Ixea^j'.Ài
r r a r 'n t t
$64 RemigÿÊpifooptRhemenjîs,
Deo rteo, cumdiiit Apoftolus^, gratias ago Deo meöf
non fine caafaaddi$t, m eo; Cum enim omnium crea-
turaliun vnusfitper naturam, atque potentiam, ep quod
fitcreatot omniiiin-s illorum ramen Deus propricdicitur
efie Iqui-meritofidei , Sciafticiae eius cultores'elfe pro-
hantut, ficut Pauli Apoftoli, aliorumque Apoftolotum'.
Hinc dicirur, tgofum Deus Abraham s Dcusifaac, & Deus la*
cob per gcatiam, & vita: meritum. Et quaredieitgratias fe
ageie Deofemper pro: falute illorum , “Cum nemo horti-
numTemper ppffit intefitus cfle i.n orarionibu$,autgratia-
rmna&ionibus?Namficutinfajpturis Patrum legimus
Apoftolusabhoraprimavfque adquintana laborima-
ntfuminfiftebat. Ab horaautem quinta, v.fqujead deci-
mam prscdicaBioni pperam dabat,ppft de'eimamvero ite-
rum procurabatpaujjemm peregeinorum hofpitalitate,
fiiique corporis neceffitatem,, per nocStem verodrationi
cpnfblationem fumant per incrépationetn duram proti- j
nus ad defperatibnemxadunt. Fxpeftantibm reuelattotiem
Domini noßrilefii Cbrißi. ReueJatio eft nianifcftàtiSïChri-
ftus ergo modo ableondirpfs eft quodammodb 8c non
apparer, q u i an o n v i de eu ràn o bi s , ni (ime n t e .f Videbi-
turäutem indieiudiejj, quandp fe manifeftabit o nvni-
bus hominibus tameleéfcis, quarnreprobif^ficut feriptu-
r ad i ci c , i m oPr p p h e tape r feripturam • Videbit oianis ca- f^ i -6. j
rbfalutare,Deïi fk tuned abi t eîe <3tis gtoriam, qua m eispro -
mifity 8c viWrt fine fine manluram, Vnde Apoftolus a-
lias. Mortui enïm, in quit, eflis peccato, & vita \>eflra abfeon- WÊ 5. J
ditaefl cum Chrifioin Deo. Cum autem Chrifius apparueritvita
veßr'A, tunCi&vos apparebitis cum ipfo in gloria, quia eritisifi-
eut AngeliDeiin c rtlo, 8Ç queid maiuseft^wi/weicriwjwj,
quoniam. videbimus cum ,ficuti eß | qui &covfirmaUt voijid eft,
rOborabitirffiia fide, & inbonis operibus yyßitieMfinem,
attehtiffirtcinfudabat. Igitürpionimiaafliduitate,quia . ideft ,5 vfi^ueaddiémiu4icij^Mem?fti»jÇ.. Non dici tfinej poan3,2
per ijngUlos dies, & notäes Deogfatiis , kudefque refé- l peccàto , led fine erimine * id eft, finëvtapitali peçcàtoV
rebat tarn pro Cofinthijs, qua ptoomnibus, quösChri- rquodaregiio coelomm feparat. Nam nullus eft homo
ftpacqüifieratvdixitjfegratidsreferreDeoiemperproil- fbper terrain > quifaciat bonum f &non peccet, aueih' F
lis. Ingratia Dei*, fubaudi pattis ,ideft,pto.remifiione pec- j, verba, aut in cogitatione. Ynde Ioartnesàit : Si dixeri-i |-
catoruni, qu£dataeßpobU^inbo.üdimigtztis à DcqPatre j mm\quiapeccatum nonhabemus, nosipfosdecipinm , & veritas
inÇbrijloIefu*Hbcperfidem Chrifti Iefu.I|lftenim tantü-1'innobünonefi. Quod autem dicit cpnfirmàbit vosivfgué- g
modolàrgitur DeusPatergrätiam'fi3am,remifiionem vi- in finem, hopcxppfiittftïbrieétèns , indteaduenttisDoniini ■
