
RemigijEßififißi hhemtnfis|
pló
mirifice jquodlegïbàrnr per omnes Ecclefots f & M i -
pei adtos Apoftolurum.Pr© quolabore ab bmnibusfide-
Kbüs laudemîidbibatf X è ilfîW a«(c»Haudararpe( pm-
néi&cëcCt&yfii&oriMtm'Siïotoeuitfoàtemflrtptn-
m È ila iià BaiirgiKi.&saue.ntes hoc.tie^ùiimsvttufmt,
8ç reprchcndarj» bdi p^nin(^(ttf,SLibaudi, doitrina d-.ipi"
, racplbmmi3 qua nimijlrattira nobis. Videli.cec,nequispoi-
rfirdicere ,b e n e qui il épi prsdicatPatSju$ ^
j motheus, focijqueeoium, & rriultamiraculaperviitu-
tém Dqjnini'pérficir-5 led in hoc-non beneagit,qùianon
V'habetcuramfanctôrum pauperum,qui funt Hiero&lyj
rois}ficucalij,Apt)rfpîfhabenc,3c'ficanlHpræcèptumeft,
* 6c Baroabæab Apoftplis^uando ad gehtés mi (Il flint.
Vndeidem ApoftolnsaliasdicitVconftituerunt'inqpiens
i Apoftoii3vt nos, ego & Barnabas in gentes operam dare-
! musprædicandi, tarit um vc pauperum eifenras memr*-
; Proutdmui bona non fol'tim coram Deo , fedétiam coram ho-
I »H»iftw.\$pqftoius PauluSjalqqâè.bôtiaperamD^o pro-
uidebant, quia in omnibus, quæagebaiit, Deo placete
quaAebant^ Prouidebaüt 6c coram Corinthijs, quiij^-
fragum'iuflitia vefira 1 |pp-to omnibusfocuplttati'abundetis in o -
mnemfimplicitatem ßfiiß operatiir per tm^rdtiqf^tri^^oVim
Deo. p Qmniatn-inimfierium hum officfiripßfifiinifippfit ea^
quaßefuntfanäk., fed
nes in Domino perprobattoncm :t$mßefy'fat'(!* .glonficantes
Deumm obedient ia confeßionis vefirainEüângiliuni ||wißt";'0
fimplicitatecommitnicationis in ïllps y # in qhinesffifäfß bpfir.
graiïatyf>eïmvebis<f :
EX abundants| id eff, (ùp ^ a^m ih ^0 fcrib^fi0 is.
Quoniant Aibqia,
extraC orinthum metropölim ciui rarem habicànr.Fï-#)»
dicamus vosinbacfubßantidy defb&us di£fci onis,vel fe nre
ciæ in hoclöco eft-non modicusyf^hiurifirioifiv vtno« dicamus
vös inhac lu bfta ntk.Sqba fidf'ca^ali &-tëmpüràli
ininij^eciftè^qiii inom n ibu sp e rfedtje ft tsbdna. vol a ntä -
teflorèriteS. *i$eceffdrium ergo e x ifiim a u i rogarè fratres P P
di,hosrfdwf>ïSiGjSubaudi>dac'èil{am do ri at io nctri, qüäfi
lesdratreWd eos dirigtbànt ad recipien'das donationes, ! b en e d ióti orfem ,i d eft, b'eneüolctiam/Sèéx ebäritätenöp
qüæ mittend® erariçlânâis Hierdfolymam, qui fua pro qirâli auaritia^idéft,noh auare;Çed fponte date , PQuiparcë
Çhrifto finmrtefrëliqberunt, riee ëraht ciïjpidi draitia-'j femmatÿpdrce&metet. Pareere aliqttando prô-dimitterC
rum, ne foçte occafio- j poni,tuf,vr illüd VirgiiijjParce çythaTea.merài Veidimi£-
rîem inu^irenrôdTinfhij dicrèndi. Noâmulta mifimus, ce metùm.. . ß liqüan^o pro feruare,;?t ibi’, Hine canere
ièd iili^qudsadnos ddëxxt , ’fiirari futit ea, ciim de^uii- ineipiam , qnantàexperie:ntia fit parCis âpibtP vpai'eæ e^
