t f !
S .P r o ß e r i, Deproniißionibu-Sy
tß l.9 1. ■
Abàc. M
'm m m
Gànftc.z/
Matt.pi-
Jkom.e., ■
Leu. 2 .]. 4
P faim. 24.
mAm
F (.il. 4.0.
ïHeb.-ty*
: j<ÿ€7Jtf.8^
| Premißio :înficrficiis omnibus Chrifium Dominum
, figuration.
Promiffio fa# a &: figurant*- In Exodb ère- ,
• dita&-vi0&J | fi:. ,0‘
Ç A P V T V.
RVrfum Moy/e$;fecundo montem iubetur.afeende-
re.Eique manctëtür, quæin lacrificijs exanimalibus.
àuibuique populus oiferàt, fubcerta rnenfurafimilaginis
‘CQnfpèifaseXiaieoprqpecçaco, pro folennibus, pro voti«
tiiits velcenis Nebroenijs, diebnfque feftiuis. Vitulum,
di#umed,fi«e macula aéferensadChriftiim veritatem,
1 qiïæ ligna; luutrem m.PLuebii, cl i ctu m eft,Dwfuper vitulum
noueilumcorituaproducentem drvngttlas: A gnutrt anrîi cul um
j finemaculs ipiceftagitusDeLqmtuliitpsccaMtuumü’Oùerri
! : ex ôrcgeiidsm ijjfe d? qüp-El^ias.'Sicaif ottisad immolandum
^KäKi^.-Ariecemexgxege/ideni'ipifeeftßfitiftusdorni-
‘ : Exaltabiturfiçut vnicornis cornu
ytetinf? Et Abacuc,: Cor km f in qq.it,i» mantbustpfiusfunt.
'-H aedoit] 'exgrege,rplèeft Clniftus DominuSiqui.nôprO'
pvia/edaiienapeçcata.pbit^^peïiesôquibusciliçiacol-
Hat& poenitentis texuntUr,{u^mt‘ulit tabernaculo: qui &
p ex Dauid dicifï Qmnïacorma peccatorum confringam, à ' ex-
aitab^nitiX'Cornitaiuftu: Int turcuréverb&TcoIumba Eecle-i
-•fiauvagnofêimusi Quohïdm turturmüenitfibintaum, vbipo-
nutpullosfw. Ynàrnqiie dich:ellcfiuam columbam,fpon-
.1 fa nie le ô t fuarn. Giiius pullos inlàcrificium offerri iu^
-fiet j à unvdicirck>mi nfis-I dus. Simte paruulosvenïread me.
^Qnotbâ m &p'Aruu 1 id u m eiti&b ap t i fin o confe cr antur, fi-
Umui*çüm illo fepe lia ntùrimmor .te /, v t e t ia m i n eiseua-
cuetutcorpus pîeGatiÂ.,' Ilia vero didm#iopeçcatorumj
pignorantiæ-éctei^ôPæ , prb quibus fàccifîcium contriti
cbxdiMvt fimukgo^fi'ixaexbteo^bff'eitut .-etiam intioftro
feiungiturfa<?rifiao,cum dicit aninia: Dehctaiuuentutis &
fi^Mor4«f;iemf«ewe^iner^fQuæbeatusPetrusxninuscau-
ktùs làcuErit, dum prædicentidomindpafliqnem fuara i
I ignoranseam perlegçni atqj Prophetas prpmilîatpfuifle.
| ^ijifÄf^ait.Döwfittepropitiüs tibiçdo,wô» fietiftud.Et Do-
tniaüS:VaderÈiroSathanas:nonemmfapifquaDetfunt,fed qua
^Mf/w?HiBi/»;.Q^odpecGatu^ ^gnorancia:ï &iciJel^tiæne-
^ gadonisfimul’& iuuentutis^de qaa præfumensdjxerat
; domino, Animant pro te ponant jreTpèiîusatque'compun-
f ôfcus omnia fiendo deleuir. Doeuitqueinhispeccatorem
’ proelumptôretaque dicete : Äuertißifaciem tuant, ,&faftus
Jam contuï'oatus.San a animant meam qutapeccauï tibi. Pro yo-
: ti ujs ver© & ipbnnibus qpæ C,htifti ^)bmi ni;ofFcratpor,,
i pulüs,Paulus Apoftqluspdendfi^pjJ«-<*m«f>inquit,/4eri/i-
cutni Luidiifemper DeOyiieÙ^fruâumlabmum confitentium no-
m m em.Beneficentïaautem ércomihuMonis noliteobUutfciitali-
btts eiiim facnficiisplacatur Deus<
V^diciu'.lnUpïâ, injpeâione bareficps variosfimilajfe.
