Èxod. 24.
264 |w X^frriàbif Comment.
Domino noftro Ï es v Chrîi stq lulpicitë» • Iplè eft enim vocem virtûtis % vt in n ia nbmine Àpoftoli Iuper omnes
monsinqup plaçait Deo habitàre in eo,5c in ipfo Domi- J infirmantes;, & fupei' dæmones , & iuperipfara mortem )
nus habitauit in {ëcùla leculorum. Hufiis currus decè'tn virtutem.imperandi lufçiperent}vt facien tes , h sec fièna 1
Bafan,
Diaboli
locus in
abyflîs.
c
l.Reg.18.
' Genef.fj.
Phil.i.
Paulus
ante cou-
— uerfionc
vcre Ben-
- iamin e
tat.
Rom. 11.
milibus. Multiplex currus eius in palfione agitatuselh
vbi fibi ipfe plus fufficit, quàm dëcém milia îegiones ah-
gelot.ùm.& milia hctantium, qusè fuerunt'CqniMoylein!,
Sinain lin d o . T line alèendit in altum, idëft,in cruceftf,
cepitç^ptiuitàtemjipiamçapciuitatcmligni primifipfam ■
cepit i & de peccato damnauit pëccatùm. De ligne, in-
quam,cuvcis lignum concüpifceptiæ cep^t , & donaero-
g*lij t hominibus.Pafl’us eft etiam,qui,non erndeban t,etiam
his dtonadedifin cru ce polnus1, & non paraadona.
Audi quàrn m agna., Pr e ces pro his fundebat)dicens:P<ii-
ter remit teillis,qgia ignorant. Dédit ergo dona hominibus,
id eft, credêntibus, & non foluhicredcntibus,lèd etiam
his qui non creduntfohabitaie.donïinurn, ' qui non cre
dunt> quia Deus eratin Çhrifto niundum coHciliansfibi. Benedict
us dominus pater,benediàus qeus films,boigedidns
DoihinusSpiritftsfanduSjquiaprofperumit-ercmc.iîfüç
dicerent:gentibus: Date honorem Deo,fuperlfrael magnum
nomen eius , & pereunvqui videt Deurnin Chri- ’
fto,cuiuS),yirtus in nubibus , In Jvpoftolis fcilicet, qubs Apoftoli
mitrtnSadgeAteSjmbnuin, nepulherentinIudieum,vt “ p c.?
compleret quod dicaret:Manddbo nubibus meU,nepluantfiu-
perearnpluuidmNOn enim iam in incredulis mirabilis vult tcs jn tct
efte , iicutfemperfuitinincredulis mirabilis , led nunc ramho-
mirabilis in fandis , quibuscredentibusdatvirturem,& minum.
per ipfos d it fortitudinem plebi fuss behedidus Deus,
qui regnat in leCula feculorum, Amen.
Infinem pro hisqui commiitabunturdplalmus ipfi
D au id .,L X V I I I .
SAluum mefac Dens,quoniam iritraueruntaqua vfque ad ani
mam mum. Infixus Cumin limo profundi, &none(lfubfccitnobisDeusfiiiuatornofter,
quiideocraciari.yohiil, \ fiantia. Vent inaltitudinem marts, & tempefiasdemerfitme.
D'
Hæretico
rum late-
bra:.
S’af :rdo-
tes tauri
nomina*
tun
14.
Lue. ïà*
Mutt. ro.
4 Mar.16.
vtnos.làluOs faceret. Ideo mortis exitium fufeepit, vt
côqualïàrèt capita inimicorußiftiorum , & liberate tpecr
catorcs de manibus dæmonum, qui à vertice capîlli per-
ambulabantin delidis fuis.Dixit ûQininus ex Bafancon-
uertäm.Bafan rex fuit, qui pro-peccatQcaptma^at.Ifrael.
ï.rgo qui pro peccatisfiiis a Balancapti funt, per crucem
mea.mexBafaqcQnuertam. Verum qinain abyiEs&in
profundo eft locus d iabali, etiam inde conuertam dicit
intetior diuinitas perfeda, profedo hömini. fuo I e s v
C h r i s t o:Conuertam,inquiçwetiam de profundo rha-
riîi^donec intingatur pes tuus.in fanguine paftionis. Ibi
lingua canuni tuoruni.Ganum vtiquelatrantiurn : Cruet-,
fige Crucifige. Ergo hsec lingpa canjim ex inimicis ab ipfo
diabolo ex ci tata eft. Poft paffionëm aut,em vififuntin-
I greftiis tui beus,probat.um eft * quia ingreflus eft in ho-
mineDëus, 8ceftirtfando. De quo prSÈuenèrunt principes
prophétæebniuiVdi pfollentibus in medio iuuèncu-
làrum,quse exierantin occuriumDauid, cantantès: Vielt
Dauid indeeem milibus. Deiedo Golia ,ibi Ghriftusin Da-
uid erat vidorin medio iuuencularum tympaniftriarum.