fenc ilia angere. Alitercoram D eo, vr diximus,pTouidet ! nirn dicuncur apes3 quaft iëruatriëes , eo quod ieruanc
bona, cjürDeqpläcei^^deiiderat, &C coram hominibus,1 fuàmelk^ In hoeautemloco per hoc quod dixir,aduei-
qui fine querela incedit, ne fi en i mis iuftusjed apitdho- biâlirer parce, vOÎuitftgnificare auarunv honiinem , cui
mmësjn vita (fia irrep^beptîbilii'habeacucp Mifimus cum extorquetuiicum vioienda,vt ä 1 iquidlarg%rut. Ërgq qui
Mit, cum Tito Icilicec&Luca ƒ>-.-< treifrnofirtâhySnb an di,A- p ar ce le min àt,parce & metec, i deft, qui pain me r i br.rr,
poilo,qui vabîfeûrn îara^diu nïoïâlüpe& fyuemprobçumtu pàrüm aceipiet meiçedis; ficut öt adlirÿramïïî^
filltcitiimeffè. Subaud'i,proaiobiTpoftqiia^à vqbisreceL- rumi femuvat ,^ârü^C^llrgft. j^qmfenf0 atipbenedutyoiù--
fie,propter quoruhdam ma|am conuerlationem, & diiri- fc«,--, ideft, qui largitur e ! e e i n o ( y n a m p a u p c r i çumbene-
tiamiac^àüi^Hac'i^tpn.muUafi^ïtki^^r^k^l^tŸSŸ' ùolentiàj bouaque,cemppranadiftlibuit /éxlîncencate I baiiimusitlumefte pro vöbis, qui4.audiüit yoseftècofre- j m e fiti s , v cheque lau de m pu man a m'exind e'f^quua t > né-
I étos » & emëndaros; ' Jfto in loço eft difljnguèhdum, ôç j tjue illum, cui aliquiè trib
ppftea'àdâliaitrahfeun:düm. 'G^)î^ôfM,5 ubaüdi,milueft,!
muhainvos.fiitépro i f to, qui efifdeins meus -in-prædu:ationç,& Ptate.t^i|t»a<^ip:iet .ô).érçèdet^\ætçrnâî.^e^tftdSni^Me.'
4 in vosadtutor d’öcehdpjficót&e^ö1.^«««frafresnofiriApôflolijr. inbenqdiûioûe
Subaùdi, adiutores veftri mihi retulerunt correcrionem j ternæ remunerationis hoc agit.. Vnufcjuïfiue pro y? deßma-
veftraiô,8ccqnuetfe^qëmla|^'amïiii4îlos3dêft,iYTCiT ^ - - - f e
tun^Lnçlmj&r’ÂptdiipOftenditechariratemveftram |
faciem Ecdefiafùm', id eOrt ireptkfentià fideliurâr
ë aBaE y r ja ; p v T , i x . . |
Pro'feqüitùr bórtando '^.d eieçmofynam prompte & ab-
undanter ri ib ue n dam : admonens ne ex hocino-
. pîarnrtietuant^d dS^in*fidant proüidéntiæ‘: va-
* ' • ■ «iol^tié re.c^nfet üiis ereemoîyôæ fruâus. '
utt corde^ßy
difpo^iitin a niin o^uo^d are L)|p, & pa up e r i b u Sj’ta t) ta tri
[tnb'i^tv^qsiia ïnvèlï|^e(fnóiTj|^mittë^êö^[c'' ,.|i‘ut>yê^ :
bd , quamiprqm||îut^'noifadim p’1 e rét I^ôeet'alite m Ä-
pp ft qfus |£et n i mo ;'ea n 4e,m/ë l ee m bfÿ-h a m y eP v o t u ni
përfieefcëvquiaè-xómnibusbis.qniinfeftmtaliquid^
elegîb,DeuSÿ ç^trib iipù| » qü i deüoro cor de hlo'c o g^râ-
tnf. Y h d eh oe.p r^rfpit • '3 îp nextriftifi ajdtrquîé n s?m i=-
n^. hoc faciac ariqtris wftrtjnx, » aat ex fiêcéflÿtatp^d^éft^
coaiîius,aE.que inuitus&non fpontanec^defi'd'i^>.ÉÂiiri^
ft i tfti H pe ädiigple^t, & ex’ n^ceiS^te^jquifiOT^eb^ fe.
