4&4 J. Valer tant
ï.TimJS.
Matt. 2;.
B
C
D
Matth, ƒ.
damputet. Illius autem thefauros Ernea comédie, qui
vanitati (eruit , öevitam fuam in huius mundi pompa
conftituit. Tinea igitur, dilediffimi,vermiseft inuidiæ
Sc auaritia; ; qui fecreta cordis folus poflidet, foins quæ j
funtinabditisçongeftaeorifumit.Furdm vero diabolum 1
crcdice : qui vt bonis opèribusinfidietur, obiedafæculi
pompa blanditur : & vt hominem ai confortio tegnicceleftis
exçludat, aurum manibus ingerit, argehtum ocu-
lis opponit, gemmas collo infèrit. Ita'fuperbiam nutrit
, & defideria çarnis ftimulo cupiditatis accendit:
quæ il eut feriptura dicit, mergunthominem ininteri-
tum.Nondubio autem illepoenis exonérât pcofundum,
qui thefauro's fuos præmittit ad Coelum,1 Audite quid
Do min us ofFerar. Verute benediftt patris met, pofiidete mc-
eiim regnum prômijfumvobisdconfiitutionemundi. Efuriui, &
i ■ dedijiis tnihi mandai are : fiitiui, & dedifiis mihi bibere : nudus e-
ram, & vejlifiis me. Quis dubitet poft hanevoeem de hoc
fæculo cum tota patrimonij fui pompa migrare?' Stul-
titiae profedo vanitas eft , vitium in elëdione meri-
torum, plus mundum eligere, quàm coelefte regnumj
magis fieculo placere,quàm Chrifto. Si quis itaque vult
locum inuenirein coeleftifede, non d'elinat indigenti-
bus neceflaria miniftrare. Sed forte dicat aliquis tenues
funt facultates meæ : non patiuntufTantas erogationis
expenfàs. Si tibialiquis domum præclaranfhuius tëm-
porariæ poffellionis ofFerret, nonne pretio collaro vn-
dique nummos aggercres j & il forte làcculi tui pondus
non fufficeret, rem tibi neceflàriam mutuata pecunia ,
comparares , donee,ampliata nouo ccfpite poflëfïiô-
negauderes ? EccepofFeluo tibi regni coeleftis ofFertur,
& quidem parua pretij mcrcedc taxata, quæ pollîr et-
iamabillo facile emi, qui nonfolet de paupertate caufa-
ri. Videamus tarnen quid f i t , quod à te pretij nomine
poftulatur,cibus, potus, & veftitus. Ad hæc non inue-
nid cui erogatio non quotidiana fuppetat. Si requiras,.
forte horreis tuis annonæ fpecies exuberat, 8c tiquas vi-
nicellulas anti qui guftusrâma commendat. Quia tibi
prodeft feruarc ifta , fi nefeias lucratiuis ftudere cpm-
mercijs ? Seddicis, pauper fum. Nunquidfub haevo-
ce illis excufàre tepoteris, quibuS pretia fpecierum pro
temporum fterilitate deponis ? Sine caufa exiguitatem
tuæ faëultatis acculas, potes habere quod vendas : non
potes habere quod dones. Ndnfine caufa didum eft,
frange efurienti panem Hum. Ad inhumanos puto perti-
nere iftam fententiam : quorum panes reconditos Sc in-
contaminatos folet caries exefa confumere. Frange ergo
efurienti panem tuum, nepereat,& te a confortio regni
cceleftis excludat. Additad hæc, & domefticos femtnis
tuine dejpexeris. Quifuntdomefticinoftri ? neceflàrio o-
mnes, qui nobis funt nafeendi lege coniundi. Quid eft I
quodinfaciendis eleemofynîs nonçftcuiufquamexci-
pienda perfona, nec habendum eledionis ludicium?
quia res quæ neceffitati feruit, erogationis Prdinem non
requirit. Quid autem tibi eft opus quærere, vtrum Chri-
ftianus an iudæus, vtrum hæreticus an Gentilis,vtrdm
Romanus an Barbants , vtrumlib^ranferuusfitillequi,
poftulat? Vbiincumbir neceffitas, non opus eft vt per- j
fonam difeutias : ne cum indignos mifericordia fegre- !
