noftræ, & omnia vitioium venena perimit. Libanus
eft thus, Sc potius arbor thuris Chriftum defignans ,
qui lignum eft vicar, Sc fruftum gignit odoriferum,
qui Deo cremecu'r in fâcrificium. Libanus non incifus ;
iponte profertex fe thus odoradus, ïncifus vero com-
pellitur proferrrethus non tanti odovis : & Chriftus ut
Libanus non in* ifus (ponte edidit omnia , quæ in carne
geflit, ideoque melius redolens. Nosautem, utin-
ciftis Libanus, fiepe cogimur invidbonum facere, quod
vile eft & parum redolens. Hæc omnia, qua: nunc di-
6fca funt, id eft, ft or ax .galbanus, ac unguia, & gutta,
nec non & Libanus, optimum dant odorem & locum,
in quo funt, indereplent. Sii & Chriftus odoreacca-
lore fuo vapôrat habitationcm fuam : qiiia mentem
quam inhaDitat, calera fuæ diledtiqnis & odore fine
lan«5titatis replet. Mens enim, quae non fentit odorem
iftun\& calorem, nec dum Chrifti eft habitaculunu
BalCarnum verb, cni liquor alius non eft immiftus,ma-
gis fedolet : quiaChriftifanbtitas, cui nullum unquam
peccatum immifeeri potuit, fuaviorem quàm cæteri
San<5ti præbet odorem.
Sequitur : Ego quafi ttrebinthus extendi ramos meos
& rami met honoris & gratia. Terebinthus eft arbor
magna, & ihgentes multofqueramos undique proten-
dens, quae relinam gignit aromaticam & medicinalem,
omnibufque refinis aliis præftandorem : & Chriftus
velut arbor immenfa, diicipulos fiios, quafi ramos
extendit in omnes mundi partes, Thomam Sc Bartho-
lomæum in Indiam, Matthæum in Æthiopiam ,Tohan-
nem ifi Afiam , Andream Sc Philippum in Scythiam ,
Petrum in Italiam, Paulum in Hifpaniam , Sc cæteros
in cæteras orbis plagas. Vel rami, quos extendit, opera
(urn, quæ in carne geflit. Et ex his, Sc operibus , vel
difeipulis, profert ipfe refinam fpiritalis gratiæ, quæ
medeatur omnibus, & ‘præftandor fituniverfis prædi-
cationibus Sc geftis Teftamenti veteris : & rami ejus
funt honoris &.grava : quia & difeipuliejus, & adtus
ipfius, valde funt honorabiles & gratiofi ; quoniam &
laude digni funt, & novi Teftamenti gratiam homi-
nibus affermât.
Sequitur : Ego quafi vitis fruBificavi fuavitatem odo-
1 ris : £r flores mei fruBus honoris & hone fl at is. Vitisin
terra plantata producit ex fe palmites , & ex his frustum
: & Chriftus refurgendo Sc afeendendo plantatus
in terra viventium-, Sanâos qui funt membra ejus,
velut palmites ex fe gignit, St ex his in fe manentibus
frudfcum operis boni producit. Unde Sc ait illis : Sicut
Jtb.ij. v. 4. palmes non got eft ferre frit Bum d feme tigfo, nifi man.
ferit invite -, fie nec ves, n f i in me manferitis. Frinfti-
ficat ergo in eis : quia quicquid illi bene agunt, ipfe
fecit. Sc ex ejusradice furgit frudfcusoperis illorum. Et
- fruétificat fuavitatem odorû ; quia rrudtus operum,
quæ fecit in eis, fuavis odor eft bonæ opinionis, dum
, videntes hæc homines glorificant inde Patrem, qui
eft in coelis. Et flores ejus funt fruBus honoris & hone-
ftatis : quia opera, quæ in his proponendo inchoat,
honorabiliter Sc honeftè confummat ; honoremque
per hæc Sc honeftatem illis grandem præftat. Flores
enim funt vota Sc promifla : fruBus autem impletiones
promifforum per exhibidonem operum. Flores ergo
Sandtorum Funt fruBus : quia membra,Chrifti quod
vovent, reddunt j quod promittunt, faciunu ,
Sequitur : Ego mater pulch'ra dileBionis , & timor is ,
& agnitionis CT fanBa (pci. In me gratia ornnis vita &
mi. vim. veritaiis, in me ornnis fites * vita & virtutis. Sapientia ,
quæ eft Chriftus, eft mater pulchra dileBionis : quia
diledionem gignit, non turpem , fed pulchram ; non
indecentem , fed honeftam ; non libidinofam, fed ca-
ftam. Fxrnaur timoris, fcilicet, filialis vel cafti, quia
Manb. 'n. pnneipium fapientia timor Domini j & .caftum Dei
» timorem gignit pulchra diledtio, cujus genitrix eft fapientia.