mèrçeftèn^accipepe?,. led-proptèr phEfgncçm pudofeirftlg
—— ——I ;y - Æ? — r-i §*ÈÊIÏFj È v t N Am deminißtrio, (juodf i t in fanttos, e x abundanti efi mibi j i p l e a n a t u s , & t u r | ^ s v i d e ä t u r ^ i d e ^ q t % % " x h q d i M ^ r ^ f u i p r
fiWbsrePobif; ■ YWcioen^fromptum animum vefirum : t u r m e r c c d e æ t e r n a . D i ç i c e n i m b e a t i i s A u g t i l t i n u s , q u i a
pro quo di vobisgloriofdpud Màcmmes. Ononiam & AciUiuvpa- f i p a i i é m d e d ê r i s t r i l l i s , & p a n c m , & m e r i c u m p e r d i s ,
rata 0abannoprat^itb-,&nftràmùlàtk^dud^uitfbtrimisl L Q u o n i a m ih - p r æ f e i K i a ^ i t c i s , q u o d t r i b u i s , & i n f u t ü r ö
! f Miß autemp-ams: yt ;;e quod gloriarmr de vobü, euacuctur m e r c c d e c a r c b i s . L ; è t o v e r o a n i m o e i e e m o ^ n a m e i o -
j: i « b.icparte, vt iqupnyjiiodn'ni dixi ) par.itifitis :
I yencrint Maccdones meenm & inucmnnt vos iwparatos, crubef- | p r æ m i o m m s q u a i n d é d i t c i D e u s , a p i i d q u e m t l i e l a u r i -
I camus nos) vt non dicamitsvos)in bXcJtMant ia. f Mcejfarium ' - z a t . ' E iU r sm emmdatoremdilïgït'Dius, h i 1 a r e i n d e c e t e lie,
j ergïexifimatiïhgare fratreïy vtpr&uemanpatlvos,&fräpürent q u i D o m i r i p î oe n d f a t u r , I e f l a c e c ' D e ö , q u i ÿ t r i b u T t [
repromijfdmbenedittioriem bMcMratdineffe'fietijüafibeiïedïctioZr p ô f t u i o d u m n q n d o l ç t ) q u a f i à f t n f t i i i T r , ( e d d u p
rttniÿnonWmqüp#iauaritiam. f ^Hocmtem dtcp>.Qutfiarcefi- f t g a ü d é r . totens&n^^eUsohnem grAtiaHb dbundare&ere
1 minât : parce & met et: &1 qtiifemmat hibmdicTiombusJe bene- : hfvobis>vt m omnibus fimper ornmm fujjicmuimik a b u n d a n -
y dittio'nibus&nictet. f Vntfquifque praat defiihauit in cordefno, j t i a m habemesabundeus in omneopusbomtm. N o l i c é , i n q u i r ' ;
noneü trïjlitia, auf ex, HKeßttate hitarem enim datèrent I d i f f i d e r e , n c q u é d e f p e r a r e d e r e n u i n e r a c i o n e , f i h i l a r i a n i -
diligit Deus. f PolensefiautmDetuomnemgmiamab'undare f * . m o ë l c é m ö f y n a m i m p e n d i t i s , q u i a p o r e u s e ( t ' o m n é m
cerem vobsst vfmomnibiußmperomnm fafficmtiam h»ben- gratfam abufida^/acérwö'Y'obfei' prsefen
tes,abundetunn oifâe-opusbonumy-f fieri firiptu&eß : *Dßper± f aj>ui>detisifiäe^^ dharitarè feienciadiuina, omiïiqtie
Yfit,déditpaupmbm-. iuftitiaeiUsmanetiïïficulumficqli. fubftannatemporâÏÏ, & in fèferifi fucuro æternamiroeli,
I aUtem adfntmftra,tfinfen fimtnanti: & paneftiad mandueandum l cira^fn tribütfte : hoc enim erit abündare in 009^ opéré
preßabity & miätiphcabitfimenveftrum,,& augebitincrémenta bon:&. Sifibiretinent quod fufficir, ad fuamiubrumque
i ;• K’ ^ \ 1 # -expleri-"
Explamtio inEpiftdl. ad Côrtrtth. Cap. X. p i?