PræditStio fa&a & figuràta»In Leuitico cre-
; , dita £Ç.yifiu .
! f , C A*P V T » - V L l( r
Ï ybetDeus^^î^oyfî vt lepiæihlpedio ajquç purgatio,-
lminfinodirae.rificijsexpicturvPàE-gâl|inarumqftereh-
cIumliGe.fdQti , ex quibus^vnaraoff^atyaliamque relin-
cjuat j fi-militerq.ue ex hirciscæterifq'ue pe.eudibps. ^ Scdt
‘ bæç.; rpyfteria npfier Sacerdos le fuRdoî^inus çuidenter.
. oftepd* t In puangeji o.di ceristpiiofrunt iyiwoymtsajfume-
^ur,altos WM0 $Êi> altar?~
Un^uePitt. Quantum aute'min,teEfitintetafiun)ij§e relin-
■ qufigQ'iun^aicoruüfqu^ AimilGexareaoftendunt. Çpr
lunjbarnenimNoeadierecipiensin- àtealerifandâ^crK
% !0 ^ 0 q d fiiic ^ tcor^um yagantcnï erxaritemqqe rêl;qf:
qiaens.Sipagnos ab hoedis dircerni 5> fie viçgines iàpientçs
îjgà fttdti^ÿqliilt legxgg^ri,animas fçilieet pergratiam : quas .
' dignaoblationepurificansiacrificio côtriti cordis( quod
fimilagö fi'ixa.ex ol'eofignau-ir.^ecum iiPætftrnana<Hu-xft-
f-^î^nxvteqiusiptritalfs'iponrusell, incxoducit inparriam,
repulfis fiæ.rétieis .* quia leprofi foras extra cafira muttw}^
tur. ,Ntc prætereundumexiïhmc*, ipfam difiiqdtonem
lepra?>yt;'dâr;U^fuerityaliqua;e*partc^j^iuere^Na'qj.le-i
p rain.xgpiieJ^,fanichæos^Ptifeilii^nosj>eqmp'lice(qiTc;eo-
rum dénionftrac.Etçnim eiïm vïncaput Çhïifiuifit^caput ve-
I YojCbrifii,Deus ; Dcoipficapiiid.U'inadöèxförruninefcid
I querqprincipem tenebrarum d'ifpînanresdppqnu«tiipii
in câpite fiai e rrorisalperfi lepra forisèxtra cadra pelli 111e-
rqerqnt.Lepra inbarba, Arnanos, Eotifiianqs, Neftoria^
nofquedefignat.QpinoftrumpbncificemQhrifiumjfdam
nfinoreqij ndiuinitàterautrolum hominem, non DEeunïy
&hominemprædicant,aliterqjdeChrifPbTentiünriqqàm
tenet ttadiditqiiefîdeséatholica,ieprofiinbaiba eunvla-
EÇaliîx.
I M l
quem infimilitudineiri Aaron., Dauidpropheta
iAcr<?dq.cit, verum prineipem iacerdotum,Chrjlium do-
mifium dicenS'; Ececquant bonum <jp quant iucundum fratres
habitarpinyntim. Sicutvnguemumfircapitç , quoddefAnditin
barba,inbarba ^rtfw.Idugitur qui vnitatem cachôiicam rer
linquentesvjvnguentumqiipd innodri pontificis barba
deicendit erroris fiai dogmate foedandum exiftimarunr:
.ycleprofiin barba inuenti;, eciam ipfi extra cadra pulii
fuht. L ep rai ncorp o re, Don a tidæ, Max i nii a ni dæ L uei-
feriani, cæterique fimi li bus er tor i b uso bu olut i , dum per
totummundumGhridico'rpuSjdominiccelefiâtnhuma-
n i seal umn i jsiniêâant ur, in lepra eorppris fiji eie«di, nifi
àyero faeerdoteGhrifto charitape mundati fuerinr,, ca- :
draeospopuli P e ïn |n fulèiptunt.Pelagianiyeroônmi
expàrtèlepræ macula turparitur , dum capici & corporfi
n.e,b>vlas fuas'peruet'iæ do^rmaî infundere, çoqteudünr.
