B
1/trf.i.
metipfumpro nobis oblationem &hoftiam Deotn bdoremfuauita-1 de, quae pec diledionem operatur, extiteriht-, hobis pro-
rtf. ' Pcrhanc Dcus Pater mifiteundem filium fiium in defle necpoterant.Quaproptetnihileftpeccatisdamna-
mundura, hancIpiricus.&q^ufinFunditin cordibusele- biliusremanerepoterit, necdeeritaliquidboni,quib, ca-
Ctorum. Tides namque eft, qua Deum Trinitatem habe- / risasbmnisinquipamenti mundatioi & bonotum omnia
Çe'inper{oniSj& vnitatçm iri mbftantia crédimüsv' Mylte-
ria qiio que i n ca fnatipnisfilij Dei. Spes eft expedatio fu-
turorum bonôriim'quæ nec duin afpcxiraus nec corilècu-
ti in re fumüs'^Cari.ças qua Deum proximum^ jdiligimus,
cum Deum in quo fhnt præmia-, quaç|>ræftplanturfacie ad
faciemtideririt,nihil rfemane bit quod defucuris credant,
autvltra fperenr,: diligent vero per caritatem datorem bonomniomnium,
diligenr&bmnemproximpmjgaudenmatei
aftuerit. Qùpniam quidemjicaritas pattens eft, beni-
gnaeftfiqori amulatur, non agitperperam.nonihflatur>no efiam-
bitiofa,non qumtqukfuafuni^fiic omnia fuffèrt, omniacredit,o-
^^iJ^^o^wWj^iwefjeisinquibusfuériCjOmniaiftaqiiç
habet impertic. Ét quid tilts eflepoteftin hafcvita perfe-
&iiisl qui tahtis abundantcaritate in (e^egnahtevhtutib.
Proindë quando videmus aliquos patientiæ mole fundâ-
'tqs,inconçùfluin peCtus fàeuientibus mails opponereab-
UhdantiafanCla* benignitaqs locupletatos*; bonftmlûum
veile cum o mnibus habere comm une, non aliquibus ar
ac/pe,6uiarfhs ceflantlbusac defiCientibusipfain prafeü- „ t
ti (scufoeumipfiscft, & ipfa fbla in teternum pérfèuera- , dentibus inuidixfacibus, eoqui nonagere perperam, fed,
birs ipfa fbla pefduek nos ad Ghriftum : Fpfaibla fruetur! fimplicirer cum omnibus, quibu^debet puritasexhiberi,
gdudjp fempiterno;& pr$|entiflimo vultu pmnipotentis nulIbfaftuperniciofa:vanitaEisinflari,nihiieoiUra,qu;B
DeiiSermo & retra&atip/fuperiorum Jam quail's & quan- funt aliena criraina cupiditacis am bite , qu® lUa funt pr*
taffit Caritas non pedum via fedmorum,Appftolb döceni Comriiuriionis bohó non quaerere, millimalumquibusli-
tedi(can\a$.SiUnguvhominumloqudr,&Angdorum, &ca*te- | betitritatusiniurijscooifare>imnfuperahcuiUsiniquita-
ia. Hominum vehAngeloxum linguis ihanem facundiam I te,fed veritate gaudere. “ Omnesinquietbsyclinquietu-
quorudam>hominum fignificatacn debetpus accipcre * J dineyrundataanimrEranquillitate fufterreVpoft hane vi-
quia omnia qua:cumq; voluerintaccurate quidem atqiie tamdiuinirus pa^nascomminatas credere , nón metuen-
élöquehterannuntianr. Sed quamuisprnate eo'piofeque j do,promifla premia iperaregaudendp.Reuelationem fi-
difleranr.tameh fidóccndi officium yanitate placédi ma- j liorüm Dei dcfiderarefortiter ruftinendo. Quando ergo
gis q'uam cphfulendi 'caritace föfÊipiant[y honiVt alios do- 1 ■ r ^
ceant,fed vr £e dp^os óftendant*nec prpfe&ura,fed plau-
