loan. 14;
loan.).
sf8 S. Profteri Aquit. EpifioU
fuperbæ praedicationis quidam fibi cum cætera abnuc-
D
tfalm. 88.
Tfalm.67,
Hiere.ÿ.
rent,feruauemnt.Sedhoceosautnimisimperiteäutval-
de nequirer feciflenon dubium eft : vt omnium homi-
numgeneralemruinam, meiitorum priuilegio fubleua-
rent: & cum inter noftros originalis peccati vulnera fate-
rentur,inter fuos tarnen hoc tenere oftenderent, quod
primorum hominum prauiaricatio folis imitatoribus of-
fuiffet: Naturalen1! autem fifcultatem | nihil (ui in alieno
amififlepeccato, cui& pollibile eilet & liberumper vo-
| luntariain deuotionen^promereri gratiie Iargitatem. Verum
iftam damnati dogmatis portionem catholiccemen-
tes facileintelligunt,&mefitb deteftantur.Dicente enim
Domino Iefu: Nonefiopusfanis niedictis, fed male babentibtis.
$Jon enim veni vocare iuftosfied peccatores'cosimti cun t ur ifli i n
fuperbia etiam fine voce elamare:Sanifiimus,opus medico
non habemus. Quaenobis expe&anda funt pr^fidia de
ope gratia: » quibus luppetunf vircsde incolumitate natura
? Non autem fruftraloannes proteftatut&: dicit: Ec-
ceagmts Dei,ecce qui tolktpeccata mandt. Nee fruftra feriptum
eft: Nemo mundrn a forde, ne infam cuius vtuus diet vita eji faper
tirram.Et qm potentfacere mundum de immund 0 conceptumJemine
? nonne tu quifolus es ? Propter quodficur nunc in Ee-^
clefiä mäne t conftitutio S aluatbris dicentis: Nifi quis rena-
tusfuerit ex aqua & Spirit ufanäo, non intrabit in regnum ccelo-.
rum: Ita facratiflime erat in lege pracautum, vt natus pu-
er,nifi die circuncideretur Odtauo exterminaretur anima
eiusdepopulofuo : nullum m haredicate Ifrael habitu-
ra confbrtium. Q u a omnia & m ul to plura documentä
nontantäcurafacrispaginis Spiritus-fanctus inferuiflet:
fi caliseilet natura in filijs Adam,qualis in ipfo eft princi-
paliterinftituta.SedqUiaj5/««Dd venitvt folueret opera dia-
boli,Sc vt quareretacfaluareiquodperierat: manifeftum eft,
omnesin Adamdamnationi obnoxio.s elfe nafeendo,nifi
in ChriftbliberatifuerinLrenafcendo. Vnde vigilan-
ter nobis confiderändum eft, in iplb regenerationis mu-
nerequidgeratUr. Quamuisenimad vnum concurrant
omries eiuidem myfterij portiones,aliud tarnen eft tjuod
vifibiliter agitur,aliud quod inuifibilitercelebratur.Nec
idem eft in lacramentb forma quod virtus : cumforma
cum humaniminifterijadhibeatur obfequio , virtus autem
per diüini operis praeftetur effedum.Ad cuius, v tique
potehtiamreferendum eft, quoddum homo exteriorab-
luitur,mutatur interior:&fic noua creatura de veteri,va-
fairse in vafa mifericordix transferuntur , & in corpus
Ghrifti cbnuertitilt Caro peccati. Deimpijs iufti,de capti-
uis liberijde filijs hbminumfiunt filij Dei. Qui nonexjdn-
guimbUs,nequeex völuntate vtri,neque exvoluntatecarnisfiedex
Deo natifunt.Qnpd quiaindübitahteräepepimus: vcrifli-
müm eft quod Apoftolus docet dictnsiQuicunqueenimJpi-
titu Dei aguntur,i f filijfunt Dei.Y nde videant cuius fe haberi
filibsvelint, qui definierintomnes liomines voluntate
propria regi : cum idem Apoftolus proteftecur de dicär,
Qmjpiritum Chrißinonhaberyhicnonefteius. Refutata igitur
fuperborum impia vanitate *quibus in peccatum etiam
laquaein fcisvidenturlaudandavertuntur; nosiliamhu-i
,müitatem,cuivirtüs&gloria Dei eft* eligamus, icientes
prophetamDauidcecinilie de fandis , Damme in lumme
vultustuiambulabunty&in nominetuo exultabunt tota dte,&in 1
tv.a tujlittd exaltabuntur, quonidmgloria virtutis eorum tu es.
