P R O L O Q,U 1 U M.
’ Infi ex fubjefln parkate adjunximus altcrum Dialogum Judasi & C h r ism ,n o n
diu poft a Ruperto Tuitienfi compofitum. Is ab iplo vocacur Annulus fidei ; de
quo pluribus in locis dixi in Apologia pro Ruperto. Hunc cum d.u conqu.fi-
Viffem 1 utpote qui Icirein hoc opus in editis Tuiuerifis Abbatis defiderari| faufte
tandem nadtus firm I & R. P. D. Martini de Bufch Prions Monafteni Lienenfis
dilioentia ex Ms. Codice tranfcriptum , & id nos amice tranfmiffum pubhcijuns-
fecimus | eum aptiffime alteri alterius Abbatis contra Judsos dialogo adnedentes.
' Cdmmentatibnes in Mathzum, in CanticaCantic. in Apocalyphm, & in tp i-
ftolas Pauli yhic excudenda non duximus : cum nobis conftet eas non efle A n-
felmi fed maxime Hervaii Monachi Burgidolenfis; & animus fit onines qus in
facram Scripturam commentaries, quos in Mss. Codicibus habemus, alnS typis
edere, cum tetnpora dabunt. .
Tandem hie mdnuiffe juvat I. Nonnullas forte exbortationes & orationes, alia-
ve opufcula inter S. Anfelmi libros bic quafi recenfen, qua: tamen ejus efle mi-
Uime conflat. at quid ei jure adjudicandum fit, feverior cenfura infralubjicienda
demonftrabit. x. Aiiqua non fuo ordine efle difpofita, .ut orationem ad S, Pauium,
qua fexaeefima quarta efle debuit; unam ex orationibus ad S. Crucem, qua inter
Cafti^ationes hujufmodi orationum pofita eft ; & tradatum de Puce & Concordia
Id°ex eo contigit five quod hac cafuomiffa fint, five quod non mfi allisedi-
tis’fuerint a nobis comperta.3. Loca & ve&a qua ex Mss. collatione caftigata lunt
aut vane lecmntur , ftella denotari. Et cum Caftigationes fingula omnefqQe va-
ria lediones in margine deferibi non potuerint; eas omnes ad finem,operum ac-
curatius fcrupulofiufque colledas dedimus , ut quam varia Mss. legant ab edi-
tiotic Lugdunenfi anno iCjo. cugi qua ipfa contulimus, noverit quifquis iftis
voluerit intendere. i M SlM m
Caterum ne quidopella noftra huic editiom defit ; fingulorum , .quayin hoc
;Volumine continentur , operum cenfuram fubjiciemus, ex qua facile quivis fpu-
rii a legitimis S. Anfelmi operibus difeernet; & qua atate , quoveaudore unurn-
quodque prodierit, quantum in his conjicere datur, nullo labore dignofeet: no-
ftrb interim fruatur.
O P E R U M
SANCTI ANSELMI
CANTU ARIENS IS ARC HIEPISCOPI
C E N S U R A .
M O N O L O G I I C E N S U R A .
H Unc librum habent omnes ediriones, Sc ilium
----- Amelmo adjudicant omnia cum* excufa turn
tnanufcripca. Uliusipfe meminit pluribus in locis in-
frà citandis.
X. I. * »im ^.ÛC ÖPUS T 10 °rdine & qua aetate leriptum fit ,
s.Àn[*imi non ita confiât. Illud poft quatuor dialogos, de quibüs
x , leriptum innuere videtur Edmerul, ex cujus
fide idem cæteri cenfent, quintum locum huic operi
concedcntes. Verum hujulce lïbri mentio multa fit in
primo capite primi hommee dialogorum , dialogi videlicet
de vcritAte. Un.de conlici videtur hunc iibrum
-b huftts libri hujufmodi dialogis non efle porteriorem. Pater Theo-
w4«.?.4Jj.phy|Us Raynandus , putat ifta ex Monologio poltea
infena five attexta fuille huic dialogo. Cui conjeduræ
fàvere videtur quod nomen Monologii, quo co in capite
liber ifte vocatur, non fuerit ei præfixum, nifî diu
port editos hujufmodi dialogos : ut infrà dicctur.
Nihilominus tamen fallit ha*c conjedtatio. Nam hoc
quod difcipulus in eo primo capite adduxerat ex Monologio
, id in decimo ejufdem dialogi capite Magifter,
ex induftria exponendum refumit, & bene pofitum fie
demonftrat ut difcipulus nihil ejusrationi polie objici
refpondeat. Totam igitur hujufce dialogi lèriem at- 1
tendenti, ifta ex Monologio non faille huic dialogo
adjedta liquet: Adde quod omnia Mis. fie legunt.
