
rtiiftimamis tuasin crues. Tu fofccpifti palediétiones
noftras,& nobis dediftibénediâiones tuas, proximuses
enim omnibus.Omnibus,inquam,te inuocantibus'in ye-
ritatè,M"elb» qui te in Domino noftro Iefu Cnriftp inuo-
cant.Ipfe eft çnîm veritas,& voluntatem nó contemnen-
tium te faciès,orarionem eorumexaudies,in quibus te
pro rebus æternisexorant : Cuftodit Dominus,inquit,o-
mnesquidiligunteum. Videamusquifunt quldiligunt
eum, ipfum interrogeinus , ipfie dicatqui fint diligentes
eum.Audiarauseum dieentem : Quiauditverba me a-, & facit
e a ,hic èftqüi diligit me : qui auternnon faeiunt ea,omnes
peccatores hosa le reijciet âtquejdilperdet. Laudeni éigp
.Dominiloquatùr osnofttum, difeedant âbeo vniuetfie
•detraâriones.Ea quæ nouimusinfratribuslaudandàme,-
moremus. Àlios.fibi teftes inueniantaliénapecéata, no,s
ribftriaccuiàcQrès,noftriq-vtantum-yituperatores effeâi,
femperin Dei laudibus arque in Dci bencdi&onibiis oc-
cupemur, agentes ei guuasinfccula feculprum, Amen.
deles & miferi , dum nofontab ipfo Domino liberation-
ætèpiunyiamuari non metuuntipi quîbus nos ip fë qui li-
berauit Dàtfid ipfe l^ereCrQata,Os éorùm loquiturvani-
îatéhv,&, vt {upradiximus jdexteraeorudexterainiqui-
tatis. Hoslanèafleritloqui vanitatemin hoc loeô , qui
feruientium Dèô paupertatem ridicule abututur, dice lires:
V'tquid inediaiaborant coliences ÜominumîEc quid
•Opibqsafiluiintdbritcmnentbs ? Ignorant medicumhis
par fi m oni arh i ni p erare & côtmenifani praètiperè,m quibus
làlùtem venarun\motibusdepiehendunt. Qups veto
m ou türos agnofciïtit, fin un t fuis omnibus dele&atio-*
mbtiscohfemii'e.Qmde eft,vtde hisdicas,quialæti font
'infilijsfortibus ,& riliabùS ornatis , ac de promptuàrijs
‘ p!enis;de fioetofisoaibiisOie bubusçralfts. Q uicain om-
iiia temooralia habcant, Dôrninum tamep quieftæteE-
nus non mereantiuhabcrcpropicium. ^Quique cumac-
ccperint finern têmporaMs keticiæ;£sternæ triffcitræ ^cenas
allumunt.E contra hiquôs vides luge n tes & fientes,&in
Dei tknèïe cènâifoto's'egentes/cum finern fecerintflen-
dijÇrerni eos gaudi j fofçipit tfuétus.Dicanc êrgo incredu-
li beaùuri populiiinhabcncem eopiosè quai mundi font,
noîaiLcem hune folum popufom feeatum di cam us, euius
eft bominusDeuseiüsiniêcülafeeulorum, Amen. \
Alleluia. C X LV .
LAuda anima tnea Dominum,latidaboDominum in vita triea,
pfaü.w: Deo :;:eo quam diUfuero.Noüte confi dere in principi*-
bus,neque infiiijs bomin um kl quibus non eft falus. Ex{brt jpiritut
eins &.reuettetur in terram fuam , in ilia die prnbunt.omnes cogita
tioncseor um. Beatus cuius Dem lacob adiutorem,ftes eiusin
Domini) Deo ipfius,qüi fecit coelum& tenant,mare & omnia qua
in eisfunt.Quicuftoditvmtateniin fecnlum, facit iudiciftminiu-
riampdtieutihmjatefcdm efar'tentibus. Dominus foluitconipedi^
tos,Dominus illuminât cacOs.Dominus erigit eltfb's,Dominus dtli*-
gitiuftosi Dominus.cuftodit aduenas, pupillam & viduam fufei-
pieti&pinsfcccatorudijfrérdet. Regnabtt Dominus infecula ,Deui
tuusS.j/on ingfneratione &generationem. ,
ifi Datiid. ' CXLIIIE
EXaTfabo te Dem metis rex, & benetlifäffi nomini tuo in fecu-
in feodumftculi.Perfingulos dies benedicam tibi,&
iauddbd mmentuumin feculum&jlffttutüMfttßktodgm Do-
mifnus &,laudabUis ninïis, é ’magnuudïnis eius ncneftfinù^Ge-
neratia&qeneratio laudabit opera tua; & potentiam tuam pro-:
nunciabur.:. Mavitifteentiam gloriafançtïtatis tüàloquenttir ,& „
MiygjiïlM tuà ndrrabniitSt vinutem tcrrtbilïum tuôfum dteent,.