Capi cbquq d D eus a n repeccatu tp , m or ra lem h o minern
fcçetipîquimortentnottfeçit^nelatatürïnperditionevïuoruin:
creauitenim^eeflent,b:Mfiafi^orpô«y|jûodgrac | ** Z’
nèçèflarianonbriquod Ghçiltus gratjsmortuusfir, quod
vnum baptifma in nfinoribusoraioribiiiquediuifunv fit:
cumynum cpniecratum fitjn remijïïonemomiïium pec--
■ catôrum.Siç.in tptolepræmacula vitiatijd eaftris dôminicisetiam
ipfi pulfi finir. ‘‘Cuin,yero hæc nofter Sacerdos
in/picir,variafque diriipic p]agas, vtrunr fie terrarn ManK
chæis,anrubeain AtrianisîaninP'ejagaanisalbaCvei vavtprobatt
niant--^dbr.ii
fijlijianiïn vobis. Qnamdiu in his vanjs erroribus velutitv '
lepxæ maculisanimæ detinentur, caftraeos , vt dicdum
edi.do mini.ca ma nadrnitt u n t. Exqiiibuspmnibiishærefi-^
buscom pu ndfiD ei gia.ciâ dum m undarvdiredeunr, i n il-,
lisquoclammpdó dccem leprofisnoftrofeoderunt lacer ■ -«
dosi.Eôfqqe iuxta^sfpiæceperunrdumadfàcetdotem
Iuiiçoruiiï mittir,eûmes in via,idpd,in haçvira, porentia
verbi inundauir. Pro quorum .mundarione facrificiü
fèi pfu m.ob.tn 1 jt gal 1 inaillapre cio la q uæ dicioOwori^va//« Matt.îj.
Hier u f il: ni (^m^fu^^i^UmacoüigitpttUosjttùifuba- 1
nitatis fus meinbra pertinerecognod^c : qubniam nouit
iominusquifuntem. Vnus.enimexdecemrnundatisreuer^i.Tim/i:
|H P g i t n o d r o p o n t t f i c i : quia vnrtas non înlèco- Litc.17: 1
gtjoicir/c^vindymiôo.gloriandum^quæ /pem noluicbIJ**<r‘’r-1- 1
berein liomine,quæintellexit bonam yolumatem à d o - S r‘ ^
.miOTprfpatà.ri,quæyçsi]*ïK4flsvfeIniti quani â m < :o - S ;i r
gnppit qupd etiam firius.liberaiijp Hi vçro.qui mundati
i ngrati,ypÿn.errp.riç/uilep/¥macub'sperfidunc,in ciiflris j
d ami nias fufcipiomninpnon poferu ot.Contraqu os ex- * H
cljafiis clàudensodinm didiuruseft noderp o n t ife xNo» hitt- ‘W
n ^ ^ - y 4 longe illi dimiffiforisremaneant^ c&x\e'?m£ ï ï f i
le f ic i^ oipnes homines qui dperantur & faciunc '
" mefidaeium. Multa fiiedicece non oporrqit, ^ tr Le~
Ôta fide fen fit d-omi no çonfigna-
* - -■ - ueritChridol -, - i*\ X
EfMctïo:
‘E tp y éà iiïio ïiibm DettPstrs U.
B
ËMatth.iÿ-
I Matth, i l
I Tob. 4.
I Matth.zs.
C
I Marc. 12, I Matt.10, I Luc. 2 .
I Exod. 31.
Prxdiftio: In efeis mundis & mniundisïèlcetnojynù ntun-
da omnia fieri.
Prædi&io faôfe & figurata.In Leuitico crédita
&viia.
C A P Y T V II.
T Nter omnia mandata quæ ad erudiendum Deî popu-
1 him Moyfi in monte Sina àDeotradebantur, expleto
ordine /acrificiprum,animalia munda ab immùndis,quæ
populusin eicam fumeret i idafuntdidindtionefignata:
Ruminantia, quæque fiffà vngula, habendamundaefle,
&inefeam fumenda. Quæ animas fignant ,ruminantes
verbum Dei ex filfa vngula, duorum fcilic.prçceptorum.
