S A N C T Ï A N S E L M I
E P T S T Ó lA l x x v i i .
Henricus Rex Anglorum , dileèo Patri
Iuo, Anfeiriio Cantuarienfi Archiepiicopo :
falutem, & fil» dileclionem.
NOfcat, Révérende Pater , diferetio Sanftitatis
vdtra, quia frater meus Comes Robertas ad
E P 1S T O L A L X X X .
Amantiflimo atque gloriofo Patri, Pomjno
Anfelmo, venerabili Cantuarienfium
chiepifeopo , Frater Hugo peccator
Cluniacedfis Abbas : falutem mentis &
corporis in Chnfto , & fine fine gaudiuni
me venir in Angliam & benignè receflit, Meautem TjOltquam à hobis ditceliittis | vtr Deo dilefte,
feitote in die Alcenfionis Domini, efli ad mare paratâ X nequivimns percipere quid accident Saniâaati
iranfire. Et cùm tranlîero , per vos «£ confilium veftræ : hoc tarnen de Del mifetlcordiâ fperamus,
veftium eaquæ agendaerunt.agam. Intérim alitern quia ubicumque veftra religio fueru, divinum auxi.
fi Guillelmus de Vvarelvaftcetèriquelegati noftri Ro- Blium præfto habuent. Quis enim unquarh tam info.
. . . • i H B _S__nrrnm maniK fnflrit. oui noftciuam exoertus rnprif JnL.j.1
mâ redierint, in arbitrio voluntatis veftræ fit, utruiii
ad nje tcanfeant in Angliam, antequam tranfeam ; an
vobifeum remaneantj donee ipfi vobifeum rriecftm
loquätur. Tefte Vv. Cancell, apud Northamptonem.
e p i s t o l a l x x v i i l
Anfelmus Archiepifcopus, diledis filiis &
Fratribus, Elfero Priori, & aliis in Cce-
nobio fandi Edmundi Deo famulantibus:
falutem & benedidionem Dei & fuam.
manus fuerit, qui poftquam expertus Fuerit dulccdi-
nem veftri colloquii-, vos non recipiat & veneretur
quafi Angelum Dei ? Unde nos, licet fatis indigni
divinam irnploramus clementiam,ut qui vobis tantarn
gratia contulit in terris, ipfe vobis confcedere dignetur
aternam gloriam in ccelis. Et niinc, Pater, direximus
ad terras illas filios noftros, veftros vero fervos &
fideles amicos, pro Monafterii noftri communi nc-
gotio. Quos veftrai Sanditati commendantes volu.
mus ut quod in regionibus illis aduri funt, veftro
exequantur confilio, veftroque mUniantur aiixilio,
De caufa filii noftri Domini Theardi* praecipue pe-
timus ut quia Dominus 'Papa de minifterio ejus
ooairiinneemm iinn vveeflttrroo aarrbbiittrriioo ppoofluuiitt ddiiflppoofflittiioonneemm,, vvooff--
QUod hadenus me fubftraxi a communione Cque ci dumadhuc effetin Clericalihabitu ficut ab ipfo
Domini Roberti, feci propter ptaeceptum & didicimus,concefliftis totius minifterii fui facultatem:
obedientiam Domini Pap®. Nunc autem jubente nunc nobis ci\m Deo miferante ad principalem redu-
OOCaiCllUdiu wuu»“ » » ------ - »
eodëm Domino Papa, ea ratione qua ipfe mihi præ-
cëpit, cum in pacem & communiönem lufeepi, &
vobis mando atque præcipio ut ipfi deinceps in omnibus
- - j ™ /.a rarione aua iofe mihi pr*- dus eftis dignitatem, per litteras feribere ciuidauid
öbedientes fitis, & ei confeffionem & aha
quæ debent monachi Abbati, faciatb ; nec ab eis de-
fiftatis, nifi ego in futuro inde aliud præcipiam. Rogo
autem vos, & modis quibus poflum hortor & moneo(
quatenus folliciti fitis circa obfervantiam Ordinis
veftri, ut nihil de vobis audiatur, nifi qüod decet au-
diri de bonis monachis & veris fervis Dei. Amen.
w s m D
E P I S T O L A L X X I X .
IJUlib liuuw vu... HU 1CUUdus
quidquid
ei mandaturi fumus non dedignemini. Gaudeat per
longum Sanditas veftra memor noftri.
E P I S T O L A L X X X I .
Anfelmus Archiepifcopus, Domino & amico
cariffimo , Hugoni Comiti .* falutem,
& benediétionem Dei & fuam.
