eft peccatum ; cur chicit metis frater meam & fuam co- A
gnatam ? Igitur fecundùm naturam peccatum nullum
. eft, fedfecundum interdi&um grave* eft piaculum.
D. Non poftum intelligere quomodo lit illicicum
commatres vel filiolas ducere.
M. Hoc etiarp, ftcut fuperius dixi, fecundiim naturam
non eft peccatum , fed fecünd'ùm Sacramen-
tum. Sicuti enim uxor tua eft filii tui mater in genera-
tione ; ftc ilia, quæ eum fufcipit de fonte, Ht ejus
mater in fpiritali regeneratione, & ita Ht tua comma*
ter foror uxoris tuse * & filiolà fit foror filiæ tuæ. Similiter
H tu alterius Hliam levaveris ; comparer, id
èft, frater fui patris eris : & non licet illi duas foro-
res, aut mulieri duos fratres accipere. Igitur per Sa-
cramentum tale conjugiuna eft penitus illicitum. *
D. Propter quod Sacramentum ?
C A P U T XVI I Î .
Devariis L a i corum ftatibtu.
I D i s 'c i p û l u s .
Q l Ü
id fentis de militibus ?
__ M. * Pauci boni j de pr£da enim vivünt de
rapina fe veftiunt, inde poffeffiones emunt, & Cxin. *
de beneficia redimunt, de his dicitur: Deftcerunt in
it imitate dips eorum, idea ira Dei afeendit fuper eos. f a 7
D. Quam fpem liabent mercatores Y
M, Parvam: nam fraudibus, perjuriis * lucris omne
penc * quod habent aCquirunr.
D. Nonne facra loca frequenter vifitant ,Jibenter ^ ,0i<i
Deo facrificant, eleemofynas multas dant >
M. Hate omnia ideó faciunr, ut Deus eis res fuas
M. Per câmale connubium fignificatur Chrifti & B augeat, & habitas euftodiat , *& per hæc recipiunt
-u;— -----u--; mercedem fuam j de his dicitur : Qui cotifidunt » » iï'
multitudine divitiarum fuarum : ficut oves in inferno
deponentur, & rriors depafeet eos.
D. Quid * fentis de variis artificibus ?
M. Penè omnes pereunt ; nam quicquid faciunt S3Î
cum maxima fraude agunt : de his dicitur. Non funt
tentbr& y & non eft timbra mortis * ut abfcondantur ibil
qui opérantur iniquitàicm. *.
D. Habent fpem jôcülatores ?
M. Nullam : tota namque intentiohe funt miniftri
Satanæ, de his dicitur ; Deum nàn cognoverunt i ideo
Dcusfprevit eos} fir Dominus fubfannaîit eos : quia de.
rifores deridentur.
D< Quid dicis de * püblicè pcenitentibus ? tl
M. Noli diccre pcenitentibus, fed Deum irridemi-* P
Ecclefiæ Sacramentum. Sicut enim vir mulieri com-
mixtus, unum cum ea efficitur : ita Ecclefia per com-
mixtionem Corporis Chrifti, ünum cum ipfo j & ip-
fe per affumptionem humanæ naturæ, unum cum ea
effleî di- * efEcitur, ut dicitur ; Erunt duo in came una : ego
f'ibiîuc' autem dico in Chrifto, & in Ecclefia. Sicut ergo Humana
natura à Chrifto erat aliéna, quam fibi conjun-
mi: ita debent xit j ita* debet foemina eflè ex aliéna parentela,quam
v f i dil- v l f 1,1 m a t r *m o n lu m
cunt Quid de commatribus, & filiolabus ?
M. Commatres & filiolæ ideô nobis in, copula in-
ai. fpecialiter terdicuntur, quia nobis * fpiritualiter in Sacramento
m. aaicuntur çonjumftæ * nofeuntur-: & indignum judicatur ut de
fpiritali ad carnale defeendatur*
D. Licet plus quàm unam uxorem ducere ?
Ad. Sicut Chriftus non nifi uni Catholicæ Ecclefiæ C bus : Deum etenim irrident, & feipfös decipiunt
copulatur j fie lege divina vir jure non nifi uni mulieri
affoeiatur : unde primi patres nuptias repetiiftè non
leguntur« Quod autem inter Chriftiânos unâ moi tua
alia ducitur, non eft divinum juftum , fed Apoftoli-
cum permiffum ob incontinentia: medieamentum, ne-
in fornicationis prolabantur abyflum. Porté, quod
tertiô repetitur, fornicationi adfcribitur. ]
C A PÜT XVÏ I .
