i
ab omnibus öperibus fuis. InGenefi dixit Deus per Möyfen,
iftudhisverbisfeftinat Apoftolus oftendere. aliam efle
requiem ad quaipvocati fumus, qUamfueritillainPalae-
ftina, ad quam Iudad vocatifunt, nee dicit nos intratu-
rosiniilam, qua: fuitin Palæftina, fedoftendit iltos in-
trafl'c prop ter dugtiam cordis fu i, nee in Palæftinam,
nee in requiem coeleftem: dieft ergo de prima re quie fic.
R eq u ie rt Deus die feptimaab omnibus operibus fuis;
requieuit quidem à conditkmc nouarum-creaturarum,
fed non requieuit .a gubernàtione eor'um , quæ fece-
rà t& v t quotidie ex ipfis eciam hpuaproducat. VndeV e-
ïitas ihEuahgelio Iudieis dicit, Pater meus vfque modo ope-
rat ur &egooper or. Non enim plus fuit Deo mundumex
nihilocreàrè , quàm faÀùm, gubernafè.præm.ifla/érgô
primarequiefeptimidiei-', in qüafeqweùit Deiis fiibiun-
xit fecundàmÿ quæ prömifl'aeft populo Dei dicens de ilia
quideni , quodanï loco ita dixit Deus per lyloyfeti
'& mïjta,{\iibaudi ïócö -, rurfuma.icijc, f i introibuht in requiem
math. fiveröcofiiuft«ftiö,fic'uti^i fupràdi&umeft, pro
affirmatiofte ,pro dftbitatione, & pro abnegatione àc-
cipi poteftjfuperius namque pronegotiatiorie duqbus in
loçispolica e lljvb iait, iuraflçDeumpropterincreduli-,
tateip illorumdi introibunf in requiem meam,id eft, non
introibimt, hie vero pro affirmations poteft accipi, fub
alio fenfu,fecundum quodloannes Ghryfoftômûs alij-
qiie Do&otesexponunc. Quafi dieeret, fi intröibuh tin
requiem meant , fubaudi bene Jiabebûnt, & hac dêre-
qwè,quæ fuitin Palæftinaàceipe , vhdè protinus addft
quoiiiam, eEgófupereftquöfdamihtroifiineam, Sc-hi
quibus prioribus annuntiatum eft non intróiérunt pro-
pterincredulitatem , quiapauaintrauerunt in earn requiem,
quae fuit inPalæftina, ideft, dùo tahtumCalcph
ôêlofue ex omnibus illis qui deÆgÿpto exierunc,ideo di-
ck,quomamfupereft,re\ tekit,quofdam introwe, in requiem
terra: repromiffionis& hi, id eft, fexccnta millia, quibus
prioribus annuntiatum eft non introierunt,in cam, fed cadaue-
raéörhmpróftrafa funt in deferto. Iterum terminât diem
quen£am,hoiie,inDauiddicendo, poft tahtum temporis
ut fupradidum efcjjodiefi vocemeius audteritiSi holite obdura-
re corda veftra. Ordoverbórum cApofttafum temporis,quod.
illi murmurauerunt, 8c mortui fuhtin defèrto,terminate
hoeftatuit & definitSpiritiis fandus. Iterum quendam
diem, ficutiam fupradifiumeft, vbi Apoftolus ex pèrfonà
Prophétæ, loquiturhodie,ftvocemeius audieritis,8ç cæterà.
Quafi dieeret,alijs veïbis, ô Iudæfconciues mei, nolite
putarè,3qüódiftud,quodDauiddixit, hodie ft vocemeius
ahdiêritisholiteobdurare corda veftra, adillud tempus
pertineaf, quo illfmurmurauerunt in deferto, vel
quod caufa falutis illorum dixerit,quiaiam mortuierant,
quoniam ad aliud tempus per tine t , videlicet, ad tempus
nouiteftamenti^à dié enim mùrmùrationis ebrum,in de-
feftô multum tempus éft,vfqùeadDauid,&vfqùe ad nos
quibus Dauid,ifta loqüitur : Simulque confiderandum,
diem pro tëmpore Döminici aduen'tus houique tefta-
menti accipiendum, 8c quod dicit in Dauid, tale eft, qua-
fi per Dauid,nuitauit præpofttionem more folitó : po-
teft Scitaintelligi, quod dicit terminât,quendam diem
hoc eft terminum & fihem imponit Spiritus fanótus præ-
teriti temporis , quodfi^ita diè ïemrmurationis eorum,
8c dat initium alteri tempöri, dieendo per Dauid hodie.
