Tenebat eum, quia nolebat ei dimittere
quod in fe peccaverat. Et fuffocabat eum, id eft, coan-
guftabat fpiritailiter j & extinguere nitebatur in reatu
B peccati in le ab eo commiffi. Debitorem enim conlpr-
vum, id eft, fratrem in le peccantem tÄet, qui non
dimittit ei quod in fe peccavit; fid memoriam injuriæ^
quam ab eo paffiis eft, in corde fuo refervat. Quern &
fuffocat, dum änimam ejus fpiritaliter ftrangulat, &
opprimit, atque coanguftat in periculo peccati, non
dimittens ei quod in k commiut, fid alligans eum in
culpa. Redde, inquit, quod debes, id. eft, jam nunc
fine moraperfqlve mihi re&um de omnibus injuriis,
quas mihi fecifti. E t procidens confervus ejus, rogabat
eum y dicens : Patientiam habe in me y & omnia red.*
dam tibi. Procidens confervus ejus, rogabat eum : quia
humilittr abeo filtern dilationem poftulabat, dicens :
Patientiam habe, id eft, patienter expedta me; &
Qornnia reddam tibi, hoc eft, univerfi, quæ in te pec-
cavi, cmendabo tibi, & bene deinceps me èrga te ha-
bebo. Ille autem noluit} fed abiit, & mißt eum in
carcerem, donee redderet debitum. Noluit confirvum
luum patienter expeâare ut poffèt emendate, nolujt
mducias illi concedere ; fed abfque reverentia domini
lui abiit I & mfit eum in carcerem. Jîb iit , hoc eft
apoftatando & in détériora retrorfiim eundo, perrexit :
C^* mißt eum in carcerem.y donee redderet debithm, id
cft, quantum ad fiiæ voluntatis malignam obftinatio*
nem demerfit eum in infernum, donee pro culpa.fim-
piternas perfilvéret poenas. Sunt enim nonnulli mali^
gnæ mentis homines, quorum ifte fervus imaginem
U tenet , qui gravium. peccatorum , quæ ipfi perpetrave?
funt immemores, fi & leviter culpa ffatrisin.fi pec-
cantis ofFendantur, in tantam obftinationem prorum-
punt, ut quod di<äi^ quoque nefas eft, Optent fratrem
mum æternis ante perire luppliciis, quàm qüod in fi
peccaverat, indulgean.r. Vtdentes autem-confervi ejus
qua fichant, conftrit^ti funt valde. Et veneruni & nar-
rayerunt domino fuo omnia qua fa PI a fuerant. Con fervi
ejus hoc loco ficerdotes & religiofi tiri intelligun-
tur, qui videntes tiqua nequiter in fratrem ab eo fie-
bant y conftritati funt valde. Et venerunt, & n(trra%e-
runt hæc omnia domino fuo : quia redierunt ad coc
fuum , & ibi divinocoiifpedfcuiintcndentes, conquefti
fiint in precibus fuis coram éo de his omnibus. Vel
E fin&i Angeli poffunt intelligi con fervi. Cùm enim •
Johannes in Apocalypfi vellct Angelum adorare, dixit
ei Angelus : Vide nefeceris, confervus tutu fum, & Ufel
fratrum tuorum. Confervi ergo funt "Angeli , qui vi-
derunt ea qua fiebant à malo fervo, & contriftati funt '
valde : quia nobis ad cuftocliam deputati, cun&a quæ
facimus diligenter alpiciunt, & de bonij a<5tibus no-
ftris lætantur, de malis verb contriftantur. Non tarnen
triftitia pojfiint \affici, quia perfeftè beati funt ;
fid hoc I qubd eis mala noftra difplicent, vocatur eo-
rum triftitia. Vaide ergo contriftati funt, id eft, valde
difplicuit éis quod iniquè fieri viderunt. Et venerunt,
& narraverunt domino fuo omnia qua fabla fuerant :
quia ipfi cuntfta, quæ gerimus, five bona ,rfive mala,
xenuntiànt Deo,ut fiiant quid ipfi.de his omnibus
fieri
L XOR T A T lO> Ï E l 16$
A eft reprobos torquere, nunquam ulterius Valet debitum
HOMIL I JE ET I
fieri jubeat. Tune vo'cavit illitm dominus fuus, & ait V-
