
Fût* eorumcoinpofita,& orndtaficutfimilttudo templi.
Cellaria eoruMpknaeruclantïaexlioc inhoc.
Ones eoruntfcetöfc abundantes inegreßibusfuistboues eorum
iraßt. -■ .. ,
Ns» élirai tu m4urk:nequtirimfitm, ntqmumùrmiu-
teis eorum. „ t , ' • .
Hæc abuntlantia atque prbfperitâs communis eit oc
ipali&y& bomlrféd à mälisitt^cxtera habetur: a bon^ au-
temin ßniftrateputatur :?non quia&ipfa nonDeidona
funnfed quia terrenis & tern poralibus coeftftia, ßc^eterna
rûpèreminent:$cficutrt«»r«r fandi præfentibus tattquatn
nonvtantur,ßntquehabeniesqüafinon babentes. FjHj aiitem à-,
lienigfenæ, qui dextram hbnncrapiitörijs bonisi & ln iubricafelicitàteconfticuunt,
nondeopulèntiaarguuntur,
fed dëperüèrfo rerurhamidîbiliuniamoreculpanEùncuius&
vanitas,&iniqùitaseius(ententi2eeft,vrnequende,
nèqaéfpe,neqùecharitate,quæfurfumfuntfapianç^
infirma & caducapræmia diligafic , quæ .déferont, & a
quibus dèftrüntùr;
P Beatum dixeruntpopulum cui bacfont. _ -
Vanïratepïem, fi'dé vaeui, iniquirate armati, Scaforte
æcèrnæhæredi'E'acisàlieniidhqcproraperUntjVtdicerent
beatum populum çui hæç funt.Seddicantfilij promifÇo-
nis. s* ' ' * r* 1 1 - w- ’
Beam populus,cuius eft dominus Deus ipftus.
! P S A L M V S C X L IV .
Exaîtabo te D eus meus rex.# benedicam nomtn tuuminfi-
; culum,&tnféiulümjétuli.
S QtusPfaltnus Dei;l3.pdeeontexitur;& cumin titulo
Pfàlroi Dauid fit prænotatàjaudatiô > euidenter ille
öftendiiurprædi ca ri, qui eftjècundum deitatern domi-
nus créâtorqueD aui d ; Ôcfteuftd a mqu öd verbutnearo fa-
ctum eiîjfilius JDauid eft : & non duplex perfona, fed-viius
eft Chriftus,qui eftfuperomniâ Dcu$ beoedidus in fecu-
la,Huiùs ergplaudatioetiam in præfcoti tempore cOnti-
nuaiida eft, quæin æternitate manfuraeft : à quo officio
qui in hQèicculôalienpsefi jfutiaraliaudationis Dei gau-
dianonintrabit. v
Perfingidos dies benedicam te > & laudabo nomentuuniin
&ternutn>&infeculumfeculi.
Dubjum non eft ;adpræfentem quoqqe vitamjjerti-
tinere Dei laudem: quandoquidem per fingulos dies be-
nedidfo Dei eelebranda difponituri non obfiftétc rerum
mutabilium varietate:quiaiiuelæro$d&fecundi?$^^
ftis'deaduerfisdhcarurdies,nunquamâDei laude ceffan-
du melt: qui enim nunquamtentatur, nunquam proba-
tùr; & melius, eft cum tribiiiatione exerceri quam cura
proiperitate puniri. ^
Udgnus dominus, &laudabilisvalâe: &magnitudinis eius
non eft finis.'
NulLo fine laudatio eins concluditur , cuius m^agnitu-
dims nulttfs;terminus inuenitur in cuiuyprædiçaâone
quicquid laudator pbterifdôgiiaré, non fufficit. Quier-
godmnilaude{èmpereftmaior,fine fine laudetur.-ex hoc
ïpfôlîpmo fpem fuaiaïternjtatisaecipiaE/rquia'nunquam
noneritqui dommumlàudarenondefinit.'