LÂtor præfentium Monachus Cluniacenfis, qu*-
ritur quod vos cepiftis & in captione tenetis
quemdam Monachum Cluniacenfem , Sc alium no-
Reverendiffimo P a th , & dulciffimo amico vitet monachum faftum, atque defunaum ,abho-
v _ , _ . * ~ r minibus veftris fublatum ,& ubi eis placuit elle le-
Anfelmo Cantuarienfi Archiepiicopo , Hïc fi ita fe habent, multûm doleo inde
fuifque omnibus, Frater Hugo p ecca to r, propter vos, quia valde aliter fafta funtquàm vos
Cluniacenfis Abbas : falutem , & fine fine deceat:unde mando, precor, & confulo vobis ficut
eaudiuni. aammiircno , mquiaatteennnuss MMnonnaacchhnumm aqnueermn tteenneettiiss ., rreeddddeerree
_ lion moremini; & quia eum Ccepiftis , ofFeratis vos
QUoniam noveramus quanta inter vos & Domi- ad reflitudinem inde faciendum. Honor enim vefter
num Hugonem Lugdunenfem Archiepifcopum eft ut hoc faciariS. Poftea verb fi aliquid habeta
Deo volenre exriterac familiariras , dignum duximus fuper monachum iftum, clamorem inde facite, & art
vobis fienificare ejufdem obitum , nobis & omnibus E vobis inde quod fieri juftè debet. De mortuo quoqiie
b. onis vi.r i.s" grave•m & irrecuperabiliter dioi il_en1d.u«m. , fimil:’ -a.-
quatenus & per vos & per veftros, veram quam vi-
vens exhibuit dile&ionem,nunc ei defundo repenfare
fatagatis. Obiit enim in pace nonis Odtobris apud
Seufiam, dom iret ad Apoftolif® vocationis Concilium,
fepultufque eft ibidem fatis honeftè, in Abba-
tia fattdi JuftiC Veftram autem Reverentiam pleniüs
nofeere defideraöius, veftrxque proiperitatis nuntio
abundantiüs latificari, ci\m fele tempus locufque
oportünus extulerit. Chriftus Jefus,Pontifex fummus,
in omnibus operetur vobifeum.
confulo ut fimiliter vos ad return ofFeratis, & ficubi
juftids eflë debet. Familiariter autem dico vobis, ficut
homini cujus honorem & utilitatem multum amo»
quia fi non feceritis quod dico,inde blafphemabimini:
& ego etiam fi non fecero quod Ecclefiaftica difei-
plina prxeipit inde fieri, a multis blafphemabor. S»”
luto uxoiem veftram filiam cariffimam meatn.
E P I S T O L A R U M . L I B. I V, • 447
A Domino, ut nullatenus vos huic peccato mifeeatis,
E P I S T O L A L X X X II.
Henrico gratia Dei gloriofo Regi Anglo-
ruiti K Duci Normanorum , Anfelmus
Archiep'lt°Pus ! lervitium cum fidelibus
orationiBus : & femper ad majora
K meliora crefcere , 8c oujnquam de-
crefccre.
neque hliam. veftram eidem Guillelmo contra legem
& voluntatem Dei tradatis. Omnipotens Deus diri-
gat vós & omnes adtus veftros in beneplacito fuo.
. E P I S T O L A L X X X V . ’ *
Muriardachus Rex Hiberniæ, Anfelmo, Anglorum
Archipræfuli : falutem , &
fidele lervitium.
GAudeo & gratias ago quanto effedlu pofiuji i
Deo, à qu° bona cunda procedunt, pro veltra
fpericate & pro veftris fucceffibusi Gaudeo etiam
Liai ago exintimo corde, quia cùm profpëritate
ena fie cor veftrunr fuâ gratia illuminât, ut nihil
T beneficiis ejus & profedtu veftro, vobis aut hunia-
*isviribus, fed,totum ejusmifericordiæimputetis ;&
• • . paCem & lib.ertatem Ecclefiæ, quSntùm in vobis
eft promittitis, in quo muitùm precor & confulo ,
ficuc IEdel« vfcfter,ut perfeveretis j quia in hoc eric ro-
burSublimitatis veftræiOro autem ore & corde,qUan-
tûm valet niens mea« & per'me& per alios Deum
omnipotentem , quatenus in mifericordia gratiæ fuS
quam vobis cæpit impendére, indefioenter per fiftat >
ut de terrena exaltâtiônë poft banc vitam, ad caclefte
regnum & gloriam æternam vos perducat. Amen:
E ^ t S T O L A L JÇ X X I I L
Pafcalis fervus fërvorum Dei venerabili Fra-
tri Anfelmo Cantuarienfi Arch,iepifcopo :
falutem & Apoftolicam Benedidionem.