Et agnitionis, quia Patrem nemo novit nifi Fi-
jthmn. 16. lius. & cui voluent Filius revelar?. Qui item dixit :
d
A Palàmde Pâtre annuntiabo vobis. Sic enim Sapientia»
quæ eft Filius, mater ett agnitionis. Et fanBa fpei : quia
fpem de fandis rebus nqn nifi Chriftus gignit. Sanda
enim fpes eft adipifeendi regnum Dei Sc juftitiam ejus :
Sc hanc vera dat fapientia, in qua eft gratia ornnis v ita
cr vtritatif, quia nifi per gratiam, quæ eft in hac fapientia
, id e(b, in Chrifto, nullus vitarti perpetuam
feu veritatem incoriimutabilis ejus beatitudinis valet
confequi ; cbm ipfe Chriftus fit veritas & vita. Ideoque
Sc ornnis jpes vita & virtutis eft in eo j quia non
nifi per eum quis re.dè fperat vitam beatam j Sc immor-
talitacis ejus virtutem invenire, & virtucem aliquam
bonæ converfetionis habere poteft.
Sequitur : Tran fite ad me omnes qui concupifcitis me,
& d generationibus rneis implemini. Nonnulli fepieno
tiam, quæ Chriftus eft, con£upifcunt j fed quibufdam
fæcularium rerum obftaculisretinentur, ne ad earn ve-
niant,eamque per religiofem converfationem appréhendant.
Sæpe.enimfitutdum quis ad religiofefti vitam
fc convertere cogitat, & Chriftum fequi j obfiftat
ei Sc pravaconfuètudo vitiorum quibus deledari folet,
& amor parentum, aut con jugis, feu filiorum , Sc pof-
feffionum , five blandimenta carnalium amicorum,
Sc aliqua hujufmodi. Ideo nunc vera fapientia jubet
ut omnes, qui eâm mente concupifeunt, tranfeant
cundos hujufmodi obices 5 & ad ipfam, dum licet,
venire feftinent j Sc poftquam ad earn venerint, non
remaneantvacui, fed impleanturgenerationibus ejus,
id eft , fenfibus intelligentiæ Sc prudentiæ, ac virtiiti-
bus quas generare folet in his, qui ad fe venerunt.
Sequitur : Spiritus enim mens fuper meL dulcis, &
haréditas mea fupermel & favum. Memoria mea in générât
iones faculorum : Ideo tranfeundum eft ad divi-
nam fapiendam ,calcatis difncultatum obftaculis : quia
fpiritus ejus, quern infpirat tranfeuntibiisad fe, eft
melle dulciôr j & hareditas fempiternæ beatitudinis,
quam eis præparavit, fuperat dulcedinc mel &favum.
Melà\c\ty propter animas juftprum, quæ corporibus
folutæ jam affiftunt confpedui gloriæ Conditoris, &
data funt illis fingula ftola allra : fevum verb, propter *4'
eledos poll refurredionem tarn in corporibus, quàm
in animabus in fuperno regno beatos, quando jam in
terra fua duplicia poffidebunt. Favus enim éft mel in'/f*
cera , fignificans animam in corpore} ficut mel fine
cera animam'fine corpore. Sed & memoria fepientiæ
iftiuserit ingenerationes faculorum , quia laus ejus pe-
1 renniter ab eledis decantabitur, & adhærentes fibi fe-
ciet ejufdem laudis elfe participes.
Sequitur : Qui edunt me, adhuc efurient ; & qui bibunt
me, adhucfitient. Qui cordis ore dulcedinem veræ
fepientiæguftant, quantoejus'feporcmfentiunt, tanto
magis in defiderio ejus ardefeunt ; & quanto plus de
hoc potu bibunt, tantb avidiùs eum fitiunt. Nam fpi-
rituales dilicie cum habentur, in| defiderio funt; tan-
toque à comedente ampliùs efuriuntur , quantb & ab
efürieme ampliùs comeduntur.
Sequitur : Qui audit me, non confundetur 5 & qui ope-
ranttir in me, non peccabunt. Qui Chriftum obediènter
audit, non confundetur, id eft, non erubefeet; quia
cum honore magno erit ad dexteram ejus in judicio. Et
qui optnntur in eo, non peccab\tnt : quia omne opus,
quod fecundum eum fit, caret peccato.