0 , inamttujinim tuant mrrabuntsMemoriam abunddntidfua-
■ üïtatis tu$eniclabunty0 iudïc\atua exuttabuntMifcrator0 .
miQnvorrDo -nin:n,pattens & multumwifeftcvs. -Suauis Dornt-
nus:vn:uerfis,&niift-rattonemiu fuper omnia opera ew . Confite-
antur cibi Domine omnia op.efa tua, & fanât tuibenedicanftibi,
Gloriamveghi tui dicent,&pbtentiam tuant loqüentur. Vt notam
façiainfilp hominum potentiam iuam,&gloriam magniftCentut
reçriPtuhllegnumtuumyegnum omniumfeculerum, &domma-
tufttht in omnigeneratlone &:gmevatione. Fideüs Dominus m y -
-tnmbits.verbisfuis,&fanäus m omnibusoperib us fuis.AlleuatDor
■mimis ordnes qutcorruunt,&erigitomneselifos.Qculiomnium m
re fterant Domine, & 'tu das efcam tllorum in temporeopportuno.
(■ AperUfumanumtuami&implesomneanimalbenéitciipne. lu-,
-fti'shâitiïàiuinomnibus v ift fu is ,^ fdnâusin omnibus operibus
I fuistPropeeJlDonvnus omnibus inuocantibus eum, omnibus infio-
■ castiibiis tun,.inventâtes Voiuntatetn ttmentiumfefaciet> 0 de-.
iprecationcrneoriim exaudict'0 [aluosfaciet eos. Cuftodit Domi-
■ niuomnesdïligeHÏ2sft,&omnefpefCUtoresdift>erdet.Laudatiohem
D'of/iint loqltetur osmeum, érbenedtcat omnis caro nominifanâo
■ eiusînjkulùm & ln feodum feculk
LÀudat an i rna nôftra Qominum,qüando operanoftia
foDei laudibus exerceritur. Etiaudamus Dominum
invitanoftra ,id èft, iamoi^bus noftfis; PüâHamusèfgo,
Deo noftro quamdiu in ifto corporefomus,no confiden^-
tesin hominibqs quûhodje doniinanWr,8£érasièpelfon’
tur,quia exietab eiif fpiricus , Aidiireue rrentur in tejram
•de qua^Ifompti font je^ipfà diepereunt cogitationes êo-
rum.Illævtique, quæeosnon fi ne b an t q u ie fee re, éma-
'mus,vendarhus,fabficemus,pugnemus. Haec &his finfi-
lia cogicationum genera, lifoitô mômento vno pereüfor
Beatus ergo eft, quifibi Ipem ponit in Domino Dteoquf
fecit ctefom & tërram.maiè;& omnia qiiæiiieis fontiCu-:
ftoditcnimveritateminfccula, tempQre quo fo pu ta lit
fallacesyincere per mendaeiiim, ille veritatemcuftodir,
vtfaciat iudicium quibus non in ifto fedulp ïiecin futuro.
peyt Veritas aDèo. Ideo enim-& iudkefoeunvcredirnus
efle venturum, quia cuftodit veritatem', vt fociattiiiioiu-
,<Ecium-foiuriampatientipus; Qm nuedat efcameftitien-
„tibus.,jpfe erigieper fe elifos per A'dam pereùndem
•compeditosoxoluit. Ipfo cæcos illuminât,ipfc dirigitiu-
ftoSjip lè cuftodit aduenas.' H os v ti que^qui le peregrinos
in hoc exhibent mando, & proprer quam font renati pa-
rriam concupifcunt. Otphaiîum enim.cuftodiet, qui pro
nominê©eipàrcnjtes'fo«defej:kcarnis> Et ipfum diapo-
lum,qui eft via pjéccatorum , exterminabit ipfo qùf eft-
DefiscuusS.yon.pcusvdque.ecclefiæ catnolicæ, vnusin
Trinitate-, crinUsin vhitate,quiregnatin fecula feculo-
tunvAmen/ ; ■
T ? Xaltatur Deus ab îïcmine,quâdo Spiritum lândtum,
HL queminfeper cOnfecrationem baptiûnatîs facri fof-
cepit, nontcrrems&jiUnullimis cogitatipnibus humiliât.
