HI i l l III Hl l l)fPi
i l i a
B a i l
H n iNp
1
I
I !
miMlllal i®l lml tIf v é h i H I k ■ il
IBIfl I |
ill
S i l l 111
rognofce. tatem vos meliils * cognofcitis, quam ego: fed ita re- A
maneat, ut fit* non fine auxilio Sc confilio, quid quid
non »ne j-jeus j e,vobis faciatjnec expella'tur a domo & honore -
E P I S T O L A L X V I I I .
veftro,contra voluntatem'fuam quamdiu ipfavivet,ut
poffit Deo fervireproAlute corporis & anims veft«; Domin & p atrj reverendo, ArcMen.fcon
& pro aimna fua&ilhorum veftrorum. Difpomteto- „ ’ ,lcpncopo
Rotomagenfi , Guillelmo ; Anfelmus feV
vus Ecclefiæ Cantuarienfis, fidele fervitiu
cum orationibus.
tarn rem veftram, ficut taceretis fi in præfenti vos
thoriturum, Sc Deo redditurum rationem detota vita
veftra fciretis. Noftram licentiam quæritis. Dei licen-
tiam,& confilium, & auxilium, & protedioneni, oro
- Deum ut in omnibus Temper & ubique habeatis. Tibi
Ut revocet Abbatem S. Edmundi ab Abbate S. Ebrul
dico,Soror mea chariflima, convene totam intentio-
. f i intrufum j & i/li Ecclefiæ res & homines
nem tuam, & totam vitam tuam ad ferviendum Deoi
quibus injuflè jpollata 'eft, reftituantur.
& quod Deus abftulit tibi otnnem deledationem hu-
jus vit* ; crede quia ideo fecit, ut in illo folo delete- / " i Lamavimus, & iterum. clamavimus, 8c adhuc
fis : ilium ama, ilium defidera, ilium cogita, illi fervi B clamamus ad Deum, & ad vós, & ad totam Ec
omnibus horis, in omnibus locis. Omnipotens Deus clefiam Normanniæ, maximè ad Epifcopos 6c Abba
Vos Temper ambos benédicat. tes, & omnes religiofas perTonas, de Abbate coenobii
« *& # * £ * ? * £ & * £ * ? * & * * £ &
E P I S T O L A L X V II .
Anfelmus Archiepifcopus Cantuariæ, So-
rori fuæ charifiimæ, Richeræ j Talucern,
& Dei in omnibus tribulationibus ejus
confolationem.
Quod nec in Angliam tûtes confcientia redire poffit $
nec in ea pacificè vivere. Quodque filins ejus,
nepos fuus , facratus, fit.
SCio,Soror dilediflima,quia, excepto * viro veftro,
non eft homo in mundo cujus Talutem & profpe-
TandiEbtulfi,quiquendam fuum infipientiflimum ju.
venem profeffione monachum in vita,ita, ficut jam
vobis feripfimus , inordinate & irreligiöse in Ecclefia
fandti * Edmundi pro Abbate ingeflit.Videtene nobis «/.k
necefle fit,ut familiariter reverendo meo Patti loquar,
damare ad Deum de vobis,ad quem pertinet hoc cor!
rigere, ficontemnitis. D:cit,ut mihi relatum eft,idem
Abbas, ilium non die iuum Monachum |Ted dc fan-
do Severo. Sed Tecundum quod ipfe in Anglia con-
feffus eft, ficut ab audieme didici,.profdTus eft Eccle-
fi* Tu* * & ideo non*eft verum quod negat eumw.«;»,
fuum elTc Monachum. Denique ipfe, quomodocun-
Cquefit de profeffione, ipfe, inqUaffi, Ecclefiam impe-
divit. Ipfum cogite, quantum ad vos pertinet &
quantùm poteftis , ut earn expediat. Wimis cart
didit nobis Lupulum fuum, Ecclefiam rebus fuis, &
homines Ecclefiâ fuâ violentiâ, illis nolemibus fine
quorum confenfu fieri non debuit, fpoiiavit,& talem
Monachum ^ qualem fæpe vobis oftendi, in eandem
Ecclefiam immifit j & adinjuriam Dei, & contume-
liam monachici ordinis , ibi dimifit. Obfecro facite
ut reddat Ecclefiæ quos abftulit} & recipiat quos in-
tulit. Valete.