H: Serve nuqnam yOmne debitum dimift tibi } quoniam
rooafti me Nonne ergo oportuit & te mifereri confervi
tui, fttnt-& eso tut mifertus fum? Ingratitm firvum
Dominus rurfiim vocat; & cur ipfe mifericordiam
confequutus ä Domino mifiVefi confirvo nbluerit, ar-
guit; ciim illum, qöi perceptaj ä Deo indulgentia? im.-
memornpluic indulgere fratri quöd in fe peccaverat•,
ad mortem, per corporis infirmitatem tevocat, & fic
ad judicium : atque peccata etiam illa in caput ejusde-
nub replicat-, qute libi jam fuifle per peenitentiam d;-
.-».13 milfa gaudebat. Judicium enim fine mitericerdia illi
qui non feett mifericordiam. Unde & fübdituf : Et
iratusDominus ejus, tradjdit eum tortoribus', quoad-
ufque redderet univerfum debitum. Qui eniin fratri
indulgere noluit, fid eum in carcerem pro debito mifit,
merito ipfe indulgentiam quam perceperat , mifit, 8c
in manus rortorum venit. Nam qüifquis hoininem ad
imaginem Dei fadtum ä peccato nön folvic roga-
tus; fid obduratione mehtis,fu£e , qüantum in fi
eftjtartareo carceri puniendum tradit, Deo eft odi-
bilis, äc eandem fibi damnationem indubitanter ac-
quiriti - Iratus cft ergo Dominus ejus, id eft, afperita1-
tem juft* ultionis in eum exereuit. Non.enim in natura
fiia Deus irafei poteft, qui femper ttanqüillus.
& incommutabilis permanet; fid iratusyidetur eis,
quibus vindidfam reddit. Ideoque vindidta ipla vo'ca-
tur ejus ira., Iratus itaque tradidit eum tortoribus,
hoc eft, malignis fplritibus , qui totquerent eum in
inferno, quoaduPquc redderet univerfum debitum id'
eft, fine fine. Quifquis enim ferne! traditus irrevö-
cabiliter fuerit crudelibus Angelis, quorum officium
reddere : quia non poteft per poenitentiam &
opera bdria quod malègefïit emendaxe, &c prqpterea,
fimper cqgitur poenas luftinere. Ad quid-autém hæc
parabola tendat , confiqüenter Dominus fiibdendo
manifeftàt : Sic & Pater meus cale fits faciet vobi* , ft
non rerniferitis unufauifque fratri fuo de cordibsts ve-
ftris.Sicat autem à fervo cundfa, qui dimifirat, re-
petiit; eumqpe,cùm non poffèt reddere, damnavit;
quia ille 'confirvo .filo dimittere noluit : ftc.& Pater
meus à quolibet ex vobis iterum exiget quicquid iili
per poeniientiam dimific ; ille fratri fiio cundta,
quæ in fe peccavit, ex Corde non dimifirit. Ita vos
fingulos Pater meus ad judicium revocabit j & quæ
• mifiricordiâ "flexus primùm dïmifit . repetet, vofquc
tortoribus Angelis tradet î fi non rerniferitis unufquif.
g que fratri /#o peccatufn omne, quod in vos fiater ille
commifit:; & re-miferitis'illud non fimulatoric j fid ve-
racket de lordtbus 'vefiris'. ut non remaheant in corde,
cùm rerniferitis illud ôre. Non tamen per feipfiim Pater
hujufmodi judicia faciet, fed per Filium : quia , ficut
Apoftolus teftatur , Judicabit Deus occulta hominum Rim.x. v.
per Je fum Chrifhtm. Idcircô de cordibus vcft'is rémittent!
um eft fratris peccatum i quia judicàbit Deits occulta
hominum'y ne nünc in ocCultis cordiüm rioftrô-
rüm latere illud videat, & tune manifcftàm prb hoc
damnationem inférât. Miftricordiàm '& charitatem
erga proximum habere ftùdeamus, rémittentes ci mi-
fericorditer quod in nos déliquit, & puro corde illuril
diligentes, ut & nos fimilem viciflicudinèm à pio jü-
dice noftro confiquamur, qui vivit ôc régnât in fecula
{æcutorum. Amen.
