Chriflfis
quando
terranimprouinciasvadat, de finu tamenfontis fui nun-
quam recedit, ita & Dei filius inuifibilis lætctur cum Ia-
cob, fplendeat in rabo, fit in columna nubis ,-fït in co->;
lumna ignis, fit in nube, fit in duce, ÔC in qua volucrit
forma pro falute hpminum, de patris tarnen finu nonre-
cedit. Necenim legis qui fuit in finu patris, fcdqui eftin
finu parrisipie narra uit. Huncbenedicuntangeli, potentes
virtutes, obtempérantes verbo eius. Hunc benedi-
cencvirtutesomniuminimic*. Ipfæenim faciuntvolun-
tatem eius. Hunc benedicunt omnia opera eius in omni
loco dominatjonis eius. Vbicun.queenim aliquacreatu-
raeft, locusdominationiseiuseft, quiaipfe creauit vni-
uerfa. Hunc operibus bis benedicat anima nofträ in omni
rem pore,qui regnat cum pâtre ôcfpiritu làmfto,per omnia
ieculaleculorum,Amen.
Pfalmusipfi Dauÿ. -S C I I I.
BEnedic anima mea domino, domine Deus meus magnificatus es
vehementer. Confeßtonem & decorm indtiißi, amittus lumi-
neficut vefiimento. Extendens coelumficut pellem,qut tegis aquisfitfte
filiu's hominis, ne forte pures eum talem qüaiisMoy-
fes, aut Icfus Naue filius, aut Helias , aut vnus ex magnis,
non ita eft. Hic enim dominus eorum eft, & illi ferui eius.
Hicenim amiduscftlumineficut veftimentum. Ipfe eft
qui extendit ccelum ficutpellern,$ctanturailludexten-
dit, vtmeretrices&publicanoscapiat, quod noncapie-
batnififolosimmaculatos. Et quia quando tenditur pel-
lis, fuper ipfam aqua afpergitur, ita hie tenfiuus ccelos ficut
pellem,texit in aquis fuperiora eorum. Noncnimpo-
teranttendi, & vfquead peccatoresattingere ,;,nifi aqua
facribaptifmatistegerentur, ad ipfoscoelos pofuitnubes
afeenfum. Videntibus Apoftolis, ambulans fuper pen-
nas ventorum. Vend enim in nubibus agunt, & alia via
non eft qua afcenffim fuum ad ccelos haberet, nifi arobu-1
laret fuper pennas ventorunu Tunc fecit ang&los fuos
fpiritus. Angelinunci) Latino fermoncvocantür, & cu-
angelium bonum nuncium explanatur. Angelos ergo
fuos,ideftApoftolos, tuncfecitfpiritus, quando eis dixit
: Mcipite Jpiritum fault um, & euangelvcate omni creatura.
Et tunc eos fecit ignem vrentem, cum ipfe Ipiritus ian-
dtus, ficut ignis confeditineis. Tuncfundauirterramin
m u
Matt. 14.
Angelus
quid.
per lora eius. Qui ponk nubem afeenfum tuum, qui ambulas fuper j ftabilitatem fuam, terrenasTeificet mentes gentium,quæ
pennas ventoruni. Quifacisangelos tuosJptntus, & minifirostuos | fueruntinfabricaturris diuifæ, nunc ad ftabilitatem fuam
ignem vrentem. Outfundaftiterram fuperfiabilitatem fuam, non. reuocans in vno ver bu Iefu Chrifto corroborât,& ita fun-
inelinabitur in ficuliim feculi. Abjjftis ficutvejhmentumamiHus ! dat ineisecclefiam fuperhançpetram, vt noninclinetur
eius, fuper montesftabunt atjua. Ab merepatione tuafugientfa vo- infeculum feculi. Huiusfanè terræabyflfis, ficut palgredientur,
ce tonitrui tuiformidabunt. Afcendunt montes & defeendunt cam-
locum quemfundaßi eis. Terminum pafujfii quern non tranflium
amiótus eft. Agant fibi philofophi infruduofàsex-
quifitiones, & magno lab ore dicant fe pofte difceje?quod
nequesonuertenturoperireterram. Quiemittisfontes terrafubtusfeabyflfimhabeat, quoveluti pallioarr.icia-
inconuallibus, inter medium montittmpertranfibuntaqua. Pota- J tur : nos ad terram iftam tp e fundatur in ftabilitate ec-