ritatem tantum nofle & audire defideretis, quantum
meam, & filii veftii Anfelmi,qui mecum eft:ego enim
fum unicus frater vefter, Sc ille unicus filius vefter. De
his quæ erga nos funt, Legati noftri pleniùs vos do-
cere poterunt vivâ voce, quam ego per litteras.Sciatis
tarnen quia filius vefter, nepos meus charif!imus,poft-
quam à vobis difeeffit, longam & gravem ægritudi-
nem paffus, tandem, Deo miferante, intégrant fàni-
tatem recepit. De me veto dico, quia fanus corpore
fumjfed in magnis tribulationibus verfatur cor meum.
Ita ut nec Angliam audeam propter timorem Dei fu- p.
gere; nec in ea pofiïm in ulla pace, aut tranquillitate,
aut quiete vivere. Quotidie ita eft cor meum fufpen-
fum, velut in proximo fim exiturus j fed quomodo-
cunque fit de me, de vobis gaudeo, quia nuncii veftri
mihi retulerunt veftram falutem & profperitatem.
Qnoniam autem & profperitas, & adverfitas hujus vitæ
breves Tunt & tranfitoriæ $ iftas contemnamus t Sc
æternam adverfîtatem fiigere, & perpetuam profperitatem
mereri * bene vivendo contendamus. Cûm er- r
go, Soror charifiima, inhac vita non habeatis in quo
cor veftrum poffit deleftari,convertite illud totum ad •
Deum, ut in futura vita de illo poflit lætari. Vale. Si
vir vefter redierit, & ad me Yenire voluerit j mando
ut nullo modo venlat.
©S0 (3B 3©3 3 (EBS5 ® S £ D 2©3 S S S ( 2 S 333
E P I S T O L A L X I X .
Reverendo Domino & Patri Pafchali, ium-
mo Pontifici, Anfelmus fervus, Ecclefiæ
Cantuarienfis debicam fubjeâionem, U
I fideles oraciones.
Troteftatur Gualortcm uihbatem tjic digram
EplfcoprtH. i
ECciefia * Beivacenfis veftro confilio direfta, SI an- ’
cct ori' tate -r ob■ orata,Dom~nu m Gualonem A-b b-ateoi
Ecclefiæ fandi Quintÿii elegit,& eledum defiderat fi-
bi conftituiEpifcopum. Eftenim,in quantùm humà-
^ na poteft judicare cognicio, fie aptus & utilis ad hoc
in omnibus qu* in eligendo Epifcopo cotifideranda
funt, ut melior & aptior in eadem Ecclefia inveniri
nequeat. Sed quoniam defideranti nihil fufficit,donee
quod defiderat affequaturmon eft contenta eadem Ecclefia
fuis precibus, fed & aliorum, quos fuum defi-
derium apud veftram Celfitudinem adjuvare polie exi-
ftimat, auxilium ftudiosè poftulat. Eft enim expeita
in ptæteritis temporibus & in fimili negotio multos
effe, quorum confuetudoeft malum dicere.bonum,&
bonum malum j & quærere plus quæ fua funt, quam
quæ Jnfu Chrifti ; Sc qui acuunt linguas fuas ficut fet0
pentes : quos timet ne fimulatâcoiübir â fimphcftatC»
fuo veneuo bonum inceptum inficere & annihilare
contendant
E P I S T O L A L X X I i :
Anfelmus Archiepifcopüs Cantuariæ, ve-
nerabili Fratri, Samueli, Dublin* civitâ- *
tis Epifcopo j falütem.