Qui & älibi pijffime confitetUr Ddminum iii fan dis fuis
! .efle hudinänmtdieens:IürabijU'mminfanäüfuif:Dmlp
raelipfedabttvirtutem &fortttudment pleliifua. Hine etiam
Hieremias concordat^ d id t i Hoc dicit Dominus, Non glfc
riQurfaptens mfapientiafua, & nonglöneturfortis infortttudi-
nefua ternonglörietur diues indiuitijsfuis ': Sedin bocglorietur
quigloriaturanteiligere& feire quia egöfum Dominus. Ipfe ve-
ro mtdlledus &- feientia vride habeärttur : padduntpror
Quöniam Dommus ddtßpien^
tiartii&dfacieemfeientta & intellect Vnde iifEcclefiafte
libroipfiuslegimus, qüod&cbrdä&bperaiüftbrumin !
manu Dei fine: & tan tum inftudijs füisproficiant: quad-
tumeosillepröüexerir. Quantumcmqu.e,i;ü(qmt, laborduer
nt homo Vfquarat^on inuemer.Etquödcunquedilexit fapiens vt
fctat,tionpoteßihuehire; quid vniuerf'umbdc vtdircormenmquül
iußv& fapientes & operatianes eonmmmam Dei. Tale eft
quod Apoftolusprædicatdicens: omne verbum bonum*
&omnfebpus fend,um donum eft Spiritus fan d i!, find I
quo nihilredeagatur.Idfo-,inquit,»öf«i«vobtsfacto quodne- '
mo injpiritu Dei loquens dicit anathema Iefin Èt nemopöteßdtce-
re, Dominus lefus : nifi inSpiritu fantfy. Diuifiones verb funtgra-
tiarum,idem autemJpiritm : '& diuifiones minifirationum fint,
idem autem Dominus : & diuifiones operationum funt, idem verb
Deus qui operatur omnia in omnibus. Vnicuiqueautem datur ma-
nifefiatiojpiritus advtilitatem. Alijqutdem perjpiritum datur
fermofapientia, alij autemfermo feientu fecundum eundém fiir't-
tum : alterifidesineodemjpiritu : alten operatiovirtutuni : àlij
prophetia talij difcretiojpirituum : alijgenera lïnguarum : alij in-
terpretatio fermonum.hac autem omnia operatur vnusatque idem
Jfriritmjiuidensfingulisproutvult. Sunt & alia innumerabi
lia teljimonia.quæ expaginis &noui&Veteris teftamen^
ti quadam conclamatione confirment,hanc elfe veræ hu-
miiiratisexcellentiffimam dignitatem, vt omnia quæ ho-
minem faciunt Chriftianum,ad dmihæ granç donum re-
\ferantur. Sed tantammultitudinem fencentiarum in vnü
congerere,immodicumfuit : praefertimeummihifermo
ellecadfandimoniamtuam, cui ex formula eorum quæ
commemorauimus,omnia fe autrecordauti offeren c, aut
legend .-licet quædam etiam breuilfimatantæ fintpleni-
'tudinis, tantæque virtutis, vtnulloaducrfantisingehio
pqlfintin fen/um aliumdetorqueri. Namqùæ ebneradi-
d io admitti poteft ineoqubd ipfa Veritasdifcipulisfuis
per EuangehumIoannis dixiffertarratur? Sicutpalmesjn-
<iu.it ^non poteft facereJrUäum nifimanfentin vite:fic nec-vos mfi
inmemanferitis. Egofumvitis : vospalmitès. Quimanet in ms,
& egoin eo,hic fertftuiiu: quia fine ntenihilpoteJiisfacere.Non-