B
c.16.9.
explendam neceflîtatem , & caetera in vfum (ànâprum
velpaupçrûm impendant, ficut feriptum ett > Vbielthoc
feriptum î in Pfalmo centefimo vndecimo , de qitolibet
iufto eleemofynis dedito , & curam pauperum agenti.
Difierfit déditpauperibusyiùfiitia eius manet in sternum» lufti-
tiam hic appellat largitatem iubftantiæ temporalis j Vel
mercedem eiufdem iubftantiæ diftributaé y quæ latgitas
beneiuftitiaappellatur, qtiiaiuftumeft, vt ficut terra Or*
mnibus hominibus communitet a Deo data eft adpofli-
dendum, & ficut calot iolisy & huttior pluuiaturo omnir
bus communiter tribuiturdDeo, ira etiâitiquæin tetrâ
Dei dono nafeuntur, communitet difpenient, & communiter
u. 14, IJ.
'al.i6.is
G
vtan tur. Ethæciuftitia, vt qùiaDeus illudgra-4
t is dat, rettibuatex eo & homo » cui deeft. Nôtandum*1
qpe, quod Deus de vtero fanóto, quia difperfit » ôf diui-
fit fubftantiam fibi à Deo datam, aedeftit paüperibusjqui
' non haberent, quod eiredderent inp^fentijßcdiuitibus
huiusfæculi.àquibusiperarenc eadem iterum autplura
recipere quoniam vfuspræcéptd Domini dicentisfjv*-
ctte vobis amicos, pauperes déniammona ihtquitatù. Idcireo
iuftitia e ius, id eft , ttierccs latgitatis eius & retrib'iicio
ipfiusiuftitiæmanetirtæcertlum, quia ibi poiuit diuitias
fuas, & ib i theiâuti2auic} vbifaresnoneffodiuntnecfurantun
Qui autem adminifiratfeinen fiminanti, & panem ad manda-
candum prafiabit& augebit merementd, vcl augmenta frugum
ïufiitu vefira. Hoc dupliciter întelliglpoteft, & iuxta lit-
tctani, &iuxtàfpidtualem intelligentiara. Otnnipotens
Deus qui admfiuftrat homini lemen ad feminaridum, fi
eleemofynæ fucrit dedituS-, ipiè præpatabic ei panem ad
manducàndum ex ferai ne , & multiplicabit femina eius
intet-ra,vtquilèminatquiBque modios , colligatquin*
quaginta. Qui decem, vt colligat centum, öc -multiplicabit
augmenta frugum mftitiæ veftræ, id eft, iubftantiæ
veitræ,quçbene iuftitiaappellatur. Aliter..:-Deus quiad-
mmifteat homini fernen ieminanti, id eft , iùbftantiam
^temporalem, vnde eleernoiynam pôifit erogare, ipfevti-
que parabitei in futuro panem ad mandueandum , æcer-
ham fciiicetfàtietatem, quæetit yifio præfehtiifima viil-
tus omnipotentis Dei.De quo pane dicitDominus in’Eu-
angclio : Beam qui manducabit panem in regno Des. Et Pfal-<
miftade eadem fatietate;: S<«n«&ôr,inqiiit,dum manifefta-
bitutgloriatua. Epuoniolumibipatabit æternam iâcfe-
j taçemtfed hicmultiplicabicfubftantiam eius, ficutfupra
diximus,vt habeat vride valeat elcemofynam largiprem
impendere, pro quo augebicut illi augmentum , id eft,
mebces bc rettibutio iuftitiæ eius. Ergo quia omnia bona,
quæ habepuis, Deiiunt, & femina & nafeentia, & Dei
nutu crefcunt, pullulant , & multipiieäntur ad vfus ho-
minum,& ipfé præcipit de his communicati eis, qui indigent.