fuma lüisaudiroribusqua?rant,iitótamconfcientia:dili-
gehtiamtransferant.malediiftionesadlinguam.&ftudio-
riuS'cioquehtiam velintcurarequam vitara ; Si fupercilio
vanae loquacitatis elati dióla iua roagis cupiant laudari
quam fieri, nec funt de ^n<3atate ppertS; fed (ermphis eiu-
cubrati yenufiate folliciti.Nunquid non hi tales «ramen-
tölbnahti, aut tintnenti cymbalp cPmjjarantur, qui in
ïnpdutii tinnientis aramenti vel cymbali pr^clara qqsql'
magisappetuntfonare,quam facere | necerubeicuntafe
ipfisaliteryiuendo, quaih predicant dUcrepare , quivr
qu o mod o turpi tudinem fuse conuerfationis ob nubilen t
hpnefia-prxdicaire non cefianc., non vt audi.tores eo-
rum prasdicatione prohciant, fedvripfivideantur curare
qux prardicanr. 'Sedvideamus qu* his obiedat Apo-
ftolusi 5il?<il)«ero, inquit, propbitiam & noueftm myfteria e-
mniaj&c*tera. Nonhocitadicit,quafialiquabonauhe
carirate habere aliqüi non poifint: led quia nihil profint
habentibus ea, fia carirate defecerinc, ipla autem & hinc
necefiaria eft, vt omnia bona,iummura bo’num caritarem
habeötibusprpfin£>c& ibi eis étiam prof^dto permanebici
cumomhcsp'erfeuerantesinfead viüonéDeipérduxerit. |
G*tcrumtpfophetia & myfteriorumómnium notitia, vel
fdcntia, neeiion S^ipfa fidesvell Castéra talia quxnon per-
fe^tionifidelium ,’fed fr'agilitati necefiariaiudicantur. In
ilia perfe&ionc fanótórum qqö in carirate radicati ten-
dunt.peruenientibus necefiaria efle non pqterunt;*.'Cum
illis incomparabiliter melioraacperfe<&iprafucceflerint,
vidimus ifta & his urn ilia bona aliquos ppfiè nouerimus,
non eos raagnitùdine.virtutis füæ pofle , quod voluntar-
dehter,& faciunt,fed beneficio il li us cari tatis,quse non eft
ex nobis , feddijfufa eft i n cordibus noftrisper ftirituriifanftunt
C A P V T ; XIF.
Donum linguarum inferiüs efle dicit dpnopropheti*, i-
mo inutilefi défit qui rnrerptetetùr: tradit ergd'èis bôr^
mam qua his donis ordinate ytahtur:& mûliéres in £e-
clefijsfilereiubec. V M
^ Eftaniint ebaritatem, mulaminiJpiritualia : magis autem vt
<Dprppbetetis. f Out emm loquitur lingua , nonhomnibitslo--
quttur/ed Deo^nemo enim audtt. Spmiu autem loquitur myfieria.
I jr Ham quipropbetat hpmimbui loquituradxdtficationem, &ex-
bortatmmï ér confolatmem. t gut loquitur lingua y femeti^
pfum adificat: qui autem prophet at, Ecclejiani Dpi adffiiat. f Vo-
lo autem omnesyos loqui linguis ; magis autem prophètare. Nam \
maior eft qui proplmat^qua qui loquitur linguis: nip forte interpre- i
tetur, vtEccleJtaadtficAtiqyemacitpiat. •[ Nuncautm ,fratrest )
ft venero ad vas Unguis loquens| quidyobisproderoy iifivobuloquar]
aut m reuelatione, aut iiffàent(a,autïnprophetia\ autin doclrmai
t T**nen qua fine anima funt voumdantiaifiue tibia,fiuentlja-
ra, nifidifiinitionemfomtmpnckclmnt., quomodofcieturiS'quvd
cdnitur, autqupd citharizaturl; -f Etcnimft tncèrtarit vocem det1
