beatimdmis partes, qnas finito generali examine, Afplendidiar erit, ad*quabitur. Unde fcriptnm eftr
perredhös omnes elefli habebunc : totidemqus mifc- Ruig,hunt ju(l, ficut fol, in confpeSlu Dei. Amplius • st„
n g y n a t , qua malt tnne fiiftmebimt. Ha: autem Corpus Chrifti daritatis folis pr*lucere' nefcio quem- 1 ’
quam poflè ambigere. Huic autem fimiles, tefte
Apoftolo , crimus , qui ait ï Rcformubtt corpus humt, phi[
litatis noftra$ configurdtum corpori daritatis fua. * H®c
aurem audtöritate cpmprobata, fi quis cciam velic hic
fibi rationc comprobari; credo nulli debere incredi-
bile videri juftos pulchritudinem folis.in ilia vita,
ubi mortale hóe abforbebitur, .tantummodb fortiri,
PArr . % o • • r r» 1 L • , . cüm verè' dicantur Sc fint templum & fedes Dei}
Artes verb Beatitudm.s funt; Pulchritudo , agr- quod nufqoam in divina pagina de fole ifto vifibiil
litas, tortttudo.Iibertas. fanitas.'voluntas. Ion- * meminimus Iegi. Hap igitur tali & tanta pulchritu- .
dine juftus milabit. Si verb injuftus fuerit, cosno Sc * ,nven"
Omni mrlüwpi'p fiqerirlinr■ »»rir SSSSSHsHJi’JÏ _
--- ’ vju«. man turn, imuncuunt. na. autcm
beatitudinis partes atque miferi®, fic fibi invicem
hint omnino contrari®, quoiqodo & ipfi, qui eas
accipiunt in remuneratione.
C A P U T X L V I I I .
Ha funt ejnatuordecim partes Beatitudinis.
^Artes verb Beatitudinis funt } Pulchritudo , agi-
— litas, fortitudo/Iibertas, fanitasvoluptas, lon-
g®vitas,c fapientia, aamuuicuiit“ia », concordia,, nhuonnoorr,, ppoo-- tune juitus rutilabit. Ng verö injuftus fuerit
teltas,, ------ lecuritas - ,, guuu.gaudiuih.um. alia Ifta ^( ut IJJ, cutmiu æftimo ff .) lunc
funt,B omni cadavere foetidior erit, omnique fuli
quæ propter 1‘e, & nroDterauæ alia.nna»mipab nîor Tk; «..„k __r «
qu® fe,propter qu® alia qu®queab homi
nibus appetuntur. Si autem in his aliqua font qu®
ahquando fervi Dei non modb non appetunt, fed
etiam magnop^re in hac vita curare fobterfugiunt:
ut font ( verbi gratia) pulchritudo corporis, atque
voluptas} 'utique non idcirco ca. fogiunt quid h®c
na^ ra^ter nolint} fed ne Deum in his quoquo modo
pofEnt offendere. Nam fi per ea nihil offenfionis in
Ueum contrahi pofle certb fentirent, vel fe ab ®ter-
norunl amore bonorum impediri non pertimelcerent}
profedto jucundtüs in ipfis, quäm in eorum contrariis
fe deducerent.
: tur-
pior. Ibi ergo pulchritudinem perfedam, aut fumniara'habebit
turpitudinem.
C A P U T L I .
De agil it ate, & ponderofitatc.- .
SEcunda pars Beatitudinis eft agilitas} miferi® ve-
C A P U T X L I X .
Ha funt quatuordecim partes miferia.
P Artes verb miftri® quatuordecim pr®libatis bea-
titudinibus contrari®, h® flint; Turpitudo, pon-
deroutas, imbecillitas, fèrvitus, infirmitas, anxictas,
vit® brevitas, infipientia^ inimicitia, difcordia , de-
decus, impotentia, timor a triftitia. Notandxm qubd
licHt jeptem priores illius beatitudinis partes ad corporis
beätitudinem} feptemque poftcriores ad anim®
pertinent beätitudinem : fic quoque feptem priores
bujus miferi® partes corporis, feptemque ultimsmi-
leriam perficiunt mentis. Quicunque ergo illas omnes
beatitiidinis partes habère potcrit, perfedam corporis
& anim® beätitudinem poffidebit. Quemcunque ve-
ro has omnes miferi® partes tolerarc contingent, fum-
m® corporis & anim® miferi® fubjacebit. Verum in
hac vita, nee unam'illius beatitudinis & hujusmi-
». -1----r---- r—— nee i uiuis ex
toto ea carcre. In alia vero vita, aut perfeftain habens
Deatitudtnemmiferiæ nullatenus fubjacebit : aut fum-
mx lubjacens miferi*, omnino beatitudine carebit.
