
6SS
mimrauit ? Quamobrcm nimis inconfu! te fcrtur in editio-
liibus V i g i x. i y S fcriptor hic vnusidemque eflè cum
Martyre* cum centum p.ropè diftentannïs. Martytqua-
dringentciim© Domini anno Confulatu.Stiliconis-iub
Horrbrio lmp. ponitu* çoronatus ; Scrip cor verô fub
Anafta(io& Zenonc impp. vttumque tamen Tridenti-
num. fuiflè .Epilcop.' Fuerc autem plures eiufdem no-
minis Vigilij Epifcopi. Conciliocnim Agathenfi in Gallia
celebratb.fub ConiulauiMeflallæ an.Do'm.quingen-
to(imoiè-xtOiCodemq;tcmporeSVigiliusEpif.BHxiaftu?
floruit, qui poftS.Philaftrium S. Ambrofij æqualcm ordi-
ne fe.ptimus numeratur Epilèopus. Quprü tempore illas
dgîtatàscflecontentidnes deTïinitate,inEccleiia, certü
ciEMeminic 6c Gafliodorus V igilij Africani Epifcopi,in-
'tcrïc^ieiîafticosîcriptoresclarica.c^de Inftit.Diuin.Le-
ïtionùunVigiliusitettialius Diaconùs^quemtraditGçn“
hadh]S'^a.5i.(“cripfliïeE^«/rtfMo«4c/jor«v& çx ilk> Tri the.
Quis autem horum hæc lcripferit non audeo affirmare.
Nam Gcnnadius c.jp.&Hdnorius Anguftodüneniis ,cü
aguntde VigilioTridentinojqiu adS.SimpIicianum, de
martyribusiilis crib, libcll-um côicripfit,recenlèntq; eius
fcriptajnullam prorfus faciunt mentioriem,de libris conter
a E u ty c lien fcri.p ci s, p o nü c q- inter fcriptores fiib Horao-
rio Imp.claroSj'etiam anteS.Auguftinum.Hæclere Barb-
:ntusCommèn.inMattyl'ologiuînRom.diez^.Iunij,qui
• &tom.4.&j.Annalium Ecclefiafticorumin S.Athanafij
rebus geftis dijpatanonem inter Sabellitm,Fotuiuni, Arium,&
Athariajifttn, non elle Athanalij eenjùit,nunc Vigil ijeflc^
conftatintcçcruditOseius qui contraEutychen iibrdsy.
fcripferit,6v:Epifc.T lidentumsfuifle-credatur.
~&X kO B. C A R P IN A LE B E L J, A RMI N O
Lib.de Scnptorib. Ecclef.in Athanasij
Operibus.
Dïfputatio cùm ÀrioLaôdiceæ habita ,-no potefteflè
Athanasijverailifpütario.Dieituremm habita atino
fccuitdoConftàntij, & tamen introducimr Athanafius
DiaconusdiiputanscumÀripprefbytcrOjatex liiftoricis
confiât Achamilïum fa6hun eflèEpifcopum Àlexandri-
.‘num anno à i. Conftantîni Magni: Præterea Arius obijt
"morte turpiflimaanno 31. Conftantij ommum confenfu,
*quomodo ergo' dïfputaturus àdducitur ann© fecundo
-Conftantini.E)eniq; in hacdifputatione mentiofitFotini'
h æretici ,qualkïb t p fo Arius bærefesdidicHTet.Et Çotinus
pofteriorArio Hiit, vrex S.HierOnym©colligitur'lib.de
Script.Ecelef.Deniq- videtur ornîlin o hçediiputatro dia-
'logus ilîe efle,quem a te ftriptum fuifle Vïg il iv s Epifc.
•T ridentinuis ceftaturliB. v.cohtr^Entychem.
" •‘EX ÀPPARÂTV S À C RO P.ANTONIÏ
Pofeuini InŸigilio.
Vigilij epfftola,qü;t-fertur elfe feriptaad Theodoram
Auguftam S p i b us.no minibus (pUria, nônautefe-
tus'Vigilij quifquis'ii-le fuerit. qùod docetBaroninsfom.
7 .Anna'liüm -Ecelef.ad aiï.Dom.53 S'fSiluerij autemPapæ.
•lècundum.Suppbiitaexillimiiturab aliquo Eutychiahb.
'ébqj'fub imperio, '& nomine Vigilij ab hsereticis feriptas
’fuifle litteras ibidem Card.docet,&a6ta Synodi fexta fe-
•jflione a6t.y. (lom.T. Conciiiorum) teftantui.