bunt omîtes befiia agit, expeSabunt onagri in fiti fua. Super ex \ clefiæ, fermonisaciemdirigamus. Abyflfis enim tircun-
volucresc(tlibabttabunt,demediopetrarumdabuntvocem. Rigans | dat eam. Non enim habet finem altitude diuittarumfa-
montes de fuperioribus fuis, de fruélu operum tuorum fttiabttur ) pientia, quæ circundateam, Ôc fuper montes eius ftabunt
terra. Producens foenumiumentis & berbam feruituti bominumÀ aquæ. Quicunque furfum cor habent montes funt, Ôc
educaspanem de terra, & vmum Utijicet cor hominis. Vtexhi-
laretfaciem i n oleo ,& pants cor hominis confirmed Saturabuntur
lignacampi, & cedri libani quas plantauit, illicpafferesnidtfica-
bunt. Herodijdamns duxefieorum, montesexcelficeruis, petra re-
fugtum erwants, fecit lunam in tempora, fed cognouit oceafum
fuper ipfos ftant aquæ. Stat fuper ipfos baptifmatis lan-
ftificatio, ftant in fid e re â a , non eirbunducuntur omni
vento dodtrinæ. Qui tamenjfti funt montes, diligenter
aufculta. Ifti fimt, quiabincrepatione Deifugiunt. Fu-
giuntvdquefaélaquæ iqerepanturàDeo , ôc à yoce 1
fuum. Pofuißitenebras, &faäaeß nox, inipfapertranfibunt o- nitrui çius formidabunt, timent comminantem incenmnesbeßtajylua.
CatuUleonumrugientes, vtrapïant&quarant
à Deo efcam fibi. Ortus efifol& congregati fünt, &incubilibus
fuiscoÜocabuntur. Exibit homo ad opusfuum, & ad operaiwnem
fuam vfquead vefperam. Quam magnificatafunt opera tua donti-
. dium fèmpiternum & a probibitis vniuerfis , fua fatfta fu-
.fpendunr. Afcendunt montes cogitantes régna coelo-
rum, defeendunt montes cogitantes quemadmodum ter-
renas a&iones fuas, in locum quemfundauit dominus
ne, omniainfaptentiafecifiirimpletaeftterrapojfefiione tua. Hoc ' dirigant, vbi terminum pofuit Deus, & iuffic non tranf-
mare magnum &fi>atiofummambus, illic reptilia quorum non efi gredi, & pofitum terminum non tranfgredjtur,vtope-
numerus. Animalia pufüla cum magnis, tllicnauespertranfibunt. riant terram, ficut operuit terram Adam. Ex folijs ficul-
Draco ifte quem formafii ad illudendum et, omnia a te expe- neis operuit terram , & abfcondit fe., Ifti non tranfgre-
ftant, vt desillis efcam in tempore; Dante tetlliscolligent, aperten- diuntur, termjnum, quem pofuit dominus,' & non opéré
re manum tuam omniaimplebunturbomtate. Auertenteautem , rient terram. Eïquianon eftoperca, rigat eam dominus
te faciem turbabuntur, au feres Jpiritum eorum&deficient, & in de fuperioribus. Sienim difieftam eam mue ne rit, imber
pulueremfuum reuertentur. Emitte Jpiritum tuum & creabun- rigat eam, veniens 4 e fuperioribus. Si veto te&a fuerit,
tur ,&renouabisfaciem terra. Sit gloria domim in feculum, la- \ &coeloabfconditur,,ne'c de fuperioribus rigatur. Si ve-
tabitur dominus in operibus fuis. Quirejpictt terram&facit eam rôpâtèatcoelis , &imbëream cceleftisinfuderir, prod»-
tremere, qui tangit montes & fumigant. Cantabo domïno in vita cet foenum iumentis, dabit doârinam talem fimplicibus
mea.pfaüamdominomeequàmdiufum. Iocundum fttetelqqutum: ad efcam animæ eorum .qualem capere poflunt. Dabit
meum,ego veto delectabor in domino. Deficiant peccateresà terra & , herbam feruituti hominum. Herbam interinitia,venientibusadDeum
herbam proférer. Non enim poflunt fo-
lidioribus cibis refici. Pcifetftonim namque eft folidior
cibus, qui diferetionem habere poffint boni Ôc mali. Poft
herbam dabit fpicam & incipic educere. panem de terra.
