14 0 E A D M E R I
V I I I . •
LI B ER
C A P U T
De djfumptione beata Dei genitricis Maria.
» Eriim cùm ipfe in regnuin fiium eam alTiimere,
& ei magnificentiam * gloriæ fuæ decretfilfet
al- ipfe
T "•'•* giuiicc iucc. aetrevinet
oftendere: cujus, precor, dignitatis & honoris ap-
paratibus i'ntendebat tota curia Amgelorum; quibuf-'
ve .vocibus exultationis & falutis refbnabat ntimc-
1C rola tabernacula antiquorum Patrum ipfi curiæ * nu-
Pèr alfociatorum î Certè crediderim omnes illius
• beatæ patriæ cives feftiviorà fblito, ac fiiblimiori ni-
tore decoris , ad adventum Matris Domini fui præ-
parari, ac nova quadam & ineffabili jocunditatis
gratia pro tantæ rei expe&atione conjubilare. Ec
quid mirum ? Ipfe Jefus, Deus & Dominus omniwîi,
bene-films ^ hujus caftiîîimæ Virginis 8c Domina: rerum,
iplè ei ficut fuæ unicæ matri totus feftivus occurrere r
Vp'ebat, & aliquis de familiaribus fuis fè à tanti gau- **
dii immenfitate fùbtraheret ? Utique inter hommes
moris fcitur elfe unumquemque bonum fervum cu-
jùfvis præpotentis domini, eo majori gaudio. in ami-
ci domini fui adventu exultare, quo ? ipfum dominum
fuum cognoverit àdventantem amicum magis
amare. Cum verb de adventu -parentum domini fui
agitur, de quorum fp'eciali dile&ione nullus uila du-
bitatione tenetur , ille nimirummagis-fehcem fè æfti-
nrat , qui majori jubilo & feftiviori occurfu lætitiæ
fræna relaiac. Si ergo hæclta fe habent apud homines
, quibus fi qua bonicas ineft, longé tarnen fuper-
norum * civium bonitati impar eft j cootempletur animo,
qui poteft , quo gaudio, qua feftivitate, quibus
A 6la qua: in terra fubfiftunt, ineffabilieer fublimantur.
Singula nempe in immenfe dignitatis decus profece-
runt, ciirh per tuam beätam & integerrimam virgi-
nitatem Dominum Deum fiium quem non cognove-
•• rant, agntofcere, & agnitum cölere & amare rne-
ruerunt. * Qiiam fuper omnes ccelos afcendere ac in ai. QUia
dextera Domini Dei fui Filii tui benedi&i exaltari co- ,urfupJ
' gnoverunt, in eo etiam didiccrunt fe eidem Deo fuo deLr^1,
totum debere quod» flint j quando tu, quarinter ilia, 8c
de ill is una fuifti tan tam dignitatis eminentiam merui- g«oSi^
iti. Nihil igitur aut idolis homines, aut ulla: alia: re- etianI
riim fpecies intellexerunt idolorum cultoribus fe de-
here, ubi & fingularem au«5lorem fui ex cuo caftiHi- Unanui
mo utero ad reftitutionem prima: creationis fuse pro-
genitum fufceperunt; 8c te, per quam amilfam dignitatem
fuam rccuperavere, omni creatura: cam fubli-
miter prjeponi * acceperc.
C A P U T IX.
Quantum profuit beara Virgo Maria
humana.