Ppfiim Repreh'endit ejuod res Ecclefiæ fuæ pro lïbito
det extranets : monet ut eas
refiitukt.
t * fjîJfeté rb diiidioriem quam invicem ha-
. g, propter notitiâm , inftant riiihi quatenus
• 'd1»!* ejufdem vit i téftimonio Tèntiain ,- Sanditati
fidelicer Tuggerain j Sc quantum in meeft,apud
V" i ut quqd défiderant nulla occafione annihiletur,
e3Icîbus,quiBus poiïum,efHcüm. De perfona itaquë
?l L'1 ojjfrunc, fecundûm confeientiam meam loquor.
UdiVi quôd libçps, Sc veftimentâ, & alia ornà-
menta Ecclefiæ, quæ Dominus Lanfrancus Arp
m prredida Ecclefia ad Èpilcopaturri nec melio-
ne/*qualciti inveniri pofteintelligo} neCdliquid
g i g auc Fa mij aut experimento, cuwd ejüs óbftet-
lediöni, aliquando fenfi j fed mulif^uiE éjus ele-
Aiouem approbaiit, experimento & Tarnt cognovi;
0ufpropter licet de vdftra audoritate, quod ex vo-
eft f non dübitemus } tarnen quibus poflumus B
D! nte ad veftigid veftri proftrati precibus flagitaré cliiepifcopus dedit avuncülo tuo Domino Donato E-
^Tiimimüs quatenus eidem Ecclefiae poft multas, piféopo ad opus Ecclèfia:, cui tua Fraternitas praefi-
tioftis tribulacibnës, quas pafla eft, mifericordia det’é tu pro voluntate tua expónis, & ea extraneis das.
^Uftta fubveniat; Sc quöd bene inceptum eft , finé Quód fi verum eft, miror cur ita facias jcüm ipfa ordilationc
perficiat. Omnipotens Deus diu nobis veftri riamènta non ei, fed Ecclefi* data fint * ficut Fratres
"!r /' c ' r- * ---- Cantuarienfis Eccléfi* fiiii atteftantür: unde moneo,
& mónens rogo te , quatenus fi aliquidde prsedidis rebus
extra Ecclefiam datum eft, éeleriter illud reftitui
facias. Item audivi quód MonachoS, qiii in ipfaEc-
Paterniwïem in profperitate confer vet. Amen.
E P I S T O L A L X X. clefîa àd ferviendum * Deo congregati erant, expèllas »i.
Sc difpergas ; nec redire volentes ullateniis recipere
velis. Qood fi ita eft, noti te decet : officii fiquidem
tui Tcitur cfle magis difperfa congregate j quàm con-
C gregata difpergere. Quapropter mando tibi ut fi aliqui
abjedi funt, 8c redire volunt, fefeque in*Dei fervitio
Ànfélmus Archiepifcopus Matri reverendæ,
Si Filiez chàrilîimJE A d ie liz , AbbatifTæ
Wintonienfi : falutem & benedidionem.
filon (fie trifiandum de F ’vinionienfi Epifcopo propter fub obediéntia cuftodire,eos fufeipias ; Sc faluti eorum
jnflitiam expulfioi • i* » r»>r n^ri»frmm afÇpflrnrn ftiidlr»s^ IritPridas nifi hnnrl
QUalitei: 8c cur Dominus willelmus eledhs
ipifedpus de Anglia exeat, non eft opus hie feri-
beic ; quia per mulios alios hoc pdeeftis dognofeere.