gas, Deifilium pariter amitras. Vnde autem feirepof-
fiimusjin qua parte,tcrrarumhabitetChriftus ? Vbique
credendus eft elfe, qui totum nofeitur poffidere. Sequitur
fuperiora : Tunc erumpet temporaneum^umen tuum, &
veftimenta tua ante orientur, & praibitte iujlitia , &daritas
Dei circundabitte. Tunc clamabis ad Dominum, & Dominas
exaudiette. Adhuc t eloquente dieet yEcceadfum. Ethocpro-
pter fra&i panis part feu lam, quamplusputasadquifes,
fi maiora præftraueris ? Audite Euangeliftam dicentem,
beatimifencordes, quomam ipfismtferebiturDeus. Multiqui-
dem gradus funemileficordiæ : fed requirendum eft,qui
potimmumexiftant. Priricipatus milêricôrdiæ eft qui-
dem, lapfo manum porrigere,erfanti viam falutis often-
dere, infirmos vifitare, in tribulatione pofito folatijs in-J
hærere,fèd ilia eft præcipueexpe<ftanda mifericordia,e- /
furiëntempafeere j nudum vcftire , captiuum redipiere, !
I ad tempus non habenti ncceffaria commodare. Inucnimus
aliquotiens pr*tcrea multa generè mifericordia;,
quibus fe vulgo ftudia humana commendant : qua; cum
nullumexhibeant milèricordicefru£tuni , mifericordia;
tamen menriunturafFedunl! De his cnim dicit Iacobus
.inepiftolafiia: Sifraterautforornudifint, &indigeantvitlu
quotidtanojicat alujuis veftrumjte in pace,calefictmini&fatu-
ramini3& nondederitiseis qua neccffarta funt corpori,nihi)vobis
proderit, Quis non oderittalc genus mifericordia;, vbi
oris elegautia infirmopictas ptiofablanditür, &infüu-
(ftuofie coelo lachrymx porriguritur ? Quid iuuat al'ic-
numilere:'naufragium,fi negligas corpus expofitgmraut
prodeft animum excruciate dolore aften i vulneris,fi de-
neges po cul um-fan i tatis ? Non pafeunt efurientem blanda
colloquia nec veftiunt alienam nuditateminfru-
(ftuofaconfilia. Qujdiuuatlomentis molftftus palpafi-
fcmendicum, linonrefieiasfamemoriturum ? Quodi-
ftud genus eft mifericordia;, vt hominem velis viuere,&
nolisfti necellitatc feruaTe ? Crudelisêft profedlp pie-
tas, qu£efeit dolerc miferis, &c nefcit lubuemre peritu-
ris. Quid ampliusqu«ritis^diledHfiimi,procrogatiolie
frabti panis? etiamfi non fuiffet vobis cceleftis regni por-
tio repromiffa, fufticere peccatoribus deberet ilia fen-‘
tentia, qua mortalibus fpem futurar falutis, & latitiam
perpetua détulitfecüritaps. Namfi refpiciatisad veftri
laboris fruétus, Sc coeleftis indulgcntiam pietatis,multp
plus recipitisquamdatis.- Eccepro paflu pauperis in E-
uangèlijs ccelorum vobis regnum promitcithrpró ero-.
gationefraólipanis, &hofpitij receptaculo., vcinnda-
tieprporis yeftimento, ppemfuam vobisinuocantibus
per Prophetas Dominus*pollicetur ; in Pfalmisiuftitia
mifericordi* veftrte in fsculum fieculi collocatur. Si
campareir us terrenis cceleftias fatis paruo conftat res
cam pretiofa commèrqiq^aut quanta pars eft eieemoiy-
riae veftra; ad ilia quae videtur rnortalib'us Dominps pra;-
ftitiffe ? Eccenos damus terrena, ille 6celeftia: a jtobis
tem|)oranea ofFeruntur, file fempiterna largitur. Vul-
tis feire quantum diftent a coelcftibus 7dónis veftri ccn-
fus ? In compara'tionc benefidorum', nonefteadem ratio,
diuitias accipere perpetuas, & dare qux erant peri-
tura. Ante omniaillis lachrymis confulèndum eft, quas
nuper furor cruentx hoftilitatis indixit. Nec cnim de-
eft in quo fe operc bona voluntas exei cent. Nam,quod
peius eftmültos videmus de fua , fuorumque redem-
ptione follicitos: quibusmanusporrigendaeft.Seddicis
, pauper fum , nec nos quemquam fuademus dare 1
quod non liabet, fed cuius facultas tarn tenuis.eft, vt
nonpoffitredimere captiuum,faltem illudquod eft minimum
reddat ad pretiumj vtvel paruo nunimo videa-
tur fatisfeciffe mandato.