ne conüincitur palmes elatus quod omni fercilitate va-
cuatur,fi vicis vbertate non alitur? Quis enfin fineauxi-
lio gratiæ frudum poteft afferre iuftitiæ ? Aut quis auder
dicere le à Chrifto non diuidi, qui Chriftum in fe diffire-
tur operari î An forte verendum eft ne liberum tollere vi-
deamur arbitrium,cum omniaper quaepropitiaturDeus,
ad ipfum dicimus efle referenda ? Quod nequaquam efle
confequens veritatis oftenditur. Opérante enim fpiritu
Dei îuuatur arbitrium, non aufertur : & hoc agit gratia,
vt voluntas pèccato corrupta,vanitàtibus ebriä, fedudi-
onibus circumfèpta,difficultatibusimpedita, non rema-
neat in languoribüs fuisdedper opem miferéntiis medici
curata reuaiefeat, & gàùdéat fè noninterrbgaiitem edo-
dam & non ^ùærentem efle qüîïifitàm; Quia im pletür
quotidife quod Efâias propheta prædixit:^/6«s non eftafê
nunciaïü deeo,videbunt: &'qui non audieruntantelligent.Quo-
niodo autem hoc fiat, Ibànnes Apoftolus docêt difeens,;:
Scimus quia eX Deo fumus: & mundus totus in mdlignopofitm ejh
Etfcinm quomamfilius Dei venit &dedit nobisfenfum-.vtcoghof-
cdmus verum Deum-, & Jîmusinverofilio eins. Qupd vtique
nunc eadem potentia Dbminus indefinenter operatur
qui air iEcceegovobifcum f in i omnibus diebus vfquedd, conjum-
mationémfeculi.VtergpndkncordiuinibciquçramtiSiDei |
Efa,S2.
mifèricordiaeft s qui ait, Mifereborcui mîfiftus ero3 & m iferdr Exod. M
cordumpraftabo cuimiferüordiam pr&ßtero. Vnde mire per Rom-9-
Hiätvemiam idem Dominus manfteftat, quod Dei gxa- „
tiam nemo præueniat merito fiTo ; fed proptèr dile- W
dioneniqUaDeusdiligir,! etiamâtièrfosad-mifériebr2
diàm trahi. Di/^w»e,inquitwfer»4 dtlexi te'ipropteredtraxi te Hitre.) 1.
admiferationemajuiàâdificabdte}&ddificdberis virgoïfraeliCuî I
iènteniÎÂ loaftnbs qubquèApoftolus fo ï^ ru itj ‘dicens:
Nonqudfinos dilexenmus Deunn fed quoniatHipJe dilexïtnos. E t j
infrà:Nw ergo diligamus^qudniam Dduspriof dilèxit nos* Paulus
qubquè Apoftolus ineaden/eft fentèhtiâ,dicen>ine-
piftoiaad Timoth^ fècun'da : Collabora Euangelio feîuiidum 2 '.Tiw. i
virtütem Dèi'qui nos liberauit,‘& vocàuit Po'cdtionefaniïd -.non i
feCunduhibpera noftrafedfecundumpropofitutnfuum &grdtiam ,
qu'ddatdeftTiobisantetemporàdterna. AÜ Titum erianiferif frit ).
b'éns dôcèr,nùllo bbno homiftisinerito Dei, gratiaïn præ2
iieniri. Eranius,:mqtii r ,&nosinfipienteraliqudndo, incredulr,
errantes -, jefuiente/defiderijsvolupiatibusvàrijs, inmalitta
&ihnidïaagentes, odibiles, odienïcs ïnv.icm. Çumautem be- ,
in gnu \nmamm ajfaruïr Saluai cru nofin : non ex openl/
usiuftttu quafecïttïus nos-, fédfetiinduniJuam mifeUcordram
J-aluos nos je t tt J.per, lauacrum r%emmhm?}ÿfrUfofon0
? faim. 36.