Debemus daceifta temporalià, vt mereamur acci-
pere æterna,ficut plurimi fanôtocum fececunt,inter quos
partem beaeæ remunëfationis beatilfimuS mattyr ChLifti
Laurentiusobtinec, qui yerus difpettiàtor tempotalium
diuitiarum exiftehs,meruit poffidere Caâleftes & æcernas*
atque immarcefdbiles. VttrtomnibuslocupUtats, Scdjuites
eftcâi',abundetis in omnemfimpltcttatem,qu*M mplicitas opera-
tur DeogratiarÜdttione per «os,qui eiùs ptædicaCotes luinus.
Eaintëntionè?& fimplicitate debet homo eleemoiynani
impendete , v t non quiErat illum iibi fubieótum racete,
cui tribuit, neque laudemab homini bus quærere , G/ori^-
cantesDeum inobedientia coHfißionis vefiu. Obedientiacon-
feftionem præpacat homuu, quandoqiiialicec homota-
ceatv cui imperatur inhop quod öbedit ; opus eius olten-
dit &c confitetur ilkm elle obedientem, InEuangeliunt
quoque Cbrifii,glorificate Dgum J quia Euângelium hoc
pIx dpit,facitevobisamicosdemammonaimquitatiSy&iafint‘
pliât J e cotdis vpftci,tSubaudi^ glorificate Öeum#>de qua
limplicitase paulo fep ra diximus, &tn ipforum obficrattoM
provobis ,quibuscleemofynampræfhceficis,glotificate
Deum,quia illi obiêcrabunt & lau-
dabuntDeumpro
vobis. I
C A P V T X.
ïncipit fuâm äperire poteftatem, &exjntlatos pro Chti- 1
ftó laböfespropterpfeüdöapoftolos,quiipfütn de- j
primentesöc abieâum prædicantes, truÖjpm præ- 1
dicationiseiuiimpediebanti
I Pfe autem ego Paulus obfecro vos permanfuetudineni & modi-
fttam Ghrifli, qui in facie quidem hümilit fum inter Pos j ab fins
autem ebnfidi in vobis. f Rogo autem vos neprefensaudedm, per
earn confidéntidm qua exifimoràUdére iUqüófdam i qtii arbitran-
turrios tam quam fecundum earner ambulmus. f incdrneénini
ambulantes y nonfieÜHdum cdrnettimiliiamus. j* Uàm arwd
militia noftrd tton caùnalla funt y fed potentia Deo âd defiraction
nemmumùonum ÿ confilia defiruentes, f & ontnemaltitudi-
nemextoientemfeaduerfusfcientiam Dei, & in captiuiiatemrédigeâtes
omnem iniellettum,in ôbficjuium Çhriftiy^ &in prom-
ptu babentes vlcifci omnem inobedicntiam, cum impletdfueritye-
firaobediéntU. f Quafecundum faciem funt,videte.Si qüis con-
fiditfib i Cbrifii f i ejfe y hoctogitet iterurh dpüdfe : quid ficut tpfi
Cbrifii ett, it a &.nos. f Nani, & f i driiplius aliquidgloriatus
fuero de potéfiate noftra, quant dédit nobis Dominus in adificatio-
nem, & nónifidèflfUttionemvefirdmnonefubefcam. f Vt autem
non exiftimer tamqUamterrerevosper Epiflolas : f quoniam
quidem ÈpifioUy inquiurtt, grauesfunt & fortes : prafenuadutent
corporis, infirma, &fermocontemptibilii:'\‘ hóccógtieiquiéiuf-
modt ett, quia qùalesfitmus Perboper Epifiolas dbfintes j taies &
prafentesinfatto. f Pîon enimdudertius irtfetere, dut compdrare
nosqmbufdam j qutfitpfoscommenddnt: fid ipfiin nobis nofinet-
ipfos met tentes, & comparantes nofniètipfos nobis, f N os auteni
non inmnienfutngloŸiabimurt * fidfecundum menfuramreguUy
qua men fus eft ttobis Daus , trien fur dm pertirigendi vfque ad vos.