âelicetpéceatorum » quos veraciter cogriofcit credereih I nofiri lefu Cbrißi, quarido iple vénfét ieddere vnicuique
Filiumîuum. Gratiadicitgratisdata , 6ç non itUmerito | fecundumopérafua. Dnæautem fùnt vocariones, vnii
remimopeccàtdrum'j&fides graual^iappelîatur,quia!e’ft,quæfitfîhgulis hominibus-^quandoabnacvitaper
qUicqüiddonorumhabemùs, gracia D e ïefi;,;quoniam | mortem corponitranfeuntvocatiàDomino.- Altéra cric
gratis nobis tribuitur, nullis præcedentibus meritis.-^ttod ! gènerâlisin di ciudi ^ip qua nd o oni n esta m b oni, quain
in tsmnibiu diuitesfaéti eflis inillo^ hoc eft, in Chrifto, in qui- mali adiddicium vocabdntur. Et quosiniftaprima vo-
busrebus erantilii diuites'effeéliin fide, in d o â rin a , in càtione ihuehqrlt Deusomnipotens bene laboranrés?iil- -
diuerfitatelinguarum»inefïicaciamiraculorum.Iftæfunt I los vtiquè in fecunda nonvoçabit ad hoc , vt damnet:
dfuitiæyeteris teftameüti, vêl vtita dicamüs.’ ln omni fa- cum reprobis , qui audituri funt : difceditcinignèm ater^-Mat.ij.4
pientia, &cfcieniia.y - Cmeintelieiftuyetéris, &nouitefta.- num, fed potiüs vtrèmuderet cumelçftisi;, quibusdiclu-
mèntiy Sicut tefiimomum Cbrißi confirm atum eß ïnvobis. T é - ruseft. fienïte benedittiFatris mei,pößtieteregmm y quod.yo->.
ftimonium Chrifti appellàt Euangelium, ;in quo narran- bis paratitm efl a confiitutwne mundU Ih otn ni b us e nim y erà
turteftimonianatiuicàtisGhnfti iMiracüIorum quoque»1 paxapparebit, ficatfequentiamanifeftabunr. FidelisDeus
necnoti paffionis »rèfurreciiohisl,afçenfionifque eius ad petqueinvocatießsinfocietatemfilijeiu s l^ ChŸflu Vifld^àiy
cqiloS j’&adûeritUsilliusad iudicium. Quæ teftimonia citur^eùsiquiaveraxeft, &complecoTfuilçrmonis,pro-S l
Chriftus ante pâffionem fuam ptædixit | & omnia in fua mißt enim Abrahæ daturum fe illi cerramperégrihatlb- |
morte confirmaBantur. Videamus vnUm teftimbnium cx nisfiiæ , ôcquod ni femme euu ben»,dicendæ efiènt om-%;>,
multis,& co^fideremus quomudo iliud pTaedixit,&quo- \ nés genres ,îd eft ,ïn Chuftbypompleuit îllud ; ficut mo- ; ^
mbdb eonfirmauit.Longe ante pàffioriètû fuam dixit di£-; dö cernittïr -t prbmifit nôbispërfilium fuum règnum èoe-. '
Mat.zo.iS cipulis fuis. ' EcceafcendunusHkrojolymam, & coniumma- ‘ lorum , appatebit veraX vtiqqé , :quikdabix iliud nobis\ ;
‘ bunturbmriia , quæfcriptafuntper.Prophetasde Filio fi permanferimus in fide eiuS-v Soeietatem,fecundUm j
hominis,Ôa cajceravlq',dumait: Ettertiadierèfurget.Sico- Amqrofium.fîaternitatemdebemusaccipcre.Fidelis,in-,
mniafllq venîente' Hiérofijlÿmam compléta funt, qtiia1 quitDeus Pater . ^ vàaX , quoniatn dabit yobis ofhnia
tradituiseft gentibus, ôçàPilatb,& militibuseiusillufus bonapatriæ cbsleftis ,?'per quernt)eum Parrem vocati e-
eft j oçcifus die,tertiärefurrexit. Vnde dicit Apôfto- ftis in fbciètatem, id eft , in fiaternitaccm , filireiüs ïelu 1
lus, fitùt teftimonimn Chrifti 5 id eft, Euangelium côfirmatum