S<P®. tqtüm comprobare poffimus, per lingulas
beatitudinis atque miferi* partes curramus.
C A P U T L.
Be pulchritudinc , & turpitttdinc.
T ) Ars igitur prima Beatitudinis eft pulchritudo; &
miferi* , per contrarium, turpitudo. Illam omnes
, N 1 ------------ “j," “ « ) timuict vcro,
e contra, penderoutas. Has verb heC omnino
habere, nec rurfus his homo poteftpenitushic carere.
Nam quanta eft hominis agilitas, quam minimus paf-
lerum fuperat: Quia tamen quoquo modo movere 1c
poteft, nec fumm* ponderolitati fubjacet. In fiituro
autem, aut perfefte'agilis erit; aut fic ponderofus ,
ut fe omnino movere non poflit. Sed in ilia beata vita
velocitas, qu® pulchritudine non minus amatur, tan-
C ta nos comitabitur, ut ipfis Angelis Dei *que celercs
fimus futuri, quiicceload terram, & e converfo
didio citius dilabuntur. Qu* celeritas, utrum fit in
Angehs, fi probari necefle effet ( exempli gratia ) diet
poflet, hominem mortali adhuc carne gravatum
mox i Jud*a in Chald*am per Angeium delatum:
indeque traditoprandio, quod deferebat, fine mdra
relatum. Ergo cum iftis omnino par velocitas nobis
erit, quibus, ficut promifla eft, eorum ®qualitasmerit.
Apoftolus etiam, qui corpora noftra, quantacun-
que locorum intercapedine feparata membratim foe-
rint > hve difperfa, in i«ftu oculi aflerit refurreblura}'
^a^lsinnulCquam velocitatemeadem corpora incorru-
ptibilia fint habitura. Corruptibile quippe hoc, ficut t.c»r.u
lpfe teftatur, induct incorruptionem jf & mortale hoc f}’
induet immortalitatem. Hujus quoque velocitatis
habere, hac I 1 verb ---------- ebneupifeunt ~j-arv_L.au. t-carcre aiciC. V V CrUm e r T ù UlC
h r ^ lta^e cprPomm luorum potiantur ; quam cùm ade-
neutramhabere perfcâam,velneutrâ o o l f i i n t E * n<? “ s aTPllus..vclint. H*c
neutram habere perfedam, vel neuträ polfont carere.
Qäpnam emm eft ilia fpeciofitas hominis, qu® non fit
Ä " n nlt° m‘T W m M B flofculij Quis enim ut
llllum f ndct > Qutfve ut rofa, rubet > Quia tamen
quantulamcunque pulchritudinem habet, nec fumm*
| rub'‘ " " W W S a * Non ergo vel illam vel illam
perfcäeiabdre, nec eis in hac vita poteft omnino carere.
In alia verb vita perfead alteram habebit, al-
teraque omnimo carebit. Pulchritudo etenim bonum
quoddam eft, & quod naturaliter d cunftis haberi a-
matur. In ilia fiquidem vita pulchritudo jüftorum fobs
pulchntudini, qui feptemplicitcr qudm modo fit,
foie in plaga Oriental; pertmgit ufque ad » ultima 4,. ^
plagxOccidentalis; ut m eo perpendamus non elTe
lmpombile ^uod de noftra dicimus fotura velocitate •
pr®fercim cum rebus animatis foleat ineffe major
velocitas, quim inanimatis. Hinc etiam radio foils
fimile exemplum velocitatis habemus in nobis
Radius quippe oculorum noftrorum, in fublevatione
palpebrarum, ufque ad cerium pertingit, & » iaus,/ ia«^
earum totus in femet ac integer redit.. Amplius. Con-
flat quidem animas Sanctorum, qu* jam coeleftia te
nent, necdum plena felicitate frui, donee incorrupt^
bilitate corporum fuorum potiantur; quam ciim ade-
*D t® foe.r..i.n..t'. —noXn f>r»r nnrvl «iillsaalll v-eiinint. JM®c
Jtaque corpora, fi eas à foa velocitate aliquatenus tardions
aut graviores efficere deberçnt, nimirum eorum
potius confortium abhorrèrent., quàm appete-
rent. Igitur ea, ejuam diximus, velocitate dotabitur
homo Sanâus, cum ad veram vitam fuerit tranflatus.
Malus verôtanto poenarum pondéré premetur, ut nec'
pedem quidem, yelmantis, vel aiiquid fuî corporis
polfit movere. Unde& illudin Evangelio : Lieatis A
manibus & pedibus ejus, mit rite cum in tenebras
externfcSu
C A P U T U I .
