L I B E R
DE MENSURAT IONE
C R U C I S.
IN I LLVD C H RIS TI
Siquis wait‘venire pofime, abnegetfemetipfum ,& tollat cmcemfmm, quotidie,
& fequatur me. Lucs 9.
QUo N 1A m jubente Filio tuo Chrifto: P erfetli eflote ,ficu t & Pater Defter aeleftisper.
fettus eft ■ Et Apoftolo exhortante ut ad perfedionem feramur, omnibus modis ad per-
fedionem vitae tendere debemus: tendentes autem fine dudore, errare poiTumus:
ontime confulit nobis in eo bonitas tua,Deus meus.qui eundem urncum tuum nobis in
dudorem tradere dignatus es, ut nobis fadis & verbis viam vericatis oftenderet ac doceret.
Cui etenim ut eum confidenter fequeremur perfedionis teftimomum perhibuitti, dicens:
H ie ell Filius metis dileUus, in quo mihi bene complacui, ipfum audite. Ipie igltur ut taceret voluntatem
tuam ,’ quoddam compendium vis perfedionis brevibus fub verbis, fed pluri-
mum ponderofis nobis oftendit diceni: S i H vult W m t °fi me , abnegetfemetipfum, &
tollat crucem fu am ,& fequatur me. In quibus verbis oftendit pauc.tatem perfedorum liber,
tate arbitrii eum fequi volentium : ipfe tamen vult nofter effe dudor, imtium vis perfe.
dionis§ medium & finis, & qua intentione fic ambulandum. Singula autem in luis locis
patebunt.
C A P U T PR I M UM.
gxpendmtur prima particula, fi quis, ubi de radicibus E? remediis
pufilUmmitatis.
PAucitatem perfettorü innuis, Domine, in eo quod ,
dicis: Si aiiqais ex multis vulc poft
me venire. Et quare hoc, Deus meus, nifi eJEpiodam
torpore & pufiilanimitate nimia, eo quod plerique
animum fuum ad tendendum furfum cogere nolunt,
& perfe&am viam attentare non audent. Nafcitur
autem pufillanimitas etiàm nimip timoré^, maxime
propter peccata præterita, & qtiod minus propria
refpiciunt mérita, propter uiilifatem ; quôd nimis riment
impedimenta i& . quod ftatim non fentiant fe
proficere, inter quptidianos lapfus ; & quod tuam minds
confiderant bonitatem. Ifta etiam fæpe multos re-
pellûnt ne audeant attentare viam perfe&am ; immo ;
& ipfos incipientes fæpe in tantum dejiciunt, ut pro-
cedere fe poffe defperent. Sed primum, fcilicet, ni-
mius timor propter peccata præterita, non debet nos
impedire : quia fi bene eo utimur,omnia computantur
nobis in bonum prædicandinimiam bonitatem tuam,
cognofcendi teatque amandi &laudandi. Notandum
verb quod principaliter tria damna funt in peccatis j
fcilicet, quod in eis meremur pcenam æternam ; de-
meremur æternam beatitudinenr.tempus ( quod peffi-
mum eft ) fine ambre & laude noftri creatoris expedi-
mus. Prima duo pertinent ad hominem j tertium vero
k ad tuum damnum pertinére videtur, Deus mens.