Vecum quiaibi fuit imago,hic veritas comprobatiir.Nbr
lite haeein fynagogis canere, fed in ecclehjs fandor u m}
ibibenedicite’Domihum,'non aliUnd6 venientem, non
aduenamsnon noiiu rt, ied ipfilmquiiemper eft , dominum
de fohtibus Iftael. Ibi Beniamin aaolefcentiotin
pauore. Vbi? Ibi in ecclefijs fine dubio. Ibi Beniamin file
qui dicit: HgdXfrdélita Cum ex tnku Beniamin. Quare ado1
lefcentior;Quianouimmusnatus eftpatrifiio. Inter il-
losvndecim coepit èfle duodecimus,led in conuiuio du-
plices pàrtesàccepit, ita vtampliüs illis omftibus kbo-
tans,obtine.ret hunc ipfum laborem non fibi', ièd,gratiæ
Dei patrisfui imputans. Ibi ergo Beniamin adolefcen-
tiorvin pauore, idéft, in excefiu mentis. R u itenim fiibi-
to, & expauit:rüif in tèrra ^defurrexitin coelo:rüit perle-
cutor,&furrexit Apbftolus: ruit Sâulus, & furrexit Pau-
lus. VbitamenvbiBeniàmin?vbifiinterrogas :ib i,in -
qûit, vbi principes Iuda,vbiprincipes Zabulon,vbiprin-
cipesNeptalimjvbimandaüitDeusvirtütémfiiani, ybi
eonfirmäuit quodoperatüs eft in nobis, vbleft templum
in triduo fiifcitatum , quod eft in Hieruiàlem vbi offe-
tuntrêgesmunera,vbiincrepanturferæfilUÂ. Hæretici
fufit qui qüâfifèrie ih filua legis latebrâm fouént >, vtex
occulro lædant confilium taurorum inter.vaccas popù-
lorum. Lædere enim ftudent facerdotum confilia, qui
hoc loco taüri faominaritur apti altario inter vaixas * id
èftjinterplebesfiirdas&ignaràsagentes. Quareâütesn
increpàriaDeo'pqftülantur ? Vtinfipientia eorum nota
fiat Omnibus, né forte ciim hi non incrèpantür j'exçlù-
dant eos qui non fiint dëargentati , led prôbati funtar-
gento.Diifipaeosdomine,qüiabellavoluht.Venientle-
gatiexÆgyptoPharaonedemerfo , mittèdiicestliosâd
Aegyptüm, fuhgahtur legatioheexAegypto: ipiamet-
iamihteriofèmpartëm Aegÿpti, ÀethiôpiâVn.præüeniat
'inàhüS tua:vt régna têrrse canant tibi,qtïi afcéndifti in c^r
losccélorum adorientem , quàndo dedifti vocemïUailî
Laboraui clamans^aucafdäa fiint-faucesmea , defeceruntocult
mît dum fier0 in Deutn meum. Multiplicati fiunt fiupereapillos
capitis mets quïoderunt me gratis. Confortait funt qui perfecuti
[un t me. mimici mei ininfte, qua non rap ui tunc exoluebam. Deus
tufits itifipientiam meam,&delifta mea a te non fiant abfeondita.
Non erubefcarit in me qui expeßant te domine virtuium. Non
confundanturfiiper me , qui qturunt te Deits ifrael. Quoniam
propterte fiifiïnuiopptobrium, optruitcbnfüfiofdciemmeam. Extraneus
faillisfiim fratribus mets , &peregtinusfilijs matris mea.