'Ex înd. RottiânjxpUrgatotio, Magijtrifacri
PalatijM Vigilium. - -
CÊrtiflimumeftS.,Vigilrâm'Epircopum T ridétinum,
S: marty rem,qui inter Sanebos reîatus eft in Roma-
•no^Martyrologioa.^.Iunij,vixifle temporib'usS.Ambro-
lïj èeS-Simpliciaqi Epifçopornm Mediolanenflum,& té-
pofaArchadijj'&Honorij nouexceilîlïe ; nam eius a61a g
Churreriq.editadiièrte affirmant fanâos marty rèsAnau^
■ nenfes,Sitin^im,Martyrium,&AlexandrumVigiiij tem-
Porc piflbs.& Gen nadius de vi ris ill uftribus c.$ y.aitVigi- .
Iiutn icripCfle libellum, & epi-ftolam çontinentemgefta j
i'uiremporisapudbarbarosmartyrura^xf^f^ipfaEpijl.Vi- :
gïiijEpijèfipftridenmi-apudLïppon\ahumtom^:&Suriümtom'. :
ï.ip.Maij.in qua breuiter exponitur martyrium prçdi6bo-
rum Marty rum Anaunenjfmm ; & ipfe fans in eadem epi-
ftolaindicatjfuo tempore il 1 os conlummaflc martyriumj
• Conft^taurcmMartyres Anauncnfes tempore Honorij
Impcratoris occubui iVe^tpalam affirmatRomanum Marty-
wlogiutn iy.Maij,& S.Augufiintucpifl.ifî. S.Gaudentiusferm.
dedicat.Bafiliu diätt, Concilium San'äorum, & Paulinus in vita
S.Ätnbrosij.Aûa:lànblorumMartyrum apud Mombritium
conflgnanteorundemnooijecert/imen, primo Stilicho-
nis eonfulatu,qui (ecundum veriorem chronologiamin-
cidit in annum Domini 40 0.& Honorij YI1:
His acce’dit, quod Vfuardus in fuo Martyrologio feri-
bitS. Vigilium Trident.Epifc.paflum fubStilichone
fule,Ôdinondeprimo,(èddelecundoStilichouiscDnfu-.
latuid capiendum,inci,trfitisin Ann. Chrifci 40j. & Honorij
Il.Iüfupèrtempori quo que con gruit,quod Gcnna-
dius eàm epiîlo^mde ncccMartyrum Anaunéfium à Vi-
gilio Epifcopo Tridentinoconfcriptam refcrtadSimpli-
cianum,quem fuifle celebremillumS.SimplicianumMe~
diolanenlem Epifcopum,optimis conicbluris viri eruditi
affirmant.Sicuci quoqj hune eundçmfuifle V igilium, ad
<juem S.Ambroii us lib^3.epiftâa4.deinftitucionc Epifcopi
ègregie refcriplit,æqué do6H confentiunt. Cum igitur
ex his omnibus luculentiffime demonftretur tepora Honorij
IniperatoriSjhaud fu p e r a fle ,S. Vi gi li u mE pi feop u m
Tridentinum, & Martyrciq, qu^obfecrofloruiflepotuit
.tempore Anafla/ij Imperato r i ^ qui'I'mpe r i u m e x o r fus e®
circaannüSalutis-4C)o.iuxtavewores faftos?autquomo-
do contraEutychen feribere quiuit.qui impiam hærefim
propalarecoepit circa extremum Theodohj iuniofrs imperium,
ad ànnôs iuxta certiorem chronplogiam^funda-
tæ Redenq>tionis448. cum.quandoS.Vigilius obijt, ne
dû Eutychecis, feçl neque Neftorij exûrfalruerat hærefis?
Nimium plane pcrfpicuumvideturpftenfum, Au6borem
-horumlibrorum contraEutychencfle-nonpofle S.illum
Vigilium T ridentinum Epifçopum,& Märtyrern,de quo
-diximusjQaun Gen nadius,Honorjus',&alij,cum percen-
I fent feripta Vigilij Tridentini huuisaduerlus Eutychen
oommeiitarij nullam mentionem.facjunt.