tuba} quispardbitfe ad bellum ? ’ f Ita é s vos per Ifngùam , ttife
maniftftumjermonem dedentis-, quomodo faeturid-,mod dictiur
quia nec prophetiaibi opuserit, tufii âd iliud, quod f utu- I eriiuenim in aeraloquenies. || Tam multa,vt put a |-genera Î0 i
r um promittebat.yimplecaproduxerit. Nepfcientia qu * | guarumfuntin hoemundo: &dihilfinevpceeft^ Siergoncfcievpl
lit iifprn!i’ m i'» flam in n iiinc f t p r u l t ' i m / V » < il.._ 1 .... i: BMbSH vëlut ljucerria;quædffin in' huius fæculi noâ e fideles illu-L j . - 1 • r, ■ - - I H I
[minatv çümitiillius vitædieperpetuo'fol huiUseffulferît;
Nec mÿfteriorum notiria , aut épfa fidës necefiaria erit,
quando adeaquæ «que per myftcriüm fighfficabantur.ôc
credebantur, ex fide pértëâûo Chrifiiana péruenerir. Ca-
ritasvefohicquidem necefiaria efi,quç n psièparat. à Dia-
bolojpurificat àueccatOyrçcpnciliatpeo.Sedibiperfe-
(Äaeri t, cum perreélos Dèo a quo eft d onacaeis, cbniun-
xerit, AdhiTcApoftolus laudemdiuinæ caricatis amplifi-
|can$,adi u n gici nqinens. 5i diftribuero in cibospauperumotimes ,
façultateséeas, & fi tradidero corpus meum, vtardeam, caritatem
tutem nonbàbuerÿyniklfifihiprodeft: NecimmeritqsjSienim ‘,
[non quid ifedp^opcer quid faciemusin ilia vhima exainir
natipne, quærénduroeftjelëempfynæ,.vel traditio corpo-
risin mortem quidpfoderitnoq habencibuscaritarërhvi-
pfaergo habendU52ft,ipfafeefcau,da. Sineq.uaneeelcemo-
iyn^necmortificatipjfiueoccifioxorporis.necillapmnia
iuperius di<fta vel alia quæuis bona'perducunt aliquos àd
faiutc;m,q,ùamqvquælibéc a^bio boiia,vel paflionis Ûex fiirav
if tutem vocis, ero ei (ui Toquor, barbants: &qut loquitur, fnp0 $
ïbafbdrusf^ Stc& vos6qiioniain amulatorcs eßufpintuu'm, adx’r-
dificationem Èçcleju qtunte,nabtwdetts. f Eiideo:qUi loquitur
\ lingua, omyttnterpretetur. t ft orem lingua ,jj>tritus meus
or at,mens àutem meafmefruttu eft. f t / ? ftirituiorabo
& mnte:pfdüarnftirjtü,pfallam & mente., f Catentm
fibenedixerkftiruu:quifuppteilocum tdioea,quomodo dm , Amen,
\fuper ttiam bPnediQionemi quantum qutddtcas ,nefcftff nam tu
quidem bene grattas agis : fed alter nonadificatur. | | |Gratias agf
Deo meoiquodohniumyeftrUmlingua loquor.f Sed in Ecclsfiavo-
Uoquinifcverbafenfii meo loqui,vi& alios inftruam: quamdecemilr
lia yerborum in lingua, f Fmres,nolitepuerieffihfe)iß\fedinalt- :
tiaparuuliefiotevßnfibusautemperfectellote. f Inlegefcriptum
tfiy * Qponiaminalijs ItngUis&l*b$alÿsbqûdfpputotimï&t
neefie exaudient me,dicit Dominus< t Itatfa itnguainfignttmfunt
non fiMibusfedinfidtlibusytopheti& autem nottinfidèlibiïsifedfide-
lib. f S'tergoconueniatvniuerfaEcclefiainvnum,&omneslinguk
loquantur,tntrerit autem idiota.aut infidelesmonne dicint quod 2 |
famtisif s t autem omnes propbetentfintm autem W M n fjiÿÉ vel
idiota . ■'
O
m
î2*,:,
m
m
Geo-] •
WÈ
m
m
39i;:
4o.