5 ed eum ccèlcftibusdefidenjs & excelfi&exaltac, itâ"
yt pcrfinguldsdiesbenedicat,pominum,&quaïi qiiinu-
per inchoauerit, fihefaftidio feruiat îlli^cui gcif&ratio&
•generârioconfitetur, generatioludæorum & geperat|p
. gen mim. In lege Moyii & prophetarumilîa,iftain euan-
geliorum & Apoûolorum dodrina virtutem rerribilium
-tiiorumdicenttvt notam faciànt filijs hominiim poten-
'Alleluia;. C X LV i.
tiam tuatrl. Qfterfdeûtes quia regnum tuum Domine re-
gilum fitomnium feeulorum.Et itafit domipatio inomr
ni generatione & progenie, vt non fit gens neq; regnum, |
in'qubnon tuusfuiusprædicetuiv FideliseSeninl Domi-
ne in verbis tuisquibusprbmififti daturum te nobis, qui
alleuàret omnes qui ruunt in hoc mundo, Sc qui érigé-,
ret omnes quos aikferat inimicus. Oculi enim omnium
credentium fperaiit in te domine.Speenintfalüifaâi funt,
quibus dedifti efeafoin tempore oportunO, quando apc- 'ram. PraciniteDomino in confeftione ,' pfallite Deo
Ècclcfia
sdificac
Ûominus
B
Matth.z
■Mehr. f. i
*inandu-
cate. ' ;
tCmio.
■Rom. 14,
i.Cor.ÿ.
i. Tim.$.
citbara. Qui operit coelùm nubibus & parat terrapluuiam. Qui
producitinmontibusfoenum ,& herbam feruituti hominum. Qui
datiumentisefcamipforum&pulliicoruoruminuocantibuseum.
Non infortitudineeqm voluntatem habebit,neque in tibijsvinbe-
; neplacitumeritei. Beneplacitum eft Domino fuper timenteseum,
& in e is quifperantfuper mtfericordta eius.
C O M M E N T A R I V , M.
LÀudemus Dominum quoniam bonus eft plalmus.
Plalmus bonus eft in quo Deo noftro fit iocunda-
tio. ÆdificatenimHierulâlem Dominus,& dilperlio?
nés Ifirael congregat. Gottidiè eam aedificac Dominus,
cottidiè eccleliam foam per credentes ædificat:& cos qui
ab eadifperfi font,adeamreuocans,iterumcongregatio-
niaflociat. Sanatpoenicentes contritos corde & alligac
contritioneseorum, quinumeratmultitudinem ftella-
rum & omnium earum nomina vocat. Licet poteftas vir-
tutis eius his vittutibus fir parata, & hoc eum pofle face-
renon ambigat,nifi qui omnipotentem efte non credit:
tarnen numerate multitudinem ftellarum eum creda-
musinlânétis, hisquiihcenebrismundipofici, pcrcce-
lum foos dirigunc çurfos,dances folatium luminofi afpe-
btusfoi, hisquieoelum afpiciunt : quæftellæ pro memo
a<äuum foorum amplius minulve relplendent, in quibus
magnus Dominus nofter , & magna eius oftendicUrvir-
cus. Perhomiuem enim magnificaturab hominibus,per
hominém ab hominibus blafphemarur. Er iîcuc his væ
per quos norrien Domini blalphematur : ita hi benedi-
bti font, per quos magna ei us virtus oftenditur, ôc innu-
merabilisciusfapienciadeclaratur , per quant foperbos
proijcit, & î/nanluetos fofeipit/ik. humiliât peccatores ad
terrain, vt à terra eos exal ter ad coelos. O »/»«enim qui fe
humiliâtexaltabïtur, id eft., quiagenspoenitentiam , foa
peccataDomin© confitetur.Incipite ergo in cofeffionib»
Domino,& pfallite ei in cithara, cithara habeclignü cru-
cis,habëtchordas exinterioribus ouium, habet ex euan-
gelijspledrum, fonet ifta cithara&imbrem de doelo ve-
nientcmannunciet.Operuitenim coelos nubibüs,id eftj
Apoftolisfois tradiditfaciemcoelorum foorum, Sc præ-
cepitcis,vtdentterræpiuuiam, & omnes genres terre^-
nas, in nomine Pattis & Filij & Spiritus fa n d i, coelefti
nimbo perfundant. Haje pluuia producit in montibus
foenum quo alantur.fimpliciores quique, ex quibus pars
maxima in Dei populo comprobatur. Non enim pofi-
font fpiritualium cibo refici h i , qui terrenis adibus oc- :