~,fdlmi£.6
7iert^ï.
i S .
i^id-Demetriaâem, 18p
fifum^tiufificdtigfdtidipfi
tftmw.OmniS'igtcui; îlluminac^rumràenciuùipiife mdtus,H
aliena-aquriléTi Honpoteft àpropria-hoimms voluntate-:
Siquidemnihil ted'è licier mti quod volen's egeric:fed,vt
adid quodæquruft & vale eft ,‘ammi tendatintqnao, de
illius æteniæ k inèommutabiüs vohintacis iuipiiatione.
concipitur. Et ficùt'arté mediçi fifinoculis caligaritibus,
vt p o Hint v 1 der e qiiödno n vident ».^rec-canien npôtàpio-
rum eft vilîo^uâm medicinafeohmleria; fea.m cóidibiisl
cardis & 'hebetibus,pei Spiritual fanduniacies çbduda
tef"ituif & de veroltmunetenebrofæiam& defteienres
lucepnæ lui,nen accipiunt,. neq tarnen nifi ipfarum erit
quicquidtülgbEisacceperint.Vndedicitpommus:I^«m
vemmßttre\nterram:&quidvolo nifiytardeat j.Etidenÿiu-
be tt I 1 ucer n x. n bftræ-fin tie mp er arden cesv.c, iciliceç
pernoign,e acifenfus animus nöntepefcapy- fedfeudèat I
icmperardere.î ac fi vigorem eius aùqua turbaiitaduerfi-
tas', vnde coepitinflamman /inde polcatigniri- .Proinde
quiamanifeftitrimè,&prophetica,&euangeUca,6capb- I
ftolicadodrina, neciuperbSs nos vult efle nec delidq?; I
CQOpcràrores.riosefle opprtet gratiæ D e i, v t illâm exçi-
tantem, ïtiuantem, locupletantem, & quotidie proue-1
henrem,vigilânter g g » fubfeqûamurmunquamcef-
fanre | ab adione gratiarum,quïainter fedunda vitæ iftius
&aduerfa, qutbus gemma Temper tentatipne^p ullamur,
liprofiumu^ru4e^dmur.li^amus, îndefiibli^imus ; fi
îeudimus indereparamur. Dicitemm i i Ä | S Ä | t l
phetamDaui
em 'volet. Cum cecidertt nonçoÜidetur : quia Domtmu,Juppomt]
mammfuam. Non itaque fruftra præ'cipitur vt boni fimus,
cum dicitdt'.'Duhnaamalo &> fiiï-JtonuiiL, S sà ^ eç fruftra
per Hieremiam dicit Dominus : Timorem%sumfiabovicor\
^.cfinfitako eps^vtf 'onpßosjaciaiti^ Ne^inpemu^ èrat | |
pLiEccpQO Pauii ApaftolKLclRoniauos diceucjÿi\û// vin' j fublii^iesS&clai’rfsattiraas-hac i,
chinidlij^d vi.i.ïwjjanc malum:cum Co^inLhfjidicar,Or.- | adil!iciranüti4iïipulir, pl:iccu,
r & f S i I,lomul':’uscni“’ i i I
rnümcwDcrarqi:cmaiida[is.vüa.Gadcmquera;iodL&dt- II
dacur pixcepciün m^Lqua;L-a:urpfg.cip.ientwauxilfum.|
Vocc.s Humdoccmlum Sc htteræ paginarumquæad em-
<lin:)ucn!.tuci;c!:t:u!n vclicgcnucmi Dcoichimra . nnn
care^ceiUs'VlECaireca'ilermuuEt^^uatt^pxdcfUQambe.
