Kóm. ».
B
D
Jîphef. 4.
Cùm érgo imaginém repurgare ftatuiflet,8c carnem im- vtanimatus>vt in corpore tuo quod incorporate eft, in-
mörralirate donare , carnem induit, rem congenerem I habitet.Age verb,fimulne cum omnibus corporis mein*
medicamine congehiti curaturus: fit homo perfedifli- brisporrigituranima,anvnumdumaxatmembrum ammus,
vt hominij quem confirmarat, plenam perfedam-
que falutem afferret. Nam cum generis noftri primor-
diaproprerpeccatumfuilTentprsdamnata 1 altero fuic
opus ahtOre.impeccabili, 8c omnifaris iuftitise perfedo-
rc,cuius beneficio totum corpus cum capite reconcinna-
tumcümhöminibusiterumconiungerctur:quemadmo-
dum in Adamofumus mortüi: fie inChrifto viuamus-.
Potuirenimis, qui confilij fui rationes folo nutu p defic
it , felutemconferre line Incarnatione : fed naturam,
qua; peccati offenfione deieda fuerat ,infeiplo melio-
remluperioremq-, peccato voluit oftendere, quopecca-
tum in carne condemnaret, & iuftitiam fuam in omnes
,propagaret,mOrtifquedominatorem,hoc eft, diabolum
viribus exhauriret,vtetiamloquiturdiuinus Apoftolus:
Nam quod impojsibile erat legt,tn qua infirmabatur percarnem,
Deus filium fuumntittens tnjimilitudinem car 11 is peccati, & de
■ peccatddamnauitpeccatum in carne, vttuftificatiolegisimplere-
■ tur in nobis.Quia ergopueri communkaucrunt carni, & fangui-
nt: &ipfefimi liter par ticipauit etfdetn, vt per mo rtem deftrueret
earn,qui mortis babebat imperium, id eft, diabolum. Neque c-
riim per ambitionem adinimici vindidam fefe compa-
Vauitjqui quod Deus inacccfla, 8c ineScpugnabili virtute
eft: verum vtruinam fibi adferiberet detwetus Adainus,
ad magnum Incarhationis facramentam defeendit car-
nisam'idhcircumfeptus, aepeream cum ijs, qui ex carne
•eonflati fum, conuerlatus eft: vr per quern omnia fa d a
•feint,per eum cumulate conferuencur omnia. Sed forte
dixeritaliqiiis: Quid ergo? patrumac su o ante hocmi-
■ raculum n egleds lunt humans res ? . Nullus dixerim 6
bone:lam ante aprincipioDeus pro genere noftro cu-
Tam gefllt,Sc congi uemem dodrinam dedit.Quod dam
facerët,per vifes creaturas tanquam per monuraenta
qusdam ad inuifem fuam Deitatem viam pandebat. Deinde
per naturae legem boni, malique notionem nobis
-indidit,rationemquc deditfuidominam,aurigandi gi\a-
T'am,& redricem peroptimam. Cum verb maiores noftri
rede .ififtitutis vterentur non rede (nam'ereatarum rerum
pulchritudinem admirati,crearoris-honore poftpo-
fito,feruieruHtcrearurapotius,quamcreatori, & veria naturs
lege adnequitiam naturs diflentaneam conuerfi funr)
dac leges feriptas vers Dei cognitionis magiftras , Sc au-
tores v its ex virtute agends. Adhsc Iudices',R.eges,Pro-
■ phetaSjSacerdotes adprogreflionem v its melioris. Vc-
•rüm nihilominus sgrotabant hominum anims, dam
•magnusille medicusperegrinabundusadueniretè virgi-
ueo emicans thalamo. Ad hanc orationispartem ajJpul-
ius ,& a d miraculi magnitudinem refpeétans pyrsaami-
latione mutus fum, & elinguis : neque emm verbis res
Cxsquare pollum, Qupmodo inopinatb concclebrabo
inopinamillam Incarnationisgradam? quibuslaudibus
afficiam fontem caritatis? qtfomodo prbfufs caritatis in
"homines flumen prsdicabb ? quomodo virgineum pela-
gus audens tentabo, 8cmagnimyfterijfcrutabor altitu-
dinera.nifi me vt inexpertum vrinatorem,o Deipara,do -
ceas veterem boininemiquicorrumpitur fecundum defidena error
is,deponent nifi mentis os mifericordia eompleas, quo
tui partus fundum peruadat,vt tus miferationisluce cir-
cumfulgens in te veritads margaritum deprehendam.