B
idqudiçdtùfnbbnmb'us: p occulta
ëfiiïti incercâ vocedétubaquisparaüit le ad bellumï'Htc
fuit mosapüdlüdæosycin inittô mehfium clàngèrent tu-
cordis eins manififtdfiunt, &itacadens infdciem aiorabit Detlm,
promnctàrisquod veŸiDekin vobisfit. Quifiergù èfi^rafr'es}; biSj ^ in luJénitace tabctnaculorum, vnde&leltiuiustU' pjat.to.i,
cuiticonuenitir, vnüfqtHf^yeftrumffalniumftabet,doctrmdmba-:i *barum ■ appellajtir.‘ 1 1 - 2*— Sicâitpialrnifta | h m :n Vpuccindtein jaa—|— '■..........néomenid
méééé
bet, dpocaljpfim bdbe't, linguam hdbet, interpretattonem bdoéù.or ,
tubdinïnfigniDiefôlèmmtatis veßrd. • Eratetiam môs. vt im^
mniaddadificationemfiant, f SiueltngUa qüùloquitur,fecundum
min e ni èb el lotub is b ucCiu ar ent, & e rati nfo n i t u differé-
duos,aut vtmulturh tres;&perpartes,&vtius interpretetur. j - Si
tiaVqjuandotad bellum j&quandoiftuitabantaddiemre-
autem no nfuerïtinterpres, tac eat i n Ecclefia,fibi autem loqutttur,W
ftüm; :Si ergo çpnfule quis aiudiflettubas peffonàre | ad
Deo. P ropbetaautemduo, aut très dicant | & csferidijudicent.
quidfedebuiflêtprsÇparàre, 'quomodo poterat;fcire ? Si«
t &2°dfiafy reuetatHmfuefttfedentt,prm im â t, j* Potefiisenim
g | i | | | e li.u^ua'im côgni ta lp quehçe-’âu cinobfeu riiate f ,
omnes per fingulos prophetare:vt omnesdifeant,& 6mnes exborien-
quomp^oaudïcorppceVicintelligere ? Aefidiceret fi vox
W: f & Jpirituspràphetarum prophetfifùbieftifiint. f Non.eium
t.ubæjncerræ,£ûerir, j vjfrumfolemnitatïs yox fit j an Bell; f
eftdijfehftonis Deus,(edpacis\ficut & in omnihûs fcclefiis fdkftofum
riémo difeernit,itaér vos ficoeperitis,l6qui varijs lipguis,!-
doceo. f f Millieres inEcclefiis t ace ant,non emm permittitur eisfo-
gnprabunt auditor es veftram prædicatiariem. Vefterau* -■
qtiifedfu&ditasejfeficut* & lex dicit. f Si quid autem voluntdif-
rem fermbintelligi d e b e tv.vf po me ä dïpi r i c u a 1 e bellum
cere,domi virosfuoi interrogent. Turpe eftenimmulieri loquiifiEc-
Ch ri fl; milites præparare. E?vm ïhàéra, id eft, inane loquen-
clefia.-f Andvobisverbum Deïproçefiii f autin pits foiosperuenit?
tes. fdinjtiuitaftputa genera Ungitarumfini* id eft, quodge-
I Si quis vide tur prophet a efle autfttritualis ,cognofcat, quaferibd
heràlmguarumfiinti»^^^^ Et nibïlfinevoce yfifided t
Vobis,quia Dominifuntmandata.fSiquisauiemignorai,ignora-
.ficerit.auditprufilmguaeiincpgnitalpcutifueritisjquàfi
bitur: j§ tfaqftratres amulamintpropbetare:& loqitt Itnguis nolite
o mnes linguas-profetatis. Quiàficut qui pm ni b us'ci loque
probtbere. f Omnia autem bonefie,& fecuhdum çrdtnem fiant:
SEftamini caritatem, i d ëft, p e rie qui mi n i. HocvcrBütn
continuationemreifigriiucac.Sicut&ibijhbfpicalita-
tem fe&ahfes, Àemtlàmmftiritualia,(n b a udidqn a > ideft, ; j
imitainini , ftudétoteinqùirerè dbna fpintuâliaqùa;.per
fpiritum fanétüm dantur. Non v t virt utes qperemin i, 1 in-
guis loquendojdæmônes eijciendo. Sed magis ;ernulami-
ni dilrgèrè. Vt.Propbetetis, id e lt, vt aperte Brpphetas cæce-J
iofque libros vetevis'dc nôui ceftamenci exponatis , hoej
quHquis îigit Propheta eft, quotiiam per caritatem , quai
conluht cæterisjhabèt fpiritum fanélum,qui lbcqtus cltin
P r o p h e t i S i | f u b a u d i incognita &p?ie-
:grîha Vel in obf eu titat'è lermonis. N on bommibus loquitur,
oùianônintelligtinr,quodab eo (Liciziir,fedDeb. 'Qui houi
c.ft tabclnacu lofum, v n d e&feftfui taitu-'
retu r, non prode^p. Sic & vos nihil prodeftis vna aut '
duabus linguis lbquentes incognitis.In quibuS liiiguis ni-:
hil fine voce ell. Et tamen illavox non capitur abîTlis qui
nptiriamlingua? nonhabent. Ideôque inanitèrprofèriut
ferrno,quianorimtèn^ Siergoneftterovirtutemßiieia-
telleCëurivypçis auditæ. Eroeicutloquor, barbants, &qùtlo-
qiiiturmihi,barbarus,vetbigtitiâiE^ô fiim Græciis,tu esHe-
bræuSjfi tibiioqui coegero Græçe ,yidebqr batbatus. S imiliter
&teloquentemihiHebraicp,yidcberisbarba6is.