fe^hituri Namfieis lefus ftlius Naue dudtor populi Iftae-
\mà,pt<sftiterit requiem, i ub audi veram, nunquam de alia re-
quiç loqüefeturptLimLpoft hodie, id eft, dgpeeps poftquam
rjillaadeptieilent,hicbfteildittertiam quandarti requiem,
dé qua Dàuid dixit, hodie decætera. Non illam ftgni-
fi cans àd quam Ieftis ftlius Naue populum introduxitj
fed aliam quandam multo excellentiorem, ad quam non,
typicils lefus , fed verus’ introducit qiiotidie eos , qui
funt eius, ft enim lefus filiusNaueveram ptatftitiftet requiem
populo,cuius diïôtor extitit, nëquaquam de alia
requie loqueretur Dauid poftea. Gernim eft ergo, quia
futurum eft qubraafxiaceipererequiem,quæ perillam fi-
gniftcataeft, quæ fuit in Palæftina. itaque fubaudi, quia
lefus ftlius Naue non prçftitit veram requiem populo,cui
præerat.rëlinquicur, ideft, referuatinfuturumSabbati*
fmus populo Dei veram requiem patrfe cceleftis,qua feb-«
batifmum dicebat:requics ergo cceieftisSabbati populo
Dei credenti veraciter referdatur in futurum, Vita fcili-
cet teterna,qux pracellitSabbatum legis, quoniam in il-
lo requiefeebant tan turn corpora, in ifta autem animae
populiDei. Vnde & fequitüfi Quienim ihgrejfus eft inre~
quiemeiusytempus, videlicet, noui teftamen ti dicendo per
Dauid hodie,hoc eft,in requiem Dei omnipofentis, qui
eft in vita sterna,ethamipferequieuit ab operibus fuis iettt'ais9
omnibufque laboribus ,.JicutafuisDeus requieuit die fe-
ptima. RequiesDei perfedtio operiimillius intelligenda
eft, videlicet,dum fexto’die finita primordialir er urn crea-
tione in feptimo ceftauit a creatione nouarum natura-
rum,per illam vero,requiem Dei,qux non efta:terna,ftu-
diofe prouqcatubs yt,ad requiem jeterna: beatitudinisil-
lam, quamfabbatifmum appellat, totis nilibus anhele-
mus< Qujfqüisergoiftud Dei Sabbatum intrauerit,re-
quiefcitpcrp^tuöabomnilabbre&opere,ficutDeusre-
quiefeit a creatibneiiouarum return.
Peftinemus ergp itigredi in illam requiem, vtne in idijpfum quis
incidat incrcduhtatis exemption. Magna quidem res , 8c fa-
liicans->eftftdes , quohiam fine hac non eft faluari
pOlftbile alicui , ficutfcriptum eft,finefide impoßibile eft placer
e Deo. QuifquisDeonori placet1','- non faluatur, fed
ad falUtem non fufficit fola fides , neceflarium eft e-
nim operari per diledtionem fidei, 8c conuerferi digne
D e o , qUiä^fidesfine operibus mortitaeft, confideratproui-
de Apoftolus fidelitatem perpetux vitae , hortatUr di-
cens , feftinemusfideredta, operatione landtaintroire
in illam requiem pätri« cceleftis nobis promi flam, neali-
quisveftrum incidat in idipfum exemplum increduli-
tatis,& defperationis , in quod illi ceciderunt. Feftina-
mus , inquit, quoniam non fufficitfola fides, fed debet
addi& vita fide cbndigria: fuffficienter enim exemplo
parentumveftrorumdocemur^ nein idipfum inceden-
tes,in quod illi cecideruht, talia patiamur, qualia illi pafft
funt; yiuuseftentmfernioDei, & efficdxf&penetrabilioro-
mnigladio ancipiti, Apoftolodicente, 8c hortante, fefti-
nemusingrediinpatriam coeleftem fide 8c operatione,
ne aliquis veftr um incidat in idipfum infidelitatis exemplum,
in qubdilli ceciderunt, 8c eueniant vobis talia,
qualiaillis eueneruntj quiprbftrati funt in deferto. Po-
terantilliIudseirelpondere,nequaquamnobistaliaeue-
nient,quia non habemus Prophetas, &Iudices per quorum
ora nobis loquatur Dominus , ftcutilli habuerunt,
ideoque quicquid egerimuS excufebiles ciimus; ad
I hxcApoftolUSjVolensoftendereeundemnos habereIu-
dieem,quern illi habuerunt, qui ilios propter incredu-:
litatemdamnauit, dix.it non e ftita , viuus eft enim fer-
mo Dei,& efficax:fermo Dei Patris,& verbum, ftlius eft,
qui potenfialiter intcrrecit ilia fexcenta millia in defer-*
tp ob fuam infidelitatem, 8c quia ei noluerunt credere^
hiceftfermo qui nunquam m oritur, fed femper idem
manetjiUxta quod Plalmifta d ic it: YU autem idem ip fees &
anni tuinondejicienp , hie eft fermo qui de fe ipfo dicit.
