in
I'll
, i * I V '' V * ' "" Rcptùjij Ep'tfcopi Rhemenfis., / ‘ ' _ ______________ __ _____
------- -\",T~;------~ — ^ ~ " iûfmôhleufas, fi comparation'c veftridamnabuntur Peculates
h orniu.es,&ni il n di amatpres,indigni eftrs^ id eft , |
C A P V T V I . • hidignös vosiudieatis. VcdenhiimisiudiciisvePcaufis
[iudicecis,de equo videlicetablato,&. aliquo forto, Sub-
, ; I audi non eftis digr.icawdicareqûæmundi font. Nefittis
Compit cosquod iuàicio conttndetent,coram iudïce 'mmnum Angilos mJuMmsliMahgnos videlicetfpmtns. J, [linii'i-csiir'i'. i.Vm .-t-.L-lM.'Pnü:i'.in-Jt-lü- tvcl.in P . o ü ^ . q u o : .J • * > ; •• .'V- ' ; <i,‘ “i . * I I- • J • • j’ Ui mit nriv.lllA rl‘(>>l «flMIPnriflm.
tireguum D-t noiip*i!*i-le.banc: qiuedum licere dibit- ,
qnæhon expedtanr:& varias ob cauUs o (te ndit: vitan-
daai fornicationem./_
eft,amatores^cùli:’« hi qui äuxilio frêti obedientiam.
fichumilitatem fcruaaerunf ,cömparadolie fui iudicabuntimalign'osfpiritus^
uiinfupeïbiamee'cidecunt. S&-
çulariaioitur indicia fi habucrïtisyid èftyad corpus pectincnu
tja 'fifofcorporeal vt eft de vefte forata,vel eqüoâuc ali-
A \ tp id :td ?Cm cm p i,b ik iu ifi» tm icdijiatUas imßilinu ad
W S è T W im - o sr,w,n,p l jma ^ H o c l aW eW ° “ » p l " ^ cr t ' ^
I
quomamfahitide hoc mundotudicabunt f Etfitn vobis tudica-
biturinUudmdtq%àiiftd,quifde minimis iudtcetis) 'f'Neftitv
quomam Angeld iudiubimus | quanta magkfrcülaria | | | | p |
laruvigitur utdicu fi*babumt:s : contewptibiles qtufunt tn Eocle-
fiajllos conflit Ulte ad iudicandkm ft f Advorecimdiam vefiram.
fratrem fw /n i t Sedfiatercurnfatre màicïo co)mniUt:&hoc■
apudinfidelesf;!ft^ * lam quidem omritno delittum eftin yobisf
quod indicia babemnterVos.; Qudrenohrnagis imunant aedpi-
yTheff*^ ttsiquare non miuriamfd--
citis,&fraudatisv&baffratribus.ftjft An. nefcitis-qtùa iniqttt rer-
gnum Demonpofiidtbunt? Nblitetrrare: NeqUefotnicarij, neefo
tdpktj^wt(to^uique/idul^i^fnequeut.(dlet.,'neque iußfculdrümcoHcubitores,
nequefures,uequeauari,nequeebrtoß,nequema-
Aedici^neqüeràpaCesyregnum Dei pofsidebunt. .f. Et bac quidam
fulfils : fedabîntieiïistfed fdaëhfieati«Bis,fediuftificatieftis,in no-»
mineDonumnößrileßCbr^ty&inSp^^Eiei noßri.'fpQm-
nta nuh limit Jednou omnniexpédiant : Omnia mbi licerit,fed
egoßb nulliiis redigarpoteftate. 'Ÿ Efca ventrt, ép ventér efits'.