. Generatio, >neratio laudabit opera tua, & virtutem
• ttiarn adnuhciàbunt. || •
Omne humanum genus generatio repetita fignifieat,
quaï- ab^initio^Tui' yfque in 'finem per confideutionem
creaturarum rationabiliter ihtellfgit voiperfitatis afito?
rém * vt.de;his*quae videre.pqffibile eft, & in quibus tanta
admirationum materia eft , ea.qus cerni nequeant, afti-
raentur,; ;& ilie omnem aciem menti? exuperet, de quo
paritm digne lèntitj» qui putat fufficere quodintelligit.
Poteftaute m§per ynam genérationem prima iigmficari
vita mortalium : per akeram vèro generationerp refurreiiftioaccipr
: quia &:ipfaregenerationunçupatur >fecunT
dum quod diitumelt: In regenerations autem cumfederitfi-
iïus bominis in maieftatefua. Laudatur ergo in hoc feculÖ, &
multo masislaudabifurin futuro : Nam fi nunc hoc faciunrcbmpediti
, quomodo nöttamplitis facicfit cqro-
Magnificentiani gloria [aniïitatis tua loquentur,&mirabi-
hatuaenarrabunt.
JLt virtutem ténibilium tuorunPüicenf, &magnitudinem
tuamenarrabunt.
MemOriam abundantiafuduitttis tua eruiïabunt, & iûfti-
; iiarn tuant exaltabunt. ;
Verilaudatores Déinihil operum éiusiudiciqrumque
non lau(|ant,& fie omniafadà mirantur,vt mitabilior fit
ipfe quifecit:quiaquiçquidinereatura laudabile reperi-
tur»ad illiusreéurrit gloriànr'3 quioperatur omnia in omnibus: I r.Cèr.tt.
vnde & terribiliaeius, làüdis honore flint plena : Non ( 5cnt^ft
enim biàpditur,& non minâtunfi non blandiretur, nu 1 -
laefièt corredjo.-miniftri igitur eloquiorum Dei & mile-
ricordiameiuSj&iuftitiampraïdicabunr :ôCficutregnüm
æternumfitaregnum perpetuum non tacebunt, vtin via,
qua ad retributionerh tenditur, conftituti, fciant quid e-
ligere debeatltquid cauere. Màgnitüdinem-autém Dei,
quænonhabet finem ,quomodo enarrabunt j “nifi quia
femperhocpradicabuntv’quodfiniséiusnequeatinue-
niri î inëlfabilium enim nulluseioquentiqi eft narrator,
quamquiiateturinexplicabiliaefiequæloquitur. Hi er-
gO, inquit, narratoresmagnitüdinis tuæ menioriam ab-
undantiæ fuauitatis lure ermStabunt, quia non es oblitus
nolbri, hôïquetui meminifle facis. ; Dodtripa itaque fana
hoe de abundantia fuauitatis diuinærudat,facitque eru-
âaxijvt omnesboni Dei gratia ft régi,Dei gratia noùerint
cpftodirif&peripi'amfi.l^,vt deilla poifiht gàudere, prae-
ftari. : v -
MifericofSi ér miferatordominas,.hnganwiis, &multum
mifemors. ■ ' : •
Suauis dominas vniuerfts : & mifératioms emfuper omn'ta
opera e'tus r,
« Mifericordia & gracia, bonitas & patientia Dei pero-
mnia decîâtatur:& neroodefpetçt,nernopræfumat: qûia
ficut fuauis eft lenitate ,itaiuftus eftvltione:&nihiilon-
gâminitati eius p en t, quern & -cont^erfus. bemgnum &
obduratusexperitur ftiiferumi mifèràtiones énim eius in
omniaopèrà éius:quiai'n fiis quj.faluabuntur, damnàuit
aliéna; Æ !