Quoniam ^elus domus tua comedit me, & opprobrïa exprobran-
titpm tibi cccideruntfiuperme.Et opérai in ïetunioanmammtam,
&faäum eil in opprobrium mihi. Et po fui veftimèntum meum
cilicium, & faäus [tim illis in pardbolam. Âduerfum meloquc-
bantur qùifedebant in porta, & mmepfallebant qui bibebant vi-
niim.Egovero orationem meam ad te Domine, tentpitsbeneplaciti
Deus. In multitudine mifericordia tua exaudi me in veritate falu-
tis tua.Erîps me deluto vt npninfigar,libéra me ab his qui oderunt
me, & de pro fin dis aquarum. Non me demergdt tempefias aqua,
;Èequeabforbeatmeprofundum , neque v'rgeatfiuper meputéus os
fitum. Exattdi me Domine quoniam benigna eft mifericordia tua,
fecundunimultitudinem miferdtionum tuarumrejpiceme. Et ne
auertasfdcim'tuâm apuero tùo > quoniam tribulorvelociter ex-
audi me* Intendednimâmea &Ttbepa earn,propter ïnimicosmeos
eripe me. Tufiis ïmprôpènutnmeum -, '& confufiionem meam, &
teuer enttarn meam. In confie ftu ttto fÿnt omnes qui tribulantme,
improper turn expeftauit cor meum & miferïam. Etfiiftitfiti quifi-
mul contrïftaretur & nonfutt3qUiconfoiaretur&noninuêni.Et
dedêruntinefcammeamfiel, &infinmcapotaueruntmcaceto.
Etatmènfaeorumcoramipfisinlaqueum, & inretributiones
infcandalum.Qbfcurenturoculieorüm ne videant,&dorfunL
rumfemper iricurua. Effundefitpereùsiramtuam -, &fur\
comprehendateos. Eiathabitdtio eorum dèferta, &in tabei
cuits eorum non fit qui inhabitée. Quoniam quem tu percufiifii
pèrficutifiini me -, & fiuper dolorem vulnertim meorum addide-
runt. Apporte iniquitatemfiuperiniquîtatemeorum ï &non in-
trentiniuftitiam filam. Deleantur de hbro viuentium,&cum itt-
fiisnonfcribdntur. Egofitmpaupér'& dolens, falus tua Deus fufeepit
me. LattdabonomenDei cum cantico , &magtiificdbo.eum
in laude. Eiplacebit Deo fiuper vïtulutn nouellumcornuaprodu-
centem & vngulas. Videantpauperes & latehtur, quarite Detim,
&viuet dtiima vèftra. Quoniam exaudiuit pauperes Dominus
pinftosfiuos non dèfiexit. Laudent illumcoeli&terra,mare& 0-
‘mrùâreptilia ih eis.-QupniamDeusfdluamfaciet Syon,& adi- i
ficabuntür ciiutatesluda.Etinbabitabuntibi,&haue
dilate acquirent earn. Et fernenferuorum e-
■ ius poßidebit eam,&qui diligunt nomen
eius habitabunt
ni.-deéto.nés 6M
JP*
COM-
1% fifaln Ddtiidis.fi.
. e O M M E N T A R IVM .
N domino noftro Iefu.Çhrifto dttàs fubftantias Dei fie,
^hominis conficemur/éévirtiitcs Deo tradimus,infirmi?
tares homini appUcaÄtcs,.£pius Vqcem in ifto Pfalmo ab;,
initio vfque adfinem prophetatam adueti tim1^s.vConfue-
tudohabethumani fermonisïvt grauem calumniam pa-
tientém,graui dicamus tempe ftati dccumBjerejhoc ordiné
aquàs vlque ad animam fuarri perueninè fignificac. D R
.céndoauteminiimoprofundi le înfixum, taBriçanj pri-'
mi hominis fonat, in qua fixum crue! témpeftas feditiofi
populimerfiteum in mortem. Rogatnunc prôdifcipuli|
vt non erubefeant ineo,qui expedant refurredioné eilij,
ifoqne confondantutqùi reqmrq^t te infoepepslfrael. _ ..............
Quoniam propter te,inquit,portaui im’prqperiump d um] euge. Exultent érlaientmin te omhes qui quarunt t e ,& disant
fado voluncatem tuam,filos offendi, operuit reuerentià ! fetnper magntficètur dominus, qui diligunt falutare tuum. Ego
faciem meam palmisattradatam, exrerusfaftus C\x^hp-fiveroegentts &pauperfiuni, Deus adiuua me. Adiutormeus (£ li-
tribusméis, omnes me derelidofugerunt. Hqç ideopàf- berator meus es tu,domine nemoreris.