1 DeMauhm & hunCj&basdeßritet-.corpus autem non fomicàtio-i
ni.ftßDomino & Dominus tor port. \ iff Deus vero & Dominum
*Gej*A. vfufcitaint-.&nosßtjcthbnpervinutemfuam:. f Ïfefcïtisq'Mortw
■ ÉIMM| corpora veflra membra funt C]niJU ? Tollem ergo membra Çbrïfü,
fatiayi membra meTetripüI Abfit. î Ahmfittisq u onia nt qui
adbatit métetrici, vnumcorputefficituri .*Eruntehtm ( mquit)
duo in carne vna| ■}• - Ont aùtent adharét Domino , vnus Spiritus
reft, t Eugiteforntcattonsm. Ômnepeccqtum, quodcumquefe-l
\i^it:-bè^id)^dAmfmeft^^.amem-Jfntà0turt in corpus fuum
psetati. t An ne fat is,quomam * membra veflra tetnplum funt
_Spirtmfanâi3qmïnvobiseft,qum babetisàDeo,& non eftis ve-\
:finfc;-.ip:--*.jEmptt mm efltsprstïo magno. Glorificate &portatc
Detimni corporevefiro.
A VdetdliquisveflrnmyQ.Coxmûm^abensnegotiu.Qnoà
/IL d ic iru r quail negqtiuradd eft,cauian3,&^ci^irado-:
nemaduerfùs alter um fiarremin tide,apudïni quos, id€(t3a.-
ptidPaganos,i«daari, id elljiudicium accipere,d?- nonapud
ftrtïïosjd |Infidèles.Qi^dam Coridthioriim crédentiurn
Ijdd non te^eviuenciumhabénrès accuracioncm&iudi-
cium aductfus frarrem aliquein fidelemjîbant ad iudices
Pagan qsj nfideles vtillorum i ti dici o da nan are t ur, & diiu-
dicatetur ille contra quê eaufam habebâr,lucrantes mu-
nenb.qiïacenus falio au t veiaçicerillumdiiudiCàret. Qui
iudi ces imquiappcllaotur.velquiaalienieràntàDeOjVel
etiamquiaîeges diuinas'hominib.conceiïàs,frequenter
içcipiencesinvU|era cum adulationeiüutfperiiebanr, aut
falfa iiX£Qrpreiatiöneäu«äp<riTatera.i,liarui«/leguni idolis
fuisdepufabanc di'centesgvSie&fie diddlle Deus meus,
in lege,quam rfbbiafuis çultoribifc rtadidir. Qnaprp-
pterquia Corinthii hocfàeiebantrèdarguit cos Apolto-
llus.iuquiesi Audéc aliquis veftrum hoc agere î Omni-
jmodonondebuetaçtancapfæbjnïptioeûeiuyobi^vt'a-
liquis dimictensbdeies,eaU[a iudicij iretad infidèles iu-
! dicare fearrem fuùm. An nefeitis quomamfanctide tnundoiu-
dkabunt ? id eft,nefeitis quo niam fandti amaçores hùiùs
mundiiudicabuncexemplofideifuse »di-^ßinparariohe:
! ni eli or is fa ift i, $o n potëftate,ficut indices fieeiili î Et fi
in M&*f,ideft,per vos.,^per--V€(kaafc.conj.p'arationwni«r
dicafïtur niundus, arnacoçes v idelice t, rail n di yimdigni-eßis
m m 1
hup-i- ii t-
2. Cor. 6.c.
;Î6. ■ :
ÉmWiA
;
Auguftinam.cantemptibjlesappellatfimpliçes^ui neq.
nonriaindiuinæ legis, neq-,humaDÇ habcbant,nëqï pru-
fteuciam difeernendi in negotiis,Ô£quorum perfonæ | | |
ibicabUes liabebantuf quo^ilîi confticuerant iùdices. I-
deoque illiqui aliquod negotium nabèbanc Chtiftiani,
necelllcatê cogence,quià no iibabebant indicés vcilesh--
bi, pergebant adiudices Pàgahorum,qui iacircuicu luo
erant . Et fecunduinihun c le nibin non dicir aftir matiqe
hoèjled ironiccotiBctpi c.quo d illi'age bant, ü cuc^le que tjr.