% »ccipeti
) ft at nr A al. creator;
’ f 1":, ■ V t1 u s 1 m > rcinvlcatc ». <3u»bus mundus 5 ei Jure debeat » cor aIicu;us f u b c a r n
------- f ----uwwium opmtuum
Ordineç1 Spirituum C vaventis ] æftimare nullatcnus fufficit. Nc tarnen ali
Urdmes, quando & unicam Domini fui matrem ad-
ventarc, & ipfum Dominum Deum fuum ei vide-
bant omni fuä glqriä decoratum veile occurrere. Sci-
pacus icaque ■ mille millibus , imb innumerabilibus
* 9 . h, 0 ^ nnicam Domini fui matrem ad- Quis eorum auæ dicirfus. nimtQ tn(rwl#>nc
| hi»“ Angelorum agminibus Deus ipfe * huic piiffima: Matri
fuä de hoc mundo migranti occurris, eamque fuper
omnes ccelos exahratam , cumäa: fecum creatura: pe-
^jfcroao renni juredominaturam in throno* collocavit. O dies
tanti occurlus' gloriofa & feiix i Dies tarn pueclara
.^«liado. * exaltationis beata & celebris 1 * Dies tarn fublimis
glorrncationis fe(liva _ & omni febulo admirabilis 1
Dies euimdlla non ßlum te, Domina , ineffabiiiter
lublimavit; fed ccelum ipfum , quod' penetrafti,
nec non cunfla qus in eo funt, novä & inefFabili
QUasitaquelaudes, quafve gratiarum aftiones,
non folum humana natura, fed omnis creatura
time fandliffima: Virgini debet f Pura enim fandtitas &
fandlrffima purltas piiflimi *-pedoris ejus omnem om. „ .
nts creaturae puntatem five fandbicatem tranfeendens
mcomparabili fublimitate hoc promeruit, ut reparatnx
perditi orbis * digniflimd fieret. Unde quid Jan- , .
dis pro tam inefFabili bono ipfe per eam reparatus Cm. “,S"
mundus, et jure debeat * cor alicujus fub mortali came *'•«
........ ™ nmc, nova « meftabili mmae mentis, pro pofTe, edi,
;---- cceium aeco
mvi -d Nova quidem * gloria ccclum deco- D » noftra ad fimilitndinem Dei
ravit ravit.: qma qura onorem priorem gloriam v oriam ejus eine ex præfentia tni, ultra
1 . . -, e _
quàm dici polfit aut cogitari, magnificav.it. Nam
«l.pt«eedet- cum tu , Domina .illuc afeendis; nova illud & « præ.
cellenti vircutum tuarum dignitate irradias, immen/a-
Sue miferationum .* & gratiarum luce perluftras.
at. eoium ^ Hadern quoque dies afeenfirs tui * eos, qui cives
ejus ab initio creature elfe merueranc , folito feftjvio-
. rx exultationis gaudio induic, qui per glorinfum f~ .
femimpiä cundæ virgrnitàtis tuæ frudbum »'femirutiim vident
civitatem firam redintegtari. Yerè in tuo adventu, per
quam tantum bonum memerunt-, gaudii fuimauni-,
tudojuredebuitaugmentari. Terram etia'm diesexal-'
tationis tuæ, ô beatiffima foemiuarum, mira gratia
irrigavit O : quia , dum ---- te, quàm de fe g oe lu in ic fe alio-auorum
E ventureffet3 Sed” hêc » moT 0? “ ?.mUr | ^irginem
rum hommum nominum lege progenitam cognovit, ufquë uiqué ad
E humane 4ÊÉÊSk 11— ... “ ™undl™ f a Si
Creatoris omnium thronum cxaltari cognofcit •
miqu5 * antiquat maledictionis poenara , quam in peccato
primoi um fuorum filiorum ‘ fefe meritb excepilTe feie-
bat.jam per tante bénedidbionis tuæ' abundantiam
lele evadere mdubitanter.credebat. Quid amplius di-
ceré polfum, Domina J ’mmenfitatem quippe gra-
- e “f S 3 Sjorf . ‘f tuæ confiietare cupienti fenfus deficit,
J :---------- - .»«ich.i,c lumen alrquis
eorum qus dicmius, mmis infolens autumet nos
magis more.indifcrete laudantium ifba dicere; qnJm
rem , ficut eft, * confiderationi fidelium quocunque , „
modo commemoranao velle prefigere; pleniiis ea,
que humane nature per eam bona provendre com ,id“ '0,‘