Cûm ergo exindebita & nimia mifericordia tua jam
morti nos dejjfetos revocare digneris ad vitam
tuam : tarn fidSfter ad te deberemus converti, ut
damna noftra diflimularemus j & modis omnibus in-
ftare,ut laudem tuam quam negleximus,faltem in all-
quo refiduo noftri temporis fuppleremus. Quantum
eft. Domine, diflimulare timorem poenæ du ra *» '
moremtuum ? At cur propter defiderium beatitudinis
"noftræ minueremus famam laudis tuæ : cùm earn pat»
æternaliter meruiffemus , etiam propter furorem
tuum ? Primum quæremus te laudare, qui es regnum
; Dei, ut dicis in Evangelio, Regnmn Deiintra vos ej ,
& hoc adjicietur vobis ex fuperabundanti. Da n° lS>
Domine, charitatem non quærentem quæ uWjl&
fed quæ tua funt ; ut non cogat timor poenæ tibi er^
vire pro peccatis, vel amor noftræ beatitudinis Pr^
mercede, quia tenjpus & vires non fufficiuntno is a
laudandum te:cujus bonitas exuperat omnem fenlu »
& fic pufillanimitatem timor non incutiet Pecca^^
rum. Terret etiam nos quandoque noftrorum pat
tas meritorum, ne ad perfe&ionem vitæ te" <*£r^|
deamus : quia ad earn promerendum non iurttc •
Sed huic objicitur quia tu, Domine, juffifti nos em
DE M E N S U R A T I O N E C R U C I S
re.& aJjBn-xiftiqma gratis Cffleie d e b e m u s A opera noftra operaris: fed ut magis
eninr: Sitimfes vsnite ad aejitM. Quid eft , Domi- laudemus abyflum boniratis tuæ, quod eadem quæ
vinum fervoris in laude tua,& lac mun-
j^confeienri* abfque ulla cpmmutatione dcbemuS
Cfe. nifi quod tibi fufiicit quantumeunque parum
aUod habemus tibi dare: immo & hocipfum-'quod
f a s tuum eft ? Inducic etiam pufrllanimitatem
*dd indignos nos videmus ^eo qubd^>etimus: quod
e yerum eft j quia fi homo-mille annis ferviret
no etiam ferventifiime, non mereretur ex condi-
V 0 dimicliam diem effe in regno ccelorum.: Sed, Do-
S . non debemus confiderare tantum noftram uti-
Jitatem, fed tuam laudem : cujus bonitas exuperat
omnem intelle&um. Pufillanimes etiam facit noä
. . . a — » 1 ----------- qu« -
tu racis in nobis, grata tibi fint &• accepta, & judi-
cas ea digna meiCede: ita quod etiam colicem aqua,
fngide non dimittis abfque mercede : & eo ipfo no.
ftram alicujus voluntatem, quam adeo liberam pro.
peer mi fimilitudinem fecifti, ut cogi non poflit. Mnl-
tis etiam aliis modis ad viam veriratis & perfedlio.
nis nos allicere ftuduifti. Unde hoc merebamnr,
Domine, ut ad nos defeenderes, & hutoanitatem
ftram tarn mirabiliter unires, & in ea tarn humiliter
citm homilie converfareris; nifi quod nos ad perfe-
oionem tui amoris fic provocare volebas. utdum vi.
fibiiitdr Deurn cognofcimus, perhuncin invifibiiium
Mia nimia impedimenta noftta videmus. Sed, Don»- g amotem rapiamur. Quis ergo homo dignus etat u tfi.
fiauda<ftertelequipropommiis; procertohabe- ----------a - - °
re debemus quod aufers quicquid nos retardat a laude
tua Quicquid enim non aufers fecundum tuam voluntatem
a libenter portare debemus. Stultitia enim ho-
ftra fepe putat ea effe impedimenta, qua tua occulta
! fapientia ad noftrum ordinavit profedum. Quinto
terret quod non ftatim fentimus nos proficere, fed
Domine faepe differs quod petitur, ut excites magis
appetitum: non differs quod nolis dare, fed ut au-
ftodefiderio abundantids poflisdare. Sextum,quod
\ retrahitnos; funt quotidiani noftri defedus. Sed con-
i trahoc eft rèmedium, utfemper deputemus aliquam
[ horatii diëi ad examinandum nos qualiter habeamus
nosininterióribtis&exterioribus:& quicquid inveni- ;
musquod nobis fit utile ad profedum, ad hoc firmif-
f lime laborare proponatiitis j & defedus quofeunque
rejicete ftudeamus.' Noil autem terreat nos fi forte, P H __ ^___________
nonnunquam aliqua dié contra propofitum faciamus, C imaginetur autem in ilia omnem perfedi
qua noil minu^propönamus : quia longé faciliüs redit
. ad te,qui ex infirmitate facit contra propofitum,
quàm qui ftatum fuufti difliraulans fe non propqfüit
emendare i immo quandoque major eft ei pcena
I quam culpa, & bonitas tua malis noftris novit bene
uti, fepe faciens defedus noftros ad àugmentum liu-
militatis prodefle, ut verum fit quod fepUes in die ca~
dit juflus, & fortior refurgit. Septimo pufillanimes
I nos facit, quod tuam non perpendimus bonitatem.