Si quisfermonem meum feruauerit, mortem non videbitin dter-
num, ft enim illi iftum fermonem Dei ferüaflentredtevi-
uendo , 8c bene viuendo , yiucrent &temporali&ae-
terna vita* terramque promiflibnis intrarent» Similiter
8c nos ft feruauerimus fermonem eius fviuemus , re-
quicmque cceleftem intrabimus. ifte fermo Dei Patris,
qui femper viuit, cum Patre & per quem omnia Pater iu-
dicat,emcax eft,hoc eft, ad operandum facilis, quia fine
labore operatur. Ipfeenim dixit &fatta funt, ipfe manda-
uit & creatafunt, penetrabilior qüoque eft omni gladio
ancipiti,hbceft,ex vnjaque parteacuto,quia gladiusma-
terialis vtraque parte acutus , membra poteft diuidere a
corpore& penetrare fecreta darnis adeo,vtanimam corporis
faciat exire, ipfumque corpus in mortem redigat.
Sed tarnen ipiam non poteft diuidere minutatim, neque
fecreta eius penetrare jVnde Domirtus dixit, Nolite time-
reeos qui occidunt corpus,animam autem nonpojfuntoccidere-Se-
quitur,pertingens idem fermoDei,v/^4d dimfionemaninu at
Spiritus yCompagumquoque, & medullarum, & difcretor cogita-
tiontim, & intentionum cordis, anima viüimus, fpiritu
rationabiktbr intclltgimus , vicanobis cacnailis cum be*
fti js communis eft,ratio ipiritualis cum Angelis; 8c funt
quaxlam peccata quae, pertinent fpecialius ad corpus,
• quam adSpiritumuid corpus vtcll odium, dolofitas, iii-
j uidia,ciEteraquehuiulmodi,, quee fine adu corporis noh
conftant &quia c o r.p us au i m a vi ui li ca t ur, n o n iricongcue
per animam pofluuiusiutelligere peccata corporalia/, per
Spiritum veto peccata fpintual,ia, qua: infectetc^me aus
I .verfantur. iterum,per.co,mpagfis:deDemus intelligere co-
gifatibnes,qua: fibiinuicetncpmpaginantut, 8c cbniun-
guntur dum vnaalteram fubfequitur ., per medullas ve-
ro fubtides intentiones. £ t hoc eft, quod fubiungit,dil-
ctetor cogitationum,&intcntionum, cordis.cogitatio-
nes refecens ad epinpages,iucentiones adanedullas , it»,
autein iungeudus eit ilte yeclicuLus , viuus.Icrmo Dei &
efficax, & penettabUioromni^glndip ancipiti per tin-
gens vfque addiuiftoncm compagum , diuiftonemque
medullarum,&difcretor'cogitatio.oum-&;inpiitionum
cordis.Sermp.prgo DeiPatris m tancum eftefficax, 6cpe-
netrabilioromm gladio aucipiti, V tdifcernac in ter opera
carnis,& opera Spiritasi,J.inter!sparnalia peccata , & ipiritualia,&
inttncag.itatipnes bonds malafue-j potpft enim
cogicatio, vtcUmque bona efle,& incentio mala, verbi
gratia, vtfub comparatione loquamur. Eic qusdani vi-
dua;cuius ppflelfto hiereditaria »fortiori inuadirut,acceT
dens autem ad Iudicem, legilquc Dp£l:orem deprecatuj:;
lus ad Mariam, hie erit magnus & ftlius altiftmi vocabitur.
Often dens etiam ilium eflcfiliUiii Dei,dixit Iefum filium
Dei,qubdnUfquamdeMoyfe dicerevoluit, fedpotiusI
eumfamulumeniSdixit. Sequitur,»o« habemus Pontificem,
quinonpoftitcompati, iiuecondoieie , infirmitatibus nôftris„
hoceft dicere,non ignorât,quæ.noft|^ifu n t, venit enim
petviamhumanæeonditionis per omnia, fine peccato.
