
s u p p l è m e î m t ü m .
tt?e dîledtio, fi te non diligd, tnè ipfüm injuftum ju-
dico. Et quia vera dile&io ilium qùeh? diligit feito-
' per proficere dcfiderat, idcircô te hortor, & möneö
ur mens cua Temper ad meliora fe extendere ftudeat.
Quod fi quæris confilium quomodo hoc poffis face-
re ; Motiachicum propbfîtum fuper omnia diligé.
Quod -tune bené euftodire pote'ris , fi nunquàm cul-
pam tuam aut celare aùt defendere volueris, ficut
vulpes foveas habent ,.ubi latenter catulos pariunc &
nuudunt, & ficut vblucres nidos. habent patentes in
quibus pullos fovent j ita diaboli faciunt foveas , 8t
muleipiicant peccata in corde celantis , 8c ædificant
apercé nidos , in quibus fimil.iter peccata aggregant
in corde defendentis. Vide igitur fi non vis efle fovea
, aut nidus diaboli, ne unquam culpam tuam ce-
les aut defendas. Cor tuum Temper pateat Abbati
tuo j & ubicumque fis, non Tolum corpus tuum, fed
eriam cogitationes tuas in confpedtu ejus eflè exifti-
ma : & hoc fâc 8c cogita , quod coram eo facere &
cogicare non erubefeas. Si hoc feceris , ita fugiet
diobolus liabitaculum pedtoris tui , ficut fur vitat
domum illius qui eum nec celare vult nec defendere.1
In domum namque illius fur ta Tua fur attrahit ,• à
quo Te abTcondi aut defendi cohfidit. Si autem hoc
quod dico in uTu habueris , tune Spiritus fanéhis in
te habicacionem Tuam faciet : nec corripietur, nec
expelletur à Tuperveniente iniquitate ; Ted bonus uTus
tuus per ilium à Te repellet iniquitatem. Quæ res in
tancam conyertetur tibi deleécationem ; ut nihil dul-
cius, nihil unqüam exiftimare poffis jocundius. Hoc
aurem quod dico intelligere non poteris ,nifi in quantum
ipfo opéré experiri volueris. ,
Mulca bona Domnus Abbas mihi de adolefcentia
tua retulit , fed Uiium addidit quod mihi placere non
potuit : judicas enim meliùs quod tuus TenTuS eligiç,
quàm quod obedientia exigit. Cum enim feribenai
habeas Tcientiam , ma jus aliud quid tibi videtur,
quàm feribere per obedientiatè. Certus ergo efto,
quod melior eft una oratio obedientis, quàm decem
mi Ilia orationUm contemnentis. Moneo itaque ut
filium cariffimum, & dileâorem meum, ut obedien-
tiam in omnibus a&ibus præferas , ôc ea quæ Tuprà
dixi memoriâ perpétua teneas, & opéré coroplere efficacité*
ftudeas. Omnipotent Deus Tuæ gratiæ be-
nediéfione te in omnibus Temper dirigat, & ab omni
malo euftodiat. Amen.
E P I S T O L A IV .
fub ilia meæ j nequeo femper tibièiïe præTens • t)elié
te euftodiat, qui ubique præTens. Moneo te ut Tem
per illi fis præTens.
1$^ s S$ï A 4 b: i® ï
E P I S T O L À V.
Anfelmus fervus Ecclefîæ Cantuarienfis, Her.
berto EpifcopoThiofordenfï :falutem.
Eiôrbertûm Epifcopum Thioforclenfèm hortatur ut
Presbytères Concilio inobedientes , & qui fæ.
minas nottent dimittèr'e , à facris prohibent •
& ad Ecclefiafiica munia alios feu Clericos
feu Monachos illis fubftitueret.
