
lcndum, qui^ftu^âtâmaE quæ co4>rulit eoipqri, quo- dë G lu iftó, v tpónan tipem in co iblo, in quo Qinnia bo*
dammodo caputcedit, gerit perfonam, ibicnimomncs [ na fuut; non alicui elenïentohim, vel Angelorum fepu-
fenfusapparccjficyriiueiiopopulobiniaiumlimëtqiiivm rentfubijcicndos, hicenimfdluscólènduseft,Ócadnuc
tanquam yjaicorpori caput eft homo Chriftus, quos pir*' non extimandus eft quifq-, tarnen hac conditionc, fiper*
mnesab Abgï^vfqSe advlrimtim iuftum fap*enti,a Deijl-. manctislnfidcfuhdati,id eft^rmhnonHuéluahtes, ócfidbi-
lumiiiàt, qiite pépias fuit in ÇhriftOjàliteL^enimca’teri lte ,v t pervosnonrecedatis.Óeimmobiles, alio impellente^
hfotn l l p l i l l
fapienftó,perquam hunt lapientes quicupque hommes,
non fqlum Seneficia'm habet, fed etiairi perfonam gerit,
ventaté iplius , &gratia plenüs,&idcirco qipnium, qui
de plenitudine eius accipiunj caputertig quo apparcc,
qu o d lap ie n tia Dei,ide ft, verbum, n o n fiqaüumpiit, il-
iuin hbttiiné yt cxceros,ied in ul to exceUentius,multoqi,
fublimius, quomodoipfumfblum aftiimi oponuit, in
dicebat' oftendi, dé caeterisautemfapiehtilji^refte dici
poteft, quod habcant in fe-verbumD?i, per quod faëla
hint omhia/eddé nullóïlloïqïnre|ledicipotcft, verbü
caro faélum eft,homo ergoexeellehtiusaflumptus,qua-
IperfonamfapientixDe^gerit, vtp p ut iiiq u p funto-
mnes fenftis,perfonam. animxlquaitotunacqrpüs viuifi-
catjfedcum Ecclefiaab Abél coeperit, quóinodo homo
Chriftus caput ell^orum,qui tune fueraiit,qüiaipfe eft,
quieft propriumÉceiafice fecuhdum diuinitarem, id eft»;
funditor EcclcfiiE, quia ornnes iufti, qui ab Abclyfqjad
vltimumiuftumgeneranturvirmtediuinitatis, dy inilcr
ricofdi«xfua;donöillumiaauit,fecundumhüuianitatem‘
etiam poteft dici principiu mEcclefisc, quia fu^cr fidem
hiimanitatis eius fundata eft, & beneipfeeft caput &
priricipium,id eft,recïor,& funditor ,quiaiple^pnwo-
genitus ex mor tuis, primus, moriuorum , ad ïmmortalita-
tem refurgens,ficut enim natus eft ante omniadeDeo,vt j
omnia crearet,ftcitcr uin dc^irgine natus homo primus
furrexitfvt quoc-reauerat reftauraret, vtiêmper fttpri-
m.uS & princëps^yndè fuM ir^ t pcfdiocfit ipfe in omnibus,
;tam priöribus, quamfequentibüs^rüe^sjpriwiww, id
eft,dpminium,quiapoteft aliq£fufcitare,^«M coniplacuït,
TTr1' nii-an nmnemflemtudinem'hÈitare inipfo,dc per euipre-
cóneiliari omhia,id eft,plaeuit Trinitc^i,quöd in ipfb o-
mhis plenitudo-fcientiïa^virtutum , nön modo effet,
fe^haDitaEet><^wo«d/wrefDedpmnia,ideft,Iudaos,&:
gèntes, attendé quod plehitudö reële dicitur inipfo éCr
ic^êc mattere,quia pöteftper(e,yf nihifacceptü li t,quod
peteurb non poffit pr?ftMi,vnde^^hcutPater habet vitamin
■ jpe Euangelijyideft,ft cllis ftabiles in lpc pra*mij, & ab ca
immobiles, quodpromiDtiturinEuangelio,iihtècfece-.