Equidem feriptorhuiusaduerfus Eu ty ehe nOpëris, videtur
.clamifle fub Imperio Z'enonis,&: Anaftafij quand©
aduèrfus Côcilium Ghalcçd©nenfe, & epiftolâS.Leonis
- ad Flâuiànum grauillimæ concitafæ fiintLturb^^f^apparet
exfinelibri $.&-.initio quintï. Quod fl quis aflerat alium Vigilium
Epifcopum Tridentinum,&.Martyrem diuerfum^
abillo fuperioiijVixifle fubÄnaftafio,qüicÖtraEutychen
lcripfer.it,vtmanifcftè refelli non poterit,cumi,d non fit
fabtuxn împoflibile,v& lape coutigerit in eadem Ecclefia
>dmeifîs temp011bps plujres eiufdë nominis extitiflè Epi- ;
fcoposiitanullocefto Au6 1 ore,autprobabili coniedtura
■ idaftrui queat.
Quærendus igitur alius Vigilius, Crfl hid contra Eutychen
commentarius tribuipoflît; & veto multos licetre-
per-ire Vigiltos-, qui intra centenariumannoruin à morte
S. V igilij T rideptini Epi fcqpi,&Marty ris, vclpaulopeflt
vixerintj&aduerfus Eutyçhen fcribere redbèpotuerint;
In conciliqAgathenfiin Gallia flib confulatuMeflalæ an.
Dom.jcxj. celcbrato fubfcriptüs habetur qüidaVigilius
Epifeopus.GircitereademtemporavixifleS.VigiliumEpifeopum
Brixianum, feptimumàS.Philaftir'io, eiufdem
■ fedis Ant-iftke,compertumhabet.ur, de qubagitRoma-
nura Martylogium îô.Septembr. Meminitôc Cafflodor.
lib.i.Diuinar.leâr.ca.p.cuiufdam Vigilij AfricaniEpifcO-
pi^qui comme ntar ia in Apocal y pfi m ediderit:fed & Gen-
nadiüs cap.ij.refers Vigilium quendam Diaconum corn»
pofuifleRegulasMonachorum. An veiôalicui ex iftis,
velpotiùs altericuiuis Vigilio hoc opus contra Eutychen
adlcribendum fit,haudpoteft certè ftatui.Hæcjgitur hoc
I loop oportunè adnocata jfunto, qui vberiora de his
cugityadeattom.f.Annal.EccleßÄfl. Ann. Cbrifei
400 .& notas adkom.Mjtrtyrolog.16.
lunij, v b i o m n i a i fta/u m m a
cura élu eidàntur, I g i
g . c ;
G . C .
D E B. V I G / X / f | | G R I P T I S .
Uthana
bfalfp
pilript’
fVt&Pi
I Iura cou
incbac, .4
ib.y.ad-
lius Eu
dien. }
Soxjlf
■ c *(>.£&
4,
EtcL Hiß.
V m nupet B.Vigiuvm tduejfus Eutv
chcale^endo ad quin turn libruvcntim
eHe&in quo fubinitium h.^cvsrba
cohmicnim,Et quatujuitm de conctliorum
diiiirfisfan(liombut& nominu rtltgioftad-
______ dititmuiutibmplmifimim iji Uni, quos
i duerfo'sabefoum,i<>tinu&J'™mfubMmintAtbM*sijMnmum
fotiavcd^unnduda^dfcripjitnm. Hislcblisacteriu? lubuiti ,
c imeu or^tionem bis tctve legendo ropdtij :quod cuht ret.
iUtitnmihivifus eil auSoi cum libmm quafi dlg.co de-
monfttare. qui Tub Atjtatiasij'Uomine ofenbuS Athanaiq
lwidlenus, qu^mquam rrfiatildfe & hopAfcftus atq; adeo
doprauatus, tofettuslegitur, id quod mccum omnes, qui
abquan^neufe mcif8tfht,Sha:c mijfifepba conmlcri
»t(modocof!imunifcnfufintpraditi)iudieabunc.Eum
(aiiucuiualiquandplegiflem,facile quidemfuitammaduectere,
non cilefllum magni illius Scmcomparabilis Afl?
iiHrfJ»;cumiJecftylus congmetet.nectemporumrano
vlio modo cpnuenirec : riamconftat Anj tnortem Con- 1
ftantij imperium ahteCeififle, fubfluo.harc difputatio ra-
ifetinducitut Magisaucempotferioris ajtatisLatimab-
cuiushominisRufiiiumdecuti, (qui Anjyltamvfquead.