tià manifeftancdæculariadnqùirdiidida fi haibueritisj il-
los qui non poflunc, neque fciunc difeerpere ilia, confti-
tuice adiudicandum. .Ad verecundiamvtfiramdico, quia
; non debueratisita agere. _ Qnafi dicerec. Non, impe-
raciitie hocpïaicipio,fed ironice,& -QH*a “ “
cefvositaagads , noû débueratis talia agere,fed ta lg
'debueratisconftituere,quialiarum caufas dfteernere &■
diiudicare fciteuCj&'quorü perfonæ,hon>ral5ilcs cftent,
ne aliquenvproprerhoç uecefle fuiftet adiudicegentiuni
tranfire? Igttur nolite cbnftftuere amphus cpntempti-
biles.: fecundum Gregqnam»comempdbiles polUirftps;
intelligere fæculaiçs homine{s,humanarum leguni fcienj
tiamhabentes>iH perfoqis quoque honoiabiles,, com-
paradone illorum qui diuinas leges incelljgunc myftqrfalândlæTrinicarispeneciant
cônrempcibiles funt &
fimphcesjhcet & ipfi fidele^fint, & e lt fccqndum hune
fenfumaffirmatmeleggndum. Quia taies'confirtuen-
di funt, qui & in canonibùsfiîiiEcclefiæ appeilantur,&
taies debuerant illi conftipuère, vnde & lequirur. Ad
Verecundiam vé^ram died,quia edamme bon præcîpjes^:
tehoc facere debuiflèds.,^ lfjepque^ raleVprædpit coh-
fticui,quiailii quialtario dcbencdeferuire,& diuina elo-
• quia meditari, & popufts verbum prædicad^nis exhibe-
fre,à (æcularibus negodis& iudiciis alienos fë 'ftebenc red;,
dere. Sic non efiinter vwdieft.nutnquid eft inter yoflfdp
piensquifquam,quipofMiudicqre fratrem fuum? Sçdfiqterfidelis
tüfratre infidel i contendtii $|bau di,certe.eft,6c hooipcerro-
eadue,acqv'increpadubeft lcgedum.Que fupterius appel-
llauit feçundum Gregorium,'çoncempdbilem hue iim-
blicerhfin diuinis.legibus corapwa^iorie Doétorum &
Prædicacorum,modo appeilat fapientem.inhumanislc-
gibusqueippræcipitconftitui. Secundum Auguftinum >
[lu cenrq u iai llide 1 pica biles côfiituebant,dixit itte.Niim-1
quid non eft iàpiéns inter vos qui pdflîc çoriftitui vc fra^
ttesin ter icn o n çpntendan t ? & qpod peius eft, ifocc-
ciarhapudinfidefts faciunr,duplicàntqi peccaçuin;& quod
in præfencia litigant à quibus l?lafpheroaturnomen Chri-
ftianitatis.IafH quidemdtlittum>i(l .eft1,often fib,& peccatum
efiinvobisquiod tntervos tudicta babetis,quia acéuladolitem ,
lis dilcqrdianTjdiftordia, odium générât. Ne forte ilii
dicérent omnino hoc peccatum eft fimea requiro. Ideo
Apoftolus^dixftm^É|8j p | | | i deliapmeft.in^Vobis*
quia ebritra praeceptum Domini agitis.qui dixic : Si
quisàufertqvi^tuafonrn'e reperàÿ, & qui nobis pacém,
fuam coniinendauft * Quare non magis iniuriamaccipitù| id
eft/qugre non tnàgis damnuln fuftmeds ,y t præcepcum
Domini cuilodiatis *jt Quare non magis fraudem patimïni i
quam vos aiiis fiaudem, faciatis vel îniuriam infora-
ësjm Sèd non folum veftta repetitis,ftd eiiam ïniunam
in aliis faettis pereudendo illos , & fraudatis ï & boc3
P
qui de minimis i«riicef«,quod4ion affirmatiue,ft d ppcius ih-V: ,1 qbau di , focitis frntribus vèftris in hde cum quibus pa-
ccepadue & interrogaciue eft legen dura.' Eft aùtém hu- ;cem hab'eré. debueratis. Aniqui , id eft pëccarorcS;
‘ ~ s ~ . " ~ regnum
-
Explanatio in Epi f i : I. dÄCorintk-Cap .V I.
