Déo »liquid
pi*-
poneic
feftcontemuere
falutemidd
tt.7.
| 1 |
Salniant A fkßiltenßs Epifcèph
ratio cónfcquendx f^luris eft, qui Deum ipfum defpiciti;
in cufosmifcrieWdia folusnoftra confiftk ? Autcum iii-
dex &wbomm fit Deus 8ahortüorum,quqei foes in P c i
fodicjoelfe potent, qui cqm etiam móriens iudicio fuo
fpreücric,aquo eft ftatim mortuus iudicaridus?Et ideö vt
feriptura diumaak: In quo iudicio iudicat,in to itidicabintr de
to. Hoceft,quo iudicio iudicat; deDeo,eoipfeiudicabi-
' tur aDcotneq, iniquum putare pocerit,fi eum cunttis in"
fucuro Dominus poftpomeric: quiin przefenci Deum cu-
(ftisipfepoftponkf necqueri,fi eurrtömnibus Deusxfti-
tnet damnabiliorem, cum ipfe omnibus Deum xftimet
viliorcm. Sed dickaliquis non fehocanimoifta focerc,
qkp aut contemnat Deum,aut vilem jputet 1 fed quo vel
artieteos,quos hxredes inftituit, vel honorct. Acquief-
catnus hoc ita efle,omnibus ferme etiam alijs lkgkiofif-
fimis & criminofiflimis reis excufatio ifta foppetic. Nam
dieere Sc fomicatoribusiiect,non fe hoc animo fornica-
ri,quodDeUmfpernanti quiacalore corporis atque in-
firmitate vincatur.Et hornicidae id affirmarc poflimt, no
fe eontemptu Dei humanum fanguiné fundere: vel odio
enim fc,vel cupiditati tantum fccleraprxftare. Sed quid
prodeft malis hxc excufatio ? cum fcnicet nihil inccrfit,
qua fe quifpiam dicat pSccare caufa,cum fit ornne pecca-
tiimdiuini.tatisiniuria ? Adquiefcamustamen,vtfupra
dixi,hoc ita efle,nec ex eontemptu Deires fuas quempia
alii magis quam Deo tradere, fed vél honorc hxredis fui
fe ad hoetrahi,vel certeamorc compelli. Sedquidfaci-
mus,quod hocipfo magisincuria Dei probatur atq, co-
temptus?Si enim,o qpilquis es ille , per id quod hcE re dibus
tuis vclquibufcunqucres proprias derelinqviis, &
quidem iuxta'dmnipoténtiam i fed egetiuxta mifericor-
diammo eget dcitate pro femetipfo, iedeget pietate pro
nobis. Qüid enim dicit adpios ac largos difpen&torès
Dcus? Veriitc betiedtfti,poJftdete regnupatris met, quod vobispa-
ratu efl à conjlitatione mundi.Efdriui hum & dedijlis mihi man-
ducare-.fitiui, & dedijlis nnh^bibcre.Et aliain hüc modüm. Et
ne hoc caufie,de qua nunfcloquimur, parumforfitanvi-
deretiUjadiecir rerum diuerfitatem auarisSdnfidelibus,
d!cenS:Itcnialedifti in ignematcrnum,quernparauitpater meus
diabolo & angeliseius. Ejuriuïenim,&non dedijlis mihimandu-
care;Sinui,&non dedijlis mihi bibere:nudusfui}&non operuijlis
we.Vbi ergo illi font,qurdicunt Dominum IefomGhri-
ftum officio noftrorum rimnerum non egére? Ecce Sc e-
furircfe pariter& fitiré, & algerccommémorât. RçfpÔ-
deat quilibet horura,fi non eget, qui éforire fe queritur :
finonègét,quifeficire teftatiir ? Ego plus addo aliquid,
Chriftumnonfolùm egcrecum cæteris, fedplus multo
egcre qüâ eæteros:in bmiiî enim paupërum numéro’non ;
eft vniuerforum vnapaupertas.Sunt enim quida,quibus
etiam fiveftimenta^efunt,alimenta non dcfuht : multi
font hofpitio egenteSjVeftibusnon egentes: multi domo
carenteSjfed non fiibftantia. Sunt defoque, quibus Sc fi
defint multa,non defim t omnia. Chriftus tantummodo
folus eft, cui nihil eft cjùodinômni humano génère non
défit. Nullus feruoriim fuorum exulat,nullus frigore ac
nuditate torquetur,ciim quo ille nonalgeat. Solus cum