rint exhibebiteos Deo,aliteryero non prodeft eis Ghri-
ftus,q> Euangeliüm debetis tenere, quia a'udiftis, id eft,
intellëxiftis,& peius eft rcuerti,melius enim eft viam ve-
ritatis non agnofecre, quam poft agnitamretro iresquod
Euangelium prstdscatum eß ,6cman.et,ft/ vniuerfa creatura,
quafub cfèlo eftM eft,in vniuqrftihominibus, qui fuhtno-
uaereatura;,quötquötfuntvbicunque. Cuius Euangelij
pridicandi ,EgpPaulitsfaäus imnifter^Sciia. poteftis icire,
quod verumcïl |i qui tuncEphèfi po ft t usihcar cere pro
Euangelib,^aHdeoi«|)a/io«ii«4',qniaiude credentêsprofi-
ciunt, quas ftiftiiiecpro yobis eqnfirmahdis in veritate E-
uangelij,^dradimplep w.paflionum Chrifti:, qua defuntpaf■
fiqriibusChrißifCiiispaiYipncs dicit elïê Chrifti | | quiano-
ftrts paffiones ,-quiliimus Chrifti membra Chriftifunt,
qüali enimynus hom o yna perfonaeft, caput cü corpore,
faluator cuialuandis,fi ergbin membi-is Chrifti es,quic^l
: quid pateris ab eis,; quinön fuiftmembra Chrifti decrat
pam onibus Cftjifti, addi tur quia dcerat menfura implcs
non iuperfundenstantumpateris,quantum ex paflioni-
bus tuis inferenduhi orat yniuerltepaffioni Chrifti, qui
: pafliis in capité noftro, & patiturin membris fuis, adra^
tionem hanc quaft rempftblicam noftra'm, quifque pro
modulo fuftexfoluit, quod debet , & pro pofte'Virium
noftrarura,quaftcanohempalhohumanfefimusparito-
ria plénaria paftipnum omnium non erit, ïiifi cum lecu-
lum eritfinitum, & hocnon in n’eis, fed/u tarne meu, vél
deftint nonincarheipfius; Chrifti, fed in cafhemea , $t |
hteepatior ,pro corpore eius, ihqltiplieando-, qiiod eft Ec-
clefia,non dealiocprporedico,c«/«i corporis,e^(? Paulus
fafiusfum Mimfler,\t ei minift remfpirituaiiajfêr««^»» di[-\
penfdtionem Dei,qu& da ta eß mihi in vobis,i d cft,ad noé faëtus
fuip minifter,vt ei Deum dilpetifèm a6lu,per gratiäm A-
pqftiolatus mihi credi ti a Deoin vobis,:t.an tumeftenim,
quod a meisdifcipulispiiEdicatu meft vbbis, quan tüm ijl
amëipfo.MinifteriumEuangelijintergehtésaDeoper
Chriftum faëlurafe efte dicit, ad quidauteni oftedit, ici-
licet, vt Miniftèrium a Öèo tceptum përidoneum feruu
jmpleatur,quiagjwraw^^r«/«fuit,fciliceti§iiniftcrittm
natiuitatisex Deo, & natiiutatis exMaria,&Saluationis
gentium totius bperis Chrifti,vnde .-iubdlti-vrimpletum,
ofténdamverbjiiin, ideft, dilpoiïtiqhém,vel ordinatio-
nem,quodDeusprjEordïnauitdë'vobjsge,ntibus>,'ybsj
icilicet, per Chrifti Ihcarnatiqnem {äluari.jHobdicit hé
IvideaïuRialusmbn efte gentibüs prömiftk , quod verr
IbumefÈ; . :
k ‘ liyßeriüth'quod abfconditumfiiit aßeculis ^rgeneratïonibus,
myftejiurn fncarnationis, pafsiqnifque fiiij D e i, aqre-
demptionis generis humatri abfcóriditum fuitab inftio
mundi iapien tibus huius ftéculi. Patriatchis au tem &
[Prophecisaliifquequamplurimisiuliispatefkëfchmeft:
fe,ftc dédit & filio, vitara habere inieraetipio,fig^'
ut enim Patcrftilcitat mortuos i & viuificat;7;fic &: filifts, -
quos vult viuificaf ,& ft c oftcnditunperfecftuyDeuis eiTe.