eft fn vbbis , hoc eft ,'treditum eft vobis , & con- • natiiram , fed per adoptionem, per filiurn iiium vocauic
firmatum inyeftrisèordibuSjquiaomnia crediris vera cf- nblâd fidèm fuam , vt fitip'fenobis Pater , & nosfîmus
fè , q u i loi cohtinentur.Mw vtnibtl vohisdefit in yllagrdtia, .Tratres lefu Chrifti ,&filijeiusnpn pernatu ram * fed per ,
id eft, neque in fide,ncqj in doéirina, ncqiih dîuerfitate adoptionem. C^i'Çuhque :én i m yeraçi ter itiDcumcre-
Iinguarum,néque in virtute miraeulorum* Quæftio ori- j d i c,eiUfqaevolUn t'a ti obreroperaC^pfe veiquefratereft
Domini le(u (Dhrifti non per naturam, fed per giàtiæadbo
, 6c in omni feientia , & fitanta gratia erantrepjcti y 1 1 cptionein. Sicut ipfe dicit in EUaUgèTioi-' jQtittinqttèfece^MMl2
nihil eis deeffetgratiæ, ficutinfequentibus dicit tu;. Qnâ- U-ïtveUtntatcmPatris met, & c.ætéra, & ad mùlieres.poft re-
re Apoftolùs in fubfequentibus huiusEpiftolæ locis diçat Turredionem, Ite,inqùit, nun cia cefiatiibïis'm eis.' Di»- 10 J
illos contentiofoseftc , & fuperaddat ad vei'ecüdiam ve- ' fecroautetnyosfratres, vtidipfum dicatïs omnes,, & non fint in
ftram dico, q.uæ ho,cmodo foluitur» Sicut inomnib. Ec- ; vobiffibifinata. Hatftenus laudauic illos j qui manferant
èlefiisdüo linugenerahpminum. bdnoHinvmâiqrumqj, j veraciténn fide .- Amodo vèro , 6c‘ex hoc iocp.mcipic
ira Sc apiïdCorinthios tunctempcaris érant.Primum ergo. ' : re d argue ici 1 los, qui dmifiones, quæ fchifmatagræce ap-; j u
Apoftolus à laudibus coepit , ôc gratiarum aètione allô- pellantiir-, feminabarit, dicentes fe potius filios hoiîii-
qüetiseo^ui-in fide, boniiq-, opéribus pérfe<ftieranc ab-r nam, dquibus bâpti2abantur | ficut feqüentia manife-
undaiïtes diaitijs fpiritualibus, ytipfi femper irrmelius - ftafit, quatU filios Dei» : ? Quaproptet dicit eis Apofto?
pibfîcerentvSiçquepoftmodumfottiter'coepitredargue- .lùs : Obfecrpvosîrairesp'errromenDomini faluatoris,
rc illos, qui fri fide ertabant> dilFenfîonefqi feminabâfit perqupd ialuâti eftis ,^tddipfiitrfjdicati/omnes. Sub-
mbre peritiffim^i mediciagens, qui vuliiüs fecundum vi- ; audiy quiä ego dikt iuperius, quiafilij Dei eftis , non didehs;
iêd ègrumtimeadumeftè conipieiensdiupgipat fa- j ceiwesyos filips alicuius fiominis, fed Dei. Sitisaiitem
naniembra, fpbitoque percutitjjmote,etiamatietisiqui
prinium huniilkto capite incedit, fed poftmodnm fprei* id eft , in eodem imelle<ftu manete , quemT me acee-
ter feritv' . Priraum enim Iaudauit tionos, 6c deinde per- s piftis , 6c dicite vos filios efle D e i, ficut dicebatis, quan-
cuifit malosjverecundjé etenim méhtes nifi fuerïpt pal- ; dó a vobis di fcelfi cor^ore,/ Significant»!, id-eft »reaela-1
pan'doreprehenfe,itavt exalijs rebus audiant, quodm - cum efl mibiab ys ,quifunt Chloes, contenttoncsJim: inter vos.
i 1 1 1 1 I • ■ I Chloes
Iwrfiit?”
*7 -
Expl&natio in Epift. /. ad Corinth. Cap; I .