De Ecclefia Mirtifiris, ac Mondchic.
D i s c i p ü l u s .
A Niiria mea gratularé, quia omnia quæ défide-
ZA.rafti, contigit * te audire. Eia nune nobilis Doétor,
pocula Spiritus fandi tibi abundè infufa con-
fervis largiter erudta : & qui jam de Prælatis dixifti,
de reliqüis Ecclefiæ miniftris quid fentias, inftnua.
M. Primo igitur Sacerdotes, fi bene Vixerint,
eiemplo funt lux mundi : fi redè docuerint,verbo funt
fal terri. Reliqui vero Ecclefiæ miniftri funt feneftræ
m domo Domini,per quos lumen feientiæ fplendet his
qui funt in tenebris ignoràntiæ : quod fi bene vixerint
& non docuerint, funt carbones ignis, qui ardent
& non lucent. Si bene docuerint & malè vixerint,
funt ardens candela, quæ aliis lucet, & fibimet
cerâ liquefeente deficit : Vel campana, de qua aliis
dulcis fonus redditur, & fpfa affiduo pulfu atferitur. É
Si autem nec bene vivantnec docent, funtfumus <ÿii
ignem obfufcat, & aciem oculorum reverberat, de
éf»c. zi- his dicitur : Stella non luxerunt i Ideo de coelo cecide-
\ rant.
P . Quid dicis de mundi cohfëmptoribus, fcilicet
êl. religion« Monachis, vel aliis habitu * Religiofis ?
M. Si propofitum fuum religiose viyendô implevë-
ri'nt, cum Domino judices erunt : Sin autem ; mifera-
biliores omnibus hominibus funttquianon habent nec
«y/H.^K-fæculum , nec Deum j de his dicitur : Defendant in
inftmum viventef j quia fciences.
lætantur cùm malefecerint, & exultant in rebus pet
fimis : cùm homines oçciderinÉ, Cantant : cùm adul-'
teraveiint, exultant : cdm * pejerant, aut facrilegiura m. ^
perpétrant, cachinnanr. In * poenitentia conftiiuti di. a. m 1
verfa fercula quærunt, variis poculis inebriari geftiüt “f®
& omnibus deliciis plus quàm alii diffluunt : de his di-
citur : Dabit Dbmintis in carnes eorum vermes &]»iè
ignem inextinguibilem. v ; ' -y- 111
D. Qmd de fatuis dicis ?
M. Inter pueros reputantur : melius enim facere
nefciunt ; & ideo falvantur.
D. Quid dé agricolis dicis ?
M. Ex magna parte falvantur, quia fimplicirer vi-
Vont, & populum Dei fuo * fudore pafeun t,u t dicitur: a i
Labores manmm füarum qui martdueant, beaii
D. Quid de parvulis ?
M. Quotquotnonloquentes, uÉfiïnt triennes,dun-
tâxat baptifma confecuti, falvantur, * ut dicitur ; Ta- Lu.<
lium efl enim regnum coelorum. Qui vero' quinquennes
funt, & fùprà j quidam pereunt, quidam falvantur.
C A P U T XIX.
De falvartdorum faueitate, & quomodo Chriftus fri
omnibus mortuus.
D i s c i if ti i u s.
ÜT videtûr, pauci funt qui falvantur.
M. Aréta eft via quæ ducit ad vitam, & Pa0!*
éi funt qui ambulant per earn .Tarnen ut columba gra-
na pura eligit ; ita Chriftus fuos eledlos de his omnibus
* generibus latentes colligit i qui etiam quofdam de^ïjUj
genere latronum aftumir. Novit enim qui funt ejus»
pro quibus çtiam fanguinem fudit.
D. Cùm feriptum fit : Chriftus pro irnpiis mortuus
efl j & gratia Dèi pro omnibus gtiftavit mortem •’ pr0"
fuit- ne mors ejus irnpiis ?
M. Chriftus pro folis is eiectis eleôtis mortuus eft,eit, qu*qui
tune
erunt impii* : quia in infidelitate ” ‘
pofiti, Pro omnibus 1
• m t l B E R M i 475
* * * * * * 1 rl lcet> t f,mm.l?,as Sentibus > i c * oin. -A M; Duo func jBdició D ei: W m hie per confedio
a a m \ * n° n fol" m iliius temp?r*s.>fed p™ m È M 1 per« . S J qu;
^ eus: iudex efIt , diabolus accufator, homo reus.Tn
itto vero Sacerdos, Chrifti vicarius, judex; homo Sc
accufator & reus : pcemcSmia eil fententia.Qui hie iu-
dicatur, rion ibi accufatur, ut dicitur: Non judient .
