
G l 8 C A S T I G A T I O N E S
Qu* re&itudinem habere debent mft. Gem. Bec. Vift.
* & Cifter. qua: re&itudinem debent mfs. ViEf. 9.
& 13. qua: re<5fcitudinem habent
Sentiendum fit mf. Bee. 6. feiendum eft
Quoquomodo' ipfarit re&itudinem immobilem mft.
qupquomodoipfa fint, re&itudinem immutabilem
Supra conceffum eft mß. fupra concefli
Ibidem C. Sic me fateri mfs. Vift, Bee. 6. Cifter. fic
mihi fateri
Ibidem D. Veritatis difFerentias mfs. veritatum diffl*
rentias
Ibidem E . Ut veritas vocis, a&ionis, voluntatis nr
Gem. Bec. ut veritas voluntatis & a&ionis mfs.
ut veritatis voluntatis adfcionis mfs. S. Mich &
Cifter. ut veritas voluntatis atftionis mf. Bee. c &
veritas voluntatis & aétionis
ffvlß. viEi. RR. }■ gjTcc. 6. Explicit tradïatus de Vc ri täte , editus ab Anfelmo Ac-
chiepifcopo Mf. Cifler. Explicit traéVatus de Veritate.
C A S T I G A T I O N E S
E>T V A R I Æ L E C T I O N E S D I A L O G l
DE L I B E R T A T E A RB I T R I I .
Collatus eft cum Mß. Beccenfibus, Gemmetkenfibus , ViEtorinis tribus CC. $ . EE 13,
RR. 31. Vno Thua.no 90. Dno ex TMonafterio S. Michaelis in Monte : urn
ftftercienfi Et cum Editione Gothica. j
PAg. 117. mf Gem. C. 34. Tncipit trastatus de libertäre
arbitrii : mf. Cifter, Incipiunt Capitula
in Traâatus de libertate arbitrii. Et poft hac: Ex-
pliciunt Capitula. Deinde : Incipit Traâatus de libertate
Arbitrii editus ab Anfelmo Archiepifcopo
Cantuarienfi. mf. S. Mich. Incipiunt Capitula in
Traftatum de Libertate. Et poft hete : Expliciunt
Capitula. Deinde : Incipit Tra&atus de Libertate
Arbitrii. mf. Thu. 90. Incipiunt Capitula Libri
Anfelmi Cantuarienfis Epifcopi, de Libertate Arbitrii.
‘Boft hete : Hïc iheipit Traâratus de Libera
t e Arbitrii editus ab Anfelmo mf. Vift. CC. 9.
Incipiunt Capitula libri ejufdem ( Anfelmi Cantuarienfis
Archiep. ) de libero Arbitrio. Deinde :
Liber magiftri Anfelmi de libero arbitrio. mf. Bec.
3. Incipiunt Capitula in Tradtatu de libero arbitrio,
edito ab Anfelmo Cantuarienfi Archiepifcopo.
Deinde : Expliciunt Capitula. Incipit Tra&atus de
libero arbitrio editus ab Anfelmo.
C ap. I.
Bag. 117. col. I. A . Et hoc femper habemns mf. Vift,
3. & hoc femper debemus
Ibidem B. Si hoc ejus eilet mß. & Edit. Goth, fi
hæc eilet ejus
Nee Angélus, qui mfs. r if t. S. Mich. Cifter. & Bec.
nec Angeli, qui
Et Angelot um bonorum mf Cifter. & aliud bonorum
Angelo rum
Ibidem C. Amittere nequeat mf. Bec. non amittere
queat
Col. X. A . Et fi dividatur Edit. Venet. 1547. Colon.
& Goth. Et fi derivatur mß. 8c fi dematur
C a .p. X. In mß. incipi ab hü verbis M. Non ergo
pertihet ad libertatem &c.
In titulo Quod tantum homo 8c Angelus mß. Quod
tarnen Angelus homo •
Et liberum mfs. 8c per liberum
/ bidem B . In textu. Nöu pertinet mß. non ergo Berliner
I
Aut fi per liberum mß. At fi per liberum
Aut fi fponte peccavit mß. nam fi fponte
Quomodo nifi per mfs. Thu• Gern, Bec. quomodo
non per
Ibidem C. Quomodo libéra fuit mfs. Quomodo ergo
libera fa&a fuit
Dominari poterat ? mf S. Mich, dominari potuit ?
Et fponte per liberum mfs. & fponte & per liberum
mf. Vift. 9. omit. & fponte
Id eft per poteftatem qua poterat non peccare & pec-
ca'o non fervire ; fed per poteftatem quam habuit
non peccandi mf Gern. $4. id eft per poteftatem
quam habebat non peccandi
Fag. 118. coi i. A . Quam habuit, peccandi mß.