orania dieo tendèntia in ipiurn qqi dflutneii veiiim, öt
^ternum,id'eft,aEterna veritas,&ipfeeftp^/jïww|>.iqëfti ’
pacificai^|ftqsgratis,nonperaliaray^ftiam|,fédpei^«-
guinemtrucis ««5iideft,pef mqrtèjn hiiius,qutèe^turpior
‘mots,Jh^qU£ in calisjiueqiu in terïis /««r,ideftfc^eleftia,6c
terreftria ,quiapaf^thoininiintroitusinxcél u,vel^H<f ijÊ,
C£ete//»;f,ideft,lanftos,qui iam funrin ceel o, c? 'iefris,
i& eftjfinëtos j^üiadhuc ?n iftavita^untiic vt fpecia-:
litërlbquarj^ v^fcp Cqlollènfe^acftica.uiti 6< recbnéi-
ifauit Deq,Gum,ideft,quamuis
Deö,i de ft/cu m Peono^Mb itahteS,e^ ini mici contRii^i^.
^ceïpioyéc hocjpijti a quiapq^l^.ósben^gerti^erfécun-
dum alianiliterampOTeftlcgftqund-,idelt,valet, cuni efié
rfetifalienati,&inimïdfenfmfideti, cöneili|eiüs,!quianon
>receperunt ,quxperMoyfem,mandaiutD,eüs,deuÓti i-
dolis fuis,vosdicociegentes aëfcui,iw operioüs'malis,tiuncau-
tem, id eft,in hoctëmporëgratis ndSiin alio, rectincilirttiiti|
nösremiiljpne peccatqrum,in corpore carnis,id eft,iragi-
litatisefttóftdeftftn corpOrefuopaffiBifi,&^ortali,&hac
per mprtèmexhtberevos, id è ü , ad'hbc vt tandem exhibeat,
jldéft, rëprafen tc|v opfynftps y rftu rib \x^&immaeuiatos!i .
pcccatis,' & vfqüé a.Dco,quoa meprebenfsbiles, quia tune
,nihfi malierit ia eïsjCerannpfo ^ Ü o mnia videt,yelirter-!
1 preheujï bilës cpram ïpjb f quia,tUnc-ei pracfëntë.s eritiS vi-'
denteseuin hci^ieftfacie adiaciera;, dequo dÜHdendü
non eftjh éniin ra qr tali s^ $jm o röi us potui^ieqftn ciüare
iam immêrralis poteftomhia fa^re/hie n ionétvtinii-
Chriftus^ft^ësglorijé
eleÄorüm , quia quicunque firmiter inceum ’qredunt,
fperant feiccc^turos ,^iram^ternam, &gioriam,quam
nem, hic debemus intelligcrc Iudxum, & geh tilem , Do-
minum,&:feruiiui,4 nu‘tem&,paupèrem^mneinqueie-
xum &o m n e mc ohd i riop e m, quibusprsceptumèft Äpqftó.
hsp'rxdïéareife4 quod3 icitcqrripiGmemomnem.
hominem,pej tinèt ad-fuperbos&ingratos. Et quod di-
citjthentespci ti u et afl h«mi les,&fu bieëtos, in omnifapi-
r,^ri^.id\eft>mftdcï^^Tiinftatis-^<n qu»ell'^mnis fit-
pientia,per/«if«>w inkbrifio lefu,hqccft in hdg Iefu ChriÉi,.