De fortitudine , & imbecillitate.
T Ertia pars Beatitudinis fortitudo dicipur } mi“
feri® verb imbecillitas', qu® ei opponitur. Sed
qu® eft hominum fortitudo in' hac vita, quorum
plenam navim Echinus in mari retentât ? Quia tamen
homo imbëcillia quædam fuperare valet 5 nec
A pora noftra configuranda Paulus teftatur ( ut jam fil- pbii. j-
prà meminimus ) claufofèpulchro à mortuis furrexit J
ac demüm ad difcipulos.obfèratis januis palpandus
introivit : nobifque in hoc futur® libertatis grande do-
cumentum reliquit. In ilia etenim vita, fi bonus foe-
r it, nihil patietur quod nolit} fed agere permitte-
tur‘<ju®cunque voluerit. Si verb fuerit malus, ad
omnia qu® noluerit cogetur} & ab omnibus quæ
voluerit, prohibebitur.
omnino imbecillitati fubjacet. Itaque nec forcitudi-
nem perfeiftam ; nec fumnjam hîc nabet imbecillita-
tem. Verùm pr®ftabunt viribus, quicünque fuper-
nis meruerint civibus alïbciari} in tantum, ut nùl—
latenus illis quicquam obliftere valeat, vel fi moven-
do quid , aut evertendo volverint à fuo ftatu, quir
illico cédât. N
rabunt conatu, quàm nos moeb in oculorum nofti
j mm motu. Ne ( quæfb ) fimilitudo ilia Angelo-
,j. ha »tun rum noftro excidat ab dnimo, quam * adepturi fu-
m.us in futuro : quatenus fi in hac fortitudine, aut in
tm t X e m cluæ fiimus* exemplum non occurit j vel
ipfà, per quam Angelis ad.æquabimur, ad eacompro-
fi banda profit. * Sic igitur in quibus Angelos valeie
j,râlebit -cçinftat, noftra nihilominus fortitudo* valeat} neminem
* autem qui dubitet puta exiftere, Angelos eâ, qua
volunt, fongi fortitudine. Cùm igitur fimiies eisfoeri-
mus , nunquam imbecilliores illis erimus. Sèd fortaf-
fis qu®ret aliquis : Qiiid nobis tunc ilia fortitudo præ-
ftabit, cùm fingulis cam convenienter, utconvenien-
tiùs nequeant, ubique difpofîtis, nihil itnmutandum,
nihil vertendum, nihil ftatuendum fit, in quo vires
foas quis excrcere poflit? Qui hæc dicit L paucisnobif-
C A P U T L I V.
De finit at e & infirmitate.
QUinta pars Beatitudinis eft fanitas } miferi® verb,
infirmitas. Ilia homo ab ortu fuo carere,
unco cedat.JNec in eo quod dicimus, major! labo- b hanc autem incipit tolerare. Ex quo enim nafcftur
prima vox ejus indicat qubd patiatur. Mox denique
incipit efurire, fitire, lacefcere, fuis in pannis fbrdef-
cerc. Hinc cæcus vel forduss mutus vel claudus, car-"
diacus vel fcabiofus, leprofus, vel paralyticus, alio-
ve morbo *efficitur infirmus. Quia tamen ejus infir-
mitas leniriquibufdam medicament is poteft} nec fum?
m®infirmicati fubjacet. Verum in futuro, fic fanus
erit, quod nullatenus infirmabitur , fed fumma fani-
tate perfruetur. De hac fanitate quid melius dici po-
terit, quàm quod Pfalmità canit ? Salus ( inquiens ) pf Jîr
jufiorttm a Domino. Quibus autem fuerit à Domino
data vera fanitas, qu® furripere.valebit infirmitas?
Verum de iftä fanitate quam in f®culo futuro habe-,
bimus, quod exemplum afferre queam, ut qu® fit
intelligatur, non video. Qui nihil eft fanitas , quod
ei comparare pollem} aut ego in roe, aut aliquis fob
cum quid in hujufmodi habcat ufus humanus, atten- Ç mortali degens carne fenfit in fe. Hîc etenim tunc no'
dat : & videbit quia non femper omnibus qu® habe*
mus, & qu® nos habere non parurn gaudemus, a<ftu
utimur. Sicut (y. g.) ipfo vifu poteftace aliqua nonnul-
larutn feientia rerum, & multis in hune modum } fie &
tune de qua agitur fortitudine erit. Sola namque poflèfi
fîo ejus nobis grata erit, & exultatip gràndis} licet in
aélu nequaquam fit neceffaria nobis} cundlis, ut di«ftü
eft , in fuo ftatu convenienter locatis. Hæceàdem quæ-
ftio, fi aut de velocitate , 'aut de aliqua partium beatitudinis
movetur, hac fblutione, fi non aptiörem le<3:or in-
venerit, folvatur. In futuro igitur ( ut jam prælibavi-
müs ) fic juftus fortis erit, ut etiam fi velit terram com-
movere, poflit : & è converfo inj uftus imbecillis, ut
nec etiam vermes amovere queat ab oculis fuis. j
C A P U T L I I I .