Chloes locus, eft, 6C tals^eft, acfi diceret. ab his,qui fimt
S p j
Antiochiæ,aUt al i q uid t âletÈgoqu i de. n fiitnPaivli,Sub -
idijFilius vel baptifmate baptizacus. Apud'Cprmtht.os
ncrferâut hærcticippft difeeftum Apoftoli,maxime hi, |
qui ex eircumcifionc erant: Iudæi qn|lqud^^
ctinque ba^cizabaht j fuos efte credebant filips, bapti- j
zantes eosy in nomine fuo,"Ôc j l I i , qui ab eis baptizabanr
tur'gaudebavntfeappelläti-filioseöeftforum»iquibufba-
pttzatifuerant.Credentps vero,qui erant, fidem,& do-
âriiiam Apoftoli credentes djeebant: : Egofiim-Chjn^
fti,quodvtique bene dicebant,quia ficeftdicendum. Simili
ter faftum eftyquo^dam tempore, quandoexfurrexe-:
rpnc Donatusiôc Nouatus,bær.e.tici,qui quoicunquo pip-
teiartt,ab,Ecc^fia expellebant^tte'rumq; rebàptiXabant,
ôtdicebancjfuos efferlLos 6c illigaudeblc feappellari D07.
natiftas,£c Npuatianos. Etgo Apoftoliis vtcomperit ta-
liagèriapud,eorinthios,fçnpfiteisifta,quæhicdicuntur,
errorem quidémiîîorum oftendens^-fed'npminaaudàorü
Dötftorum'petfonas ifta trans^rre, quàmiHos prodere,
nedejJeriores effiçerentur.Si enimitieftetjVt ilhvolebat,
V t o mnes,à q u ob a p.ti zaba n t ur, 11 li u s i ffe n t fil 1 j;q u afi ei iisA
baptîfmatc baptizatijqui eflent baptizatores, to t eftent
baptifmata,cüm ynunvfi.t baptifirmm Chrifti., ficut vnus
Deus.vnafides. bëuSétenim Ièfif^minifterium quidem
tingendi corpora dedrrfidelibusiui^gratiam autem bar
ptizandi,ideft,pectatadimtttendi,>vulli tribuit.,fedvfibi
p rbpjyete c in u i t.S i c u t loanues dicit de eö turbis, tpfivos
bapti&abiitnSpiritufanäo. Et itçrum,Ego,iûquit Ioannes,
nefciebämeu'm,,1 id eftjnefciebarn^ qtiod poteftat.em. ba-
ptizaudi fibi e i^ t referuaturus)fevd.qui mißt me baptiza-
rei D eus Pater videli cet,ipiq mihi dixit : Super quem vi-
derisSpiritumdefcendentera,6c maneritem (upereum ,1
hie eft.qurbaptizat in Spiricü {an<£feb,m tantum ergpreti-j
nuit fibi Chriftus ppt^ftatem baptïzaudi» vt fieut diraic-
tuncurei.otnniapeccata,qui àiànifto, ö^mnocence viro
cingifur in aquaftmScilli, q u i ^ ’ecçatpre, 8c ftfelerajra,
tancum vt in nomine fenâræÆnnicatis illudfiâf.hïericum
enim in te bapclzaqtisyfiup agen.ps,nbc pfodeft,nc.epbeft
inhacparteilli,quibaptizatur. D'mfuseä C/jtt/?«s..Sub-l
äudi,li ita eft:,vtdicitiSjnQnaffitmatiue,nequeinceEroga-
tiuc eft legendumjfed fufpenfe vpCe(phtiftus;ergo quo-
da,mmodb^dïciturdiuifuseire,quandphonorem,&:glo-
nam eius,quamfibi proptièipfeàétinuit,hæretici i n ter fe |
pärciunturjdmideures eui> baptii^mum,Tmiliter hærçtici
diuidebapt Chriftum,quando:aliqui dicebant iiium verum
éÔEpus,np,n hàbutfle animait),vt Appilinariftæi'quir
dam minorem pâtre,vc Arrids,Nunqttid Fauluspro vobisefu^
'ctfixmefi. Subaudi,non^ eftferifus,in illius nomine de-
betis baptizari,6c illius bâptifihate debetis credere vos:
pofièialuaiiYqui pro, vobis crucifixus èft. Aui in nommé
P^«/{t4/>«^««ej?«?Sepohitipfeomiiibusillis,inciiiusno-
mine fedicebant baptizatoseflè. Ideoqueà fe ccepit^ ne
dicerentillihæmtici,idcitcoPauIustaiiaprôhibet,ncali-
quis dicat fenoftro baptifmatebajiuzatum,Ôc noftrutnfi-
lium efiê.vt ipfëfibi vindicetomuémhdnbrem.Grafi^ a-
goDeo meo, quad neminem veflrumbaptiïîdui, nifi Crijpujn^^
C4ittW,quifuerùntprimitiæAchaiæ.Bâptizabatquideni
Paulus,tamquam miniftèr,,non tainquam ipia poteftas,
ideirpo ipfe gtatulabatur,qu6d.plurimosi illorum nô ba-
ptizauetat, vc quia error.fubîl^cte çoepcrat oriri, fi ipfe
plurimos baptizaflet,multo magis ex etus nomine augé-
re.tur,8cdicérent,Ego fiimVaïfifybdptHaui& Stepbàriafio-.