Sieur enim. lac de vberibus, fie de terra per herbam at_
tingitur ad fpicam , de fpica peruenitur ad panem, qui
decoeloper imbrem defeendit. Ergo per foncem peren-
nem, venit tibi panis de terra Mariæ virginis. Imber ifte
qui in Maria ve.nir, audiqualiter venir. Angélus ei dicic;
virtus altifiimi, id eft, ex alto veniens obumbrabit tibi. Ecexi-r
uit nobis panis de terra. Nos ergo ad nos rcdeatqus, qui
hunc ex alto venientem imbrem accipimus, fi veniens ex
fuperioribus fons ,{nos fibi patentes inuenerir. Accipimus
panem qui confirmer cor npftrum. Accipimus vi-
num, quod lætificet cor noftrum, & duabus confirma-
tionibus cordis acceptis , exhilarantur facies noftræ o-
leo chrifmaris, ita vt per lignum crucis fatientur omnia
ligna campi^ideft^jomnisturba fimplieitatis inter
iniquï itavt nonfint,benedic anima mea domino.
C O M M E N T A R I V M . -
PEruenimusad pfalmum centefimmn tertium quico-
dnetvniuerfàm fabricant mundi in qua magnificatur
dominus vehementer. Sed cum fabricam memorat, ad-
uentumdomini manifeftar. Priusenim quam venirctDei
filins, non erat hominum dominus, confeflionem & décorera
indutus. Omnes enim in dijs & fimulachris fuis,&
in vanis figment is fpem çollocantès à Deo receflerant.De-
nique Apoftolus h oc ipfum afterit cum dicit, quod adue-
niensdominus conclufer.it omnia in ïncredulitatem, vt omnium
mifereatur. Per ipfum.enim confeflionem & décorera induit
Deus, per mediatorem Dei & hominum. Mediatoren]
qui eft filius hominis. Cuius hominis ? Filius Dapidy
Filius Abrahæ. Sic enim legis euangeiij caput; Ubergene-
rationis Iefu Chrißi,filifDauid, filij Abraham. Quis autem fit
In?faim.. Dam dis. 2'SS
A
Oleum
chrifman*
Pro Hero-
dio fulicâ
vertit,
Hierony-
itius vettit
Miluum
Philip■ }•
Hæretici.
C
quos func diuites & fablimlffima: potefbtes , quas pro , ab Apoftolis.duepute tradiciinem lag« fTikSibus , &
cdbwdine cedros Libani nuncupauir.. In his. paiisres I alrirudinihu? cradunr. Ergq quia extra ccelcfiam funt,
nidificaot. Non dixit in omnibus pafltresnidihcabunt inter animalia puiilla & magba vdgantes inueniunt,dta-
Sundemrn aliquanti quidiliguntChriftjanos,, &<uaebs conein , ita ftbi iiludemem , et putent fe melius catiio-
ope fuftentant,quint h.ig requiefeentesmdiHcanrDeo.qiu lids fapetc,, & ad.atbittium fuum inueniunt petpettue
pafleresldebnuncupanturvquiacceleftia&aita petentes, mortis,intetituiq, cum deuenetintin'ptofundum. Quid
ficfeiunguntcoouerfatiombushominuro.vt&giantipfos, tarnen nudomine pamns & multun) mifirum & luti»&
hommes, inquorü domibus nit)ificav probantur. In his | imetici, & ingtad fimul cuni iituis |uis. Omnes quam
pafleresqiiinidiftcant.fulicatdqxnus.duxeft eptum,, Fqli-1 diu in ifto fqnt corpore omnesareexpecianrs.vr des il-
cain aqua maner, in aqua nidificat, in aqua viuii,& aqua i lisefcam in tempore iftd. Ifto vitapprsefentis quia fi in
do-musefteius. Horum ergo paflerum tulic*domus, id | non dederis .nullus coUigit. Apcris (nanuraruam K-
\W fm
fi# i. afeen-
r ifioncs.
IjManichçi,
eft,aqua ipfa dux eorum eft paflêrum. Ibi funt montes ex-
celfi, ceruis fugientibusdjabolum,fugientibus mundum.