De libertate & fervitute.
QUarta pars Beatitudinis Iibertas dicitur} miferi
® verb, fervitus. Liber eft Ule, qui cogi non
poteft ad ea quæ nolit, nec prohiberi ab eo quod ve-
ïit. Sed quis in hac vita valeat elle, qui hanc poflit
libertatem habere ? Quis non quotidie patitur quod
nollet ? Qui,s valeat eflèqui omne quod vellet ? Quia
tamen non ad omnia homo quæ non vult, cogitur}
nec ab omnibus qu® vult, prohibetur, nec omnino
libertate privatur .nec omninofçrvitutifubjicitiir. In
futuro autem, aut perfe«5tam homo habebit libert;
bis fahl videmur, cbm in nobis nihil, quod doleat,
fentimus. Fallimur tam#n nonnunquam in hoc : nam
frequenter in aliqua parte corporis infirmamur} nec
tarnen hoc ipfum , nifi aut motu corporis, aut täöhi
aliquo ullo pa&o experimur. Ac de his * qui nec ita
infirmantur, fed ex omni parte fibi fani eile videntur,
quid dicemus, ut utrum fint fani, aut non fint, pro-
bemus ? Pone tibi quemlibet faniflimum corpore, &
de fanitate illius feifeitare, fanus eft foo judicio. Hic
talis paulb durius tangatur, aut in aliqua fui corporis
parte ar&ius conftririgatur, & ftatim videbis quia cla-
mabit, Sine, l®dis me, vexas me. Quid eft hoc? Nonne
. prius fe eile fanum dicebat, & hunc modied tadus, ita
dolenter fucclamat. Iftene tibi fanus yidetur ? Non
puto. Nequaquam falus hujufmodi nobis dabitur ,
quorum falus b Domino futura elfe promittitur. Nam -Afic
abßergtt Deus omnem lachrymam ab oculis Santtorum, 4'
Cr jam non erit amplius neejue luüus, neejue clamor,
neejue ullus dolor, cjuoniam priora tranferunt; & non
efurient, neejue fitient amplius, nec cadet fuper illos {bl,
neejue ullus aftus ; dextra enim fua Deus teget eos, &
brachio fanüo fuo defendet illos. Quid itaque eis noce-
re valebit, quibus dextra Deitegumentumerit ? Quail's
autem fit illa fanitas , certe fcio- me nec alicujus
fenfo vel experimento accepifle. Febrium verb, Sc
diverfarum infirmitatum qualitates, fi cujüfmodi fint
quis interrogaret, facile eas b me expofitas forfita«
intclligeret} tum quia ergo illas in me, tum quia ab eis
acc^pi qui feiunt, quieas experimento didicerunt in fe.
tem, aut * omnimodam inibit fervitucem. Sed ut jam E At quod nec fenfu percepi, nec ab ullo qui pcrcepit,
:cbic pr®diximus, & aubboritate Apoftolica idipfum con-
firmavimus , Angelis confimiles erimus. Quicunque
Angfelis affiinilabuntur , eorum quoque libertatem ne-
ceirarib airequentur.Itaque ficut Angelis nihil obflftit,
nec aiiquid eos impedire poteft , nec conftringere,
qiiin pro velle fiio cunifta penetrent liberrimb} ita non
eritaliquodobftaculum,quod nosretardet} nullaclau-
fura qu® nobis ullatepus obftet; non elementum
• patvum quod nobis ad velle noftrutn * pervium omnino non
. effet ^ extet. Amplius: Cqrte Dominicum corpus, cui corut
dixi, accepi, non codem modo. Credere tamen, Sc
incun&ancer ( ut mea quidem fert opinio ) aftruere licet
, fanitatem vit® futur® ita jugem & immutabilera,
ac inviolatam fore ; ut inefFabili quadam dulcedine fua-
vitatis totum hominem repleat > Sc omne qüod alicujus
in fe viciflitudinis, * mutabilitatis, autlæfionis
fufpicionem prætendere queat, procui arceat atque bl 1
repellat. Sic igitur jtrftus erit fanus. At verb quemlibet
injuftum tanta ibi infirmitate feias infirmari, ut
nullo poftmodum medicamine queat medicari.
. X i j