HOM IL IA V III.
Item de mifericordia.
Vltie caufie,dile<ftiftimi, ex Euangeli-
ea lebtione venientes indiuerfam partem
ani'mumtrahunt , quasifivoftie-,
rimus fub vnius materia; propofi-
tione difpopere ; necefl'e eft vt caufa
caufam impediat, alterius negotij in-
teHeftum alter ex?lu^ac-QH?ndo autem poteft fieri’, vt
non confufione mulcarum reru,m aut dicentis,aut audi-
entis imp eftiaturin gen mm; Inter cetera ergo, diletftilu*
mi, quibus pro mcritisfuis beatitudinisgratiam Euan-
gelifta cómmemorat fuiffe collaram,interim caullm nii-
lericordixapud vos putauimus exponendam? qux quo.-
tidianioperis friuftumrequirit, csteratemporibusluis,
cum vfus fuerit,exlequemur: vt vnaquceqj res cum proprijs
vnibusfixa conftitent, alterius caufiemateriam non'
requirat.Eccé dicit Domiü\is,Beatimifei’icordes,quö?iiaipJis
miferebiturDm. Miror fi pofthane vocem dubitetaliquis
nummu fuu expendere,cü viderit fuftis lupra rcfpódere I
bencficij.Quidaute ^p.deft cogefta auri mafia facculo cu- [
ftodire,cu poflis quotidie öebene f%cere,&expp|g f^pus
lacob. 1,
F
G
o
H
Matth 5.
:îinn
pecuniae rep or ts« ! Biltl quomum iffis mifft n a dumnofa comimpir. Hoc foium fib ih om o re j^
feifurDlw. Gaudete,dilc61:iffimi, &lecucidonate,ictjae n it , quicquid caufa raiferacionis expended!. Namica
ind-iibitanterexpenditc.Q|uisautem non certatim opes Jia J- \ » . ..
fuas largaper mileros erogatione difpenfet, cum multi-
1 plices fru t lu s , & duplicia dona fb intelligat receptu-
cum I Eccc denique beatos -iltos Dominus in hac vita
iudicauit, quibus in futuro mifericordia,m repromifit.
Auditein alio loco Dominum dicentem , Ommpetcnti
te tribue. Noneftotiofum, dile&iifimi, quodorimibus-
petentibus eleemofynam Dominus Hare iubet. Scie-
bat neeeflario aliquotiens inter malos etiam bonoslatere
: atque ideo bonos , malofque commifcuit , ne
cum indignos erogationimiumcauta prkteriret, etiam
dignus imfericordia indonatus abfeederet. Nulla eft
dilcretiopoft.ulantis; nec eft neceffitas exploranda pauperis:
dantis, non accipientis ffuiftus qua;runtur. Non
intereft cui petenti eroges , non enim requirit Dominus
, vtrutii mereatur ille qui poftulat: fed qu*rit quah'-
dicitDominus, Thefauriz,ate vobis tbefauros in coelo,vbi ns-
qtie tinea confumit ,nec fares effodiunt & fur ant ur. Proui-
deanius ergo,, d iledillimi, ne facultates noftras vermis
auaritia; exterminet. Praemittamus .iliac opes no-
ftr^s, vbi nullus fur inmat, nullus infidiator incendat.