. Confit eantur tmdbmnéomnia opera tua,& fanft't iuibe-
nedtcantte. " ' ■
f Qu^cunqùe funt in vniuerficatc rerum i fummis vf-
que ad infitha, opera vtiquefivnt.Dei : & quarnuisrationales
rantifim intclle&nalefque creaturæ diuinæ laudis
! affedio n e'în oueicur, nor^fruftra tamen adeonfitendum
Dèo omma opera^pfiusincitantunquianîhil eft tamexi-
guum , tam^ueà ftnfuremotum^; in quo non mirabiti*
fit creator : quem cum angeli ,-& hommes confireutur'&
laudantipfæinfinitæmundipartes,&fpecjes, atquenàr
tur* fuum fempef loquumur aurprem’ Ôc vtilitate ac
I pulchrirfidi.ne fua immenfam dant maceriam laudato^
ribtfs: & videnturlaudantia, qu£efuntlaudabilia,dûm
! qùod nonpoflunteloqnijftciuntnon taceri.'^
1 c Glon.mi regm ttïi dtcefifr&potentiflin tu am loquentur:
fMtoÉ^fàmfttfihis heminiimpotentiam tuant, &glo-.
rwm magnificentiaregnitui.
Omnis fpecies, ^ virtu^ & pulchrftudo creaturæ re-
I gnnm éft D e i, quu diuérlofum ipfe eftrfuthor & domi-
nusV fed abhisquae videntür , dîftinguuucur &,eaquæ
?nôndum innoCuerunt:& in telligi|ur ex decq^^^
quantum excellant, Sc in qua gloria cmineànt quæ re-
gnum Dei IpctialiuS nominantprc.- vnde quotidie dreigloçiam,
necdecorem vlla poflunt corda concipere ; fed
quiaficut.promicci;rur,itaeredirutfceEciflrmpdefiderio,
donee adÜE,expetirur; ( \
■ Regnutit tuum regnumqmniumfeculprutn , & domïnatïo
V tuaïnomnigeneratione
- Kepetitiogenerationis, & præftnsfecalum ind.icat &
futuîum • quia Qcrefurredio gencratio.dicitur, quælan-
dtos ad incorruptionem beats æcerniratis creauit. |
: fidelü dominus in verbufuis, & fanftus in omnibus open-
> bus fuis. /
ÿMulta
îfil. 24.
Multado min üs,& magna promific,ô£ quædamcred;
ta impleuit;quædam ftruandà ftrüäuit, vtftcura efletex-
pedatio Vcuiviresrot præceptâ præberent; / ; -,
Confirmât Dominus omîtes t qui decidunt i & erigit omîtes
elifos. m
Siptiescàditiuftusv&ïefitfjfti: impijauteminfirmdbmturin
malts. Aliter ergo làn d i, aiiter deçidunt infideles:& hp--
rùm nunc fit commcmoratio ».quorum nullus cönfirma-
tur à domino : ruiftè enim quodammodo videntur cum
omnibus.tempôralibus cärent, & in ho u Ori àc pauperes
iperrtuntür àpotçntibùgmundi, & inter abieôta quæque
reputantur : Sed Deksfùperbis Hfiftitjtumilibusautem dqtgra±
tiarn.
Oculi omnium in tejj>erant}&tu dos efcâm illh iti tempore
oportuno.
Sicut bonus medicus noüitqüa efcâ atgrotus * & quo
temporefit cibandus : itadqminus ftruos ftos opbrtùnè
falubribus cibis rêficit:& quidtu^ufi;côngruat,inefFabi-
lisfcienciæbenignitatedilcèrüitivcfubiediofideliümide
omnibus proficiat, quæilliadhibenda cenfuerir, fiue af-
pera, fiuë blanda, vtin nullo murmurent ægri,fcd quodlibet
curationisgenusæquanimiter ab autorè fuæ lalutis
accipiant,-dicenteSi quod ad eruditionem patientiæ no-
ftræipft ftluâcbr dignatùs e ft diçerèrP^ tßrftfiertpotefctrd nf-
" ~^ata mecalixiftetverum non quod ego volo y[ed quod tu vis : pater
fiat voluntas tua.
Aperts tu manum tttam >& imples^omtiem anïmambene-
diâione.
Ex Dei iargitate eft quicquid benedidionis adfequi-
tur : quia nemoeam concüpifceret /jnifi admeitandum
ipfum defiderium manurn luæ boni taris aperirer. ■ :
Iuftus dominus inomnibus vijs fuis, &fanctus in omnibus o~
peftbusfuis.
Vniuerfa i inquit ^viqdomini, mifericordia,&veritasi Guè
Circa nos feuerior, fiue.fic mitior : quia qui etiam flagella
meditatur,ideo caftigar, vtparcat.