D E Prefbyteris , de quibus quærit veftra pruden-
cia confilium , reTpondeo quia nihil relaxandutn
eft de his quæ conftituta Tunt in Concilio. Quoniam
ipfi autem malunt dimittere quidquid pertinet ad
Prefbyteri officium , quàm feeminas : fi aliqui invê-
niuntur cafti, faciant pro illis : fi autem nullusaut
pauciffimi talcs inveniuntur ; jubete ut interim Mo-
nachi Millàs dicant populo ubi ipfi fuerint, & fa_
ciant Corpus Dqmini , quod per Clericos portetur
ægrotis. Qui Clerici veftrâ jufnone vice verTa acci-
pianr conreffionem , & faciant àbfolutionem, & Te.
peliant corpora mortuorum. Quæ omnia etiam Mo-
nachis prove&ioris ætatis præcipere poteftis j donee
ifta duritia Prefbyterprum Deo vifitante mollefcat;
hon enim diu durabit, Deo propitiante . fi in in-
cepto perfeveraverimus. De Baptifmo , vos feitis
quia quiucumque baptizet, Chriftus baptizât. Lai-
cis omnibus , majoribus & minoribus , ex parte
Dei & ex parte -omnium noftrûm qui hoc confti-
tuimus in Concilio, a rogando præcipire i ut fi Chrifi a
tianos Te confitentur, adjuvent vos quatenus expel, s
lacis Prefbyteros Concilio inobedientes de Êcclefiis,u
& rebus earum , & dignos pro illis conftituaris. Et
fi expulfi , contra illos qui Ecclefiis cafté Tervire vo-
luennt, aut alia aliquo modo in aüquam Tuperbiæ
temeritatem proruperint ; omnes Chriftiani fine contra
illos : Sc hon Tolum à Tocietate Tua , Ted etiam à
terris , quas de illis habent, eos cum foeminis Tuis
excludant | donee refipifeant. .
mmw&Bmwmmmmmmm
E P I S T O L A V I .
Anfelmus Ärebiepifcopus , dile^o filio Tiro
W ille rm o : falurem & benediäiionern Dei
6c Tu am.
Vvillermum amicum fuum monet ut Deo fit fern-
perprafens : & fic fervet fuam dileüionem,
ut omni fludio conetur cavereDei ofienfionem.
EXpgrtus Turn te magno & intimo afledliu me di-
ligere, & ideo non poftom rui diledlionis vicem
non reddere. Diligis me ut Patrem in Deo , cui to-
tum te fine fimulatione commififti : & ego te ut filium
, qui fincera diledione te TuTcepi. A Deo ac-
cepifti ut me diligeres: & ego a Deo habeo ut te fic
diligerem. Quoniam ergo.ex Deo eft mutua dilec-
tio noftra, non j^ e f t deleri ,nec debet. nifi hoc fa-
Ciat aliqua in D&m orf^nfio. Sicut erga meam vis
fervare dileüionem , ita omni ftudio conere cavere
Dei offenfionenv Dilige ut me .diligas ; Ted plus di-
figo , ut teipTum dihgas. Dilige teipTum , & quan-
tum ad dile&ionem , habeto meipTum. Efto memor
monitionis me» j 8c Temper eris diledbonis Dei y 8c
Anfelmus Archiepifcopus , diledto nepoti Tud
Anfêlmo : falutem & benedidfciohem.
<Anfelmo nepoti fuo commendat bohos mores, ac
ßudiofitatem, & Latina: lingua perpetuUm
it fitm. D e for ore fit h , ejus matre 3 nuntiat ad-
miffdm illam Marciniaci a Monialibus j fed
cum earn repofeeret, fib i negatafn.