'iecundüqubdinpi^ientifecmlqpoteftgüihbecereëius
peffcëVhs eflëun pf^lcnucnimfeculo nemopoteft ëfle
pcrfeëlus ad cqhiparatioiiem pcrfeélse coraparatioms
«teilte pcrfeëtioniskVnde idem'Agpftolus alibi', quatd^
iMiftij^ipc^erfëuërëntjid'ep^h.riöt.^tan^^êfat j qüót ihquit perfeëfifumtis, hoefapimus, fubaudi quia
J non fumus perfeëti, quod^tónim modo videmusin àe'rii-
gmatei ßeteiremusinlpe jfû^c^oiRdçbimnslh'rte »^quo-
. J niam videbimuseu-mhcutiëft,i»^»o 6"/rftoro c ertuiojckló'
prædicationem, altërumadconfliëluni hoftium, laböro
inquit in prædicatione,eertando contra holles Chrifti,&
hocnonincà virtq^s ,Tpeque itreis virib uSjdc d fc cundiim
quod ipfemilîiopergtfibùic.' tâK;
C A P V T IK
HortaGpr vt eaiieant ne viUs,aut perfuafionibris âtitiVhpoftuiis
p hilofopho ram, leulegeminducerevolentium
fcducantur à Chriftifide:pcr quem àpeccatis ,àpote-
ftacediaboli j-ße ab aduerfö ipfis'ëhiro^apholiberati
i •- funt, vt nunc legafia décréta nullb iriprerio*ßhc har
- benda. ^ r -
\~Tpl*t^ißryfctre,qu^^ßU€^tu^my hdbeainpKovpbis, V &inoijs,<jui(h>uLaod'uhi>&qHÏcuntjHe non vulcrHHtfu -
ciem meam in carne : f vtconfolentur corda ipjoram mfm'.âi in
cbaritate$&in ónihesdwitkusplenitudipis intelleclus | ipipgntßlor
uemyjkrij Dei Vutris&Clmjti leßc^ m quo [mit omnes tb^min
ßipientu & fcisnînziibfcond'.tï.^ Hocs.uteviihco, vt nano vos dcifedjpmtuvobifcumfuqigaudem,
&' vidons ordinem veflruni, &
miniaduentttm npïnepl^ëiPatris incognitumfuit,éun-1
ëlis.retro generationibus, non illud nomen, quo Deus
dicitur, fed quo Pater vocarur,ficutipfe filius a it: Pater
manifeftaui nomen tuum. Hoequtetii dicc$xiba.hdi vt fitis
firmati charitate, vt nemo vos decipiapinfi^tilitate fertnoniiin,
id eftjintenuitate fermonum,8^caïïiditj§tevel in fyllog^if-
mis^ Qmdam^éodices habent fublimitatem, qubd idi-
pfum eft,hóeeftinaltitudine. Élam &ficorpored<$rnsfüih,
jedjpmtu vobip:umfumgaüderis ,de fidè Veftra.,^ Videns ordi-
nem vefirumlïd ëft,reüelante Sptritu'fanëtö; y qui inme,efti
CQghofcó omnia,qux
operibus^uaftprifens ui^qfpjgré'v-. Di ci cna\nqüè B ea-
tusHieronymus quodamloco tantam gratiameiefle da-
tamj^tc'tthftaebgnqfcerè^qudcircaillosageqSturiquos.