S m
regnum Dci nohppfsïdebunt. Soltte èrfareÀdè&fiL robticudinç ^bnmepeccatum^uodcünq fiecmt borna,extra corpus efoqui autem
viæ declinaie. Errabant Garinchii,qui ab vno^yitio non? formcaturihcorpiisfuumpeçca't,, Oggeftio oritur in hoc loco
credebahXjhominem leparari'àregno: D<d*pifi omnibus - cum Dpminusdicatjdeçorde exeunt cogitatio'nes ma-
I fùiller »mpliçatus.IdeQlubiuhgit co m ihóiporandö, qiias læ; aduftenum5foinigauo,homicidium,furtum}cætera“
viria fo}guladrégnôDeifeparahr,diçens; Jfftquefdrfiicarqy que talia.Quare dicat Apoftolus omniapeccata efiê ex-
Subaiidi,Regnum Del pbllidèbunc,nilî poemtetuiam di- cia corpus,(blumque peccadun-fornicationis incorpore
i gnaminhoçliBcqloégeÿtiC 'le'cnri'dum.quanticaiîem pec- cpnfifteie,qnæ hoc modo foluitubQuia ad exaggerandu
j eati;&eleempfynisilludredfeiperint,v e lnifi:;pmnitéciaraÿ,<caofum maîûm,dixit ApoftolusquoniamcbmpaKatfope
1 agentes mors illos i.n ue n ë ci c, v c p o'ft m o r c e mhpc qiiod- • jftius peccati,omnia peccataquafi extra corpus funt. Du
deeft ex poeniteniîainfoeis^purgadqnis deleattir^er ora- :enm^foeitfurcum,diornicidrum,aut raie aliquid,dum il-
dones,Öcömattqhes facrifi,aorum.Dicit etiam- heac^re-,, lud agiCialiiidpoteftcogicate.VerbîgratiâjViiltfoccrefqr
côrdàtiônis Gregorius, qui aliter hasorariones obla- tu m ,cogi ta t fc a 6timi m poeni tenria m : Profère falfumte-
clones obunere non poterunc bonorura operum^, 1 ftimonni|n?forfitan,de pcenitefidaquamagere debetico-
îlli proquorurn illud inlidc feculo^pofitus boua.incei).rS^jxat>dumautemroi^teatüffi%,omnibus peccatis to ta
dpüe.promerujt &\eléê:mqfynis, vt ii terapuspi ei^tcqÆnjçijs abforbeturln cqiiarftotumqu&aninviim voluntas
celllim,illaplaogendo âha non comraictetef .Omnta w/fiiwN:orpori$,fia facit captiuum,atque (eruum fibi,vt totus fit
/«ce»/,i.onîniàgeo.era ciboram liciEum eft mihi fuinereM '
.qiiia pifine quod utirat in os notl inquinai hominem , tkiflitfit
Dèuscftnttd quifecify&erant vqldè Êobtftpmnia quoq^ mundà
hiiftidisi
.vtilia$qui^qukdai^fttni^eiVenaca,^&..'''-vfdvltgrrid0al,,'^ e l
nbnéxpediuntproptev fcandaluhlfiacrum,qniar^
eft non manducaré quam.fràtr(ei% foah,da{»^cv • t
v®dj^ce«f,iubaudiyquæproiniflàfunc Apoftohs à Dpnfi-,
no’ lelu,V5t.qui Euangelium prædi^ant^de Euaogelio lum-
pcusàcçipianciib his,quft>us prædicanç. Sedegofub nullius
redtçarpotrftateMéftjittdim poceftatimefubdam.B.catus
^ b ftë îu s npluftfë fubdi Gprinthiisj aliquqd munu&ab
eis^cîpiens,vtümniumVidàlibërëredatguerepplft,t>nb
caufavehtrftyigoKÇ!^'gêficaï.veritacis_corpefceret,dçne
ocMfio;nen^:ßleudoApöftolisvdaret£y£poUando doiiips^;,
eflerque Eu^geliuni'vënale. Efiulvw ^ lu b a u d i, modo
t'eruit,^ venter feruit efeis: deus autem,& hune, id eft,'ventre|
deftrpetrpef mortem icum ceflaueric olficiuip 'edendi, ^
reda^us fueridnpulueYénv^. /?4»rpdeft,dfiftruet j cum ;
homnies nalei de herin t. Corpus autem h o tbi nis non forfrtia-
ttotti, habaudiy^eber deferufte^Do&M/«« corpori, lirbaMdi?
ihm öïtalirat!®ïi dabh:;beits vero'P-acer 'ér Do,minum Jufcita~M
hpmo carneusinihii valés^cogiçare præter quod deléifta-.