f No» enïtriquafinonpertingentes ad vos, fuperextendtmusnos :
P f que ad vosèriim peruenimus m Éuarigeliû Chhßi, f nonintm-
* menfumglorïantes ïn alienislaboribus : Jpem autem babentescref-
centisfidetveßrdyin Pobis magnificat i fecundum regulam nofiratri
inabundantiam, f etiam m ilia, qua vitra vos funt, eüangeli-
<.are,non in aliéna régula in iis,quapraparata funt gloriaris f Qui
autemgbriaturftn ûomino glorietur. f No» entm quifeipfum
commendatytlls prob am ett fed quem Deus commendat*
!. m
*Ebhéf 4.
b.%.
I \*4-
*5-
16.
. m
’Iert. 9-g-
■3‘. ■ Óór. 1. d.
I8.
G
ROgo 4«re»i,Subaudij Vt corripiatis, vosneprafins au-
de.un jSubaudij vos redarguere tper earn confident lam,
l id^eft,autoritärem,qua exiftimor andere in quofdam,Subau-
! di,qui peccaùerunt. Quia arbitrante nos tanquam fecundum
I carnem ambulemus, id eft, tanquam carnaliter viuamus, &
carnaiia præcepca demus. In car ne ériim ambulantes, id eftr
in corpore vitam ducentes , Non fecundum cdrntrn milita-
musy id eft,non carnaliter viuimuSjfed fpiritualiter. Spiri-
cualiter enim viuit,& militât,qtii facie« quod placet Deo.
Carnaliter autem viuit,& iecundum carnem militât, qui
de (i derijs cartiis ob .tens perat. Nam arma militia nofira,qal-
busmihtamuscomtaPhilofophos, 6c contradæmones,
non funt carnaiia, ficut eft lgrica, galea « mucro « hafta, cly-
peus, ÔC cætera tali a, fed potent ta Dei. Quidam codices ha-
bent potentia Deijquidam, potentia Deo« quod vtrum-
queaccipipotefthoc modo, arma noftra non funtaniiä
carnaiia, vel vt fingu lari ter dicamus, non eft gladius no -
fter carnalis,fed poceSria Dei ipfe eft gladius nofter, quia
pervirtutem &:parentiamilliusfuperardus dæmones, 6c
maligqos hoggings. Aliter; arma nbltra non funt carnaiia,
id eftsirifirma,& corruptibilia, atque flcXibilia, fed po-
tentia Dei,funtnoftraarma,ideft,poftibilia funt, 6Ù for- :
tia ad pugnandum-per Dominum, Arma ergo Apoftolo-
rum , quibusmilitabantcontraPhiloiophos ,• Verbum*
prædicauonis erac, de quoalibi dicitur, & giadium ipiri-
tus, quod eft verbum D e i, virrusquoq'.sp miraculorum
gladiuserat iliorum. Centra dæmones vero oraciorie, itf-
iunijs 6c vigilijs pugnabanc ad deftruttionint munitionunt,
Subaudi, dæmonum 6C Philo(ophorum,& fumus nos bis
parati, defiruentes cortfilia Philofophorum, 8c confilia dæ-
BtbUotb. Vet. ratr.ivm.f.Parsj, Hhhh