Sequitur: Qui élucidant me, vitam aternam habe-
bunt. Elucidant fapientiam, qui ob falubritcr decla-
randam Chrifti notitiam Scripturas explanant f cui
ipfum Chriftum piè prædicant, qui eum luce fuorum
operum glorificant : Sc ideo vitam aternam habebunt,
id eft, ipfum Chriftum ; quia hie eft verus Dcus, Sc
vita æterna.
HOMI L I A II.
ÎN E V A N G E L IÜM S E CÜNDUM MA T TH Ä UM
V' I dens turbas Jefus afctndit in montem. £ t cum A
fediffet , docebat difcipulos fuos dice ns : Beati
paup'eres Jpiritu, &c.
Beati pauperes Jpiritu, qui non neceffitace, fed dc-
vota voluntaté, contemptis omnibus deo vivunt. Hæc
paupertas duas habet partes , abdicationem rerum ;
etfi habeantur non fibi, fed ad opus pietatis : Sc con-
tricionem fpiritûs, ùt feipfum abdicet» Hæcvirtus,
fcilicet , paupertas jure prima ponitur, qua non præ-
cedenté noil valent quæ fequuntur : Sc licet abfque
fequeiitibus perfeélum non feciat hominem ; tamen
pronaeretur auxilio divinæ„grati^ bçatitudinem. Sed
quia poflet habere fuarum rerum coritemptum ; Sc
adhuc ex fragilitate carnis commoveretur per aliquam
contumeliam, fubjungit : Beati mites. Quos> :
fcilicet, ifa vel aliquid tale non afficit, fed qui om- R
nia iquanimiter fuftinent. Uac virtute laudatur ^
Moyfes ; hnjus qûafi magnæ magiftrum fe fecit ipfe
Chriftus dicens : difeite d me quia mitis fum & hurni-
lis corde. Hæc pofïïdet veram terrain. Nota conr
gruani afeenfionem. Primus enim eft’ contemptus
feculi, cui jure æterna prqmittuntur» Secundo loco
ponitur manfiietudo, quæ veram pauper tatem con-
fervat & munit, ne quo modo inquietari poffit. Tertio
loco fequitur : Beati qui lisent i poftquam quæ mun-
di funt prorfiisabjecimus', morelque improbos man-
fuetudine ternperavimus ; reftat nobis lugere pro pec-
catis præteritis > qûod eft irriguum inferius ; & pro
defiderio patriæ cæleftis, quod eft irriguum fuperius :
fed inferius fdrdes lavat præfentes, fuperius quidem
accendit vitæ futuræ amatores*
Beati qui efùriunt &.fitiunt juftitiam. Nota tribus
rnodis juftitiam decerni : cum naturæ noftræ fua fer-
vamus ; cum proximo fecimus quod nobis fieri volu-..
mus ciun Deo s quæ Dei fimt, pg:fe>lyimus. Quæ
juftitia non plenè in nobis .impletu'r , .donee Deus fit
omnia in omnibus : proptcrea pofiiit, Efur ire, non,
fittiari. Amatores enim veri boni femper fitiunt, nec
eis iufficit quod jufti fimt.
Beati mifericord.es, Mifericordia de præccdentibus
nafeitür ; qüia non eft vera compaffio miferorum, nifi
præceflerit vera paupertas veraque humilitas, & nifi
manftiefcat animus fubjacens divinis legibus , nifi
incipiat aliprum ;cafus deflere^ & juftitiam efùrire :
de quibus omnibus vera mifericordia generatur. Nota
quod hanc vircutem juftida præcedit. Juftitiæ enim
mifericordia ; mifericordiæ yirtus , juftitia J)
Beati mundo cor^. JVlunditîa cordis fexto ponituf
oco > ÙÇ homo fexto die cpnditus per hanc muiiditiam
recuperet D,ei imaginem., quam caligo yitiorum de-
levit;;ntà ftrepitu hiimanarum cogitationum femo-
Lu.s, corde mundo 8c imagine .Dei reformata;; quæ Dei
hint t^ntùih cogitet, & divinis pr'æceptis per omnia
je applicet.. Beati pacificu Pax jure feptimo ponitur
i°co, T;oftquam ei^im homo ad hoc promovit fefe, ut
contetpptis o,mnjbus quæ mundi funt, æterna tantum
^ g e r c ^ çpgicare poffit, qtiod contemplativorum
cft > nihil aliud reftat, nifi ut Deum, qui vera pax eft E
quam contemplabatur, .præmium habeat»
.feptem prædi&is virtutum gradibus
congruit feptiformis operatio feriéli Spiritûs' de quo