Subuenta, vt veritatemconfequar, vtate dodus eloqui
valeam: non quomodo Incarnatum Verbum pepereris,
namlupra lumen meum eft partitudinis tus ratio: fed
quod mater effeda virgo quoque permanferis,ficut qui
ex tc partus eft, homo verusfuit, & vèrèmalit Deus,eor-
•rigehsopusmanuum fuarum. Ipfeenimeft, qui princi-
pio hominem efformauit,. qui nouiilimis diebus per fe
ieformauit, qui capto luto Adamumde terra congluti-
•nauic,^ fiio afflatu animauit. V er um non illi modum fu?
fiódonis oftéditoccupans curiofam eius audaciam com-
pefeere, quoignorans lud* animsque Compofitionem,
neque fcrutetur,vt Deusi& caro in vnum coiueEint, tan-
tumnon fic affacus: ne in eslum fuftoili audeas,cum de
folo:petitus fis. Nofce teipfum, vtfidus fis,vt förmatüs, I
bit,atqueperficit ? Si porrigitur,multuminde abfuidi,
corporum enim proprium eft porrigi, aoimam autem
corporis expertem omnes nouimus : ft verb contrahi-
tiut. hoc altero abfurdius: neque enim duntaxatid*
quod fine corpore eft, corpus efle comperietur, liquidem
in aliquam partem corporis contrahitur: led & re-
liqua membra mortua videre erit viuifico deftituta Ipi^
ritu. Vides vtconq>rehendi nequeat horum eompre-
henfio ? quomodo igitur adfequeris, q u s lupra te ? Si
namquemiortus rationemcaperes,squius meam Iciu-
tareris lncarnationem, vel potius tcmerc tunc a te ici
quoque fiat: interminata liquidemdiftantia Deum inter,,
Sc homines. Quod fi ma tibi incognita : quid ea
facies, quslupra te ? T andern fapiant,qui delpiciunt,&
a Iudaica ablcedant inlänia $ qui adlerunt impolfibile
abfque viri locietate mWierem eniti ? Vtuim enimil-
lis minus recqji pofle videtur e mulicre progigni, an .e
terrafingi ? virginem vterum ferre, an terrain .animafi,
videre, tari, audire, quodcunque vifum fuerit, facere ?
LimumDeusolim cepitj&hominem finxit: limuni rc-
cepitexvirgine (carnem, qu s ex ea,loquor) Scpro fua
piudenna libi affingens homo fadus eft. Qupmodo
qui primum credunt,fecundo obioquuncut? Ac ineo
quidemDei conteftantur omnipotentiam, in hoc verb
nihil ei dant fycophants poteftatis. ipfe enim eft ,qui
& illud arte elaborauit.Schoeinnouauit. Quamobrem
Deo nihil impoilibile pronun tietur: nam vbiopusmo-
litur, impolfibile Deus demolitur. At neque cordatis
veritatis arbitris qiudquam in humana natura foedum
eft. Totum enim corpus noftrum inftar inftrumenti nihil
fuopte motu nouit agerc, led noftris voluntatibus
lubferuit: quandoquidem per ipfurn anima velut mu-
ficus aut virtutis concentum efficit, aut improbitatis tu-
multumciet. Nemo igitur humanum corpos turpe exi-
ftimet, aut velut äDeo alienum caliimnietur: neque e-
nimfidioprobrolaeftjled actio damnatoria : non enim
peccant o culi, non manus, non partium aliarum vlla,
fed qui male manu,oculo,alii Ique membrisvtitur. Qua-
rc omnium conditor, Sc Dominusexvirgine&Deipara
natus in humans naturs communicationem vettit: c.ar-
nem enim verb animatam geftauit, nihil verb inique
gefiit: peccatumenim non fecit,nccimientits eft dolus inore eius.
O äluum lan&äjD.eiquereceptricemÜnqua diftuptum
eft peccati Chyrographum,in quaDeusfadus eft homo,
permanens Deus, & geftari vtero fuftinuit, & ad noftrs
generätionis humilitatem le deiecit •, non exinanito
glorispatrits finu , quo maternos amplexus oppleret.