Nec Edmerus hoc opus poft dialogos editum a licrit,
fed poftquam ab Anfelmo feriptos fuilfe hofee dialogos
dixit, fubjungit : fecit quoejue libellum unum quern
Monologen appellavit, qua verba non arguunt hunc
librum non nifi poft dialogos prodiilfe. Quod autem
Monologii nomine liber ifte proferatur in i. m 10 . al.
i i. capite iftius dialogi : facile cenfuerim hoc adpofi-
tum poftquam Anlelmus hujus operis titulum immu-
tavit, & Monologium vocitari voluit. Conftat ergo
hoc opus ab Anlelmo die compofitum antequam dialogum
de veritatc leripicrit.
Verum non feriptionis ordine duntaxat, fed & ar-
gumenti dignitate primum eft. In eo enim pluribus Sc
quidem nccdTariisrationibusfine Scripturarum aufto-
ritate S. Anlclmusin peifona alicujus lecum ratioci-
nantis probat quicquid fide de Dei exiftencia & elïèntia
credimus. Hinc illud opus infcriplèiat, txemplum me.
ditandi deratione fidei, nullo audtoris nomine pr«epo-
fito, ut præfert Ms. Sagienle, quod propterca cæceris
antiquius ducimus : deinde Monologium nuncupavic.
Hugone verb • Lugdunenfi Archiepifcopo jubente ut
nomen fuum illi præfcriberet; ipfc jam Abbas Beccen-
fis, illud Monologium, id eft, Solildquium nominavit.
Hate ex ipfo difeere eft in ejus Prologo ad Prollogion
& in Capitibus 4 .& 5 . libri de fide Trin. & de Incarri*
Verbi, & in ejus epiftola ad Hugonem, qua: eft 17 .
libri i . & in epiftola ad Lanfrancum , qua: eft 6}. 1.
J. & in epift. ad Mauridum qua; eft 6s . ciufdem libri
primi. ■
Hunc autem librum inftantibus fuis Monachis, Sc
maximJMauricio, Anfeluius turn Becci Prior feripfit
& antequam evulgaret, corrigendum Lanfranco jam
eum Archiepifcopo mifit, ut ipfe fuis ad eum epiftolis
teftatur Vide lib. 4. epift. 10 i . & lib. 1. epift. S j.
Cfim autem S. Anfelmus eo in libro dixiflet non
proprie dici m Deo tres peifonas qUomodo tres fub-
ftantias, See. inde d nonnullis reprehenfus eft, a quorum
cenfura fevindicavir B. Auguflmi aufloritate,
ut ipfe adhuc Prior fetibit Rainaldo Abbati in epiftola
qu*eft 7 4 . 1 . 1 . -Sc Lanfranco Archiepifcopo in epift
qua: eft 6 8. lib. 1. * P
P R .ÖS LOGI I C E N S O R A.
HUjus libri argumehtum & ihtitulationem difeere
quivis poteft ab Eadmero in lib.l. de vita S. An- ,
lelmi, ex prologo hujufce libri. & er epift. a . & 17 . 2. 6;!
libri 1 . Hoc opus inter alia S. Anfelmi extat in omnibus
editis acMfs. In editis quidem inferibitur. Profo-
logion; fed per errorem : inferibendus enim eft ifte liber
, Prollogion, ut habent Mfs. 4.6 4. Sc 2 16 f . Bibliotheca:
Regia: Sc alia antiquiora: ut vidcrc licet in
Caftigatiónibus, quas ad ealeem operum pofuimus.
Quod Anfelmus adhuc Prior Becci. & quidem poft .
Monologium, ipfum compofuerit, ex Edmero loc. cit.
palam eft. Qui eo in opufculo de Divina Matura Sc
ejus petfonis S. Anfelmus cdiiliruit, ipfe commendat
in c. 4. libri dr fideTriniutis & de Incarnttionc Verbi.
Qua: autem in eo de pieno beatitudinis gaudio eio-
quutus eft, Hugoni Indufblegendaconfulit in ep.rt,
1. 1 . Ecfi libellus iftefententiarum ac fubtiliffi/nicdhtemplationis
pondete magnus diet, ut ait Willelmus
Gemmet. lib. 6. hill. Norman, c. 5 . Quidam tamen
hujus libri ratiocinationem confutare aggteflus eft, de
quo in fequentis opufeuli cenfura dicemus.
Obfcrvandum hie fupereft tprod cum S. Anfelmus
indubius fit hujufce opufeuli audio*, ex quo maxima
pars Manualis quod S. Auguftini operibus iuicritur ,
cosflauefti liquidó conftat Manualeiftudnon Augii-
ftini, fed magna ex parte Anfelmi foetum d ie, ut irt-
fra demonftrabimus in cenfuraMedhationisi’ at, qu^e