»2«w.Nobilis màtrônà extititvèüius familiam baptiiàüit
Apoftolus,vtcum véro ipfani baptfzâùeriqgn in idfideli-
ute permànferitjjignbratur.
, No» mißt me eîèr
(ffcus vtEuatigelizarct,quiapliiscfteuangelizarequâbaled
no omniSjiqui bap cizat,idoÂeus’e|l e uange,lizaresiiiE-
pifeopo omni veto otdinuhv; dignitas eft ,caput eft enim
cæterôiü^embr6rü,6c Apôftôlâ^qui.-Pôncifex eratj'ôiÊs
gr a d u s È cc lëfialticôs ih fehabebât. IdeoqueÔcbapci-
zaïé , & euangeltzare poterati fëd maxime praßdibatiöni
infiftëbat ficut alij Àp q ftwi^ ifeif^tyerq^f bapcizabât.-
I Btbliotb.'Vet. Fittr.fom^.Pars ^______ ■ ..
Siclrëgiitius, qhbdPetrpyenienteaddouiumCprrielii,
ppftquam c^cidit Spicicus lafiëtus fiiperbmnemdpmum
eiuèv præcepit eos Petrus à fuisdifcipulis baptîitari j In
primPrdio enimfiderpmnesfideIesbâptizabAnt,.‘6cnqh,
iblum-vitided ^tiam müliereS*fiquaödö neeeflij;asimmi-
ncbac. Sed ne tantum mihifteriumyilëfçere^ i àut non
téâcifimplieioribusçomôlerëturerelcente numero fi-
^Yillas dccretum•.eft à
iapëtis PatribuSjVt tantunrEjifeppi,&‘Preibyteri bapti-
Subaudi,roifit me Ghriftus euangelizarç | Vt non euacuje-
turcruxCbrtfiiy id’eft,,yt non annihiletur palfio crucifixi
Chrifti. Hæretiçi,ôc Philofophi prædicabauç in (apiejntia
verbiïhbc eftî'culto, & politô. fermone, vt placèrent fuis
auditor)bus,6cipfia^pWërentdo<fti.YeletiâmfhIàpién-
tiaverbKpr^dicabanr^qjiiea,quæmundus,id eft amato-
fes,huius mu,ndi^ôc Philûfôphihumanæ fapientiré ftulrà
piuantflofiprædi1:abàntiUiiverbi^ratia:Natiuitatemex
yirgine,mor’tehi,Teprre'éiio.nëmque,quæoifthiai
negabaiitvdiçentes.nph pbllè aliquid gignimifi ex com-
tnixtione mcerms/feràiftis,& Deumj qui ipjritus eft noti
eflè hpminem fàëtdm,neque Filium Deiitiori pôtuiïfe,
fed quöm odo. voluitiappatqit^ quando vôluic.receffic |
nequërëfijrrexiÉ, quiAnô^ëfi ^brtuuç. Ifta oitihia Phi-
lofpphi, & hæiletici^qui per humanâfii fapientiam illâ
penètrare non poterant,dicebant méhdadum efle,6c an-
nihiiabantpaffîoneip C h f if t i^ Apoftolus prædicabac
fim plicibüs^erbis Chtiftum nacum ëflè de V irgiïie,.înÔr-
tuum,6crefurrëxiflè,vtaudi.tdrçseiusintélligereppirentj
quæ loquebatur. Quicuoque enimfidem Chrifti verbis
vult exótnareihop Dei glorfam,fedpropriam cpixtitiVeri
bumenmcrucUpereuntibM,qutdemfiulüttaefljjsdUtemqut{alui
fiuntyï^c^nobuyirmDeieit.