Non enim in ea,qus fponte agenda fulcipit, fele parti-
turDeus: quin potius manens in omnibus indiuifiis falutem
mundo.confert. Equidem Gabriel non fine e sli
defertionc venit ad virginem Dei matrem : at Dei Verbum
omnia complens , dumin ipfa incarnatur, ccelefti
adoratione non carets Vt enim verbum charts inlcri-
ptum,fn charta totum ineft, & totum in mente generaq-
tc,& totum in legcntibus:fic Deus Verbum,melius etia,
quodipii Verbo cognitiflimum eft.totus proprio corpore,
& totusin Deoj&'Patre, ScimplenS e slum, & terrain
ambiensj&creatacontredans omnia. Qujs modeftiam
Deo obiedabit ? quis lulceptam noftro nomine mendi-
citatem,per quam csleftem regiam & diuitias parare licet,
illiprobro vertet? Quidaiunt,quifuperftitiofiireli-
gione \abora.f\tcs, trepidant timore,vbi no eft timer, nc quid, f-‘A’ 13'
quod opijjjantur,Deus patiatur,cum palfiones hominum
fine palfione medicatur , ac ideo credere refugiunt Dei
iocarnatigenerationcmventnmulieris efie cocreditam?
Hoc Deo honorificentius, hoc modomagisimpatibilis
demoftratur,quod Sc patibili celacus fit corpore, Sc quod
diuinitatis-impatibilitacem oftendat-Sienimfolis huius,
cum fordefttia feetentiaque loca contingit^ nulliusin-
quinamenti contagioncpuritas inficitur: quomodo non
magis lol iuftiris in inditam alfulgens virginem, Sc ea
per landum :COrpus deli bans impatibflis in ipfb
__ ________ _ perftitit,
9 t t . I.
H
Oratio X X X I X . 4 6 $
A perftititjVtDco dignum eft ? Namperditisfunditusho- trej ex Deo Pâtre fine matre, ex te matre fine pâtre. Qua
minibus nullaque fadalalutis Ipereliqua, peregfinatio cum audïffetyturbataeft infermoneeius, hoc eft, fuper dido
Dei à Prophetis nobis prsnûciata fuit, necelfaria,vt llaia taminopinaco. Gabriel autem ne inopiolàeonfilij perƒ
»><$• loquentem-ftudire eft:Eae Virgo conctpièt,&parietfilium,& turbaretur,oratione confolatoriaignorantiam anteuerut
vocabitur nomen eius Emmanuel,quod interpretatur, Nobifeum tiCamoliri, 8c inquit : Nc time as Maria ; eorum enim timor
c.9 DtfHi.Rurfus: P ar nidus natus eft nobis,& filius da tus eft nobis, & eft , qui quid offenderunt : tu verbgratiam inuenifttapud
fallus eftprincipatusfuper humerum eius, Sc cçtera,dum fequa- Deum.Deinde cômmonftrans gratiam,qus fuprà omnem
tut,Paterfuturtfeculi.Et alibi idem ille rurfus futuram alie- gratiam cft,pergitloqui : Ecceconcipies in vtero, & panesfilinarum
gentium in Chrifto focietatem aninio prscipiens um:& vocabis nomen emlefum-,bic erit mqgnus,&filius altißimi
fie effatur:T«wc habitabit lupus cum agno, & pardus cumhoedo vocabitur. Et dabït illi Dominus Deus federn Dauidpatr is eins-, &
tfcM accubabit,vitulus,&leo,&ouisfimulmorabuntur.ltecain:Ecce regnabitindomo lacob in aternum,®ni eius non erit finies.Di*
Deus veniet,&faluabitnos:tuncaperientur oculi coecorum,&au- cit autem Maria ad Angeltim: Quomodo mihifiet iftud,quoniam
resfurdorumpacebunt; tunc [hhetficut ceruus, clan dus,& aperta virum non cognofco.Nulla àbfque viri opera,inquit, conceeritliugua
mutoruin,Afi.dhrb éft Sc Ieremiam apud Baruchu ptusinmulieribus ratio explorata eft: cum verb puritan
vociferantem : Hie eft Deus nofter, & non sftimabitur alius ad- ftudensnihil tale fim expcrta,qui poteft id fieri’ lnopinauerfuseum.