eforientibus efurit,folus cü fitientibus licit. Et ideo quantum
honprare te eosindicas Sc amare: Deum vtique cui non
relinquis,iiec honorarc te indicas,necamare. Ac per hoc
quicquid pro te dixeris,contra te eft: & ad contemptum
atque ad contumeliam Derpertinct amor & honorifige-
tiacaterorum. Cum enim alijs ideo relinquas, quia cos
honoras:Deura,ctii non relinquis, vtique non hohoras:
ad pietaccm iflius pertinct,plufquam cæteri eget, o-
mnis enim egeftuofus pro fe tantum & in feeget. 'Solus
tantummodo Chriftus eft, quiin omnium pauperumy-
niuerfitate mendicet. Et cum hæc ita fint,quid ais,o homo,
qui Chriftianum te cfl'edicis, cùm Chriftü egerc vi-
deas,vt faCultates tuas in quibufeunqj non indigentibus
1 derelinquas ? Chriftus pailpereft,3ftu opes diukum cumulas.
Chriftus efurit, & tu deliciasaffluentibus paras.
Chriftus etiam aqua fibi deeffe queritur,& | te apothecç
Chriftus
efurir,fi-
tit, alge
F
Chriftus
nrëdicat.
cùmalijsideo relinquas multa,quoniamamas: Deo ideo J ebrioforum vino replcntur. Chriftus rerum omnium e-
Gratie'rfeferendæ
non relinquis profedto, quia non amas. Ecce enim adfi-
ftit tibimorientiatqj teftantihomo pariter acDeus. Res
apertaeft,& non dubia quern clegdris prastulifti. Si in v-
no eft honor folo , necefle c:ft in alioinueniatur efle de-
foe^io. Si homo qui praefertur,gaudetfe a te diligi, ne-
ceffoeftvcfedoleatDeusquipratermittitur nonamari.
Sed putas Deum videlicet munificentia hominis no A e-
gere,& ideo quid necefle eft, inquis ,ab h Amine ei quip-
piam tribui, qui ipfe cuncfta omnibus dadit? V trum egeat
munificentia noftra Dominus,an no egeat, aut qUomo-
do vel egeat,vel non egeat,iamvidebimus.Interim,quia
ab epeuntftis cun<fta»r£cftari etiamtunegare nonaufos^
es,hoc dignior eft ablqj dubio largitate noftra, quia nobis
ipfe ante largitus eft: hoc iuftius ei offieijs refpondere
tentamus , quo benefieijsillius magis impares fomus.
Nam Sc naturaipfahominum,confuetudoq; communis
hac quad gciftrali cunftos lege conftringit, vt a quibus
aliquidliberalitatisaccepimus,plus eis grätig debcamus:
ar<ftatquippenosadretributionemdatiacceptalargitio.
Ante vium enim ac munificentiam libcralitatis aliens liber
eft qiiifpiam,beneficiorum foenore non grauatus,co-
gun tur autem omne£ ipfa con feien tia fua ad repenfatio‘
nem viciflitudinis,poftquam efle cceperint debitores.Ita
ergo Sc Deo hoc maiora debemus , quod ab eo cun6ta
percepimus : & hocrefoondere benefieijsillius minus
pofiumus,quod ei criamfi quod debemus redhibere cu-
piämus,tarnen de foo reddinius. Ac per hoc no eft quod
placere fibi quifquam largitione fuadabeat.Sicut fua no
foot cundha quxaDomino foo aedpit : fic fua non font
cqn&a q u s reddit.Etideb perfidis quid« poena debetur
cij'qui negauerit Deo qusfontfibiab eodem cömodata,
imputare autem largitionemnon poreft, qui reddidecit
Iaccepta,nihil minus quimvt no egeat. Sed Deus,inquis,
jDcusc- non eget retribdeione. Nonegccenim iuxtapotentiam
’gcrin pau[foam,fed egetiuxta prsceptioncm foam: noeget focun-
J dummaiefiatem foam , fed eget lecu ndoiu legem fuam:
& in ipfb fe quidem non eget,fed in niulcis egecmo qiisr.^
rit in ie uuinjficentiam.fed in fois qusrit.Et ideo no eget'
D
Deo de-
be mus o-
.g c fta tc c o n fic itu r | te luxüriofis copiæ congrèg^ncur.