V Prope eft'dominusomnibus inuocdnttbus eum, omnibus qui
' inuocanteuminveritate.
; -, Mul ti non in Verirate inuocant dpmihum j aIiud?ab iI-
lp quam ipfum defiderantestà quibus lbngè abelt;; quia
diüerfum& cemotumeftâbipfiùsvoluntateV quod cu-
piunr.Si autem id concupifcunt quod præcipit, iuftus, &ç
bonus, propin quus omnino eft his, quos infpiraifit affe-
! dibus:& timenrium ft voluncatemfacipqiiia quædomi-
ni,elîè coepit ôe ferui. ..
Voluntatem timentiumftfaciet ,pr.eceseoruni exaudiét»&
falûosfâcieteos. f ‘
^ Cttftodtt dominus omîtes diligentesfe , & omnes peccatores
dijperdet.
Quosomnes peccatores nifi perftuerarftes in peccatis,
& quotidie contra Deum difputantesî Pars autem dexte-
r a, eu in ul 1 u me ft c u m fi n i ftrap ar teco for tiurfi, qu ia fem-
per illi iudicia Dei yniuerfa pl^cueruhc , quid in ætérnum
fi t fadura prpfitetur,& dieft: | ;
Laudem dontint loqùeturos meum, &benedïcatonmiscaro
nômen fattftum eius inaternum>& infeeûlunt fecttX.
P S A ' L M V S C X L V .
Laudd'anima mea dominum Jaudabo dominum in vita medi
pfattam Deo meo quantdiufum.
SAnda&fpiritalisanimaipfafeadlaüdandumdomi-'
num cohortatur : exceUentioce fui parce ea quæ in fe
minora funt, incitât. Npn enfin alia eft quæ diçit, & âlià
cui dicit : .aue çarnisbæcv.ox eft, quæ ab anima &yitam
fumit, & fenfum : nec^fipe animaaliquid pptefjLyblle, &
non veile.Quia vèro ipfiùs animæduplices adiones funt,-
&alio officio erigitur ad domiiïtim ,alio inclinatur àd çar-'
nem.-fibene fpiritui feruit, benbptæfidet carni ; & ^er id
quodadhæret Deo,idetiam, quodàdhæretcorpoti , àd
fnpetiôresinuicataftedus,vtrationalidvominatutàntum
fubditis tnbuat,quantum ad falutem fat eft: ne fi Deo no'
eft fui>ieda,minuatur.Mens itâque fumma quædam pars-
animæ femetipfam in omnibüS fuis incitans conàtiDus,
. Btbîioth. Vet. Patr.Tom^.Pars^
di cit:'Laudà àni ma meâ domi nom.; nonquiaifiùcno'nîa-
ciatquâhtum pOteft,fed quia parumeft,,qtiodihfirmifâtâ
cb.rhiptibjlîscorporispoteû, adillamperfedam^cætéï-i
ham laudatiohemptbficerècotietipifciti&memot ptæa
ftntfs conditiohîs4 in quàdefidcrij fiii noninüenit vires*
quantum hocperftiadurairefpobditidicens i Laudabo
dbminum in vira mèa » fifallam Deb-meo quamdiu fiim.
Nunceniihquamuis.fide & fpe 6c chàritateroborénuir,
ttibulatio'riibüs tamen & fcandalis àc m oer o ri b usn ofi-c a-
rèmus : & intefcinnumera mortalitatis obftaculà, Si æter-
næ vitæ officia, non implèrtiur i Qupniam corpus, quod cor-
runtpituriàggrdUÀi animant,# iemnamhabïtatïodépnmïtféti*
fum inultacogttantem. In Vitajgfiufrflea, quarn nulla ægri-
cudo infirmât, nulla egeftas faCit ifiquietàm , laudabo
dominum totàmci libertate àtque Vircutè , & pfallam
Deomëqquairidiüfùmiqüiàfieûteffteritmihiçternum,
ita ericmèa in doniino æcerna laudatio.