' quam habebat, peccandi
Quse non eft ferviendi mfs. Vift. Thu. Gem. qua eft
non ferviendi
Uli propric dicitur 'mfs. I1& dicitur polle
C a p . 3.
Ibidem B. In titulo Quomodo poftquam mf. Bec.
quod poftquam
Arbitrium, mfs. arbitrium : & quid fit liberum ar-
bitrium
In textu. Confideremus cujufmodi mf. Bec. 5. con-
fideremus ergo primum cujufmodi mfs. confideremus
primtim cujufmodi
Ibidem C. Libertatem habuerunt mfs. libertatem ha-
bebant
Quia certum eft mfs. quando certum eft
Eos liberum mf Cifter. eos ante liberum
Habuerunt ad redtitudinem mf. Vift. 3. omit, ad
Addatur aliud mfs. addatur aliquid
Ibidem E . Unde eft quod dicis mfs. verum eft quod
dicis
Liberum habuerunt arbitrium mfs. liberum habebant
arbitrium
Nullus indigeret mfs. Thu. nullus indiget
Col. x. A. Re<ftitudo illi data mfs. re&itudo iHa
data
Deferatur. mfs. defereretur.
Rationali creaturae vel natura: mß. rationali natur®
Rationalis creatura mfs. rationalis natura
Aut propter aliud mfs. Vift. Bec. Thu. an propter
aliud
Ibidem B. Quoniam omnis mfs, ergo quoniam omnis*
Clarum itaque mfs. darum utique
Potuit quod debuit mfs. Vift. Bec. S. Mich. Thu-
potuit quod habuit
Quam fervare poflit mfs: qu* fervari poflit
d i a l , d e l i b e r t a t e a r b i t r i i .
ffciat fibi ad a&um : & tamen Cum ea define, fi-
SU e quibus ad aftum minimè pérducuntur noftræ
* f. Bec.'fibi fufficiat. Nam etfi ad aâum minimè
erducerentur noftræ mfs. fufficiat fibi ad actum :
^ tamen cùm ea défunt , fine quitius ad aétum
minime pérducuntur noftræ
ibidem C. Cùm défunt ilia , quibus mft. cùm de-
J (ant ilia , fine quibus mf. Bec. fi défunt ilia ,-fine
quibus ' ., .
R A,onderet fe montem non pofle videre , quia m,s.
* Bec: Thu. Gem. 34. refponderet fe montem
videre monentj, quia mf. Cifter. fe montem non
p0(Te videre monenti, quia
Ibidem P. Non poffet abfente mf. Vtft. 13. non pof-
fum abfente '
Tone pofTet mf. Vift. 13, tune poflum -
Lux & mons præfens effet, aliquid vifui obfta-
ret , velut fi aliquis illi oculos clauderet, diceret fe
nR, 6e mons & lux præfens eft * & aliquid vifui
obftet, ut fi quis illi oculos claudat, dicet fe
mf. S. Midi. & mons & lux præfens eft ,
ut m dii* mft. ' ' ■ .
Idem neque in vidente nequé in re videnda mfs. id
eft neque in vidente, neque in videndo
Ibiiem E • Aliæ très funt mfs.oniitt. funt
Auc qui vifum mfs. Thu. Gem. 54. Bec. aut eum qui
vifum
Cap. 4.
Pair. 119. col. i. A. Nam hoc eft omnibus w/. non-
ne hoc omnibus eft
Nulli iraque mfs. nulli utique |
Ibidem B. Rem poteftatem mft. Thu. rem vifibilèm,
• tune poteftatem
Meo , poteftatem fervandi mfs. meo, poteftatem
hanc fervandi
In primis mft. & Edit. Goth, in primi
Cap. 5. ’ '
Ibidem C. Invitus dicitur volens mfs. Gem. Btc.Vift.
Cifler. invitus dicitur nolens
Ligari enim homo poteft & invitus , quia nolens :
poteft torqueri invitus, quia nolens : poteft occi*
di ; velle autem non poteft mfs. ligari enim poteft
homo invitus , quia nolens poteft ligari : torqueri
poteft invitus , quia nolens poteft torqueri : occi-
di poteft invitus , quia nolens poteft occidi : velle
autem non poteft
Quomodo dicitur mft. quomodo ergo dicitur
Ibidem D. Non nifi nolens facit l mft. non nifi volens
facifî
Nolens vult mentiri. M. Ideo' forfitan mf S. Mich,
nolens vult mentiri ; quoniam priufquam veniat ad
hanc neceflitatem , non vult mentiri, nec vult ut
hocâliquando velit. Ideo cùm hac occafione men-
citur, judicat fe invitum mentiri propter præce-
dentem neceflitatem. M. Ideo forfitan & c. H ac
additio ab ali quo exferiptore hic infer ta videtur :cum
in ceteris mfs. non habeatur.