memorarejuvat, ac fic qualiter omrfes aliamm reI S d S j
rum form* per ipfam*fint reformate: nihilominus
prout poterimus, in medium groferre deledbat Quod rW 'A
ea quidem re facere placet, ut pr* oculisaliquatous
debormatis fingularibus beneficiis.ejus, nemo relin-
quatur, cujus cbnfideratio immenfitate promerit*
audis illius non obruatur. Nota igitur omni f*culo
loquar, Sc de quo ad quid provedbi fimus huius Do-
mme^meritis pro pofTe, edicam. Itaque natura
noftra ad fimrl.tudinem Dei in principio creata .1. m»
ruic, quatenus mdefinenter rpfo Deo fruere|ur, Sc
ejus gloria fine omni corruptibne & mutabilitate
alrquando potlrefuri Hoc tam grande bonum natura
fiatim m prim is hominibus perdidit, & in huius
mundr miferias infelix & preceps mit, * dehinc in
Memas miferias decürfo vit* labentis articulo mulcb
inbelicibs rultura.Tranfierunt multa fecula- & damnations
lftius immanitas fuper omnes filios hominum
lemper eft in detenus robofata. Nec enim fummi
* ■Ullam “ *.yiarn * confbitmt, per q n”amif l,* uctr e^d“ifopnoifsu ehruatm anine S
mundum veniens tam luduof* pcrditio'ni fubveni- i° " “ '
" r i;tuam° n e“(T f*r. de q«e l.o.kq;u im~ ur , Vii rg°inem “ . , ■ “WA» UU1 nuinaum per
nurnanæ generationis lineam venir, tanta omnis bo- •
ë â r b f a f i " r e f p l e n d u i t ; i 8 1 ? \
Mm mla faprentia Del, utl à firculis predeftinave-
tac,]qverc dlgnam judicaret, per quam in homi-
nem vemens, .non modb reatum primorum hominum
, lcd & totius mundi peccata deleret, & diabo-
Jum fuis operis inimicum cum fuiseliderec i nec non
feiieiiaus ‘ î* ' vupteuti icnius déficit, ddaammnnaa ccoeoelleeflbtiiss ppaattrriiæe., iilllluucc hhoommiinneemm deducenjd o"
coefo^unt^p'er^lorificMbnm'tùTnTTnéVim^r11 retli,’':eSrarcl:- 0 ^ ? ig'tur ifta perpendens efbimam
queat qua bande digna fit, que tançomm» bonorum
terdecorantuf: isa per eandem glorificationem, a nra» rn nftic /.fti/-! ___i • • . . . .
Liberati1
D E . E X C E L L E N T I A B. MAR IÆî - m
ergo à lege mortis, qua detinebamur, refurgimus in A
gloriam, quam in primo parente perdidim.us ; imb in
ampliorem, quàm vel ipfe in fè, vel nos in- ipfo ami-
fimùs. Qui etenim adhuc etiam in carne mortali per fi-
dem ad amiflam gratiam feu patriam tendimus, in fi-
i 0'0 liationem 4 Dei per benediôhim Filium benediAæ
matris Mariæ tranfîmus , eundemque Filium ejus
KCfifimu» nobjs fratrem ipfo audtore * afeiflimus. A morte
enim réfurgens nos fratres fuos àppellavit, & qubd
ad Patrem fuum & Patrem noftrum , Deum fuum ÖC
Deum noftrum foret afeenfurus, familiari afFatu no-
Qmd -bis intimàri præcepit. * Qùod igitur tantum patrem &
tantum fratrem foçtiti fumus j uiique beata; Mariæ
fcbenedi- afcribere debemus, cujus integerrima,* foecunditate
' in tantam dignitatem furreximusj quam quidem di- B
gnitatem noftra natufa nequaquam adepta ruilfet, fi*
BtMzMa* iilius » fpecunda virginitas Deum de fiia fubftantia
non genuilTet. Cùm Igitur tam inæftimabili dignitatis
honore, etiam in hujus mundi fqualoribus degens,
per piæ raatfis Dei Mariæ mérita humana natura fit
tait. exalrata; vel adverfàt ,• qui poteft , qua quali: gloria
decorabitur, cùm hune ipfiim fratrem fuum,
omnipotent! Patri ejus coæqualem, in fua majeftate
afpexetit regnantem * acceperit, ejufque regni cohæres exi-
»uitum ftens, perpétua & incommutabili glorificatione ^ vul-