Hie adinuenlt omnem viam difeiplina, értradiditil- bilis mus nuncius sgrb credi poteft. Qupmodo abfque
lam lacobpuero ftuo, &lfraeldileïïo fuo. Pofthaç autem in terris fatufrudum ptoducam? quomodo virgofilium generavifuseft,&
cum hommibusconuerfatus e/î.Michsas quoq; h sc bo?Iuftapoftulas,inquit, Archangelus,veniamhabeo,ac
loquitur: Et tu B et b leem Epbrata,paruulaes inmillibusluda.Ex refpondeo partim teftirfionio partum adftruens, partim ?
r , te enim egredietur qui fit dominât or in Ifrael : & egrefftseiusab iph modo cedens.Qupd igitur nolfe me fas eft, eiulmodi
initio à diebus aternitatis.Vtxtei hos Zacharias : Lauda,& U- elt.N on ex viri fatu eric hicconceptus : fed Spiritus land!
tarefilia S ion : quia ecce ego venio,&habkabo in medio tui,dicit aduentus,Sc virtutis altiflimi obumbratio eamperficiet.
Dominas. Et applicabuntur gentes mulu ad Dominum in ilia die, Cur ergo naturs legem eius obijeis autori ? nunquid abfi
(freruntmihi inpopulum.Di uinus quoqueDanielfomnium que eius virture poteft latorem tuum fulcipere? nunquid
Nabuchodonoforis enuncians fie generationem, qu s ex vterus tibi coel'o patentior? nunquid mundum, cui ip fum
Bttu 2. Virginerefert: Et videbamita,donee abfcijfus eft lapis demotefi- vt capiant,ingenitum non eft.magnitudine fuperas? Viciri
B ne mnntbm, &percufiitftatuam .Et poft pauca:L<*/># autem,qui hus eft auxiliator, Virtusaltißimiobumbrabit riRNam fi tapereufferatftatuam
,facius eft monsmagnus, &impleuit vniuer- lisvirtus tenonobumbrabit, eumcapere, quicapinon
fam,terrain. T um his intei pietationem lomnij inducit : In- poteft, minime poçeris : nifi ipfe partus ad propriam pardiebus
autem regnorum illorum fufcitabitDeus call regnum,quod tionem conférât operam,limus luum fidorem ferre non
in aternum non difiipabitur,®num eius alteripopulo non tra- poteft. Item quia dixifti : Qupmodo line fatu firudu pro- n detur.coniminuet autem, &confumetvniuerfaregnabac,&ipfum ducam? hocanimo combibe,quomiraculocrcdas.M 1 Qupftabitinaternutn.
Acrurfumidem : Adjpiciebaminvifioneno- modo in primarnundi conditionelineleminetellusfruttis,&
ecce cum imbibas coeli qfiafifiliusbominis veniebat,&vfquc dum effrucicata eft ? quiilïïfrudifiçandivimindidit,ad
ad antiquum dierum peruentt, &in confpeclu eius obtulerunt eum. frudumedendum vterum tuumpromouebit. Ad illam
Et dédit eipoteftatem,&honor eut,®nunr} &omnes populi,tri- didum c(l:Germinet terra herb am virentem ; Deiqueimpe- Gtn.'t.
bus,& linguaipfiferaient. Poteftaseius,potcfiasatcrna, quanon rium rerum cratexortus, 8c omnigenisfrudibus omnia
r m auferetur : & regnum eius quod non corrumpetur. Sophonias perornauitjAd te \ct6:Spiritus saäusfuperuenietin te,&virc.
1.
autemdicit: HorribilisDominusfupereos, & attenuauitomnes tus altißimi obumbrabit tibi.ldeotfe, quod ex tenafcetur,fanttum
’ deosterra:&adorabunteum vind&loco Jîw. Acprætefhos om- vocabitur Eilius Dei. Incurrens in Angeli lententiam virgo
nesjvelpotiusantehosomnesidemvates, idemrexDa- aiv.EcceancHlaDominiftatmihifecudum verbum tuum. Acdeuid
clamaüit: Defcendetfiçutpluuia in vellus :& ftcutftiiltcidia inde , q u s ad conceptual Domini faciebantper vterum
ftillantiafuper terra: & dominabitur dmari vfqueadmare-, & a virgineumperficiebantur.Qugoratioimperuium conceflumine
vfque ad terminosôrbis remmow,Et poft alia : Sit nome ptionis,qus fine viro contigit.pelag9 ingredi valeac? Qp.,ç
eiusbenediclumin fecula-,antefolem pérmanèt nomen eius ; &be- mens tarn pura,tam perlpicax, q u s inuilibiliaifta cbtem-.