SOllicitudinem 8c triftitiam quam tu habes de tua
matre, ego quoque tolero. Unde à Domino Abbate
Cluniaeenfi petii ut earn in Monafterio Ancil-
larum Dei in Marcinneio TuTciperet : quod ipTe li-
benter lua gratia annuit propter noftrum amorem :
& ipfie Ancillæ Dei voluerunt. Litteris igitur , 8c
nuncio noftrb petii ab Abbate Cluniaeenfi , 8c Mo-
nachis ejus x ut Tororem noftram ad hoc mihi concédèrent
, quanto humilius & ftudiofius potui. Sed
ipfi nullatenus aflenfmn præbere voluerunt : imo
commoti Tuntadversvw me , & magnum fibi me ftf-
cifTe dedecus exiftimaverunt.' Ego autem nondum
defiftam conari, ut hoc aliqua ratione poflim quod
S .UPHE MEN TU !vh
jnCepi, pethcere. Quod fi non potero , non depe-
JlU,s tamen.ego & tu fruftrà triftitiam inconfolabi-
lem aftumere \ Ted Dei diTpoficipni nos & illam patienter
committere.. Spero enim in Deo quia non
patietur earn quibuflibec incômmoditatibus ita ten-
tari ut non poffit Tuftinere : Ted per mulcas Wbulal
tiones quas ab infanria pafta eft 8c ( fi Deus ita dif-
pofiierit ) uTque in finem patietur ^|educet earn, 8t
intrare faciet in requiem tuam. Ego verô in quan- ‘
ium potero , omnibus modis quamdiù vivam illi Tub-
venirè non ceflàbo. Quod autem pertinet ad te i
tnando , 8c præcipio tibi ut nullatenus fis ocioTus ;
fed in hoc propter quod in Anglia te reliqui, in
(Jies ftatuas proficere. Virtutem grammatics ftudb
co^noTcere : didtare quotidiè afTuefce, maximè in
prosâ : 8c ne mulcum âmes difficile didtare , Ted plane
8c rationabiliter. Semper, nifi cum neceflicas te
cogit, latine loquere. Super omnia bonis moribus
& gravitati intende. Loquacitatem fuge : plus enim
proficit homo tadendo , & audiendo, & quid de à-
liorum didtis Sc vita poffit proficere confiderando,
quàm Tcientiam Tuam verboficate, nulla neceffitate
cogente , oftendendo. Saluta ,magiftrum tuum ex
hoftra parte amicahiliter : cui ( fi Deus rriihi opppr-
tunitatem dedèrit ) 8c pro .te , & pro aliis Fratribus
qaos docet, 8c pro fuis moribus bonis , verè defide-
jo prodeffe. Interim tamen poTuit fuper Dotninum
Prioiem & multùm rogavi ilium, quatinus illi ita
bene faciat, lit êi fe conjunxifte vobis non difpli-
ceat. Vale.
E P I S T O X A V I I .
Domino 8c Romanæ Ecclefiæ Legato Catv
dinali Epifcdpo Wa lc ero , Anfelmus vd-
catus Metrdpolitanus Cantuari^ Epifeo-
pus j fidélium Orationum cum fervitio devotion
em.
Vvalterum Catdinalerh Epifcopum ^ilbanenfem y
Apofiolicurri in sln glià Legatum rogat ut ad
fufiinendum onus fu i Àrchiepifcopatus ^ opem
fibi ac Jubfidium aPontifice Romano accerfat.
QUoniam de veftræ fandtitatis caritate confido,'
precor ut Domino noftro Papæ fidelitatem noftram
, & dilédtionem cum reverentia , quas illius
Celfitudini in cordé TervO, ficut vobis oftendi, be-
nignè monftretis : & labotem mentis meæ Tub. Ar-
chiepifcopatus onere, ficut vobis conquerendo coh-
feflus Turn , pia edmpaffione intimetis. Quatenus
paterna ejus pietas , ftlii & fervi. Tui gemitibus eom-
patiens , aliquando in confpediu Domini noftri Je -
lu Chrifti, & beati, Petri Apo'ftoli, memor mei ef-
Te dignetur j & fi quand© ad illam in anxietat-ibus
nieis refugero , pietatis ejus vifèera mihi non clau-:
^antur. Munufculum noftrum illi pro poffibilitate
noftra miftum’, rogo ut fie veftra commendetur be-
nignitate , ut plus placeat veftra comrnendatione,
quàm Tua,quantitate. Valeat Sandtitas veftra : &
omnipotens Deus miccat vobis Angelum Tuum bo-
num, quicomitetnr vobifeum, & bene difponatiter
^eftium. Rogo vos , orate pro me.
8 0
E P Ï S T Ô L À V 111;
Anfelmus Câncuarienfis Ecclena: Metropd-
. litanus A n tille s , Reverendis Coepjfcopis;
Donnaldo ,D p n a ro , accîtreris in Hyber-
niSc infulà Pontificali emihehnbus digni-
' tate j â Deo P'arrê , Sc Jefii Chrifio , filid
ejusünico , Talutem 8c perpetuæ hæreduà-
tis beriediaionem.