cupati,membra tarnen videntur ecclefiæ. Hi montes,id
eft,Apoftoli,non vtipfi verticibus mencium foarümalci-
tudines. rerum coelcftium in cibo offerunt. Perfeâorum
enimeftfoliduscibtis. Qüis enimcumeisdifputetde ieiu-
niorum perftuerantia,dediurna&nGdurna occupatio-
nc,eruditioni diuinæ coniunda 1 Q,uis de minucis fogge^
ftionum ? Quis de contemptu omnium rerum laben-
tium i Quis de contemptu omnium viciorum? Quis cum
eisagat deinuifibilibus profedibus, vt lit quis cpifcopiïs
Deo,fit quis pontifex Chrifto, per inuifibiles conatus,&
gradus quos in corde fuo dilpoluit, vt quamdiu de ifto
corpore exeat afeendat & nunquam defeendat, ofrerens
corpus ftium Deo hqftiam viuam. Gottidiè lèipfom ita
corporiChriftiaflocians, vt corpus eius corpori Ghrifti
admixtum, vnum cor/)/«iecundum Apoftolum fiat. Hæc
& his fimilia dantur in cibo,qui cum Paulo poflunt diee-
rc :Mthi mundus crucifixus eft &ego mundo. Sicut ergo often-'
dimus Ipiritualium cibum fölidum virorum perfedto-
runijoftendamus nunc iumentorum foenum, quodpro-
ducun t hi, quos foprà diximus montes : Omnel inquit j
quod in maceUo venundatur * emite, nihil interrogantes. I tenu
T U quis es,qiti contriftas fratrem tuumin manducando?
Item. Qujfcnontontifiet,nubat. Item. Quidat nuptuntftliarn,
benefacit.ltem Voloadolcfcentulasviduas nubere. Hocfbenum
montes vicini coelis,quiin terra pofiti diaint,noftraautem
conuerfatio in cedis eft .-mmentis producunt, quibus çon-
foetudo carnalisimperat fola,&ipfi eonfoetudinicarna-
li lex ponitur : quam fequens coniunx coniugi pl.iceat,
foruusDömino,nlij carnales parentibus carnalibus, parentes
carftalts l l | s carrtalibus.His h-tba leruitute oftcr-
tur, datur vtiumentis cica, & v t pullis coruoruminuo-
cantibus eum. Gorui enim fuerunt patresnoftri, qui in
nigredineidalolatriaepermanfcntes, adarcatnnünqüäm
rcuerft font. Nos veró pulli corüm fomüs, qui inuoca-
mus Dominum. Qui non in viribus equiuofotantem
habebit.Nonenim virtuteterrenavinei poteft, quicon-
tranos terrenavirtucc non puguat. Vires ergo equi, cer-
renae vires font j quas Deus non in fua voluit extollen ria
gloriarijleddefoapietatelperarepermific : Nc c in viribus,
inquit , equi, nec in tabernaculis viri bcneplacitUm
eft ei,id eft,in confidentia habitations foas.Vnde Sc Grx-
cus non dicit intabernaculis, fed in tibijs. Siue ergo, inquit,
in curfu equi confidentem, fiue in fois tibijs praefo-
mentem contcmnetDominus.QupdnOs latius dicimus,
qui confidit in libertate arbitrij foi,quod per hanc fugiat,
perfequentem incurrit. Qui confidit in virtute curfos foi
Ipiritalis.quodpolfit in tibijs fois (laps immobiles p Cr mauere,
non permanet. Nec ifta dicensCxcludo,ncconeris
ftare,fedmoneo ne re puces per liberum folum arbitriuiU
fugere.Currat equus tuus,fitparamsad bellum.Sicenim
feripeum eft : Equusparatur ad diem belli,Dominusautem falu-
tem tribuit:Tarnen dum currisdicito: Deus virtutum tribuit
equomeo,vtcurreret. Deus dedit tibijs meis pérfe-
uerantiam,vt ftarem.Non ergo putes quod te libertas arbitrij
tuiitahabeat , quad naueni per quam vis ciiadere
Barbaros de littore, pér quam vis euadeie fluólibus pela-
gi,per quam vis ad pacriam , quam delideras peruenire:
led h Dominus imperauerit Vends profperis, & aduerfis
fladbusfilentiumdederit, fi latentes Vadus demon ft ra-
ueriCj&fonmu tulerit gubernantib.nauds,&abfqj ladio-
neportumingredi feccrir,agespolt luecgratias Deo,non ..