Peauibusquoq; velpifcipusnominatim mandata func,
qüç contingere quçue abntiçre populus debuiflet.Quam
legem in tabulis lapideis iuxta duritiam cordis Iudæo-
ruro datam , Dominus in Euàngelio tedarus ed. Verum
cum de fingulispriores nodri patres , quibus reuelatum
ed , allegoricas omnes dilpütationes ’longo volumirie
iplendidoque dylo cpnfcripferint, quid opus fui't cün-
«daperdqui*? cumde compendio noder mediator Ie/us
dominus, in quoida omniaperfonabant, vêcordes Iü-
dæos, qui Iegêrn litera, non fprritu fequebantur, incre-
pauerit, dicens : Vavobis fcrib&&Pharifai hypocrite, quia de.
cimatis ment am, cyhiinum, éromne oins, mandantes catinum &
' calicem, cum intusplenifitisrapina & i«i<j«*Wfe.Ei(que fi ngu-
larisip/è tranfiènsjfingùlare facrificium odendit,dicens:
Veruntamén dico vobü, date eleemofynam, &s ecce vobis munda
funtomnia. O quam breue çompendiofumq; facrificium,
quodintrinfècusatqueextrinfecus totumquehominem
ni und a t .Eleemofyna à morte libérât & ipfa purgat peccata. Elee-
ntojÿna munus bonum est omnibus facieritibus earn coram Jùmmo
Deo. Hæc ed quæperpetuos ignés extinguit : hæc ed quæ
refiditpeccàtis:hicèdquæ Chridumpaicitefurientem
in paupere:hæcveditnuduriK-hæcvifitatinfirmum : hæc
peregrinumhofpitioaccipit:næc,quæ omnem angudiam
car ceris tolli t : hæc Omnem inopiam finit ; hæcdiuitibus
confert remedia : hæc vitam æternx.m comparât : hæc foe-
nerat Deumthæc continet regnum çcelorum: hæc ed quæ
di/cernit agnos ab hædis : lise ed quæ ad ^exteram collo-
cat iudicis:hæc angelis fociat : hæc ex druis filios Dei fieri
prædat, Concurriteomniexgenerepeccatores: concnr-
ritc omnes ex vitijserroribufqueleprofî: concurrrte om
aiurit, Artda facta cü anima nofira, nihilque altud nifi manna in
'otulû nofiris. •; Repudiânturdulcia | defidérantüramarai
Hocpericulolagrauifq; anim«ingeritægritudo,vtnoxia
fumere velic,&quævtilia funt ac faluti proficiunr,fpernat
ac renuar. Sic repudiauerunt mànna Chridum, dicentes:
Nosfcimus,quiacumMoyfelocutuseïl Deus,hic ver o,nefcimm vn-
defit. Epfqiieincrepansdicit : SicrederetisMoyfi, crederetis
& mihi : de me enim illefcripfit. Ego enim fumpams viuus.quide
coelo defcendi. Nonne manna fanétüm repudiauerunt,
quando PilatovolentiIelum dimittere,dixcrunt': 'Nolii-
pfumdimitteré, fedBarrabam, Barrabas autemfuit in/ignis
làtrb, quemfibi dimittipôfcentes »velurporros, cepas,
allium,alperas la.chrymas,abfque Ægyîptijs efeis exlacro-
nis fceleribusdëfideradèprofedifiint. Sane murmuran-
ribnSjCarnesdiuinamaiedas exhibuit, non quæreficerct,
fed quæ vexarent potius comedentes. Qarpniam jgitur
animalis homo ,nonpercipitqua funtJpiritus Dei, &,inconcu-
pifcentijsedomnisfegnis,reôtequefpiritalispetijtaufer-
riâ fe ventrisconcupifcentias : odenfuin ed, impium edè
ea defiderâre vel peti à Deo,quæ fint ariimæ pernicio/a:&-
maxirnè quod cum murmure podulatur. Fugiat anima
talidefiderio Deum offendere, fi terram promiffionis cu-
pitintrare.
TradiftioiInMoyfe, Chrifio Domino & ecclefiafra- -
tresdetraxijfe.
Prædiôtiofaôta.
C A P V T IX .
ERat, dicit feriptura, Moyfes mitis pra omnibus hominïbtis
qui funt [uper terram. In hacmaniuetudinenoderrcfo-
nat mediator, cui dicit Dauid : Tu domine fuauis ac mitis es.