Qjaiito autem gaudio & cum quanta gratiarum adioper
paternum afFeduni ftiidiose interidas, nifi, quod
abfic, hujiifmodi caufa in illis obfiftat, quie hoc fieri
omnino prohibeat. Prsterea audivi quia fads portari
crucem ante te in yiai Quod fi verurir eft, mando tibi
neamplifts Hoc facias jquia non pertinet nifi ad Archi-
epifeopum a Rorhano Pontifice Pallio confirmatum j
rie, quia hunc Kondrerii illi facie Deus, fufeipere de- neque decet te , ut ul!â præfumptidne infojitæ r
beds, rèligid & prudehtia veftra intelligec, fi intenté notabilem & reprehéfibilem hominibùs oftédas.Vale.
confideratis. Major enim gloria, Sc laus eft illi apud
Deum Sc bonos homines, quia fpoliatur Sc expelli-
tur pro juftitia ; quam fi omnibus divitiis Sc omni
mundanapofteffionedicâretur, violatâ juftitiâ. Gau- q
E P I S T O L A L X X 111.
deaiit igitur & exultent amid ejus, quia nulla violen-
tiâ nullo timdre potuit Tuperari, nec ullä cupiditate
à veritate feparärf. HiCc fit veftra de ejus expulfiontf
confolatioj& ad hoc ut Deus illum corroboret & con-
foletur, veftra quotidiana fit oratio. Saluto & béne-
dicofilias vefträs, Sc meas, quantum poffum. Vaiete.
u m m m m m m m m w M m m
;; E P I S T O L A L 'X X I i
Oratorii vUUcjhc ■ fisburbanæ monachis Cantuarienfi-
bus ab Ahfelmo redditæ, diploma.
EGd Anfelmus fand*. Dorobernenfis Ecclefiæ £
Archiepifcopus reddo Monachis ejüfdem Ecclefiæ
medietatern Altaris Chrifti,quam in manu mea ha-
bebam poft mortem prædecelforis mei Lanfrai^ci Ar-
chiepifcopi, q:üi eid aliam medietatern cognita veritate
quod ad illos pettineret, in vita fua reddiderat.
Similicer manerium, quod Siftede vocatur, eifdem
Monachis reddo, quoniam ad resedrum pertinere,&
pertinuifte feitur. Teftes 'Willelmus Ecclefiæ Chrifti
Archidiaconus, Haimo Vicecomés , Haimo filius
Vitalis, Robertus filius * Watfonis, 'NÄriniundus ho-
010 yicecomnisj Radulfus nepos Epifcopi Gündulfi,
& alii plures;
Domino, & reverendo Pafehali fummd
Pdntifici, Anfelmüs fervus Ecclefia Cantuarienfis
: debitam fubjedionem ^ 8c fidéle
fervitiuml.
Öbnixè depreeatur ut fiat certior de rattone inyeftitura-
rum Ècclefiaflicarsim.
I: N primis, quantas mea pdteft Kumilitas Célfitu-
diniveftra: gratias agit,quia Legatosnoftros tarn
benignè Sc hohórificè fufee^iftis Sc trädaftis ; ut in
hoc me de pietate veftra ultra meritum poffe confidere
cögnofcam. Chartam- quam mihi a veftra Majeftä-
te attulerunt, eä qua debui reverentiä fufeepi j Ted
Rex Anglia: nec eam videre; nec illam quam illi mi-
fiftis, voluit mihi oftendere* Nam Archiepifcopus E-
boracenfis & alii*duo Epifcopi,ium quibus Legati nö- *
ftri veftra: fe exhibuere pr*fenti*,redeuntes aliud vivä
voce retulerunt,qudim feriptura charta: mihi praecipie-
bat. AfTerunt enim publicp in eä veritate quam fer-
vare debent Epifcopi, vos fecretè verbis per eos mandate
Regi quia fi in aliis redèageret, inveftituras Ec-
clefiärünl nec prohiberetisjnec excomunicationi fiib-
jiceretis fi eas faceret, fed hoc chart* nolebatis com-
rtijtterè, he fortè alfi Principes,quibus hoé ipTum in-
terdicitur, occafioném cont^uerendi inde poffen t acci-
père. Mihi quoque ex veftra pafte,in eadem Epifcopa-
li veritate dixerunt, ut illis de hacre crederems & eo'i-
furh confilio me Cómmittérem. Ad quod fi nollem ac-*
Ddd