t ii^ ab o b 'ed ic te& t ic itu r , c u n c ^ (^ ^ ;u ln lo f« n s
" lürEcpacelatlo,
in :i .Don-.ino glorctar. ScilloUicitudo
u S s Apoftoliconttahocpcrlculum-monct,dicens . Cum
11 'fiiaii Cf r nrn rt Mjtram julutm ,paammi?DimeJtmmaa>
:oi>e,-3$ r » a m m S Ê m ï ê m s t e g g |
ei go esccllennu^t in Aandans Déi qmque.piohcmnt,
inalórV-shabcnc c-mias ' - f l 1 ,V*C I
dSpds'ptobltatisaugmMiHSmcnshblcdufera, Sclaodis I
auida.in'lupeibioe rapunipexccirus^&fiatimniuridavaimnibüt
h«uitrtßamDeU>perIcfiimChfipm, cuieftgbnacA
maait,vobifuBùlpUÀurinrà^mmMÿommo^
a * * « »& /* -
. M W vum e.fe tqu um maximt mbu & p r e e k t™ ;
mi fadoliMit, vtpcr lyxc.ejß.iumm:diuin£CotijorUin‘atur^,pibisdminaiuavjf'.
uiad.uiauit-? nihdmagls iugieniiiiin
dtoudro appeeïms lïmds concuy&enByi-qttæy^ çtb.
r.cgjrduiKUtïpcristavncircpropria:digni:âlis.Etcumahj;
ciipuiiutes ca :anuuu bona
niiadrifi^cdamómidaadrenahit|J:^üi^ASrracöc%1
dioïum iit •* liuë i.lacic hqnofê &o,lèu d p obllitate
E
bustentat.i'onibusriocentiórinuehitur, qua;vidermijs
quasperdittfscUpit^inicae(fe'.virtut}bus.Sedquiafubli-
mioraqutrquegrauiuscorruunt cgaudetprineéps fuper-
bia:,ebs quos potüêcitfiiaimpulfipne profternere.ad cel-
fi o r a?cr eui fle. H u ie a u t e mi ma 1 p firmimnium bonum fiu-
m|litatispecÖrrit.Q^ajnideodiximüsveram:quïaomni-
um vijctut-U'^|he]^ugn$l^l^s-£ofticu'db,;'& qusdanv fiib-
rum‘eft vitamembrorum. Difcernimus enim illamabijs
officijsqUaepbteftetiamcürnmundi, fapientibfisfiabere
communia:& in eo pro:p^etatem;)pfiusdcfinimus,quó<i
per omnia Deb fub'ditur.Nccpbteft quiequamde.mèVitis
■ iiiis pcrdere^uorfim'caufas^atqué,pr ofeétusino in fè, fed
ififiio'auiftóre cbftitüit. Dighutnquippéeftjvtimago Déi
Deo ïplendcat,& inde pulchra,in de fit cbthpta , djfeéns: j H
Si^«rft«w^fe/)ïr^of/«wfe» v«//Mïf«iDöiMiwe.Alioquinadul- pjalar. 4.