ï Cùm enim tibi orando loquimur, non deberemus te
; cogirarequafi durum adexaudiendum.feapatrem be-
nigniflimum, qui etiam antequam oramus feis quid
: fit necefTe nobis, & ex naturali bonitate tua in infinitum
pronior es ad exaudiendum, quantum in te eft,
lius E)ei moi tern pro eopateretur î Aut quis unquam
meruit tuo corpore & fanguine refici : nifi quod tu *
Deus meus, in hoc oftendifti aviditatem amoris tui
circa nos, ut faltcm ex multitudine & magnitudine
tam mirabilium beneficiorum tuotum ad mutuam di-
ledionem accenderes cor noftrum, & in captivitatèm
amoris tui redigeres ? Innumerabilia nimis funt beneficia
tua, Domine, quibus voluntatem noftram excitas
, ut perfedè & ardenter te fequi velimus ; maxi-
mè autem quæ provocaret : imo, fi fic dicere licerer,
cogeret voluntatem noftram tuæ confideratio boniia-
tis, ex qua omnia bona creata procédunt. Quia autem
pauca exj>ertus eft, & nondum exercitatus de te qui
fpiritus eSjfpiritualiter cogitate voluerit : fic medita-
ri de té poterit inchoare. Primo afiumat in mentem
fuam aliquam animam virtutibus perfe#:am,& de ilia
ita fpecialiter cogitet,quafi nulli corpori fit con junâa:
:ionem virtutum,
quæ unquam de aliqua anima poterit coaitari a
fcilicet, quàm bona, quàm dulcis, quàm patiens,
quàm mifericors, quàm fapiens, quam charitativa,
quàm fidelis , quàm pia, quàm jufta, quàm vera,
quàm humilis, &c. Cùm autem circa animam talia
cogicaverit, cogitet quod hæc anima eft fimilis crea-
tori in virtutibus .qui earn in fimilitudinem fuam fecit;
& poftea transférât fe ad creatorem, ut omnia quæ
in anima perfe&a poterunt inveniri,in creatoie infini-
ta cogitet & immenfa, & eaipfa naturam fuam effe j
& fie quodam modo inv;fibilia Dei per ea ejua faiïa Rtm
futlt, confpiciat intclledta. Hic eft quidem initialis % :
modus cogitandi de te, Dotriine, quern qui follicitè
fequitür meditando te, intrabit fontem vivum & dulquam
nos avidi ad rogandum. Da, dulciflime Do- f ) cedinem tuas natura: qua quanto major eft omnibus
mine, ut non fimus pufillanimes , fed magma mini in beneficiis tuis,tanto magis afficit noftram voluntatem,
mnrmicatibus noftris i nos dejicere contendentibus ^ '
r medicinam tuafum gratiarum appOnentes non pufillanimes
, fed magnanimi te fequi firmiter proponamus j
maxime fi non eft in nobis tanta fortitudo quod poft
ut feqUamur ardenter Jefum filiümtuum ad laudem
bonitatis tuæ nos informantèm.
tegigantem, qui exultafti ad cürrendam viam, curre-
re polîumus j hoc tamen remedium habemus, quod
poft te clamare poflum Us : Trahe nos poft te, &c cla-
morem noftrum audiat & exaudiat auris tua*
C A P U T I I I .
De fequcntibiis particulis, Venire poft me.
a Ettiô enim fe dedit noftrum dudborem & inftru-
.. (ftorem, cûm fubdit : Venirepoft me. Quantum-
C A P U T 11* cumque curramus ferventer fequendo, nullus præcerj
... dit te ,& nullus vadit juxta te : Omnes nos oportet
e , & ejus iüicibui ad perfetiionert : expo- ire poft te, quia tu es primogenitta in multü fratribus. s.
fitia particuU vult, in prppojita Chrifti & Primo dicis. Domine, difeipulis : Venite3 & Yidete,
fententia. Poftea dicis, Venue poft .me : ué quod in te viderunt
S- j> * ‘ imitentur.^Deinde dicis i Venue ad me omnes t ejui la- J**nu
tcundo innuis libertatem arbitrii te fequi volenr borat u & onerati eftü, & ego reficiam vos, &c- ut
nnLL1111 ln ,v ia Peffe<^i°mis, cùm dicis : Si ejuis vuft, ; jugttm tuum fttave > & onus tuum leve, quod qui fufee- u»tt 4
perint, bilariter poflint portare ad gloriam Patris tui.
Tandem dicis: Ventte benediïïi Patris met : percipite M*t. »5
regnum. Sic , Domine, ifte eft fideliffimus legatus
tuus, qui primé ponit fe nobis in exemplum, cûm di-
cit, Ventte & videte $ & poftea invitât ad veniendum
poft fe. Venientes ad fe vocat, ut reficiat ne deficiant.
Tandem affumet ad requiem, ubi tamen requiem
o • k pcircwjonis, cum axcis : oicjhk
quia hoc relinquis hominum voluntati : fed nunquid
j y «. atj * Non. Sed poteftatem tibi, Domine ÿ refer-
bi * ’i0*01 omnb poteftas à Deo fît. Cur ergô caufa-
^tur hom° contra te ; fi te fequi vult, & non poteft ?
m m quod non te fequitur : quia licet non poflit
per te, qui non ideo referVafti tibi po*
ïetn noftri profecius, ut non pof&mus, qui omnia