Chriftus tibi promuncribus à teHaris prsmia fempiter-
na promittit,& tu nil prellaturis cundta largiris.Chriftiis
tibi&p ro bonisbonaimmortalia, &promalismalas-
térna ptoponit : Sc tu riec bonis coeleftibusflcô:cris,nec
malis perénibus commouetis,& credere te Domino cuo
dicis,cuius nectemuneratiöhem defideras, neciracun-
diam coritremifeis. Non credis igitur,ficut iam diximus :
librö fuperiore,noncrcdis, & licet de eouerforum vtfne-
rabili choro efle videaris,licet religionem veftibus fimii-
les,licet fidem dngulo adferas -, licet fan&itatem pallio
mentiaris,non créais omnino,nö credis, Sc hoc tarn viris
iftiufmodi,quàmfceminisdicinoncredunt. Induatfibi
quamuis qùilibèt habitumfanéti nominis,& titulu facrç
religio nis infcribat, fi de fobftan tia fua alijs magis quàm
fibi confulk,profe6to non credicmemo eft enim crcdens
qqifacultates foas alijs prodeffemalit,quam fibi: nemo
eft qui beatitudinem alijs mifericordia fua emerc come-
tus utmemo eft qui v t ali js parer delitias téporarias, fobi-
recgeftaces cupiatfempiternas. Etideà quipatrimonio
foo alijs magis quam fibi côfulit, profutura fibi qu s Deo
dederit omnino efle no credit. Dicat enim mihi quilibet
horu,cur facultates foasalijsderelinquit: nunquidideo,
quia profutùras cilireliquerit èfle nô ambigitîldebabfqj
dubio,quicun que ille es,fi ea quae alijs relinquis,idcè re *
linquis,quiaprofutiiraeicui reliqueris certus es ; fiçpro-
fedtp fi quascunqj religiofis muneribus prorogafles,profutura
eue tibi credercs,tibi abfq-, dubio peculiariter de-
putares î quia quanto te plus amas,quàm éos quibus re-
lihquis,ta.nto magis ti,birelinqueres,fi profuturaeatibi-
mec vel tenu! opiniuncülaiudicäres. Non enim teodifti,
vtprodeflè tibi nobs : fedqu® pauperibus dereliqueris,
profutura tibi efle noncredis. Vndeeft quod alijs magis
quàmtibi confolis : quiaprofiiturttm tibi opus religio-
fom elfe non crcdis î ficüc credis itaque fic rccipics. Tu
Saluatoré perparaipendis,&te Saluator nihili.T u Chri-
ftum poftponis alijs , Sc tc omnibus' Chriftus : Tibi
in comparatione etiam hominumnerditorum vilis eft
Domi-
Veftis,^
cingulu,
pallium
rcligionis
Vt credit
mpi”,
rcciplct-
F.cclef Cathol. L ib . 1 V.
(„graufeleemone"
kcflaiia.
Fruftus
fobrieta-
\ofyua*
»«abundant.
,
Sobrietas
patentum
nepotum
plctunq;
induuies
Diuitiac
jrcos no»
(ariCtos aeflere conuenit.nul^ te & alios tui G milts, nal-
li minus quam Chrifto credere. Sicibiquicunq-, excau-
ponibus quid promittcret,fidem promitcenti non abne-
gares : fi mutuum quidpiam propola aut falfamentarius
poftularet,redditurumcum nondiffideresqu*dedifles.