Gommendcmus diuitias noftras Domino diccnti, No-
lite vobis thefaurHate tbefauros in terra. Quifquis enim
facultates fuas in opere Dei fid^litererogauerit, in parte
cceli reconditas ac repofitas fub iufto fideiulfore
cuftodit. Nemo fapiensadhiiiusfiEculi ornamentafë-
fpiciat: qua: dum tqmporalitervoluntatibus hominum
feruiünt, animis poflidentis illiidunt. Duofuntgene-
ra diuitiarum. Vnum quod fuadetad mortem ja liu d
quod ducit ad vitam. Diuitiae mortis fjin t ,. incubare
facultatibusalicnis
Ecelef.29,
. & coaceruatam pccuniam infeli-
' ^ - - eium lachrymis comparatam in diem adnumeràrë fietum
præftet quidonat,. Aiidiceadhunclôcura.Apoftû- | culi hærcditatibns profuturam. I l l integrse & incor-
lumdicentpm, jÇuipaitcef*minat,paj-ce&metet. Profedo j ruptædiuitiæ, quibus animæ redimuntur ; quibus pec-
nobis præftamus, quotiefeunque miféris Jubuen imns: cata purgantur. Illius diuitiæ acceptabiles Deo funt,
lucrum-noftrum e f t , noftrarum erogacio facultatum. ctiius largitate pauper alkur,iiudus veftitur, captiuus
Nam g refpicias ati fpem futuræ rembutionis, feenori | xedimdtur', vindus abfoluitur, cceleftis regni hæreditas
compaiatur.Nolo illas diuitias, quæquotidieaug-
tnento fuo famem faciunt-: & in pofterum dignitatis
fuæ flore nud^ta? , amatores fuos efurire patiuritur.
Recurramus dçnique ad feripturas Sc intcrjligccis in
comparatione diuifiariim fub.meliore forte ftarepau-
perieni* In caftigatione enim auaritiæ Dominus quea-
dam diuitem apud inferos Abrahæpâtrinoftrpitafup-
plicafle ad fign ^ , vtmendicum Làzarumin fufilimio-
.ri loco refidentem mitteret, qui refrigeraret-oseius,&
æftuantîa fin labi^ reftingueret. sCui ita traditur fu iffe
refponfum, Fih, recordare quia recepifti bona in vita tua,
& Lazarusfimiliter mala : nunc autem bic confolatur, tu vero
cruciaris. Videtis quod quædam vices ftudiabonorum-
ac malorum hominum manent :,quas Audio miferi-
cordiæ Conuenit præueniri; neinfruduofæ diuitiæ ad-
uerfum fe vltrices criminum flammas accendant ? Pa-
remus itaque nobis, dilediffimi, apud Dominumloti^
ditiir, quicquid clurientibus miniftratu’r : itadicente
P r o I h e ra, Beaties qui intedigitfuper egenum & pauper ein -.indie
mala hberabitcum Dominus. His omnibus fideiufloreft
I C!ju‘iftus3<!|ui dicit,Ego vobis iiicentupluip reddam. In-
j fuper Sc vita xtérna promittiturfimpietati Sc auaritiaeiu-
dicij diftridio referuatur, itaEuangeliftadicente, Cum
venent film bommisinmaieftate fu a , &omnes Angelic urn eo,
tuncfegregabit omnes ab inuicem, oues ddextrir, & hoedos aftni-
firisuheens ill is quia dextris funt, Venicefilij mei pofidete mecum
regnum ccelorum. Efunui,&dediflismiln manducare: fitiui&
dedijiis mibibibére: kojpes eram &cpllegiftis me: nudus er am,
& vejhfiis me'. Dieet illisqui afinifiris Jitnt, Èeceditedmema-
ledicti in ignem aternum. Efuriui, & non dedijiis mibiman-
ducare : fit iu i, non dedifiis mihi bibere. Cogitemus ergo
, dilediffimi, & prouideamus ne nos retribütio iip-
pietatis inueniat. Nam fiputin pafeendis ,' veftiendifque
pauperibus placatur Dominus : ita lacditurin con- ____ ________ ____ _____
terapttlmi&totam: cuitantaeftcura infeliciam, vt ft- cum g rltiz , & viim v its n o t t» munificent» & let
b,i datum iudicet quicquid inopcm aut v e ft it , attt j gitate muiiiatnns, AfFcftuum noftromm.labem apud
Aridité Salomonem dicentem , Fili, benefac
tecum :;concliide eleemofynam in finit pauperis. Quifque er*
go vtilitadbus fuis confulere defiderat, non inuitus
paupereni pafeat. Non deeft autem , in quo quotidic
poliis lucrum facere , fi ad necelfitatem refpicias pau-.