Ibi eft petrapræftans refugium, fiueErinaciorfifilijs, quia
minorahabentesiacula,à canibusnon timentur, flue le-
poribus,quia & lepores canes fugiunc,& Erinacij_. Qui ergo
fugiuntboscanes,de quibdsclamatPaulus: Vidpteca-
nes,videtemalosoperarios: inueniunt fibi petram in refugium, ;
& iuxta femitam pofi toscan um moriuseftugiunc. Nunc
cuafi m us montes ac fi Inas, & facies nobis coeli refplende t,
in quavidemus lunain fa â a , in tempore paflîonis lucen-
tem in tenebris. In quo tarnen tempore duce. In tempore
paffioni^diximus. Quomodo ? Quia tunc foliuftitiæ oc-
cafum fuum, ipfa fexta hora diei pofuit tenebras, & fa da
eft nox , in quo tranfietunt omnes beftiæfiluarum phari-
fæorum ferocias. Et eorum qui deuorant plebcm Dei,
ficutefcam panis, tam fpiritalesbeftiæquamjcarnales. Sed
propterea dedit lunam in notfte, vt habentes lumen code*
fte,ferarum moilibus euadamus. In ipfà enim tenebroli-
tate eius abundant catuli-leonum, id eft, filij dæmonum,
omnes hæretici non docentes fandta, fed rugientes vt ra-
piant,& quærant à Deo tollere efcam fibi. Ortpautem foie
iuftitiæ, fiue refurgente ab inferis domino ad Iudæos, flue
exurgente peçaffèmpnçm catholicam contra hærcti-
cos : HocergQpfiente vqiuerfædiffugiuntbefti*,tenden-
tes inlidias,& in cubilibus fuis fc collocabunt. Iudæiad fy-
nagogasfuas, & hæretici adfynednafua. Uliecongrega-.
buntur,& quam diu refplendet nobis fql iuftitiæ,iJliin cu-
bilibus fuis dormiunr.no funtaufi exireadlucem. Omnis
enim qui malèàgit, odit lucem. Qui odit fratrem fuum,.
in tenebris ambulat, beftia eft,, dormit8c, ipfe cum Iudæis
& hærcticis ; ficut ludæiin cubilibus infideiita,tis,& hæretici
in cùbilib9 malæcredulitatiscollocantfê&dormiunt.
Ita his de medio atra nox odij oculis eorum incumbit,
nihil præter tenebras videntes in odio dormiun t. Qui au-')
tem homoeft & non fera, exiet ad opus fuum credens,, ôc
betiècredens, & ab operatïone fua quaminchoauic, lu-
cefcente fibi foie iuftitiæ, operatur vfque vefperum, id eft,
quàm diu in bac luce perdurât, & hæc non fuis viribus re-
putansclamat.- Quammagnificatafunt opera tua dorai-,
ne. Omnia hæciniapientiafecifti, fmevtfibilia fecundum
Apoftolum, fîue intùfibtlia. Repleta eft enim terra creatu-
i ta eius. Venimustad fines tçrræ^intremus nunc mare;Hoç
mare magnum & fpaciofum.non te doçet pro magno pro-
phetaplalmographus patriarcha.imoS. Spiritus m bis qui
loquitur,hoc qoSihabuitdocere, quia magnu eft mare &
fpatiofum & ibi repencia quorum non eft numerus. A -
nimantia magna & parua, &; quia ibi naues cranfèunt,
now hoc docuit quod nullus ignorât., fed feire nos vo-
luit mare magnum &fpaciofumeflè, oranem legem no-
ui &ç veteris teftamenti ; ibi repentia, quorum non eft
numerus : inlegeludæi, in Içge Samara, & in lege hæ-
rctici, & in lege catbolici, in lege reges, conf files, diui-
tes , pauperes. In lege pufilli & magni, ibi naues tranfi-
eupc, fqlæecclefiæ yniuerfarum prouinciarum, quæ^e-
pibatasducunt ad régna coelorum, à ciuitatibus terrenis
ad ciuitatem Hierufâlem matremsnoftram. Qui autem
fine naue. fuerit; in hoc mari magno inucn.tps, mueniet
draçonem qui .fqrmatus eft ad illudendum ei$. Notan-
dum tarnen eft, quia Deo dicitur illic eft, inquit, draco
qucm fprroafti, quia Mapichæi dicunt ptincipem te-
nebrarum à fe habere principium. Èrgd -yt creatura aC-
figneturQep, Deo dicitur quem tuformafti ; quodau-
I tem fequitur ad illudendum eis, ijlis vtique qui nauçs
per bonos & malos -, ôc impies omne animal benedi-
<ftione., fed cum avertis faciem tuàrn, tune tuibabun-
tur , cum auferes Fpiritus eorum ôc,defecerint, 6cin ter-
ra fua.reuertentur, de qua aflfimpti funt. Cum aiutni
fuerit refurredipnis .tempus., J veniet fpiritus tuüs , &
leffifcitabuntur hi in quibus renouafti faciem terræ, qui
innouitatem.vitæ ambulauerunt, qui ambulaueiunc m
nouitatem fpiritus, ôc non remanferunt in,vetuftate li-
teræ , in quibus omnia vetera tranfierunt f & fattd funt o-
mnia noua. In ipfis eric gloria dömini in iecula leculo-
rum, cum beatus fuerit in operibus fuis , quæ nunc o*
perarur cum pâtre ôç, fpiricu fando , qui rcfpicit terram,
id,eft, corpora fideiium, & facit ea tremere iudi-
ciiun futurum. Qui tangit montes^ôc fumigant. Fumus
monçiumnubes facit., Èrgp.eoi .qui fénfum ad gioriam
coeleftem exaltant, ita vt apud homines in terra imrni-
nuti elfe videantur,, vt. in .futurp inueniantut excelfi ,
hos tanget dominus , ôc danc fumiiin oris fui, pröfe-
rentes fèrmpnem , qui nubes ffiiic oçiilorum , & fa-
cient multos plorare peccata fua,, multos lauarè ea er
leemofÿnis,. mul tos feftinare ad fontein factum. Sic er-
go tadu Del montés fumigant ad inundationem nu-
bium , quæ pluuiam dahtes tam for,des abluunr, quant
feugibus ôc. arboribüs nalcendi.-çopiam âdminiftrant.