Aliccrprofero fymbolum Græce, quiaficreperifcriptum,
8c fum LatinuS>nonGræcus,barbarustib.ifum.rterum fi
tuGræci fermpnis aliquiddidicifti.ik coeperisfimiliterlp-
qui,qui primurn videbartibi barbarus,çerno te quafibar-
Vbarum raihi. Siç&vos quoniam amulatores eft isftirituum, id
eftV qnia ftudium habetis fpiritu^lium donorum , ^ a
dtficationem Ecclefia,quxDxcipla. doria IpipfU^fanftihaDere,
cornues linguas &infupernonit non prolatam..'NciMiie-. ^ ^ ^
rimdudit,idelt,nemo aftantium intelligit, quæ ille loqui-1 vt abitndetis frudi f i can tes al ijs. ^i/o^Hiribluiraudi/iH^i/u
pbfçura & in cognita,«rèf vf interpretetur,id e 1^, oFet’Deum ,1
[cuira per ilium hominém,in quo habitat; qui perifiëm, 8c vt det illi vircutem inierpretandi, v tquod loquitur i n vna
rioritiamipfius lingu*concùlir. Audientesautem quinô fingua^pofiîtexponere^lijsanalia.;~3ÏJifff/îoremltngualub’-
nofunullarhlingoam, latent ëademmyfterià.Nrfwgifi prb- j audi incognita èç in b b fçu ri tatc 1er m Q,nisftiritus metis prat,
pbetat,id eft,qui piophetas,aiiafqjfcripturas aperto iermo- mens autem meafinejructu eft\ ideft/vis animæ meæ ,id eft, i-
hêdotct,hominibtuioqui:urUdadificationemïme\lc&hs,qim\ pfaanimaquæviuilïcaccorpus, protercverbum, intelle-
rintèlligunt, quaeprôféruhturà Do&ore, 8c lôlutioneni rtus aurem animæ meæ (me vtilitatc âliquaeft j quonia m
quæftionumadducitadexbortationem, quiaexhortatura- nôinrelligo,quçdico.Quodperfpirituminiclligiturani-
lios, vt defiderium habeant êxplanandi, & poflint a 1 ijs j m a, ofte n d it Eu an ge 11 fta, i n quiens de Doininp. Imltnatol
eXponere, c^co«/ô/<tfw»«« adhiberë, quia àccipiunt in lin-1 (apite e«zi/îrjÿiru«W,idëft,animatu, îylanifeltüm eft ignora-1
gua fibi nota, vnde alij extolluntur in ignora. Qutloquttur | reanimum noftriim, fiae inteljé(ftàm, fi lingua l6q
/j»g#rf>fubâudi incognita alijs aut in obfcuritate iermonis, \ quod nefcit, hcutafiplent Latini homines G ræcc can tare
femetipfum adifiçfit, & non alios,quia in fe tantum modo in- / obledtari-fo.no vevborum, nefeientes tamen, quid dicant,
telligit, quid loquatuv. Qui àutem prophet,at manifefte 16- quæ cantilena fine fruCtuin celligentiæ è ft.Quem enim
quens,piophetas expl'anando,Écf/ty;rt?»tfiii/îcrff, ideft con- j fru^umintç.lligentiæhabçrepoteftjquiignoratjqu^pq
uentum fidelium. Ne dicerent Cprinthij, inuides nöbiis
ApoftolePauleioquilinguis, fubaudi, id eft, Apoftplusi
Volo autem omhei vos loqui linguis^ fubaudi varijs. Sed magis