Et ipfe in Euàngelio : Tollite iugum meumfuper vos, &difcite
à me quia mitisfum&bumilis corde. Detraxérunt Aaron &
Maria Moyfi germano fiio,quod Æthiopiflam accepillèt
vxorem.Detraxerunt & noltio Domino luifratres,quod
cum publicapis &peccatoribus vefeeretur. Quibus cum
dixiflèt,No» eft opusfanismedicus,fedmalehabentibus; Non vent
vocare iufios, fed peccatores in poenitenttam 10 ftèndi t illam Æ-
thiopiflâmfeaccepifle ex gentibus; quæ dicit,Eufcafum,&
decoraflu Hieruftlem.Ma.na quæ detraxerat, illico ex vin-
diôta pcenam lepræ fufcepit,quam metuere ànimæ debet,
quæ Chnftoaetrahunt & Eccleliæ. Dicit enim de talibus •
per Prophetam : Pro eo vtdiligerentme ,detrahebantmihi:ego
autem orabam. Oratione enim Moyfi > Maria mundata in-
dùlgentiam meruit, vt talis anima tanto exorante ponri-
nes quolibetflagitio maculati atque immundipoeniten- j fice,omniex culpafonetùr. Iulïutamendiuino M.oyfes,
tesvouentefque: concurrite ad tam magnum, compen- duodecim eleétos de.plebe viros cxplorandam Clïana-
diofum jvtileque facrificium, cum omni lætitia offeren- ■ næorum terram mifit, quibus in mandatis dédit, non ran-
tes. Hilarem enimdatorem dtligtt Deus. Prout quif que quod i turn ciuitates hominefue ptofpicere, quantum etiam fe-
offerat habuerit, hoc offeiat rnunus. Q^od ità nofter cura ex terræ frudibus afportare. Pergentes dum agunt
princepsfàcerdotum inftituit, acceptumque præ omni- quæiufla funt,vallïsepsquædamexcepit:exquabotrum
busefle mandauit, vt vfqueadduo minutacâliceiîique abfcindentespro magnitudinephalangæimpofitû,fimul
aquæfrigidæmenfurashuiusperduxeritfacrificij.'pacem cum malis granacisficufque portautesad cadra redeunr,
promittens,etfi hæc défunt,hominibus bonæ voluntatis- : fruótus often dun t , ea narrantes quæ viderant. In tribus
lftafeinrpofteriora Dei quæ faciem erüs dum vidîrenon . 'hisfiruôtibus, myfteriaChriftidominirefonantecclefiç.
Jo lie t Moyfesdpiritu funtei reuelataprophetiftj inChri- j Botrus in Çhrifto, voxEcclefiæin Cancicis Canticorum.
do Iefu domino & homine: quieft æternus princeps om- J Botrus cypri,fratruelis meus. Quod lignoportaturetucifixü
nium facerdotum. Hæcip Leuitico fuppletanofcuntur. fignificat. Agnofeequod in medio duorum explorato-
' rum. AbacucPropheca. In medio, incyiit,duumanïmalium
- Prxdicïto:In efeis defideratis AegyptitChrifium manna
renuiffe.
Prædiôtio fa ôta & figurata.In libro Numerorum
crédita 8c vifa.
C A P V T V I n .
I N Numerorum libro populus , principibus fibimet à
iMoyfeconditucis , certa fub deferiptione quantus fit
defignatur. Immemorquoque faôtus libertatis 8cgratiæ
Ægyptiç.idemefçasdefideranMduerfumDeum&Moy-
fem murmuradè compertus ed. Quis «os,inquiunr, cibabit
carne î Remémorait enim fumuspifciuht, quos manducabamus in
Aegyptogratis-.cucumeres,portos,alhum, &cepas. Nunc autem,
cognofceris. Item Ecçléfia de feipfàin eodem Cantico : tlo-
' ruu,inc[uu,vitis,florucruntwaUgranata.Ficus vero,cuius ex
j folijs tranlgrelfores primi homines fibi fuccinôtoriafece-
run t, odendunt originale peccatum, quod per mala gra-1'
nataEcclefiæ bocriquelanguinem ablbluitur, qui fuftis
I ed in remiffionem omnium peccatotum. Hi autem qui
cum exploratoribus afeenderant, his diôtis populum ter-
ruerunt : Terræ il lias pro mi Aie audaces efte homines,
magnofque viros : crùitatefque muniras. Gigantes fe
quoque illic vidiflè confirmant, quorum in confpe-
(du ipfi vt locudæ fiierint fuper terram. Hofum
mecu pereulfus populus, rurfum aduersü Moyfem mur-
murauit , fibit^ie ftatuit eligere ducem, qui eo s redu<
cèret in Ægyptum. Hoc malum eorum e d , qui libe-
raef per baptifmum metu dæmonum , non ante , fed
Matth, it:
Nur». 12 4
Luca is.
M atth.9.
G
? fa fu g .
H
Abac, •vif-
Canti 2.
Canti- $•.,
Geneis-
Nur». 19.
Philip. ?.