Mendacibus deniq-, interduatqvperiuris cautione faëla,
& dato fidèiufibre,ces creditunChrift9 tibi ficfideliflima
cautione &fideiuflbresoptimosdedit,cautionem fcil.in
Euangelio,fideiuflores Apoftolos foosietfi id parum eft,
Patriarclias,Propliet;as,Martyiesfoos, rotadeniqidiui- .....
I narum literarüfericm,& nócredisei,necfidem commo- [forum
das i Q u e rogo tam prodigü inrei homines, accam niile-
I rum inüenirc pollis, cui fidem fob toe fidciuflqtibus dcr
negares?Daskaq-, res tuas diuitibus,& egenis negas. Das
luxuriofis & negas fan&is.Das cuiciwiq; forrafle perdito,
Sc negas Chrifto.Prout ergoiud!cafti,liciudicabcris:fic-
ut elegeris,ficrecipies.Nó habebiscum Chrifto partem,
quern defpexifti,cü his habcbisqubspr*tulifti.Scd dicit
fortaffealiquisexinfidelium numero nó dignaeflecau-
fam,quae vel Deum moucat.Yel homines in «éternü periculü
trahar.Scio quidem quod omnes rei, vcniabiles putarit
fempefreatus foosenam Sc furta fufibus leues culpa:
font,& innocua ebriofisyidetur ebriecas,&apud impu-
Chrifti
fidémllórcs
'dit.jjobis
iptomilforuin
fuorum.
Dominus , S: tu«mmtetp«titucbs yltitnus dcpiitair-
dus. S?dMandiristibifolfitan, ïtiamantcdixialiquo
I „ ji i io f e otofcflwni^inoiiwsniagfs « 4 eWs«.t»9 “ i* Pc0"
oolico landtitatis maiora promims, & ideo plus tol.ta-
bis miauslo 1 ucris Iponfionis,Scruus enim,
ioquiclèmïpdiuinttS,ïai»e/£ it»«i«n«KCo '»‘ »‘ / “ i-Ö'“ " ”
tuIpecieprofeffionis gtandia fpcaepolU-
- ’ ceris,8c rebus nullarfclUtdis.fallari j criminis reus es.Deo
cundàmcnciris. Necîmmcritôfacer 1‘crmo iudictumde
teroplo Dei incipiendum alls tellatur. I«dici«m enim, in-
ouit didmiio Di»«i«,r-Alibi quoque : Érà/anilfidinquit.t»™
Liptte Sed ad tuperiora redeamus. Ife,inquitauaris atq;
incredqfe p e u s , in ignem sternum,quern pursuit pater mem
in Mo&aiigelittm. Adliberandumtcab hocraalo.qui-
bufdam tocliran bonis corpotalibusvrens : pudicitiam
uuippeamaHc ceiaftas. Sed memento, quia & illosquqs
m feuangelio immort’alibus pcenisSaluator rradiditp im-
puclicici^£ ixoiV tiQcatuc.Sobiriecaxc cibTmec ptaeuiUc coax-
memorasincciili.de qmbiis Iccipcnra
crimine puniuntut. Ieiunalktediôis, neciUosprandia
'rcos elle tecerunc.Sed videlicet niagnacaaiaeft.qriattbr
■abftine^riaacicmnto mdspiafccas::-iiniadHpEiciqnafti:4 l
»dliocoarceexiiitcici-.vixilti, iiónyrpo.lïmortem tuani j dicosfornicarigfcelusnoncft: quianullu ompipo ram
(‘ (renosraculraclbustuispai'ccrçsiièd vtcenfumcuiuicu- grandecrimcn eft, quod nó cuius facinore commitcitur,
oueliefèdis-ùiuitijsampliares, niagnosvidclicccabfti- ciusfcntétiafubleuctur. Srsditquis vultexpeccatonbus
ikntia: trufluscaprs,Minusenünpanis tu nidducafti.vt fdré.quàrograuiterccnfendaàDeofint magnacrimina,
amialius'plus haberer. Tibi venter frligalitatedca'euit, difeat qualicer in lcmcrigfis puniantjanaictialeuia pcc-