H legitur : requiefeet fuper eum fpiritus Domi,-
J ï » _lpiritus fapientiæ 8c intellédtus., fpiritus confilii &
‘ortitu^inis, fpiritus feientiæ 8c pietatis , & replebit
eum q>iritus timoris Domini. ,Sed illeà fiimrao incipit,
iicabimo ; ibi docetnt ïiliu» Dei ad ima delcenfiin«
hic homo de imis ad fimiiitudinem Dei afcenfiivus. In
hi_s gradibus prirnus cft timoris fpiritus, gui bene hu*
miiitms congruit, de quibus dicitur : bt*ipmperet
IP‘r‘iK. Eft enim timor ifte filialis, de quo dicitur:
Imtmm fapientiæ timor Domini. Timor Domini facie
concernptum hujus mundi, Sc hominenv voluntariè
pauperem beatitudïhe ditari. Ünde fuperna gratia
laluti noftræ providens orationem nobis contulit, in
qua feptiformi prece fpirirum feptiformem poflimus
impetrare : ucfuffragio gratiæ feptiformis feptem fu^
pradlctas virtutes aiTequamur ; & per eas ad beatitudi-
nem percmgere mereamur. Dum in ultima parte ora-
tionis domihicæ petimus : liber* nos à mat,j videmur
orareucper fpiritum timoris Domini recédât à nobis
ornnis tumor elationis , & fuccedac humilitas veræ
paupertatis, cui detur beatitudo vitæ cæleftis.
Secundus eft fpiritus piec'stis , qui mitibus conve-
mt :-qui emm piè vivere quærit, lanftam Scripturam
méditatur, & quod nondum iiltelîigit noft reprehen-
<lit, quare ncç refiftie : quod eft mitem fieri. Qiiæ
yirtus ut continua fervetur, orat ne in intention^
mducaturi
Tertio loco ponitur fpiritus feientûfc, qui çonvenit
lugentibus, quia feiunt jam quibus màlis ceneantur
vinéti ; quæ antequam in Scripturis legrrent appete*
banc : & ideo ad patriam fufpirant. Et ut illæ profint
lachrymæ, orent Sc dicant : dimitte nobis débita po-
fira , peccata, fcilicet, quibus detinemur ; ut liberi
ud patriam redeamus-.
Quarto lpco fuccedit fpiritus fortitudinis, qui efu-
nentibus& fitientibus juftitiam congruit ; quia qui ve-
rum defiderant gaudium, laborânt refici veris bonis
unde efùriunt. Sed ilia efuries, ut ad.fetietatcm per-
tingat, fulcitur fpiritu fortitudinis, ne laflèfeat in via :
Sc ideo oramus, panem noftrum quotidianum da nobis
ho die,
Quinto loco ponitur fpiritus confilii, qui miferfe
cordibus çonvenit. Nemo enim miferetur nifi fpiritu
confilii regatur. Unde oramus : fiat voluntas tud, ficut
in.coelo, & in terra. Qua ten us Vpluntatem Dei con-
fulentes, mifereamur cui miferendum efle videri-:
mus.
Sexto loco ponitur intelledus, qui mnndis corde
çonvenit. Illis, fciliçet, qui purgato oculo cordis vident
quod corporeus oculus non potuit videre vel
auris audire. jHoc autem muncium cor regnum Dei
dicitur videre : noh illud quod ned incipit, nec définit-
fed quod in nob*is eft, dura vida Sc poteftas diaboli
excluduntur* Unde oramus : adveniat regnum tuum :
ideft , da ut per fpiritum intelligentiæ mundicordes
pofïïmuselfe, Sc tibi in nobis regnum præparare.
. Septimus ponitur fpiritus patientiæ, qui pacificis
congruit, in quibus nullus motus eft rebellis, ut non
diferepent in fan<5tificationem'nominis Dei, fed vitâ
moribus nomen patrisin filiis oftendatur. Unde oran-
dum.i fanBificetur nomen tuum*
Vel ita nota gradus harum virtutum. Pauperibus
pfomitticur regnum cælorum, dllis , fcilicet, qui per
fpiritum timoris Domini omnia fua contempferunt.
Mitibus hæreditas, quafi teftamentum patris cumpie-
jatequærendbus. Illis, qui lugeiic fdentesquibusma-
lis fint involuti, promittitur confolaiio : Efuriencibus
& fidentibus faturitas i Mifericqrdibus mifericordia
promittitur, quia impenderunt aliis circumfpeddonem
confilii rmundis corde fecultas videndi Deum : Pacif