Quapropter non folum per hoc,quod Deus eft,& omnia
nouit, eognofeit infirmitacem fragftitatis noftræ, & p o-
teft mifereri,verum etiam per hoc,quod homo eft, noftri
particep^fadfcus in fragiH tate carnisab fque peccato,^eco,-
gnbfcit & f ndulgereyaiec.Multi Pbntifices ignorant eos,
qiuin tribulatione funt conftitnti,neque quæ littribula-
tioin quolibet fciunt, impolfibile quippe eft afflidtiones
affliiftorum , eiqui experimentum nonhabuitaftli6tio-
nis,&fenftbiliter omnia non fuftinuitjfcire.Pontifexaute
notter competenter omnia fuftinuit, quæ fuetunt illata
humanæ.miferiæ poft peccatum hominis, 8c tunciuinte-
rioravelaminisptimi ad thronum patetnæ maieftatis af-
cendit.Vnde & fequitur : Tentatum autem, fubaudi habemus
Pontificem per omnia tentamenra. Pro fotftlitudinc,
fubaudi «amis,peccati abfifepeccato , tentants quidem eft
Chriltus rnultis modis per omhia.tentamehta,fed non eft
fuperacusin tencatipnib.us, ;sqinn potiusprobatUS viÊlor
gloriofusextitit,, tentamenra autem quibus tentatus eft,
hecfueaiiu,eiuLie-7,iins,Lentanodiaboii.pei.iccuuoplu-
rimorum, fputa, accufàtioiies,quatenusfufeipiat eiuscaufam , fitque ei^i au-xilium, - , .r . ca'lummæ, îepulf.ib a proqaaliter
obHiierepoffiE baärcditMem fibi M p * ; priagente.ad vkmuimauciHxto. Tentatus
^toraitteuseiaut centum fo_li_do...s.. .,. ...a..u...t. .e..t.i..a..m... .n..o...n.. .m....o..d...i.-.. .|. ..h. si sm...o..d...i.s..p...t..o..ü...m... ditudtnecatnisab%Hp eCc|a *^. fed'chth'l
cam partem cmldcmjtatreditatis, qui vtdens ingrediens j luTeritateCbttftus veram,cmnemhabbiffet, guaredicii.
Ec-cleiiamDeiprolicrnit fe in Facieib , oran5&; dicens, ptQfimilitudine carnlsillum.efle:tentatun>,iH hacemtn,
Deus atetne.qui pmniaiufteiudicas,&: qui dkilK, tudi-J quiahomo faftus eft,veram catnem hhbuit, in hobverbj
cate pupiUopdefeudite viduam,prabe raihiatmlium hb- quiacatnc peecatinon habuit,fedab% peccato fifflilitu-
| die,quatenuseaufamhuiusviduxobtinetepbtii:u , btec dinenoftrEcatuishabuit,quieftcfflopeccati, nattfjieo
! dieeirs cogitado quidem devetba bona funt, ied iuten-
1 tlo nequaquam, quomamnilt vldu liquid s
Mat. II.2J
quod ilie iperarec le accep t mum, nequaquam caufam il
lms lufeepiflet. Hancfubnlitätemcogitationum , 8c in-
tentipnum cordis dilcernitj&iudicaç iennoD.ei, confi-
derans quo animo, velquo deftderio quilquisferuiat in
corde, f amquc penetrabilis eft eius intuitus, vt omnia
noft ta, quæ agimus, veLcogkamUs, certiusab ifio,quam
à. nobis iphs èögnolcatïtur. Ilium ergo habemUs in tefti-
moniumaduumnoftrorum , cogitationumque vef in-
tentionum.noftrarUm., quemludicem habituri fumus.