vt cuiulcunque homjuisfortaffe vitioli rhdaurfts crefcc- Cata,c6fcij fcil-iam ex iplius Dei didtl futurl S fS SW ® * c
. ' c i - n eréb adiuificiiim Dei veneris , iuré iraputareci | perDominifuiverba,etiiiudiciaamantes,8cidcolemiemmum
riunn potëtis,diccsT:ieiunaui Domine & abfti- | per in Dei opere,femper in compödlione, temper in cru-
nui aedm meabomoiiimdelmarumTtuge 1'ul'pcndi, Sc '■ „ politiibeati.qui cùmomniûmilereantur, libr nunqua
resliocorobat : ccceenimnunchircdesnieidtmeoaf- .. pemtusignofcant,innul!ofib.iparcctes,fedtotqs iead--
fluuncLmeniarumdiui|iarunVcópijs.öc,abundint.*Er j modüDeoimpcndcnrcs.&ideèinfùturo iudicio digm
vtaiiauidetiam de Euangeliopralumas.bocquódSal- | præmib.quiahicapudfeiugirerinreatu.Namdcmileri- j
iiamidix cdcperditiiliiuoillodiuite.potcs&tu torhcan , coidiaeorüaclargiratcquiddicamîquævirtusapudeos G
d/lwredîbuSLibd.cc'c'!»d««»iarpalp«mo'-i-.#,ûrrp«- quail virturuni omnintmnmatuxeft. Plenqueeqimeo-
laiintr ilen iik , iacooaht rlefolils à me tàlencis, premunt mm hæc habenr quafi exordia, Si quail incunabula con-
ar'-ennöc auricongeitas fttucs» marenam qnoqv h isvo- ■ .uciTîônisfuæ.ytpriufquamhmen lanbre prorellionis m- bl,lis cft
l-.^rurû omnium p it parâui.diilendunturdeiitijs in-.e re ' troèant.deproprijsfibifacuitatibusnilrehnquant.ttcu- chiiftia-
licfls.Ego dm abltiiuii vt nunc rill cbnarc.i.ur .prapula el> dum illudl'cilicet Domini noftn diaum.quo air ■ V'nie ms.
illotunfh'ugahras meamatant criçiiniôrumrcdundanuû . omnia bona tua,& dàpaupcribus,&ytm fequere me. EnUiita-
oauiPienca vinortilerno nobili lutum tafidneunenieeo- ! queieciicurl vocantem Dcii, prius vendunt omnia quam m m a c t o r c u m à t a m 'e i o i ù g u e r m a d e n t d é m p c r v d a l u n t : l e q u a u t u r : d i u r ( i a s e n i m o h e r u m a t q ; l m p e d u n e n t o r u m
i u x u r i a n t i n p e r i i l r o m a r % - q u s e e g o i c c i : t o r n i c a n t u f i u : l o c o e f l e d u c e n t e s . e x p e d i t o s i e n o n p u t a n t a d l e q u e n d u
■ î fcôcis q u æ r e l i q û ï . E i c u l i æ c ô n i n i a p r o i e d i x e r i s , q u o - ; P e u m , n i f i o i m n i a p r i u s c a r n a l m f a r c i n a r u r m p e d i m e n r a
m o d o n o n a s t e r n a l « à C h r i t t o t c m u n e r a t i o n c m u i e r e r i I p r o i e c e r i n t , l î m u l v t n i o r e h o m i n ü ç o m m l g r a n r i u | t i u s
ooteris cui in talihus faniïis tantarurn deliriarum copia ] adjoeü habitacoli deilinari res fuas transféran t, quam le
mæparàris‘0 quanto melius,quïcunqueillaes,quanto j ip(osfcilicer,vtcùmeavniuerfaquçad lepertinenrtranmenus
Sc iainbrius pauper tueras & egeiiuola, quàmdi- ftulefinr.tunc ipiiin plenSacreferia bonisimmortalibus