Cas fum,quia zelatus fum domurn tuam.quia eieci de rèm?
plo tuq negotiationes , operui ieiunio animam meain, G O M M E N T A ,R I V M.
quadraginta diebus totidenique nodibus nihil accipiens,
indutus fum lacco,forma forui.Indutus fom rexçoelorum, T N remetnorationeA inquit Dauid, eo quod l^uum mè
&fadusfum.filis mparabolam, hinc.ipde verborum in - , ü.fecic Danjiniis, ibi d im faluum mefac domine, hic gratins
fultationibus fubiaccns. Aduerfum me exercebantur fa- iagitlaluatus. Quid tarnen brauicj ad adiuuandum me fç-
cerdotes, ipû in porciseliguntur federe,ficutHieremias 1 ftina, feftinanter fufçita meàmortuis, vterubefcant fta-
dicir,oderuntarguenrem.Inpottisergqhijkçcipiuntpon- titoerqb,çfce.htes, quidicuntmihi,euge,euge. Exultent
tifîcium iiidicandi & corripiendi,quaii qui claues ciuitatis hi qui Iperant in te , & qui quærunt te, 6c diçaritfemper
teneant in portis federe memorantur, & in me pfallebant ihâgnificetur dopiinùs quf diligunt làfotare tuarhXiquet
ebrij. Ego veto orationem.fundens agebam, vt eriperes lApoftplbs, 6c quæfîlïè 6c dilexillè; Ëgôyero,ait,méndje
In Chrifto J>
àuplexna- .ß.
jet dtiuna'
Si huma-
Fabrica
hominis
delimo
terra:.
B
Luc. 19.
loan, iuotum
Ghrifti poflîdebupt eas qüï non poifident té
pas vanitates. Âpoftolorub vtiqfiçdqdrinas pbffidùn.
fie qui diligunt riofnén domini inha'bir^btfht in ea , id et,
bifide, in efödrina, in ecçlefia. In qua régnât dominai
nofier Iefus Chrmbs cum patte & ijnritu fândo, hhne &
in euh da le cul âlectflor u m, A mëii.
In foiefo.plàlmits Dauid, in remerhpratiohe quod
laldum fecit cuni Doihinus.
L X l X .
D Eüs in adiutorium meum infende, domine adadiuiiandùm
rpefefiind. Confunddntur & reueredhiurfiquiquaru fit a-
nimam meam. Auertàntur retrorfiim'ér érübefcant, qtafiofiini
mihi mala. Auertqntùr.fiatim ertibèfcéntès, qui dtcunt mihi euge.
Pareus a
lOtando,
dicitur..
Fortà per
poculum.
Diuimtas
Chrifti nô
:ft pafla&
fi pailiohi
fiaiul in-
rerfuerit.
Matt. 27.
Menfù^y-
.nagog*
imorcem
ftrar;;
ludçorum
g«ÿln«S»
D
Ephff.z
RhtL’ 2.
Cotojf.i
'Uperes
Apoltoli.'
Matt. j. o
A£tor. 3.
cqjs & pauper fum. Exinaniui énim meipfum factus obediens Philip. 2:
vfqueddmortem. Deus adiuua raè, non enim fragfiitas hu-
manareiurgic, niliporènciaffierit diuinareleuata. Adiu-
tor ergo & liberator meus eftq dqmine, ne tardaueris,-
Deus qui régnas in fecula le,culorum, Amen.
Plalmüs Dauid fîliorum Ionadab &pnorum
capduorum LXX.
IN tedorhihe fieraüt non çonfundar ïnaternum, in tuftit^a tua
Uberame^'Qrèripeme.lnchndadiwatifem tudm, &jdlttame.
me de Into mortis, ne ibi adhærerem,vcnon vrgerec iuper
me puceus os luiira. Puteus pro.diabolo hoc loco pofitiis
eft, Puteus à: pocando dicitur, iplè pocauic primos homines,
& per populum 011s lui aperuit fiiper eos os in morte.