H O M I L I A VIIN
E V A N G E L IU M S ECUNDUM LUC AM.
v' zl TjOftquam impltti funt dies purgat ion is ejus fecun-
JL dum legem M o y fiy tulerunt illum in Jerufalem , ut
fißerent eum Domino t ficut feriptum eft in lege Domini:
Qjfta omne mafculinurn ädnperiens vulvam , fanPlitm
Domino vocabitur. Et reliquä; '
Prreclaram httjus diei feftivitätem celebrantes gra-
tulemur fuper beneficiis in ea nobis divinitus con-
ceflis. Nam neque Virgo, quse de fanöto Spiritu Con-
.cipere digna fuit; neque Filius, quem ita genuit, piir-
gatione indiguit : fed in eorum purgatione riöftram
purgationem Deus prxpäravit , ac prxfiguravit, qui
multis fordibus infedi multimoda purgatione indige-
mus. Quse igitur de Domino nunc hiftorialiter in
Evangelica leäione närrantur, de nobis {piritUalitei:
lntelligantur : quia fi membra vel corjpus ejus fümus,
ipfe in nobis eft $ Sc quä: de nobis fiunt, & de illo reble
fieri,dicuntur. Nam Corpus Chrifti, quod eft
Ecclefia, vocatur Chriftüs , Apoftolo dicente : Sicke
corpus unum eft, & membra habit multa s omnia aü-
tern membra corporis, chm fikt multa, unum corpus
fonti ka & Chriftüs. tjnde pafcet qüia fimul üniveffi
ndeles cum capite fuo funt Chriftüs : quod & ex mul-
tis aliis Scripturarum locis probari potefti . CCim ergo
de purgatione Chrifti loquimur, ad illam ejus par-
I Cem > qu* purgatione indiget, refei ämus, id eft-, ad
Corpus, ltaqite vel ad corpus, vel ad quodlibet mem-
brum ejus myftice referatur quod nunc hiftoriali-
ter de capice legitur : quia poftquam impleti funt dies
tir 4 ?.ll£fat‘o'nis ejus feettndum legerri Moyfiy tulerunt illum
Hofi. tn Jerufalem , Ut fifltreHt eum Dotninö. Diei enim
(<n. purgationis populi fidelium x vel Ecclefia:, id eft , cor-
poris Chrifti, implentur quidem quotidie, dum unufi
quilque_eörum magis ac magis purgari atque mun-
dari jugicer fatagit; fid' impleti non 'erunt ex toeo,
C nifi in finefeculi. Finis tarnen firculi eft uriicuiqüe hora
obitüs fui, & qui mundatus a peccatis omnibus iii
obitu fuo repevtus fuerit, impleti Junt dies purgationis
eiusfecundum legem Moffi. Nam qüadraginta diebtfs
fccündtim legem fiebat ifta pürgatio , & quadragena«n,.^“OT*r‘
riusnumerus vel fpaciumqüod eftufquead finem
culi, vel tempus vitcÉ uniufiujuftjue noftirüm fignificat.
Exploto igitur tali qüadragenario, impleti erunt
dies purgationis vel Ecclefii vel cujuflibet juftorum.
Ita enim lex loquitur: Malierßfufcepio femine pepe.
rer it rnafculum ^immunda erit feptem diebus , juxta
dies feparationis m 'enftrHa; & die oElavd circunci-
dieturinfantulus. Ipfa verb trigenta diebus rnahebit in
fanguine purifications fua. Omne fan Pi um von tan-
, nec ikgredictur fanpluarium , donee impleantur
dies purgationis ejus. Et qiice éft ifta mulier, hifi elè-
(ftorum Ecclefia , vel prxdicatorum perfbna i Hxc
enim fufiepto verbi. Dei ftmine parit ex eo mafiu-
lum, id eft, per praidicationem fpii^itualiter gignic
fortem & hovum popüliim eleiftoriim. Dies qiia-
draginta purgationis ejus , qui dividuntur in fiptem
& triginta tres, fi fiparätim exponantur , boifimc
ob confirmätionem bis idipfum fignificare , quod
conjundi fimel fignificant. Nam ifta mater cum fuä '
prole eft immunda fiptem diebus : quoniam fan<5ta
Ecclefia, vel pr&dicantium perfona, cum his quds
E in fidc genuit, non eft abfque aliqüa forde peccati
toto tempore prxfintis viere, quod fiptem dic-
bus agituï. Videt enirii altarn legem in membris fuis r 'e. %atn. ji
pugrtantem legi mentis fii$. Et inde mähet immunda,
juxta dies feparationis menftrua: quia ficut menftrüa fè-
paratur ä conventu mundbrum in diebus immunditise
fua:, fic & ifta fiparatur ä coriVentu Ahgelörum in diebus
mortalitatis fiue; Menftrua enim alienä caine hois
Y