volo vrprophetètis. id eft, vt diCta lacrarum fcfiptütarum
obfcura m lucem próducacis aperte explanando. Napt ma*
iór eft quipropbetat,id efhqui apertedpeer, exponendoprb-
phetas. Quam qui loquitur lingüis nfi^mfiiterpretatufy^fq
lëtmone. Ne hocquödlÖquiiur rn aiiali'ngua}vf
difiedtmemaccipiatexeiusinterpretatiöne. Siinterpiecari
ilie loquituilinguis, npnerït minor ille loquitur,
explanat prophetas,qiHa SCiple fimiliterEcclefiarriatdifi-
cai. Hoc enim maius eft,quad omnibus prodeft. Nuncau-
ienifratresft venero ad'vbs Itnguis loquensyquidvobisproderoifib-
audi^'fi lpqnutus^^fiiero lingua vobis: incognita»-Nifi nbislo*
quar dutinreueldtioiïe, i d elt,iriterf cetat ione manifeftoque
ierinonè, aut feientta^dQtprophetia, aut Doftrina Ë Hiee qua-
rüorVn umfigUifica nt, Tarnen quafineammafurttyoccin dan^
Vï‘t Ycndum
acumen aut grauitatem yoejs (bnitus diftribuaj
m
loan.
qiiacur? Quidpgo fubaudi mihi faciendum,, vel quid eft v-
rile,& necefiarium? Orabofpiritu,id eftiloquaraiiima,pr4-
bo,ó" meme,i d éft.Ioquanp cellè<5ü,qu iàxl la ïunt dieéhda,
quæ &’ proférant ii r^v til iter ,&intelligentiæ mânifcftæ.
.Caterîifi benedixerisjpirifu.quis fupplet loçuifi idiopalid eft,fi fpiq-
tufanClo illuminatus bepedocaprisi8c bcneloquutusfu-
eris.audientibus lingua incognita,quis fuppleiiîtjfiue quis,
adimpleuic lpcùmiliius, qui te audiuip & nou intelligit
verbatuàî Idion diciturproprium , indedicituridiota,
prPpriaqi lingUarhtanfummpdpfciens^ in qua natùs, &
nutrituseft. Siigitui*talisaftiterictibi, dumautminiftc
rium tnifls folemniter célébra?, aut fermoném fa ci?, aut
etiàm benediôtionem titbmsfquomodo dtcei Ammr Supyr.
tuant benediätonem, quontam nefett qutddtcas ? ideft, çpm refpondebitverbumconhrmatorium}
quoddicitur,Âmepi»
cum ille tantum Iingaæ propriæ. peruus ignorer , quid tu
barbara illi lingua löquads ? N pii^d pro illó
fciens.quidtu dicaSj'refpôdeat.Amen.ii^eftjVerilnijquod
dixifti,vel fiat i ta, nefcit quippe vbieft fef m^nis- elaufula,
rur iuftrumentis mu('iciS,hpcdicitquia fomtuScichar*,^: I & fenfusfiniatur,&;quiddicas,neIcir.rrt7y/rffHik«^nifki
tibiæ infuàufscft, ni (i di ftin Cle lanu^per|pnueric,ica yoX agis fubaudi D«oinlinguatibinojra }fedaltermn àdificatùr,
pfædicatôrisfiue DoCloris nullam vtiluatem præftatneqj qui nefciejquiddicas.E^ benedicerentCprinthij Apoftp-
deïëdac audientÇSjfihon ïnteftexefint quæ loquitur,et- yio,quôdipftnoriffiabet,ideft;varietatemlingùarum, non
Bibltothi Veter.Pair.Tom. $.Pars$* :. . , < < F f f f j ; valt vt
H
. 1 6 ’
I Ä