Cantemus ergo ipfi Domino Deo lioftro in vitanoftrà,
Ôc pfàllamus ei quam dm viuimfis , ffiafiis 'fit ei laudatio
noftra cat^oiicisx'^tadniÈ>fif fqauifiçata, pihil moi-
bo Iudæorum , nih^ m^’bo bæreticprum ejrcumferens:
vt ôc nos deleçfccmur in domino-cum .deficere coepéij.nt
hæretici, aut Iudæi à terra ôc iniqui,, ita, vt non (înr:
tune Jçta anima noftrabenedic^ns dpmino in omni tempore,
ipfi gratias aget, cui gloria in fecfila féculorum ,
Amen;
Alleluia. C I V;
COnfitemini domino, érinuocate nomen eius, annunciate inter
gentes opéra eius. Cantate èi &pfaÛite ei, narrate óm
ma mirabtlia eius. Laudamini in nomme jhido eius, Uteturcor
quarentium àomihum., ômate Ùojnmiim & çonfirnuminï,
qtfarite faciem eius femper. Mementote mtrabilium eiûs qua fe-'
cit prodigia eîus & iùdicta oris eius. Semen Abraham ferm eins,
filij Iaçpb elèâi eius. Ipfe dominus Deus nofier, tri vhiuerfa tel-'
ra tudicia eius. Mentor fuit m ficulum tefiànienti fui f verbï
quod majiàauitàn mille generatignes.. Ouod dijpofuit ad Abraham,
& iuratnenti fui adflfaaç. Èt fifttitilladlacob in praçe-
p tum & ifrael in teftamentum aternum. \picens tibi dalo terram
Cbanaan funiculum bareditatis vefira. Cum effent numéro
breui, paucijlimi & incola eius. Èt pertràrifierurit dé genie in
gentem ,.&d e regnoadpopulum alteruni. Üôn rcliquii hominem
nocere eis & corripujt pro eis reges. Bolite tätigere dvijios mm, i
& in prophétie mets nolite mahgnan. Et vocauit Jam cm fuper terram
,& omnefrumentum panu commit. Mijit ante eos vmim,
infiruum venundatm efi lojeph. HumiUaueruntin compedibuspe-
des eius, ferrupi pertranfiiianimam eius, donee veinret verbum
eius. Eloqmum. Domtm iiijlimmauii eiim , mijit rex ër'folüif
eum , priheeps populorßni.isr dimifii eitm. Cpnjtiiuiieunï donii-
mm domus fu a , & prïhcipèm otnnis pojfeßmu fua. yPédif,
diref principes eius fiiut fipipupfum, &[^esiàprùdêdjlamju-,
ceret. ,Etjmrauit ifraejin AEgyptum', &laçob acCoi/fyifin
terra Chain. Èt auxitpopfilupi fuum vehemènler, &firtfjdüt?èum
fuper ïnimicos eius. Cqhuefmcor eorum Û«dirent populfify èius j
& dolum facerent in fcruos dus. Mifii Mbjjcn feruuni fuum,
J rccufant’ & flu a f i fine magiitro cuthôlico, & i Mrjm qiieln tlept ôfim.’ iofûumeii vabrf^m umfmVumù
—i— i . . . prodigiorum