nedicenturinipfo omnes tribus terra, omnesgentes beatificabunt pletur?Et h sc hpmana voce maiora funt:aCrèueradiuihi
««».Quid verb necelïeeftquscunqueà Prophetis dida, cüiulHàm afflatus vlçro aperièntis harfi qiisftionum exiqui
prsientiam Chrifti ex.Dciparanati prslocutifunt,in tum.Qupmodo natura Verbi,quç nullius opera fada eft,
mediüadducere: Q u s igitur lingua tamvocalis,quspro nec mente capi poteft, qusque cum nulla creaturà comeius
dignitatehymnosperfonet? Siquidempereambo- munieâri poteftjin quamCherubini,etfi reliquos ordines
nis magnis affedi fumus. Quo laudum flore debitamilli fuperemineant, oculos defigere non audent, quomodo
pledemus coronam ? Ex ipla enim flos Iefle germinauit hçc cum infirma,Scterreftri humanicatis natiura lubèns in
genufque noftrum gloria,8c honore coroniuit. Q u sd i- communionem venit?Et fuitmyfterium,quodin hodiergnalàtisin
earn munera côfc'remus,cum infra eius digni- num vfque diem my fterium pfermanet, nec vnquam nay-
D tatemfint mundana omniàîNam fi de alijs Tandis Paulus fterium non erit. T une vidit creatura, quod ante viderat
Ä<ir.u. . adferir, Ouïbus dignus nonerat mundus:q\iid dicemus deDei- nunquam,filium genitricis eflepatrenv, infamem state
para,qus tantofupràomnes martyres exlplenduit,quan- , matrem fuperare,-infamem sternitate antiquiorem. Nec H
to ftellas præfulgurat fol ? O virginitas,per quam Angeli enim fuit nudus homo,qui genitus; fed Deys Verbüfn ei.
humanam gentem pridem auerlati,iure meritoque gefti- virgine incarnatum, carne cadem mecum natura fibi dirunt
ad hominum leruitium deftinari,Schilaratur Gabriel cumieda,vt fimili fimile faluaret.Nam fi alcerius naturs,
diuini concepcus nuncio fibi creditoiQuare agaudio,8c quam ego, corpus habuiflet,fi mes carnisparcicepsriori
gratia faluationem axi^ïc&im'.Aue gratia plena, Dominus te- fuiflet,mihi vitamnon efler élargi tus : nifi meämmettdicum.
Auegratia plena : IstoS fume vultus:Ex te enim omniu caffetnaturam , ego règno Dei opulentus hon eflemi *
gaudium nafcetur,quifolutO mortis imperio,dataque 0- Proceflitigitur Emmanuelin mundum vetus opusluum,
mnibusrelùrrédionis fpequietem afteret ab inuetCrata puer quidepi recens apparens, fed ante sternitatem
exCecta.üone.Auegratiaplena, auc florétilfimevirginitatis Deus : in prslcpi recliriatüs , Sc d'merforio exclulus,
^»aradile,iri quo lignum vits fatum producetfriidits oms cum sterna habitaeula prsparaflet : in Ipelso abienibusfalutates.
Sccxquoeuangeliôrumfoni in quatuor duSjScftellamanifeftus : à magis muneribus exceptus,
dra fedus mil'erationum flumina credentibus diducet: Sc pretium pro peccatis exfoluens : à Simeone in vlnis
Aue gratia plena, Dei hôminumquelêqueftraconftittirà,vt geftatus, & diuins poreftatis ambitu cunda compleinimicitiarumparietesmtergerini
conuellantui'j Sc c sle-’ dchs : i paftoribus infànsvifus » Sc ab Angelorum exer-
J ftia,terrenaque in vnum coëant.Dominus tecum: quia tem- cituproDeoagnitüs j quieiusinccelogloriam , interrä
1 plum exiftis verb Deo dignum caftitatis aromatibus bene pacem,inter homines bonàm voluntatem concinebant.
odoratum:magnus te inhabitabic pontifex , qui lecun- Q u s omnia landa Domini totius vrtiuerfi mater, ac verb
I dumordinem Mclchiledechis line matre eft , ac fincpa*. Deiparain (ordeconferens, vti feriptum eft, rerum admira- Luc. t.
OS, 4 bilium