teraeft,&|idiui nbaliena cbniugio: fialteriuS cuiuiquam
decorein'in fpeculo fuicordis often tat/aut vllisalijsmo-
nilibusacquiefcit ornari,nifi ïliisqutede tbéfaurisfponfi
perfinbtiSpirituspjgnifeacCepitySiauterriquxlibetani-
ma ch riftiana huius debetcontinentia: foliditate muniri^
quiaomnes nuptialé facramenf uni in.quocunque voea-
ftiotïisfeie órdinefüfebpefunt: quantomagisperionae tuig
dignitas pratfidio buius virtutis armanda eft, cui de opu-
lenciflimKgratise Dei donis tam multiplex fe ingerit ma-v
tèria glofiandi.' Quamuis enim communis tibUlt cum
multarumvirgindijrmtiritate virginitasynon tarnen raei-
Icrepeifturqiiï póflit'cibim'agnificëntiadomus &iplenr
dore'antiquiflim« femjliie co'mparari. Dëquibus Vrnon
fUpèdfiasvüec'tibrbocipfumquddeis'ChriftumpraJpo-
fiieris afcribas :iplacft vera humiiitas, vera charitas,vera
virginitas. Ab omni quippe eontaminadonc mens libera
eft,qua fiuein fe^ïiue in proxim'b'nihil ,dfligic i nifi quod
exDeo eflenouit.Naiihainacé al iquidquod. non ex-bpere-
S i fp iri t uD eifi t: n b n e ffcaft adi lebl io, dc fuffici tt e n tatori
kcptjdofibi ad elatipnemdeie-
cerit.De haceharfiatefine dubio Apóftolusloquebatur,
& iftius propricratem fubtililïïmis difcietionibiis.èüqua-
^it^ceas^iht^iirbMiihm»Joqu/tg.f^^agelp^um-,(barita''
tem autem north abeam ifactusfum velut as fonans dut cymbalum
ttnniens.Etfihabueroprophetiam3&nouerimmyfteriaomHiai&
omnemfcientiam,& habtieroomnem fidemita vt montestranf-
feratfi,charitatem autemtion-babeam, nihilfum.Etfidiftnbuero
in cihjDSpauperuniomnes facultates meas, & ‘f i trddidero corpus
meuni vtardeaJiftbdritdteniauterhnon lïqbuèro :nihilmbipro-
defti ‘In quarum definitionum; formula mulcp laborare-
mus ^obfeürib , nifi fequentia ,dèmonftrarent,quae eflet '«bfcuto
^bciesiftius charitatisjburfbli tót ö|>.erum ïabbres f tot
•vijrtuc-nm- merita non praeirent. Eftbenim vtfnultiplex
loquendigèritia qute npri folum ad omnem'humans fa-
eundi« a r t ë m fed etikmadangelici 'eloquij peruenerit
faculta,tèm,fi cfiafitate ca’reat’, inutili aeris £bndJ& rinni-
tüififcomparabilispymbaloram.Eftovtl3abensprqphe“
tiani, fcfeiVnani,' hab,éns fidem dfemonibusxmpef an tem
nihil fit,qttia cliarState.fit vacuus,,yt etiam ille ab hae eflè
•poffit aliellusqui inalimoniam pauper ufuas diftribuerit
faeultdtes^yelqui cor^usfuumigne torrefidupfo Chrifti
confelfibne tradidérit: inereaibilevideretur,nifiB.P,auT
fils; hpc diceret,qui tamenicu eiitfdem charita'tis membra
defcribéret, dóccretquè qualis dfer hteevirfus, fine qusf
mulli pblfintptodelïe yirtures:C^«t^,inqpitip4n«»f^ii
■ btn^efl§cb^nr^nqnmfila^mon.^hpfi}pa:m,n^mflaturi 1
noiieft ambjtiofa,nb quark qpafua /w»f,&relfe}ua.Inflatio er-
^O&ambinbJ&prepnof^bonorufuperbadefenfiopo^
fdht deftrüèfe elèemofy“nas,ppflunt(euacuare martyria:fi
hunianae laüdii eftudat^&: faa-
ua fnp^liciani bn ea fb'e^i t udi në quam Deus tribuitdfed;^
ïgi!^4®^pc?'^mfic;fXcipiat,poc^.(^-ifii'.pïpptia|feluiêk.-
mfiki:hocVanaglWi^uibuflibet arnbite difpendijsjhpc;
poftremopft nolle haber^ qu * D ei iu h t: Sc ïbi fuü cp,nfti-:
:t^ere-n^rijE^>^idii^iifêflatiraira:ili^h^fiiperbifóïnr
nipeccafónocëtipr,pmnigenèrëeftpradofi^
quibuflibet-enim lap fib.dëli^torü facil'e^rgiturijquanclp'i
opem areparatore iuo, pofeit elifus-.Huic ante ruins nihil
mbupnit/quia autdifficilè peccatufufe fiiperbps agnpfcjc;