rcos Dos i „ enlm teDeo iniinuarcpounIlct,dimtix domnrn prænuliarerum oinmu taculratecomigient : 1creamUietecemnr
L ’ »fieres quam per opes tuas & te Sc alios ptaurauailes : te habitaculqvili dccbntcptibili.aciamiamqirmturonihil
i*fucras I •»* malèaiijsrelmquis:__i;......â’a'lns alios,a re-dam rplwtyrt ate reiufta& j
illir Ap fun nenitus reliaacrint auod perirct. Hecergo
wmm
[ tnaaiiGfcilicctjdum
ülicdèCuópenkusreliquerint quod perirct. Haeccrgq
fandorü fpcs,hxc fiducia eft,fic fibi opulenta rerü tiranh
miflionc piofpiciunc,vt xternis immorralium facukatu
copijs perfruantur.. Cxtemm tu qüicunqueillcea, aut
quxcunqj qux animae tuaeac falucisoblita, ïpfk te refcu-
lis t uis fpolias, quo modo in fucuro quafi condita ac parata
ipfi v (u ^inhumanillimo male po lilden t, Sc pojtfe male
alijs derelinquunt.Silyis ergo, quaecunqi illaes,fi vi^ tibi
eflecohfoitum,fivisaeternauvhaberevitam, Scpupisva-
deie dies bonoSjrejinqueiubftariam tuamindigenabus
fandtis, relinque claudis, relinque C3ecis,relmquelaii-
guentibuSjftnc iacaltates tuæ alimenta miferoràm^fitw
pulentia tua pauperû vita, vt illorü refngeria premia tua
uut,vt iliorûreieitio cc rehciat.Si cnimiilide cuo edent,
cu iaturabcriSjfi illi de cuo bibeiiiic,tu ficis tuæ æftumar-
idoremqj reftringes;te illorum vcftkusy eilict,te:iUorum>
aprickas deledabit.Nonergo vile ac defpicabile pûtes li
lubftantiam tuam miferri atque egencibus
Chriftuin rllisfaçicS hærcdem.Ecquidcficarnde Çhnfti
n-omirreîChriftum quidem K^redemiaciSjfea-h^redicay
tis-emolumenta percipies : quæctinq} enim Chriftore I-
qdcrisjpcr C hriltü omnia pollidebis.Sedhæc tp^vfc rèof,
triupla eife iudicas,& quail tomnia quædâ açdelir^men-
ta con tem nis: non enim credis Cliriftum veradixille,&
res probabac nequa'quam te eicredercmam qui mandata
eiüs nec iivpqftmmis facis, ■ aut nulla éfle omnino
mas,autfallâ elle cófiemuas. In quo quidc luge re o innés
reperies,qu$hi.eaut.non indigentibus,aut etiamab-
undantibusdeputaris ? QdpmodoreddendatibiaDeo
credis,quxDcö ipfe non credis -? Ncmoenim fibifolui
vulc,qux non commodar,n.cc tamftulcus cft,vt qu? non
fcenerauerit putet eflè reddenda. Ét ideö tu ncquaquam
a Deo quafi reddendum fper.lie poteris, guod Deo vtiqv
non credeS reddere tibi Dcüm ipfe nolucris. V ndecom-
pleatur diétumfn cediuinum illiid necefle e ft, quiare/i-
qpfiip\i]§?vc\ alienüdiuitias tuas , {epulchrum tuum cïitdo-
mus tua/inaternum. Ét illud quod Saluator ad fimilcmtui
loquitur : qUja tepiduses,fednequejmtens, neqüejrigidus,in-
cipuin te cuomctf ex ore meo . Et iüud dicis : dfues fum , &
dutiuas habe« , & nullius egeo , &ncfcis quia tu esmifer, &
pauper,&C£Cus,&/»«tfos.l'fej'noitaque^fibiin vita,inmor-
te, in a<ku , in dono, in teftamenro foo,hominem Deo
.puxferens,. de vitx ac praefeflioms prorogatiua aliquid
bian-
Pfal-4*.
Apoc. 3.