OMnipotenti Deo gratias agimus quia tuis plu-
rimis laboribus in Anglica Ecclefia fugatis tene^-
bris antiquum lumen refulfit. Vigilandum tarnen eft
nein Dominicoagrofuperbonum fernen inimicus zi-
zaniam projicia;, atejue prava radix pravum virgul-
tum producat. Audivimus denique quod quidam Co- ]
mes Robertus, qui ab Anglico Rege in captione te-
netur, fub prohibitione confaUguinitatis uxoreili du-
xerit.quam ejus.propinqui præfato Comiti remife-
runt, linde mandamus Diledioni tuae, ut eundem
Comitem convenias, & fiKæc vera efle repereris,ad-
hibitis idoneis teftibus ita fapienter difponas, ut utri-
que à peccatis liberati, libère Deo famulari valeant.
Oret pro nobis Diledio veftra.
'* * & '* £ &
E P I S T O L A . L X X X I Y .
Henrico carifiimo fuo Domino , Dei gratia.
Regi Anglorum , Anfelmus Archie-
pifeopus : fidele fervixium cum orationi-
bus. .
GRatias ago Deo pro bona voluntate, quam vobis
dedit , Sc vobis qui earn fervareftudetis. Quæ-
rit confilium Celfitudo veftra quid fibi‘faciendum fit
dehoc, quia padi.eft filiam fuam dare Guillelmo de
Vuarenne?cum ipfe & filia veftra ex unâ parte fint co-
gnati in quartâ generatrone, & eX alterâ inTextâ. Sci-
tote abfque dubio quia nullum padum fervari debet
tocra legem Chriftianitatis. Illi autem fi ita propinqui
funt, nullo modo légitimé copulari pöflunt, neque fi-
^edamnationeanimarum fuarum, neque fine magnö
peccato eorum, qui hoc ut fiat, procurabunt.- Ptecor
^icûr 8c confulo vobis ex parte Dei ficut carilfim#
OUam magnas vobis grates, Domine, referre de-
beo , quia ficut mihi'relatum eft, memoriam
mei peccatoris in Cv>ntinuis veftris peragis orationi-
bus : fed & genero meo Ernulfo auxilio & interven-
tione quantum fuerat dignitati veftris fas, fuccurrifti.
Scias tu quoque me vobis in iis quæ mandaveris fa*
mulaturum. Vale. «
E P I S T O L A L X X X V L -
Anfèlmô Dei gratia Anglorum Archipræfuli
, Giflebertus Dei quoque mifericof-
L dia Lunoicenfis Epifcopus : fidele fervi-
r tium Ôc orationes.
Udiens, Pater, certaminis veftri Iaborem, & Ia.
boris vidoriani, fubditas efie videlicet indomi-
tas Normanorum mentes regularibus fandorum
Patrum decretis \ ut regulariter fiat Abbatum & prac-
fdlum eledio & confecratio \ immenfas divinae cle*
mentiarrefero gratias , & quas poflum Deo preces
cfFundo,ut perfeverentiam vobis & tanti laboris pra*-
mium largiatur. Munufciilum paupertatis mei & dé-
votionis tranfmitto viginti quinque margaretulas inter
optimas & viliores ; & rogo ne fitis immemor mei
in orationibus veftris in quibus poft divinam largita-
tem confido. Amen.
E P I S T O L A L X X X V II .
Jotferanno Domino, atque cum diledione
Reverendo, & cum Reverenda diligendo
Archiepifcopo Lngdunenfi ; Anfelmus Eç-
clefiæ Cantuarienfis fervus : falutem cum
orationibus 8c fervitio.
QUod vera Charitas veftra congratulatur nobis,
quia Deus qui non derelinquit fperantes in fe ,
pro diebus quibus nos humiliavit fua nos confolationfi
lætificavic j gratias agimus, & quia vos congauders
£ fentimus, magis gaudemus. Quoniam auteni multis
u & immenfis tribulationibus, ab iis à quibus auxilium
& confolationem in neceflitatibqs fperabatis veftra
pulfatur Reverentia,compatimur & condolemus. Sed
hoc confolatur nos, quia confidimus in Deo quod
nullo fluminum , nullo ventonim impulfujveftra conr
cutietur conftantia i & quia Deus qui fnperbis refiftit,
humilibus autem dat gratiam, fupérbiam malignan-
tiijm franget, & audoritatis veftræ pedibus fubfter-
net ; & cum virtus veftra probata fuerit, accipiet
coronam vitae repromiflam.-Qualiter autem noftrum
çfle fit, quod veftra benignitas noffè defiderat, me.
lifts per legato's veftros, quam per Epiftolam potcritis
cognofcere.