Epifcopos EÏybernîoe rogat Ut pro fe multis arum-
nis prefio Deum intcrpeUent : fimul admonens
ut fu i quifque officii partes impie ant : ac f i
quid inter eos controverfiâ ortum fu e r it , rem
illi totam ad f i déférant.
ODorem religidnis veftræ plurimis indiciis ägnoC
cens , calamirates qiias patidr decrevi pociffi-
mum vobis aperire : ut quanto viciniùs affiftitis Crea-
tori , tantô familiarius-anguftias meas in ejus confpediu
valeatis indieare , & indicanres compaffionis
gemitibus ipfitià miTeridordiam mlhi impetrâré. De-
fundtd beat» ménaoriæ prideceftbre méo Lanfran-
co Archiepifcopo , cum in Normannia Bécçenfis
Monafterii Abbas extitiffem (unde & præfatus an-
teCélïdr rheds ad tegendam Ecclefiam , cui Deo auc-
tore præfideo , ante me præcefterat ) occulco Dei ju-
dicio pro utilitatibus Ecçlefiafticis in Angliam veni :
quo venientem tarn Rex, quàm Pontife?!, Regni-
que Optimates, ad. Cathedram PÖntificalèm non vo-
cando ; Ut fieri aftolet., immo violenter rapiendo
pertfahunt, Cleio & Poptilö acclamantibds in idip.
Turn ; ut nec unus cui difplicerec quod gerebatur vi-
fûs fuerit intereflè. Denique cum adhuc id nolle
nec afteritire me debere acclamarém ; quod‘ de po-
teftate Normanrii Duèis, quod de TubjedHone Ro-
thomagenfis Epifcopi, ipfis ignotantibus èreptusef-
Tem : qdorum jure effugére ênitebar , eorumdem
( præfati vidèliçet DuciS & Archiepifcopi ) præcep-
to onus officii coa&us & óbediens accepi. Quo pac-
tö in gradum Pontificälem fublimatus , idcirco aX
fenfi quia contraire non potui. Proinde infulalus
fedulè quid Çhrifto, quid ejus Ecclefiai, pro loco,
pro officio deberem , cogitäre coepi : & paftorali re-
gimine vitia refecare, præfdmptores coercere, 8c
quæqde inordinata . . a<^or"
dinem debitum vOlüi revocare. Qua causä, qüos
adjutores me oportuerat habere in caufa D ei, terri-
bilitér offenfos patior : 8c qùæ per me crefcere de-
buerat, me præfente dépérit caufa Dei. Ûnde ( Re-
verendi Patres , gemebuhdè vobis loquens' fateof j
invenerunt me amariffim» tribulationes-, dum 88
quieten? frùdtuôfam mé réihinifcör perdidiflè , 8c
infrudbuofiïm pëticdlum cönfidero mé incuriilïè.
Ica etenim pecca'tis meis facientibds adtum eff
ut qui noftr» fe fpontc fubdiderant d itió n i.a
noftfa fponte refiliant ditióne j & qui illis àmàbilis
exftiteram , Omnibus ferme odiofiis exiftam. Qua-
propter IVénerandi Fratres, fiiii charitatis veftræ > *'
obfecro Vos in nomine ejùs, qdi fuos inimicos re--
demit fanguine Tuo, orate ut omnibus Deus nöbiS'
pacem tribüat i inimicös noftros iA gratiam concertât
& fecundùm faam'völuntatem nós yivere faciar.'
Præterea , quamqdam ïèâè viventem , redteque
fapientem paftprali follicitudine Fraterhitatem vëf-
träm mönere coöïpellor ; quatinus vitiliter, ac vi-
éilantius agat in dotftrina Dei : cahonica TeVeritate ,
fi quid contra Ecclefiafticam doétrinam in Prbvinciiy
fuis inVentum fuerit, compeTcens, & Tecundùmvo-
E e é e e‘ iif