Jf, Noliteconfidere inprincipibus l nequeinfiiiishominum ,in
quitus lion ekfdlus.
Qui in defenfione prinéipünii & hoThinilm præfidid
glbriàntiir y irt vànitate confidun t : fol us enim Deii's^ de
quo fperàndafic faliisi 6t Bene abeO expedatur, quo ipfe
non indiget; Nâm quidfitfiliüs hominis,breuiter in eo,
quodfieqütturjdemoiiftràtur.
ExibitJpiritus eius,&reuertetur in terrant fuant: in ilia die
peribunt omnes cçgitationes eorum. 1
Tbtum ergo quod in hoc mundo agicur i temporald
éft & tranficorium:&nenio veraciter fpondetalteri,quod
præftare nqnpdteftfibi • morealis efiitfi eftemiflp fpiritu»
in terràm fuàm t erre na cafn eredeunte: quicquid difpo-
fuic quicqùidcogitaüitjinftrcidic;
. Eeatus cuïus Deus lacob adiutoremljpes eiustri domino Deâ
Ipftus, quifait calum i & ten am, mare i &omnia qua
I ineisfint. ,
. ! BeatuSjinquiCjfiomo cui adiufot eft Deusmon ille que
fibiignorantia humana confîngit v fed Deus ladobi qui
ipfum lacbblfiaelfecit , vt fidè&intelleduvide^t'vnfi
uèrfita.tisautorém. •
Quïcuftodtt veritatem
patientibus.
* ;EftimendumDeum commehdauit & amandum ; tir
mendum»quià' iniqua facictes veritate dam'nauit : aman- •
dum , quia pro iuftirialabora'ntes mifericordia coronà-
uit. “
Ddtéfc aïkêfUrien tibus.
Dominus folutt compedïtos,dominus, fapientesfacit cacôst
Dommuingtteli^ dïligitiuftos. .
Dominas cujtodu uduenas. Æ
Omnibus quidcra animantibüs prOuidentia Deicori-
ftituit &prçftac aliraoniam :fed hominibus non terrenum
tantum,ftd 8c fpiritalem cibuiii præber»quem hi accipiut
qui dcfi'deraht,ae quibus dicituC : Beatiqüi efuriknti&Ji--
tiurtriuftitidm,qUoniamfaturabüntut.Taliscrgoéft$
peditorümabfoluric^^uimorcalrtàfixcômpëdgs ^t'ernir
tateadoprioniseuadenc. ,^aliSi4|ifiu'bi<natiqV^coruin,
qui fapientes eXinfipiëntibus fiunt. Talis qfipqueelifb^
[unieleüatI6,qui v olu nCarîa' h ü mil 1 fate proftrati ad àlp-
tudinem ccelëftium proiiehuntur; Dominusenim difigic
iuftos,quoniam ipfe eft mfticiaëortf m; & ipfe cuftodjf ad-
vie nas, qui omnesgentes in Ghrifto vnum facit, 8c fil A -
brahæ fitioslapideacorda cqttuertic;
Pupillum y&viduamfi{fcipiet, &yUnipetcatorum extefr
minabiti
Èegnabiidopiirius in aiefnum,Deus itiits Sion jri gêneratiô~
> ne;#;generatione}infeculum feculi.
lftiSquidem pupillis ,• qui morruisp'aaibus indefenfi,
tëmanentjDeùs opicdlatUr,.& omnes^idfiai^eus protêt
gic.Sedhicillo'sprpHanos,i8tfiUaSviduasme'lmsinteHigimus,
quibusin lioc feculo nullum éft;præfidirfti)Vnûllaeft
-confolatio#f*edlpeS«or.u'mitiapmiiid'Deo.--lpfbrum'anilUacrgdjquæ'inbo'nistempolàUbusnonfiditiftdmundi
iftiùs petegrifià eft^ fupernum patrem,& fuperilam dçfi-
derans matrem^ merito pupi^a apFeliatur &-ÿidùa : quæ
donec&pacreriivideac & fpOnfum ^tM.nG-'videtuï eue
longinquà; ViaVero peàcâtorum excerminafiitüty ëyim.
, O *"'z < , \ omnium
l i t I
Sap.fi