Ifo^^porisagic.^wK^irM,^»^?« membra veflra ùmplim )
funt Spinnefrnâiyjuïin vobiseß,itempore Baptlfiiiatis,:9«e
hdbeits%Dto,érmmeflKveflrï ? Supermsdixit tcmplum Dëi,
hic Spin tus fandi,quia înfubftantia-idemtft Spincusian-
i^qs,qqod & Deus*&in quo habiratSfhdrus iandtus,habitat
Pater,habitatFilius. Quia ficut fuhr vniqs fubftâtiæ*;,
r.vnius Ôpit^t^icaiüfo.parabtles (ù^.'QtemdocfiO!queaG4r''
mus& deleôtatior^ahir nos ad libidinèm vel aliquod
vidumidêbémus confiderarë,quia non fumus hoftri,neqi
rfcpftrae potcftans.fed Çlurftiferm fuhus,cuius volunta'rf
pftedire (fobemüSi cUius lahgüine redempti fumüs,hcui
iequentiàrnamfelbi lit.Piflfàtin-'cprpusdeledacione, vult
anima confèntire,debetratipna'bilitas anima* adfe redire,
ac dicerëiQuid cogitas? Q uidæliuaris ? ‘Quo vis ire ï
non es cùæpûceftacisjled Gonftrftruuf es,q.ui re redemicJ
pretiofifiîmo Sanguine fup.;à âiabp|icà 'Captiuitatéi V r
quid yis fterurii cap t i u a r i adiab ôlp,& eius poteftari iù b-
di>qùi cifo ip pniho parente, omnern; ..gioriam âbftuliç î
Dumrälia^^ëpBperîbc&girâre,omhipQfentisgr^
i.céâus euadet laquées 'incenfiuæ coghaiioriis, J&nptteßts
pirrioi«^«'o.Nônaurojneqite argentP,(èd languiwéChiiü
p
m
«ir,'&vsreiplè fiinis {ufcitauit femeciplunV, & ‘nos Deus | ifo i l le qui emitur, fiueredimitur,captiaustenebatür,&
^èfciphqtioniam]
iórpora mftra mqnbrafunt'ChrtfttJ ^Genlraliteirota Ecdie^
uacQprpüs Giurftl^quia ,ipfe eft,capUt;8^,Princepseius
cunduhihumariica:céh,ëpquQdftompfa$usè’ftpropte'r
libs* SiU^ulrautem eleèti mem bra eins hnc.’Sierg'o Do-
minus IelusChtiftus tancümmodo apTmam ^ftipereti'
membra eius non eftent hifirahimiE n6ftraï.'Quia veröJ&l
ePipus hleepit per qum:ë^m''ndbt^cft^aphry.quia'.éx
anima& cdrporV ,fip n, ftam usvprpfe élo, Sshiembra films
(iint 8 edipbra noftra. Tollensmpitibra Chriflifrciam wjrw-
brïftttfrèfrmï Abfti,<qm& membraidll&|befo^*bi^^adnaerët,
& cpgulanfurdeffijunc' eflb'infehbraKCJjriftii. An tiefetits,
feruuseft illiusà quo redimitur.Sicgenushumanum cap-
tiuum tenebatur à diabolo leruulque erar diaboli,quonia
aCcipiendp .dulcediftemvppmi^^vetitiu»^^ vendidit feraetiT
?pfum ilkRcd e mptus vtrofenguine Chriftf, illius leruUs
eft »«eiufque vbluntati obtemperarefteber. Glorificate &
portateDettm ihcorporeveftro.Hlep.eam glorifi'catjqui man-1
-daeà ejus feruando alios aolaudéDeiexcitar,iuxta âuodJ
Dominusait : Videqnt auteni opéra veflra bona,&$orificent
Pattern vefirtm. De urn etiam portât,qui eius nptinam;prç-
cfe^tlqué in mencogeiendôioptribufûue implërtdqfam
û è viuit&'iuftèjfecundum qùod Deus pricipit. Sanélie-i !