Ut mentiatur, nifi mfs. ut non meiitiatur, nifi
c °l..x. A. Non mentiri, fed occidi mfs. non r$en-
tiri, ü occiditur
Utrumlibet eft in voluntate vel poteftate. mfs» utrum-
libet eft in poteftate.
Itaque licet mfs. ita quoque licet
Eteferere , quod mft. deferere , & quod
Idcirco cùm facimus mft. idcirco facimus mf. Bec. id-
circo fecimus
Ibidem B . Non eft hoc fimiliter mfs. non. eft hic fi-
militer
Ibidem C. An negavimus mft. An negabis
A qua cogi non volens mft. à qua cogi nifi volans
mf S. Mich. ad quam cogi nifi volens ‘
Aut ipfa re&itudine mfs. aut ab ipfa re&itudine
Ibidem D. ut illam velit & iûud nolit mfs. ut illam
nolit 8c iftud velit
Nec ulla mfs. & Edit. Goth, nec hoc ulla
Quia nulla poteftas poteft mft. quia nulla tentatio
poteft
Sua poreftate vincitur mft. & Edit. Goth. fua poteftate
vincit
Ibidem E. Sua poteftate dicitur, fed mft. fua potef-
. täte pofïe dicitur, fed
Nifi fortis habet mft. nifi quia fortis habet
C a p . 6.
Pag. ixo. col. 1. B. Credo mfs. concedo
Non avertie mft. non eam avertit
Ut poffic ea quidem nolle mfs. ut poflit quidem nolle
Edit. Venet. & Colon, ut poflit eam quidem noliç
Quod movent nullatenùs mft. quod monent nulia-
tenùs
Ibidem C. Ut fervet mft. & fervet
Dubitare hanc.. non debes mft. dubitare non de-
bes hanc. .
Voluntate efïe : cum mfs. omit, efle
Sed quia fine mft. fed quia illud fine
Non permittit libertatem voluntatis vinci. Impu-
gnare mft. non periraic vôluntatis libertatem : im-
pugnare
C a p . 7 .
Minùs fortiorem mfsi mim\s fortem
Col. x. A . Semper eft anima mft. & Edit. Goth.
femper eft in anima
Ibidem B. Ilia urique mft. & Edit. Goth. ilia igitur
voluntas
Quæ opus eft mft. quæ opus ejus eft
Voluntatis diftinftionem mfs. voluntatis diferetionem
Ibidem C. Virum tenentem mft. & Edit. Goth, vi-
rura ica tenentem
In utroque opere mft. Bec. Vift. Gem. 44. Thu. 90.
& Cifter. in utroque illo opere
Fortis eft , qui mft. fqrtis eft j quia
Qui fortiter mfs. & Edit. Goth, quia fortiter
Ibidem D. Infeparabilem fortitudinem mfs. infepa-
rabilem & nulla alia vi fuperabilem fortitudinem
mfs. Vift. 9. & 13. infeparabilem & nullam aliam
infeparabilem fortitudinem
Quia aliquando mfs. & Editio Gothic a qua ali-
quando
Ablato eo mft. oblato eo
Offertur fortior quod vulf mft. ofFertur quod vult
fortiûs
Hujus , agit opus fuum mft• hujus, quoniam agit
fuum opus
Ipfe convertit mß. ipfa convertit
C a p . 8.
Fag. il g col. i. A . Dif. Sic oportet fateri , quæ
mfs. Vift. Gem. Bec. S. Mich. Dif. quæ
Ilium velle. Si itaque Deus mft. Ilium- velle. Dif
Sic oportet fateri. M. Si Dens
Utique fi ab alicujus mft. utique à cujus
Non vult eum mft. Cifter. S.Mich. non vult earn
Ibidem B. Si Deus hanc mft. Si Deus fæpé fa-
tara
Sine voluntate mfs. Sive voluntatem
Non permitteret mft. Gem. Bec. fTi#.-Nifi promit-
teret
Ipfe ab ilia mft. ipfa fe ab ilia
Vult, poflet avertere mft. vult, averteret
Contradici poffe mfs. contra pofle dici
C a p . 9. _ .
Ibidem C. Cùm vult mentiri mft. Gem. Bec. cum
aliquis vult mentiri
Aut tormenti mft. Vift. Gem. Bec. Cifter. aut tor-
mentis • _
Utrumque fervare mfs. utramque fervare •
Ibidem D. Sine mora depucaretur, mfs. fine mora.
traderetur -
K k k k uj