TXim btt m idipJUm -, Sc alibi : $ i ms judicaremm mm ■■
utique judicaremur. J«
D. Valet eleemöfyna vel ptinirentiä, fi non dele-
rantur peccäta ? .
M. Si omnia medicaitienta non valent ad fanandum
vulnus, quämdiu ferrüiii fuerit infixum, nifi ferrum
extrahatur: ita omnia bënéfaaa non pcoderunt, nifi
ftris, ut dicitur : Nonfum mißue nifi ad oves, qua pe-
rierunt domus ifra 'èl. Domus Ifraël eft regnum * cce-
lorum, & eft regnum Deuin videntium. Oves quæ
perierunt * funt ele&i, quos venit Chriftus fua morte
redimere; ut dicitur : Animam meam pono pro ovibus
'*• meis : * pro fuis dixit, non pro illis, de quibüs dixit :
9- Non vos eftis de ovibus mets, ] inde * habes: pro 'eis
cs roto y non pro mundo, & itferum : Dilexifti eos ante '
conftitutionern mundi : his dicitur ï Hic eft fanguis qui
pro Vobis & pro mult is effundetùr. Non diçic *•, pro -
omnibus. Nihil enim cöntulit reprobis * nifi juftam
*n m i ......0^ \ ' r 10 •, 1JU1. luuam peccatum relinquatur, ut dicitur: 0 ui facit peccatum
I__n .r in n om 1 m n fC lln r if ti' Hr ro ll — . . i .______
iptja —— ----- -------— ............... . r
« confenferunt in necem Chrifti, * unde dicitur : Ve-
v- nient hac omnia fuper generationem iftam , fcilicet
inalorum.
damoauunem Tmors Chrrftr, & rah modo euam pro ß firvm efl p e c ji.- ic nëmo poteil
ipfis mortuus eft. Oranes enim lniqui ab mmo mundi cere.liberum. ^ m iervumra
D. Cum Chriftus fit ipfa mifericordia, & miferä-
tiones ejus fuper omnia opera ejus, qui non venit vo-
carejuftos, fed peccatores ad pcenitentiam : cur non
eft mifertus eorum ?
M; Chriftus eft fuper eos mifericors ; qui fe cogno-
feunt miferos: impii autem putant fe juftos, ideo non
. vocat eos Dominus^ ut dicitur: Non miferearis omnibus
y cjui operantur iniquiiatem. Et cum ipfe fit ipfa
D. Proderunt benefadta malis ?
M. Pro Omnibus bonis quæ fecerunt , recipient ho-
• minés retributionem five in hac vita, five in futura.
In hac vita, ut dicitur* de divite : Recepifti bona in
Zntatua. In futura vero, ut dici‘turi Centuplum acci-
ptetis. Ita econtra de omnibus malis quæ fecerithomo
punietur * aut in hoc.fæculo, aut in futuro, ut dicitur.
. Ante. Dei vultum * nihil unquam tranfit inultum.
Igitur aut ipfe homo punit poenitendo,aUt Deus vin
dicat puniendd.
juftitia.; fi Cuper membra diaboli fledteretur mifericoir-
dia, eftet injuftus. Ergo juftis eft mifericordia j im-
C A P Ü T XX.
piisvero juftrtia. Porrivmfirtth?.? e j^ fitper omnia Q A d juid,facrifici* le^ lU : & de itrMm idMtUrt*.
'era oolem (uthm onrt faett fuper
&
icmancblc in-
PAfZm ‘
5- opera ejus , quia Solent fuitm oriri facit fuper bonos & mulot i & pluie fuper eos, & pafôit eos!
CAPUT X IX .
De bonorum-à malù intemotione, & multiplies4
remiffidne peccatorum.
D I S C I P XJ L TJ S .
r dunt aliquibus fignis internofei- boni & mali i
M. Poflunt. Jtlfti namque fibi * bene confcii,
& de futura fpe certi, fiinc vültu hilares ; oculi eorüm
quadam gratia micantes, in inceflù modefti, de abun-
dantia cordis * dulcesin verbis. Mali autem de prava
coiifdentia & eprdis afnaritudine funt vultu nebulofo,
& yerbis & fadtis inftabiles $ rifu immoderati, trifti-
tia mordâces, jn ingreffii intemperati| fcilicet, mo-
; do tardi, modo fëftini ; venenum quod in corde gé-
runt, nunc auiaris, nunc impuriS didtis fundunr.
i y. Si in morte Chrifti peccata funt remiiïa, cur ba-
ptizamur ?