flote,quia & ƒ*w thofti /«. Qui ç u nq u e ergp lànëièViuédo
lan^tusèftjDeum pôtiaf in mente-lùa,ad euiusimagihem
eftiiicftusia anima. , ' i , .
per.naturami&pefgulam peccati vnuftitefiiciuncur.per
^tur^niimafchusjicmulier vnnm cörpuïfuntyquiamu'-
C A P V T- V Ï I . v. • ./ 1
lier de YirofumptacftpermacÜlam pecèati.concfibendol
limulin ïpfoamplexu coitus vnum corpus fiunti'ficüt &
ïUe'eutn lêgitiineVxör^cöpulatur,velêriam quiadharet
raerétrici vnum corpus efiicituEper ppccatu m Erimtli ti'-
quit,duo, in peripnis iitearne vna, vel qtua. ex rviri coupbi?Ü
'fadta eft miUftriVel ettam fimfthcohcübendo vnum'cpr*-1
pus effidtur.^ Quiadharet DaminOjVnuffitiritus efi ,>S:pirfcus
(andfcus p^rfëDcus ett,& mens homibi^fiue'fpiritus quis
fpffitualicetVuiic.dcvd'luutacomDei adimpietp^rfidèm?
eo vnus fpü it üs .Fugiteforhtcafionem. Nb nftixit^pugnate
cbntrafornicationéjied^fiigitejcumhnim multa fint'vi*
cia,contra qüiÉ pugnare debcahus,Yeï^i ^rat!a ficut cö-.
.cta.ebri'è^Eemdégu^fitatem^fti^en^a'ni^iospö^b--''
nevirii & per^èpticinè ciBorufoilïmilicjuê
re,fed fogere^quia nullo mödo foèlius vitanpqt^d cbe-y^Biw omnes
m us en i ih fugqre loc um,& deel i n are perfonas,quib us fa- j mm habetex Dcpialm qitidem ficyém yerpfic.fDïco autem non
cilèfotnicauo fuggèmur 6c quarrere mulcitudinem bo- mptts,&vtduti\bommefiadufificpermanent,ficutiérS | Ouvd
norumhouiinum,quorum reUerentjatyn'eahusforirica- ft non fe continent, mibant. Mdm efl ennn nubere, quamtri.
nonem perpetrate, licet cbacupifcenna ribbis-hggerar: -f , lts autem qut mamwnto tanüt Jiiht ï pracipio non
Gorihthip'S inftruic |
^ iubïli vinculojinnuptis ebminënrftns eoeftb’atûm,: &
qubmqdo fidelis cum coniuge ihftdeli fe ^ e r è 'd e -
ftcatrqùodqVvnufquifqVgiqup-VitaBftatuadfideinvO-
? i . çatù^^pérùianeaf^Vir^hîciirë matnmpniVpr^fétt,
Vxorem niortuomaritodiberam dhensjvccui velit in
; Dp ixii n o n u bat.
B 'EqtttbusmiemfcripflflismbuBonumeft hemini mulierem'
non autem vnpfquifi^ fua '
Vxorem bakat,&vnaqiucpueJiiiwivirnm Ihibeat. f * Vxorivvt
debit.um reddatfimilitefdutem éï^vxOrhttp. ^^^lulièrfiticorpo-:
wpdfeftatptyfiqn bidet,fed$frsmiliterâutem&virf^corporuy
:ppii:ftinemnonhabeefrdiiiulier.^^oluefraudaretnutcP,ntfiforh:
tçcXionfèi^adièfiufvtVace^fl^iflhiii&iterumreuertimmi in ,
idipfumyie tenth vosfatanospfjr^frinfantineHtiathvefira.f Hoc
W&' r
Wf- i-l i
r 4*
v; S :
R