ConftahnjimpeciufalfoproduxitJeirovidebatur.RuifumcUmiMKlegendum
grauis alicums&nequemdo-
a i neque lbaionemdighieileappaiuL-ct.fummoperega-^
uifus fuinsquod eius auaorern agnolcere; eique ami 11am
■ propemodum & abeno domino'flciiptam poflefljoncm
poll loneimiccmpus lellicucre 1 i c vie fit - Cur a ute m ane-
mineidance hoc obferaatuinfirpncauflaeffe puto,qUo,d
invuluarisihanu(cuptis,tutypisexpreluscxeinplanbu!i,
tOiaeaqus cumiabellio & Foriho, habltaeftaltetoatio
lit pia;tei'nlll> tmnmode a'ucem ltimpusliofeas mauufenptum
exemplavyenerut,quod prater AEtianallj ScAlii
etiam Sabellij#Focininegolium aliquOPpaglnis m * js
prstenniiruro.,,conrinebai.Quai-eomnisdubitandicaufafemelablatavidebaEurueftabattatiunfcrupulusvnus.
diumadiicrûis Ambroflumpoft eius mortem feripfifle» I
lèqile Palladio cideih libello vno re£pondi(Tc comme"
morat,quæ fane Athanafio mmimè cohucniunt, cum is
vita priits exceflerit.qu^m Anibrofliis cpifcopatum inie-
rit.Illiid tarnencertum eft, huncaudloremquamuisdi-
6tionc,fi fupeiioravel præfentiatemporarefpiciaSjàlpc-
rîorem paulo & impolitibrem, tamen eloquentiægenus
quod tuncinvfucrat,vctbisillud quidem nonnunquaVn
u>rdidius&putiditis,compofitionis tamen elegantia 5c
numerprumvemiftate non pen'itus afoernandum féliciter
l
quqdfe/lfEajnQnblEHmlcEipltfl^igiliEis'airetac.fedfie-.
EipoEcftvEinduos aliquandoUbros hpc opufculumdiuilumfueEiEjaEqueabaltetiusdieidilpbEatione,
(quasaii
nonnullls exejnplaEibus.diuifEin collaoata eftO.alEeEius
libEi iniEium extiEeEit.ac poftea dlibEarijs Eanquam vnlus
lib ri IcEipcioconEinuaEaiiE.CeEEe qui rfdHer/wfEwfycle« extant
libri quinq-,, fi fingulj cu alteta buiusqpufculipaEte
hEue.vnius vel'altetius dietdiiputationem contmet, con-
fcrantUE.bteuiotesappaEebuht: Accfcdithis,mquo non
leue momentum eft. quodtanrafitftyll conuenientia
& fimili tudo.vt non ouurti oup ffmilius repenatUE. Qusi-
reampliushacde teEton tpliauteft antbigendilocus.Vi-
deoautemhuncy(ji/»»B. quamuis feiMffijinAni&Atlianaftipbrfonis.
quosfieEippteftvtRufiuumlecutusttiinui'inConlfantij
ccmpoEatnci4 iire exiftimans.de'coEum
tempoEisrbtenuiBb.piltaUeEit.(Natri;quamuispE«teESc-
dulium. Soccaces-KSozomeiiusalteEius culufdam Au|
raemincrint, apparet tamen totam oratiotiemadnptum
ilium&ceiebtemAEiumhxtefi5 illiusauaoEemtefetEi.|l
Atqueidcmm Fotini petfonafieEipotuit. qutfuamim-
petante Couftatjf ioSinnij Illytiae.cuius cmitans Eplfco-
puseEat,h*Eefimexeitauit. InSabellio tamen tationem
terdpoEninminipidobfcEuaft'e , aduetfusquernDioiw-
ftum CoEinthioEU Epiicopum, (qui Stepham & Cyppani
«ate fuit J EufebiUs fetipfiffe teftamE, nonagint^cltcitetanniil'anteConftaritij
iiiipetlum. Qtoteneceflum
etit V t in Sabeltio SnbellianuS sliquis intelhgatUE , aut
tempotis tationetn in hoc vnPab to negleSam eflefa-
. teamuE.SedappaECtalibiquoque'auaotetniiunc decoriperfon
« (quamuis citravllamfidei fansque dodtrinae
iaduram) minus obferuantem fuifle , cum videlicet ex
perfona Athanafl j B. Ambrofij merrimentacPalladijm
Aquilegienfi fynodo Arianifmi damnati , quern lalla-
' , . Bibiiot.Vet.Patr.tom.yPars}._______ -