vel ipfe vel difcipuli eius docuerant , & fvniumentum eins,
firmamentum hdei Chriftiappellat firmarn pëtfeclamq-,
fidetjij quasbonis operibüs dfnatur-, Sicute/gó accepijlh, id
eftjacceptumbabuïftisjn;^^
/•.zdicviri.quod dicitradicati, xdihcati in Chrifto &confir-
m.iftinftüe eius,^mm,eft,lxoc eft ^' yt fidemquam habefis
homsoperibdsoxornètisjyirttf & didïttjlk^vdozrxdi a Difcifttonej
firmamentumenis,qtuin Clmßoeß,fideiveßr&'f Siçut
c ^ ü ^ f i ^ ^ t i r ^ h m :Dmmum'imipß>.atttbulqtd,ft - r a ä cM ^ : t
fuperiidajicatiinipfo^&confirwiitijule.Jicut & didicijtis -, abun-
dantesih iÜo i\grdffafum aäione&Videte nequu vpsdedpt'at-per
iphüofo^ßiqm,^iid0 emßüacid^^cundüm;trMitiondbibftp!i-
)iiim,fecHndu?n denicnta niund'u&nonfccund.ii Chrifinm: quid,
in ipfoifthdbmtomyispleMtudo dmrntatis cozpordliter. : ^ ó 1
d cfefem pe r f eddentbs illr gra'tiar^ipadione m ex
qtónibhsfqü« habeas.
r/d;//Z7;zyidéftdiumanamlapientiam,ü“i«^'^?/7p//iz'r;4>/7,për
. qiia rhftal 1 ü p t ur fro mi nesPr®uidéb?itBéatuS.Apóftolus')
lebant Coloflènlés per fubtilitatèhijiqm
fidcfepara'rei' Dicebantenim',qüiahihileft 'cqrporeum,
q ü ö d pQ ll^ ig n ^ ë p e rié ^ liq ^
pofie, alfi^ïus rei
las non poteft gignere fine commixtione corporalis rei,
(jlüi0llo reß ^ ü i^ cqp iu pmn isp i^ c^ ia tits^odeftatisi^ind mixtïonëyiri.Ethoedicebant^ttend
quo & circiimajieliis Cucumcijionenon manu facit inexpoluitio- | lcmcntotum , non ad potentiam Deitatis, quæ naturam
ne corporis carm-sjed ïncircumcifione Chrïjlr:\ confepuhi ci in ba- J elemcntomm poteft mutare: naturam autem dixi, id eft,
pttfm'Ojin quo & rejh rexißtsperfidem opérations Dei,'quiß i fa - • ordinem , nam natura eft vt om nis cieatura creatbri ob-
tauttMmnd nmüm.X * Et vos,cum mortui ejfais in delictis, & I temperet,fie etiam dicebanr. Quia li BeataMariaVirgd I
pmputiocarnis vc(h;üyco>utiuifica:iïi arm illo,donans vol)iicm;iu\ concepit, & virgo peperit, tarnen poft partum virgd luit,
ddiäa : t deleusquodadHerfits nos erat cbrrograpbudecrai, qv.od jdeoque illos alloquitur ne ab his deoiperentur. Offi/zz« ieratcpriifyriüm
npbisfäißfiim tiilit de msjlio ,qffigens ilMd0 u—.
çi ; -j- expoliÄtts principattts, & potentates trqduxit confidettfer,
bô3 a iïïm fo tti, aut in partPdjetfeßi,
rum:^ q:u fuut v/iibrä futurum m.: corpus au tem Cbrifii.j * N--
rnovpsfidMcàt&olÊmlmnüit#^ ^M i^ ^ n ß lo r iM f iß &
mnvïditambuUnsßrüßra lußcitus jeu fu curnü f:u, t er
nettscaput,exßiotptbncorpus,pernexM^coniunäionufubini^
nißratmn<^r confifuäufh cfSffitMßUgmentum Üeu j^ S ie r g o
<*(tyuc
omnta itnnteritum, tpfo
■ .vfi!,fecu'ridiruipvitccpta 6V doänuM bominum : t qu&funt rafio-;
Hau qmdiVH hiibc'iituifdpïciîtidiii faperßitiouc, & iHuiulUiue, er
non ad parceidum corp on , non in honore ali quo ad jatitritatem