conftitue- tui ipfius præfens * adftiterit ? Advertat, inquam, ad- '
vertat quæ gloria, quod gaudium, vel quæ jubilatio
crit omnibus illis, qui in regnumæternæ beatitudi-
nis affumpti, Deum Dominumque rerum omnium in
fuæ carnis fubftantia flbi fimilem viderint : & cunôfca,
quæ five in coelo, five in terra , feu in' inferno fubfi- 'C
ftunt, ad nutum illius pendere; eumque fraterno af-
fe(ftu , imô ultra omnem. fraterhi amoris affe<ftum ,
mit. fcipfos amare ^ & quæcunque velle poterunt, fine
mora , fine contradiétione, fine defeéfcu fibi' æterna-
liter fubminiftrare. Super hæc cùm ipfàm Dominam,
per quam tanta bona eis provenere, præ oculis ha-
buerint juxta Deum,' quem de fuo utero Virgo Filium
pepecîc * pepererat residentem, & juré materno coelo terræque
cum eodem fuo Filio præfidentem, 'confideremus qua
exultatione exultabunt pro tanta gloria ejus, quo honore
fùblevabuncur in tanta potentia ejus? Omnis utique
creatura deferret eis honorem, non folùm quia vi-
, debit naturæ ipfbrum confortem elfe fuumCreatorem :
Domiûam fèd etiam quia* Dominatricem fuamunam exeis elle
confpiciet fadtam Reginam Angelorum. His igi-j^
inatricem, tur ita confideratis 3 tu quicunque ex humana * ftir-
àriain*"* pe progenituses ; quomodo potes, & quantùm po-
> cor.fpî- ces , érigé aciém mentis tuæ * & quas grates, quas
amVegi- îaudes, quæ obfeqnia ei perpetuù debeas, per cujus
' 1 . beatam & integerrimam roecünditatem de tanto maprogemc
|o tanCum bonum , ut brevi oftendimus, * fis
t Umineâ> provedlus, gnarus attende. Nulla te ab horum con-
indes p«-* fideratîone læculi deledtacio moveat, nulla cujufvis
m eonfl. * vanj amoris* defidia à débita laudum exhibitione
t« qua* recardet.
«ompen-
C A P U T X.
bigit,*nemo fapiens filet.] Quapropter fi aliquid a{.
ejus laudi, aût gloriæ, five honori derogat in quo-
quam j bene intuentibus liquet qpbd idem ipfum cæ-
tera fuæ fubjei^ionis integritatem ei fèrvantia, quo-
dam exinde confufionis verbere fauciat. Nec enim-
ad Domini fui fidelitatem intégré fefè tenerent, fi
verecundiam * fui àudtoris æquanimiter& inconcuffa
tranquillitate * tenerent. Homo‘igitur, qui à Deo 4/ fuflÎBe*
inter cæterascreaturas fublimis naturæcreatus*Deum ai. eft, dum
per inobedientiæ fuæ reatum inhonoravit j omnia , Deum
* quæ fui juris priùs erant, amifit} ] omniaque, quæ m emit*
fui ftatus integritatem fervaverunt i ipsâ reatûs fui
immanitate , quantùm in ipfo fuit, quadam confufione
vulneravit, adjedta eft eis fuper hac confufione 8c
alia confufio : quia huic, quem à fuo Conditore per
malæ vitæ mérita exorbitare videbant, per fuæ con-
ditionis legem miriifterii fuiobfèquium nullo tempore
abnegate valebant. Ingerebatur igitur operibus Dei
contumeliofà quædam oppreflio, & fiebat de eis gravis
& injuriofàabufio. Jus. liquidem nullum in his,
quæ Dei fiint juftè* deberet habere , qui voluntatis, debet
ejus non veretur pravis aétibus contraire. In eo itaque
quod lumine cceli, & fyderum motu , in fuis ufibus
Homo reus potiçbatur i idem coelum, 8c fydera ipfa,
magni honoris detrimenta patiebantur. Nempe illi
ferviebant propter quem fe nequaquam inftitutà *
feiebant. Ad * fervitium quippe jufti hominis, non j . Ad obfew
injufti, qui tunc erat, cçndita fuerant. Hoc ipfum de quiP-
aëre, de terra, & quæ profert, de mari & omnibus [L n 'fMVlr
aquis, ac de his qùæ continent, dicere licet 8c fentire.