aflccutum fuifle : eruditione ccne rerum facrarum 5c
eccleflarticoriimdogmatum, argümentorumfoliditate,
rationumfirmitate, fententiarumgrauitate 5c orationis
vehemcntianuUiin hbdgônc'relcripforum inferior exti-
•tir,quamuisidcumreliquis qupqi Ecclefiafticis feripto-
nbus ( quo lane honori illorum nihil detradlum vefim^
commune habeat,quod in difpufatione aduèrfus hçreles
magislaborârint,vcmultaceftimoniac6ngererent,quàm
vtaptiflimaquæquedéligereiit, Sc’vtadueriàriumetiam
pondéré 6cmultitudine argiimentorum obruerent, non
tantum acurûine 6c firmitate configercnt:quain re idin-
c.ommodï accidit, quodadueriarij negleftis firmioribus
5cfolidioribus teftimonijs 5cargitmends exijs,quæleüi-
ora 6c nonnunquamadreminpptioraerant, reliquaom-
nia æftimaueriut, 6c cauflæ luæ nduciam, tanquam quae
firmis rationibusconuellinonpoflît.maiorern. concepe-
riur.Qinre fatius eflè vî*de,tur pauçis ijfque firmis 8ç certis
qùam multis,(ex quibus nonnullaleuiora 8c, infirmiota
flnty) armisàdueruis hoc hoftiüm genus certamen aggre-
di.Illud tamen çommodi nos in horum aü6torum le6bio-
ne conièquimur^quod ex magnpargumentorum 8c tefti-
moniorumaceruo,quem nobis iîlorum fo^iptafubmini-
ftrant,aptiflimà quæqj 6c firmiflimanpbis deligere,écad-
uerfus fim.iles hoftes,quales illi éxper.ti fin it, proferre 8c
rorquerèli.ceat : quod etiamihhoc auitore vfuvenitdn
quo dele6tu quodam opus eflè non inficior, quodà îiie-
diöeri prudentia prædito Lc6torê facile præftari poteft.
Vifum itaqi mihifuit hanc Athanaflj difputationem, nu-
quam an te hac intégré,quod feiam, editam, necin au6ïo-
risfui nomine euujgatàm,vnà cum quinque aduèrfus hareti-
cos,Eutychenprafertimlibris, fimulin publicum emittere,y t
omnia,qùæ quidem extaré puto,huius viri de Örthodo-
xafideoptimèmeriÈi,operafiriiul iun6ta aliquando pro-
ftarent : atqueid maxime eo me adduxit,quodhifceno-
ftristemporibuseos accomrabdatiflimos eflè viderem,
cùm,pibdolor,eædempropempdumEærefes, cum quibus
^Ecclefia-
'ftici quidam
virille ætate fiiaconfligebat,nun6réflifcitatæ,8cqua-
fi ab inferis redu6feæ vidfeantur. Quare irihaccalamitate,
eo tamen nomine Ecclefiæ co'ngratulandumeft , quod
cùm veteres 6caliquot fleculis ignoti morbi j aliquot Ecclefiæ
membra i^uafèrint , diuinàtamenbenignitatefa-
âum fit.vt pharmaca 8c medicamentaadeosmorboscu-
ran (Jqs appoficaàyeEeribus.&éius curationis pérîtiflimis
viris fuppeditata,rurfum irilucemproferantur. '
in
Hcrecl-
cos feri-
PRÆFATIO IN C E R T I
, A V T H O R I S IN SEQ_VENT
E M L I B E L 1 VM.
V Minnftnusftrenuile61:oris,beatiflimePapa
Materne, liberifted Caeholico (àcerdore l ,f ^ € &Probatiffimæ heato Athanafio jcon
ùa.hxtcticosiSabeIlium,Fotinum,&Âriunj diàkS&
ly&æiaSï fputâtusperuenerit,ilicorefpondebit : Et
quomodofieri poteft,vceumfàn6to AthanafiofliccefTo-
febeati Alexanari Epifcopi habuerit Arius confli6tum,
cùmeonfteteum , ficutin eccleflaftica hiftoria legitur,
tûrpiffima morte,ideft,exemple ludæ tAditoris Domini I
nomflefuGKriftifuiflèfufum : -Vt quod feetida mente !
coriceperat,fo2tidotermiriareffine. Sed fi illudrecolat,
quod in Chfonicis fuis bearæ memorig Sulpitius Seiie- i
Mmm 3 H rus