I r, ‘ ^eccata per mortem. Chrifti relaxantur; fi in
j® mortis Chrifti baptizamur.
ry modis relaxantur peccata ?
M. Sepcem.
^•Quibus?
fi,, Per ßaptifmum î fecundô per Martÿ-
P dir!? ‘ tf rn° Per Confeffionem & Poenitentiam , ut
renMÛ, injuftitiam meam Domino & tu
I . f a 1 , t” l1 li^atem meam : quarto per lachrymas, u't
Lquinr* ' ßeaty ^ luZent > l^oniam ipfi confolabuntur :
? P.er e'eemofynam, ut dicitur : Sicut aqua ex-
lÇnern ’ lta c^bmofyna extinguit peccatum :
•1 4 . ?■ P?r ^ndii!gentiam in nos peccantmus,ut dicitur- :
\^bù; T f ritÜ homifiibus:> & Pater meus dimittet vont**
ePt.lmo Pcr charita'tis .opéra, ut dicitur ; Cha-
optru ntultitudinem peccatorum.
JJ- VP“1 valet confeffio ?.
oriki'na?^anïUm- BaPtifmus*. 'Sicut enim in Baptifmo
aftualiala * 1Ca ln ^'on^c^ onc rcmittuntur peccata
Bft etiam judicium ?
D i s c i p v l u s .
Gü r concefiît Deus judæis legalia facrificia, cùtii
non auferrent peccata î
M. l^e * idolis immolarent, quem ritum in Ægÿ- ai. Ne idol»
pto pofiti didièerarit. Ideo etiam tanto tempore cir- «dorarenc
cumduxit eos per erenum, ut hune morém oblivifce-
rentur : & propter aliud ; Sicut Judaîcus popuîus erat
in figura, imo umbra Chriftiani populi j ita in eodem
debuit præcedere umbra veri facrificii, ut in Pafchali
agno, vel rufa vitula, vel hirco. Poftquam autem
Chriftus yèritas venit dàre benedidtionem j qui legem
dederat, umbraticis * hoftiis finem iiûpofuit ; & ai. hiftoriî*
fingulare fàcrificiùm, quod aufert pecéatâ j fèipfuni
ôfïèrens inftituic.'
D. Cùm homines non colerent nifi unum Deum ab
initio, unde coepit idolorum * culturæ fuperftitio i ai. fcuiptur*
AI. Apud Babel turris Gigantum exotta legitur
cujus alcitudb * fêxaginta quatuor ftâdiorum fuifle „/. quadra-
* fertuir : in qua primus Rex hujus mundi, * Nem £'"*>
roth, & poftea Ninus,regnaviti.qui Belo patri fuo ^'Jie{8noUmea
imaginem faciens, cundbos fibi fubjugatos eam ado- Nc.n£i^î\
rare imperavic, quem poft alii imitati charis fuis, aut,ul N “*
præpôtentibüsRegibu&,mortuiS idola fecerur.t, quæ
vulgds colere compùlerunt : ut Cretenfes fiio RégiJo.
Vi, & Athenienfes Cècropi, Latini Jano, Romani
L* Romulo, unde dicitur :
P rimus in orbe Dcos fecit timor. Papinim.
Dæmones^rèrô formulas inrrabant, & populum per
refponfà feducentes ludificabant.'
D. Ubi fuit Babel ?
M. In lqcoin quo nunc eft magna 6abÿIonia,quam
de latere & bitumine conftruxit Semiramis Reginarut
lateresîgni, bitumenaquæ refifteret. Cujus longitu- •
dinem & latitüdihem per fêxaginta milliaria exiédiflé
dicitur,'* mûri veto latitudinem qujnquaginta cubito- *i. quadra-
rum y altitüdinem ducentorüm cubitorum extruxifle
fertur. ] Inhaçcivitateidololatriacoepifteperhibecur. çtHMe a.
In hac etiam Antichriftus nafeiturus fertur, üt dicitur: ri*s i«*»»«.
Ve Bd by lone coluber exibit, qui tot um niundum devö-
rabit;
Ö 00 if