nauijgratias Deo no nauta:.Necifta dicentesexclüdimüs jArbitrlu
naucm Sc nauras,led inagis& nauem ornamUS & nautas, volutatis j
quibus Deü praTulem confitemur. Si eiiim ftaüis no fuif-
let,vtique quodDominus gubernaret non élTèt.Si nauta:
nonellbnt, quos Dominus exdtarèc non dient. Si vela
non dient,non elTent quibus darèt pröfpera Habra ven-
torum. Itaergo dicamus,fi arbitriumin tenon fuerit bona*
voluntatis,non erit cecum pax Dei. In terra enim pax
Dei cum hominibus bona voluntatis. Obijcicur huic loco:
Nos hoc ita dicere, vt videamur hominis Volünfatem
oftendere,quod Dei gratiamantccedat. Vigilanter age Sc
non calumniose, & videgratiam Dei generalem foper o-
mne hominum effufamgenus. Omnes antëcedit gratia
multiplicilargitate dilfula.Defcendit de coslo Deus, ho-
mine non volente.Docuit exemplo Sc verbo; homineno
rogante. Signamulra&virtütes adle manircftanduni
exercuit, homine etiam prohibente. Mortalitatem no-
ftram fofcepit,homine ignorante,irrifus,crucifixus,inter
homicidasmortuus.fepultusjrefurrcxic.&incoälosafcedir.
H ac omnia ad hominis falucëm, ad hominis liberäT
tionem, ad hominis redernprionem , ad hominis coro-
nam,ad hominis gloriam exercüit Chriftus.Nota tibi ca-
lumniofej quod dico ad hominis falutëm, liohvölënds
neque currentis.Quideftergo quod legimüs ? Öftendi-
mus ribiantecedentemgratiam Dei generalem omnium
hominum bonam voluntatem, Nota tibi pradeftinate
quodloquor „ omiiiumgeneralitfcrboiïamvoluntatem
Ghriftigratiahocordinequodiximüs äntecedit, fitamen
pro omnibus natus,fi tarnen pro omnibuspaftusr Si
non negas pro omnibus moituUm,fi cum Apoftolo aliens
, quod omnes homines vultfaluosfieri: agè nunc rolle te a
generali gratia, ad Ipecialem aécéde, & limiliter cum Apoftolo
clama: Non omnis generaliter homo iäl uus enr,
,Tjm
led'omnishomo,quicunq;inüocaUericiiomenDomini, I
hicfaluuseric. Vadeergoad officinam medici, qui vino
venicadciuitatemnoftram. Nonvtique nobisroganci- !
bus,omnibusnobismedicusfoperubnit, bfficinamapc- !
ruit Sc vocememifit,quaac.fipraeoexclainansdixir: )•>-
ritte ad me omnes.la.m modo poft hanc vocem äntecedic vo-
Juntas gratiam-. 5ienim voluentis jinquit,&audienus me, x.
qu&bottafunt terra edttis. Si äütem noltieritis ,gladm vos come - G ra tia j
det. Sicutergoantcceflitgratiavolüntatemhominis, in
oftenfionefoi, Sc inadapertioneveritatis j itaantecedit ivo^nn*a'
Bibltot. Vet.Patr.T om.^.Pars 3. D d