'ctirnjs. ■ "■ '-S'-.d ■
^,idpft^inChSfto,i«/Ml»h^fo?«^/>/^httzio^i«iinr^f«cor-||
'pWË0 er. $ on dicit ideo corporaliter /qUod ipla diihnitas l
fitèorpu§,,lketquædani fubftantiafttviua, fedcqrpofali-
rët pöfuif prq ëo,qu id eft
ter.A fte r ënirpi habitat iri fihguliSek<ftorü,alit,er ih Ghf i-
fto^quia iilis datur fpi ritus admefurairriinillo autem ple'-
nifefhabitat.Habitaüit eridm inSalpmone per fapiériam,
inDaniele per caftitatem,in Prcphetis per (anëlitatem,in
Mqyfe per'^nfuetudineni .In,Çhrifto yefoper omhein
^yMutem.&innöceÏÏtiam.Alitqïffö^öM/iff^iqeftjficutin
iéplofuo,quiahabitatiodiuinitaristotiuscorporisChrifti
fuit,plus enim. habitauit in illö, qua in templo ludreo -
rum.Er è f i h f l ê jjjl I
.replëti fi id.« ft ,"j> ri ncïp) i a m Seïnitiüm, quia]
ipfeten er piinciparum fuper omma coeleftia,& terreftria,
: iancliéijciunt demones deobleths c o rp o ri b u s. P n n ci pa-
tu,squi principaifeuralijs ör di nibüs,m q uoßd eft] i n .^ ^ i-
fto ci/-c«?Kri)î^ÿrid eft^nundarial) ohinibiïs peccatis in 1
baptilmate Chnfti,non c?/-qv;.:ii-//w/.'C,quaiple cncumcilus
oft,die bfêiuo 1 dé uh dmn ,mq ternlud æraüm iillä pe tra
iel eftjlimul fepultjjCz in baptifmu^in q>w,id eft,in Chriftö,©*
'Gloetâm vosfare. ô èolojfditfès qualetn foUtcitudmem harn
V röMf,Yollicitudo maxima e&çura.Béatùs er?. go Apqimlusoandëm fqlUcitudiinéhv&ftimium gérebat
deillis,qui dbcebantur \
mhlebatEpfftolas x licqt %bn
qiiam habebat ex hio,quoS Ipfe ptoptio ore do^ebac.ddeö
autemtalialoquebatlir»blandiendp., vrillqtmn auu-nps-
mulceretJ& recipetenXeiüsEpiftölam & pro his'ßiiijmt
Uocku ^ipdicuiGiiiitas eft (Jiccomm,infiruciiM el^fitr
mati edoeti;« cbariute,id eft, in dilccliorie Dci de pro-
j-iihi. 'IiixgJiitiotiesiïyJhrijDei, id eft', in cognitionc lamftx •
Érinitatis,S;fi'deDöminiSaluatóris;credenceseun^ro
lalute hoftia kenille in carnem , h/ ow/hw
^äbientfq^ßietttu. Sapienria^/é^turad hüiriänai^rem,
feiêntiaad‘diuinam? dein C^rillolefd èi);^ap^nria:quf-
,fterreïhp'0Talia&humanadifpcnlët, & quornododiui-
?mili'ië^dt^coflditfi ^ iuatfön^mnib.u^patent. Anfe D^y
1 I . :^L' ^ElhlioWi^ei'léttäom.j,l>ar$ | S
à pcccatis de vitijs per hdem,qüomodo liimüs.
fitus eftin fcpulchrö,de lëpulchroviuus furrexit.&iam no
rapritur,hmilitei&nosc|uado in rertogate lacerdötëiüx-
itafqntp ftantes abrenutiamus diabalo,&ommbuspo>v-
pis eiÜ.iqualitunc morimur. Cumvero in.fqnrem ,def-
cendtmiiÿk.quî^tnhècunirChrifto infepulchro fepEli-
mur,8e cum défonte eximüs,mündati | tunequaftremr-
I gimus. Sedcaueridumeft, vtficutCiiriftusiamnonmor |
x'it^tßtanosnonmQyizvddeii^sccatoperfißemoperationif^
Dri,vittus diuinitaris, quó tertiadie Chriftum fulciiauit.
ipfaèperatiit in üöBWMcm. Et cui^voseßeiismormin de