Omnes igitur rerum formæ informi quadam & contu-
meliofa obfufeatione tegebantur , eo qubd ipfi, qui
Deum fiium inceflanter * ofFendebat, miniftxare ac s . offend*-
fubdi fine intermiffione cogebantur. Duravit autemrant
hæc in rerum fubftantiis injuria quoufque venit in
carnem ilia, de qua loquimur, beata Virgo Maria. Ac
ubi venit ipfa, 8c in fe Filium Dei incorporavit, &
priftinam dignitatem in Deo, qui nafeebatur, humana
naturarecuperavit ; nihil ultra conîiifionis, aut in-
juriam alicui rerum fpeciêi refedit : imb libertatem
* primæ creationis fuæ confeftim fecipere meruit. Nam ^
ipfa, cui juxta legem fuæ conditionis jus libertatis
maximum erat, obfequendi videlicet illi quem ad
Dei imaginent conditum noverat, cùm ipfum in Créa*
toris fui fimilitudinem, quam peccando in fe corrupe-
rat, per bona opera redire confpexit, non mirum fi
deinceps obfequendodominatui ejus, * contameliofæ al Comum*4
jugum feryicutis excuffit. iio*p
C A P U T XI .
defidcria
Quantum profuit omni creatura 3 etiam tprater
hum an am.
V Erùm quoniam aliquantifper animàdvertimus ,
quid boni per * excellentiflima beatæ matris':
Dei Mariæ mérita adepti fumus} paucis etiam, ut
. propofuimus, pro polfe, quid aliarum fpecies rerum,
per eadem ejufdem mérita fint adeptæ , advertamusi
dixiffe,& Scio quidem fûperiùs me quædam inde* commemo-,
ralje i fëd ad commendandam piis auribus tantæ Dominé
eminentiam non videtur fore fuperfluum eandem
præfèntarefententiam. Omnem itaque creaturam
tam coeleftem, quàm teirreftrem, ad fui Creatoris lau-
f>o*mcn- dem ^ gloriam inftitutam nemo * fànum fapiens amDe
eodem.
A Lio * item .modo, fi placet, confideremus qua- autMa<
liter omnis creatura ad utilitatem hominis fit.
creata; 8c quemadmodum eadem utilitas ob peccatum
primi hominis quodammodo evanuerit i quove pa<5to
per Beatam Dei matrem virginem Mariam, primam
fuse utilitatis dignitatem recuperaverit. Ceirte homo
qui mentis ratione fubfiftens carnis fragilitate depri-
■ mitür, ad höc conditus erat ut cöntemplationis oculo
' forma: fui Creatoris jugiter intenderet. Sed quia ipfe
Conditor ejus incircumfcriptus fpiritus eft , & nemo
urtquam carniscorruptibilitate vallatusin magnitudi- s. l'ncorrup«
nis ejus notitiam, ;vcl admiranda: Divinitatis illius * ''rEl^ ateu]lj_
fpeculationem, ficuti eft, pertingere poteft j proppfita tenu* in
illi aliarum rerumexiftentiaeft, quatenus earum con- a^\ fpfeuium
.fidferatipne fublimitas ejus, qu* per fe * nequic# vi- „/.ne-ue
deri, ab ipfo intelleda confpicgretur. Verum ubi *t. »mit. ri-
poll primorum hominum peccatum generationis hu- en
man« propago‘in defideria cordis fui prolapfa * per al cft
.vitia forduit j non folüm Creatoris contemplatio, fed
8c rerum creatarum mirific« difpofitionis falutifera
S iij