Timeamus eiuspræfentiam, cuius feientiam nullatenus
effùOEere valemus. V nde fequi t\ii,noneftvlla creatura inuiti-
bilis vi con peciuetus, neque Angelica creatura, neque hu-
manainuilibilis eft in confpeótu eiu s,omnïaautem nuda,, id
e(i7ma.midk3iy&apertafunt oeuhs eins, hoceft,præfendæ il-
lius. Qupmodo ergo poteftilli aliquares incognita ef-
fe,aquo omniafada funt ? Nec mirum ft torus , vbique
totam luam agnofcat cteatutam. Hicmaximeterruit A-_,
poftolusIudxos dicens, oninianuda ,&aperta efleocu-;
lis eius, ad quern nobis fermo. Quid eft, ad quem nobis (ct-
mo eft,adquem filium, nifiqiuaipft redclituri fumus rar
tionemfduumhoftrorum, limulque cogitationum, 8c
intentionum. UabentesergoP9ptiftcemmàgnurA,quipenetra-
uit coelosIeftmfilium Det,teneamus confeßionem, id eft, fidem
nominis eius. Paulus in fnperioribus de diuinitate filij
Dei diflerens dixii; omnia nuda , 8c aperta oculiseius,
nuncautemquiadecarne loquitur,de PontificatU dilpu-
tat illius , quifemetiplumoDculitin ara crucis caufano-
ftraefalutis,ipfe enimPontifex, fiue Sacerdos, fpfe& fe-
crificium. Pontifex namque dicitur eo, quod pontem &
Viampræb<?,at:pQpulo,dwpfe Dominus viamreditudinis
nobis exlnbuit , per quam ambulate debcamus, dicens.
Dtfctte à me,quia müisfum& bumilis corde, & pontem ad parti
ïam coelelfem perueniendi præftitit fanguine paflionis
fuæ cupi aquabaptifmatis, vei quia ipfcpïijnuscalp^pe-.
netrauit : ergo îvioyles diictot populi, cui promilia elire-
quie&tr.aofitpifa» .-«oil mEr*ui.<ih’r$4 ,Mem | populofibi
Cieditoptomillam. Vnde S f magnum Pontiricem eum
appei|at,qui habetæteriiunifacerdotium^lempervittens
atu at|tp I lia n d | m pro nobis,fie enjm dixit.de llloAngecatum
non habuit , . necdolusinuentus eft in öté èius.
Quod ft peccatum habere potuiflet, haberet vtiqueiam
non iimilitudinemcarnis peccati, fed inveritatecarnem
peecati,caroehim noftra, cato peccaticft.Quia curh pec-
caso concipimur, cum peccato nafeimur y illius autem'ca-
ro non fuit carp peccati,fed munditiæ,&caftitatis,atqüe
innpçentiæ.quiaftnepecca'to-conceptus eftj fine peccatq.
natus eft,fine peccato ab hoemundo tranfiuie. Quapropter
non eft t-ehtatus in carne peccati, vt pêccatum face-
rèt-jfed in fimilitudine carnis peccati, vtabfqiie peccato
raanetet. adeamus ergo cum fiduciaad thronum gratiæ,
vtmifericordiamconiequamur, & gratiaminueniamus
iu auxilio oportuno, qui Pontificem habemus , qui feit
cpmpaüinhrmitatibusnoftris,pefhóc,quodfimiliafufti-
,nuit,& ppteft adiuuare, per hoc quod Deus eft, qui iam
penetrauit propria virtute ccelorum alticudinem.'Horta-
tur Apoftolus accedere nos ad thronilmeius, cum fiducia
& dicit : Adeamus mente 8c contemplatione per fidem
quoque bonis operibus:exoniatam,4«i thronum gratia, Hoc
eItjadfidem filij Dei,qui nobis datus eftàDeo Patrè , &
qui fedens in plenitudinépaternæ maieftatis gratis-poteft
nobis dimittere peccata noftra ; gratia namque D,ëi fi-
liusillius appellatur nobis gratis datjis, iuxta quodidèth'
Apoftolus in hac ip'fa Epiftola manifeftat, dicens, gratia
-Deipro omnibusgufta»itmortem , & quàre debëamûs
accederead thronumeius,fide &deuotione,fubfequitur,
inquiens, vt mijencordiam confequamur, ideft, remiifion\m
peecatorum,&gratiam donorum Spiritus fandti,fiue in-
dulgentiam muenjamtis, in auxilio opportuno, id eft, in præ-
feiiti fæculo,nuncenimopportunum eft tempus auxilijj '
&mifericordiæillius, de quo Apoftolusaliasdicit, ecce
nunc tempus acceptable, ecce nunc dies falutis, 8c de qu o Pro-
phetsL,tempore, inquit, accepta exaudiuite. cui enim in præ-
lèntifæcùlo mifeticordiam fuampræftitit, dimitterid# ei
peccata,& gratia.donpium fpiritualium replet, ilium vti-
queinfhturO regno fecumregnarepermittitjôcquia Pbn-
■ tifexnofterelhfedensin thronogloriæpaternæjô-*
. mnia tribuet,quæ nobis-ad feiutem venire
cerciflimum eft, vnde 8c f
S' iequitur; -, :
« %
G A