Vnde fandiinpalfione euadentes dicun t : Nift dominusfuif-
fet m nobu,forfitan vinos deglutijfent nos, qui? miniftri v tique
eiufdem inimici. Suftinui,inquit, qui fimul contriftare-
tue & non fuit. Non enim .poterat fimul pati diuinitas,
fient fol,fi in ligno fit, quando conciditur fimul concidi
non poteft, ita diuinitas fimul fuit palfioni, &fimul non
patiebatur trifticiam. Quaîfiui confolàntem&non fourni,
tôt milia faturati,tôt milia faluati, infinici e4odi,& \Mqmibii»ÏHumprôteftofem,gïntifuw munitum, vtfdlujim
nec ynus inuentus eft mihi confolator tempore quo de- / mefacias., Quoniam firmameniüm meum, &refiigtimn^eum es
derunc in çfca meafel, &inlui meapotaueruntmeaep-1 tu. Deusfem’-eripemeikmanupecçMoris,édÜinajfuççhtrale-
to. Propter hoc fada eft mènfaeorum coram ipfis in la- \ffem.àgmu, . '&mqui. Quoniam tu espatientui me a domine,
queum. Menfam hic fynagogam cànit, ad quam. quâfi |-(bminefiesmead iuuentutemea. Inideonfirma^usfum 'ex vtitfo de,
refédiiri fpiritaliter euntes, laqueum aeternæ mortis in - (ventre matru mea, tuesproteftornieui. 1» te cantdùoiyeafem-
currunt.. Oblcuratos habentes oculos ne videant lumen 1 per , tanquam prodigiumfacttisfum multisfi& tu ad^utprfifortisi
ecclefiæ, dorfum fuuni parietibus yanis incarnant. Et ÏKepléatùrosmeumlaude, vtcantemgiotiamtudm apta-Ateiha-
ideo apponituriniquitas iuper iniquitatem ipforum, quia \ gnitudinemtuam. ^ejfio'fia^meinte^porefene^tû, ctfm.de-,
Scipligéminant iniquitates iuas. Occiderunt Chriftum,1 fccerit virtus rnèdmjfirtUnqmt_ dâx^u.ntinimijdmetiànétosperlècutifunt,
ecclefiamnegant,vocesProp.heta- ! m h i ,& qüt ciiftodiebant animam jfieam confilium fiemunt m
rum euacuant. Et ideo delentur delibro viuentium,& | vnum.,ïfifiènti^heus'^eÜquifieûm'p^fequmm (^totnpipheth-
cum iuftis non fcribuutur, Non habent enim partem cum 1 diteeum , quia^noh efi quienpiat. ficus ne elpngerisp ing». Deits
Abraham, neque cum omnibus iàndis veteris teftamçn-
ti.quiacontemplërunt pauperem in afpeétu,ilium de quo
omnes patres eorum concionati funtî’Pauper, inquit» ego
6c dolens*. Pauper vt nosdiuitesfacere^, doleos venosà
doloribus ætcrniseriperec. Fadus eft hoftia Deo pro no,-
meus in auxilium jpèum refifiey
trahentçs amma^ûedÇftpenantur confttfiohe &pudorp, quiquaxi
runt mala mihi. Ego autem femper fierabp., & aclijciam fitper c-
mnem laudem tua.n.. Os meum anniincnibit w.ftituim inani, to -
ta die falutare tuum. Quoniam noncogtiouiiiteraturam,mtroibo
bis ypacificansinfanguinefuoyfiuequi in terris[uni, fine qui tn\potentiasdômïni, 'dpwme memrabar-wjtyfatuafolm. , Qéits for..
coelis. £c placuic in lacrificio crucis, quafi vitulusnouel:
lus cornua producpns Quorum teftamentorum xfic vngulas
quatuor euangeliorum, quod videntespauperes læ-
cantur. Pauperes Apoftoli, non habentesduastunicas,
nonperam, non pecuniam in zonis lui?. Vnde & Petrus
mendicanti infirme : Argentum&aurum non habeofied quod
habeohoedotibi. In nomine lefiufiurge&ambula. In his operi-
'bus magnificâtùs eft dominusiefus Chriftus in lande,
quod.videntes pauperes gratulantur., quia fie exaudit
pauperes. dominusi vindos fuos non Ipernit. Laudate
cum cceli, quia afeendit, terra quia refurrexit, 6c ma-
ASt6r:t. re quia pedibus illud ambulauit, & Syon quia ædificanit
*Matt lS" eam nonhabentem maculam, neque rugam, 6c ciuitates
4’'| IudæanimæApoftolorum, quæ inhabitantur àChrifto,
6c hæredftatem primatn acquiliuiteas. Semen etiam lèr-.
cuifti me a lupieniuiemed, & vfque nunc pronunciabo niirdbilia
tua, Étvfqiieinferie^am &, fentum,Deus ne. derehnquas me,Donec
anmncumérMfimmtmm>g^aùoniommqiMvenm0ffi^ a ’:
tentuim tuum & iuftitiam tuam Deus vfque in altiftunaqua fectfti
magnaha, DeUsquis ftmilis tibu Quant as ofteiidijtimihi tribula-
tiones militas & malas, & conuerfus viuiftcafti mc,,& deabyftis ttr-
ra iterureduxifii me. Multipltcaftt magnifteentiâm tuam, &cçn-
uerfius cpnfoUtuses me. Nam & ego conjitebprtibnnyafispfalmi
veritatem tuam Deus, pfallam tibi tn cythara fanttus ifrael. Exul-
tabunt labia mea cun cantauero tibi,&^anima mea quam re-.
demifti: Sed & lingud mea meditabitur iuftitiam
tuant, cum confuft&. reueritïftiennt,
qui quarunt malamibu
, Biblioth. Veter.Patr.Tom. $.Pars$.