Óuidteft,quod dicicverbum çrucis, crux, quæ lnanîmatajScjnlenfibiliSreseftjquomodbpoteftloquiverbfi?,
Verbum crucis dixie, id eft, Éqangelium, Sc prædicatio.
cru,eifixi (Shrifti. In fidelitate manentibus,,6c intelfigennbus
vircutem,6cfapientiam Deijftultiti^ëft Fdium Dei
dieerecruGifixumvCredeutibusverOj&fidem habenfib.
quod palfione.finc redempii, virtus Dei eft ipfà 'paflîo,
quia per fit EfeiO^eifiàm
fapiéntiatnfapientiufn. Non fapieptiam ,-qua„i» ipfe Défis
da.Ciperdicjfiuexepróbat;fèd hq.manam_,quam ipfi boitni-
nes fibi adinueniufitDeo permictehte,Dialedi%myider
licet,cæterafijuë arcës,qui quas jperant fapientes elfe il-
4a ad.nihiliim deducit, 6c ftulca efle rtanifëftàt. Vtyfië
biens rvbtfcriba l höc ad Iudæbrumfapientes?adfcribas,vi-
^dëficet 6c Phrifieos pertinec. Fl'irtqüifîtti'lÿyel conquifttor
-huiusfaculiyhocid Philofophos géqtium, quï faptena^m
conquirebantcumcætëEisde óépohisi&deabdiïis rebus,
7Ôcdenaturiscreaturarum,ÔC maxirtead Aftrolbgos, qui
curfu,6c moderatione düpdecinffignpr|im fólisquoque,
aclunæ,&quinqueplanet|rurii dixerunt o’rtniajquæ'in
terris agm1tuf,ûequè de hominibtts, neque de animanti-
bus; Dé his ergo dicit Apoftolus. Vbi func-modo fapien-
>Ées^8c feribæ ludæorum î^c vbfefunt Ehilpfophi gentium,
& Aftrolcrgi.? In Écclëfiànullum,Hâbent locuni.
ilulcamfecitDeusfapientiam huius mundilid eft,nütiqùidnoii
^ecit,id eftjdèrtonfti;auitlî)eus ftultitiam ëflè fepienriart
artatórum mundî , ôcPhilof6phorumi durtfcomplétiit
opéré,quodillrdenegabant? Vtique illi nçgabantnon
! poflè aliquid gigni nili ex 'çpmmiftibne.V|rr Sc foertihæ;
Deus o in n i p otens o %: ndi t fe|iientiânriliotum non elle
yeram,dumfiliumfuum co'nftitùit nafci-ex'Virgi.ne» -Sic
•etiâni refufcitaüireumàmort^ rrëgarent lift relur-
xeëbionem, Nam quiat Mtf cbgnouitcn^munduS y ià ëft,a-
matoreâ rtund'i,6ëPhil‘ofpplfi]>erJ^piei;îMw luatamiinda-
nam Deutn Patrem in Dèi'1fepiûntia,ideft,iàF^ qui ,pft
Stipienti&\ÿeiPactljiFlacüitjjfeo,Svb'àaài}P&xti,perflultftiam
pr&dicaüûn «vi deft^per pi|ëdîcatièheih Èüahgeiihquam illi
, diefti qui fàpiëntes hii'iüs læçuii çoofidëntes ih làpientia
hümânaiôoiuerunt credete m, Ghriftum,qui eftfapientia
Dci.neqùe in ïllo ëtiam voluerunt'cognofeereJPeum Pa-
tremjVelTuia hQlueI^ n tcredëre veia^efletqug in fepien-
, Ô d d d • , • tii
>8.
«