percatis alien». Nam dicit feriptura, Eleemofyna d?fide
peccata purgantur. Ecce. hie ieiunis faucibus paftum re-
quirit : ille rniferabile veftimentum deefle fibi in nudi-
tate teftatur. Satis crudelis eft Sc nimiumdurus^quern
non tangit dplor, cum partem corporis fui aut débilitas,
aut nuditas , aut pauper'tas ftimulat. Parum pro-
fed o fibi prolpicif,- qui non caufæ aliéna; neceifitatis
intendit. Nil tibi profunt diuiriæ tuie , fi diuitiarum
benefieijs non vtaris. Nam pars rrrendicitatiseft, con-
geftam fecreto pecuniam polfidere. Nefcis quod non
rccipit frudum quicunquc ijbn feminat ? iuxta. illam
fententiam, quam fuperiuscommemorauimus^w/»^-*
ce feminat., parce & motet} Hæcèft igitur excrcendæ cul-
tiuæ ratio, vt quanto plus homo feminum terræ commendat
, tant© futiiris meffibus fpes maior adcrefcat.
Qui norjdeminat, otiofis manibus alios metentes fpe-
dat. Namquiinter'ccterosagricolas plus laborauet.it,
pi us repo net. Quandoauccm poteft fieri, y t horrea fua
vacua rcfpiciat, qui fèmina multiplicato iugiter. fulco
terræ,conmvifèrit ? Quid tibf prodeft copgeftis incu-.
bare diuitijs , fi de his nullum lucrum capias ? Videmus
denique frequenter inuejeratam frugum maflam
vetuftate confumi, & vitiata temporibus vinanullisini
pofterum vfibus profuturaiadari. Illudfoiumaliquo*-
.tien.e Domino magis intclligimus profuifle ,.quod re-*
nouandi gratia folet agricola indigentibus eommoda-
Dominum prasmifla fätisfedione purgemus, rcfpici-
entes ad illam própheticam fententiam quae dicit, ^ « i jTfal.iif.
feminantjn lachrymis , in gaudio metent. Si quis ergo con-
feientiäm fuam diligenter interrogat, non otiofis au-
ribns iftä fufeipienda putet» Non enim poteris in illa
die futufi iudicij alircr inuenire refrigerium ,'nifi vul-
nera tüa aut curaueris refedione pauperuni, aut laue-
ris mundatione lachrymariim. Profufius autem ipfi
flete, & facultates veftras flentibus erogäte : vt futu-
ris tempöribus infër ceteros gaudia'Hnetentes fi;ucius
mifcricoraije colligätis.
H OM IL IA IX.
De eadem mifericordia.
Votiefcimque, dilediflimi,cäritatem
veftram pro ftudio religionis admö-
nere opuseft, totiesnobisilla fenten-
tia Eua'ngclicÄ ledionisoccurrit,quiE
futuro iüdicio interborios malofque
difeemit. Quam fi quis neglexerit,lä-
^ëyfifl^P&tetófi qu-isexcolucrit, abundantiffimösla:-
citiae frudusadquirct. itaEuangclifta dicente: Cu vènerit Matf-25-
Dominus inmaiejiatefua, & fegregauerit malos a bonis, dieet d l
iüosqui d dextris funt, Vcnitefioßidete mecum regnum ccelorum.
Efuriui,& dedifiis mihi ntanducare; fitiui, dedifiis mibibibe-
bere. Dieet ér ad illos qui dfiiiifirü fum: Keeedttedme ntalediäi
in ignem &Ternum.Efuriui>&non dedifiis mihi manducarefitiui,
jda'rc. Quicquid autem auaritia feruauent, aut a’ ftas 1 &nondedijiis bibere. Quicunqueergo, dilediffimi, v<
nunia dpcipic, , aut vgtuftas ingrata confumit, aut ti- ftcum ad illud coeleftis regni confortium venire delidi
Bibhotb. Vet.Patr.Tom.5.Pars}. • , Ss j " taE.
- P i
iln
m i