p i f
pus, vc nos
:Tîm$. I
Ap'oc. ï.1 j
D
Rcmigij Epifcopi Rhcmcnfis | § | . | " y •
huam vobispcardicamtmisiwweacfemperinvobis & vos j lij. $ } m m ïpCtfolUtumfn htc,pßm tp c cas , Ä j S
ß S & E ü W m HsmmiquivïiiUnturAb k » ,U * «M g o o c e l& n a e ram i gemibus fidel^ us ■ “
Pttro & Iacobo Sïtoaone* p v id e b a a tu i aliquid c fc a | ae«ip.cnS!»/ac«m, ld ett.qn « M M K pn b n ß lvent,
fèibcttpiis^litucidpradiximus, qiiaUsaliquandofiteriHt, an- j
tequampc'tadócXiïiYpiritusfano'li cotiqbpiatcnmt no ruin ab Iacobo ,ldeft, ab Hierofolytnis, vbicfatlacobus,
pe rtine tadhÄtdtdi*..fcd hoclbläinmodd dicara.Ni- j vbï eratcohftirumsEpifcopus credemibus ab Apoftolis,
littmea inttrSß.'lioc eft nuffa diftantia miécroe, Scillos oft, j liwMjeaj.qBieccn’rawoyioiieeMBf.hocmnensa.billis tcptc-
j j hoe dicoqaia Deus non eft pèrfonammucceptór. 'Fait j h e n d i vidflm quod mm rilleanbuUmu, non ictleam-
PaulusChriftianbmmpcrfècmor, Peuus negauit poft-1 bulabant.Sfegtfgabancfedgcntibusjquaiiiininundis.eo
quaidab lilo idbiftus e ft, Ioattnes , & lacobustempore I quod non.elTentcircumeift1d(*iCepkMMi»»mnito. Weo
palSonis relTïio ^ofhgêmnt cüm alijs Apoftolus: Quivi- i pubiicè cum redarguic, quia ipie publice pcccauetat, vt e^;
ALMttraliuaidrfe.ideft.Pctrus.Ioamies.erlacobusmMiiuscorreptionecaireriroborarentur M M P t H f
mihirinwlMaffredemOTafubauaiego comuliilbs: vela- culpa, publica eget&caft.gatione coram omnibus, win
liter cum purallem aliqui.quod reprehenforès mei effent, canonïbus pra-cipirllt. Qumiodogmtn cog* Non
uoWfolum fueruuc non reprehenfores, fedêtiam lauda- cogebateaseircumddi verbis,redopenbusper hoc,quod
totes, &W e ie»b td ro to t«e *pn ed icad om . ltadKiieabillislegrcgabat.poterantenimgemilesdicciciSiel-
uidüar & diftliiguunt Auguftinus & Hieronymus hunc "femusialuati, &mBndatiperbaptlimum ,’9iequaquam
verficulum; cum talUufcuditione.. Cam viiijmt quod ere- ■ nos,quafiimmundosreputaret.Meliuse«ergovccircum-,
'dMmeßmthiEumitiliumpr4 uiq,fieutFeereemumeißmis, de- cidamur. SmcumluiUmßsMdxasme Petrus natura,&
x&mjedermmm&eanubitjiiieum , M M I f P fuH B Ö < S viuebat.rion adorans idola.lednotfpredens laL
audialubièqdentibuslacobas:&loannes , qut viderunt : uaripoffepercircumcilionein,ledperbaptilmumdicut«c
quoddatiimpdeft, concellinieftnuhi Euab|eltumprs-1 gentilesialuabanturnonpercircnmcHionem, led per ba-
nutffid eft, Pentium , ficüt Petto creditupieft Euange-ij ptilmum. Svs.miaraliidei& MMXjMftto, qu* a Iud as
liurocircumcifionis.hoceftfed^ri&i.eFtBWHag»«»#»» ; j*c«tarBappell5tui,Eteft(enlus,0 Petrefinos,qulIudsi
mrtsméusdstseft»iiW,dextrasdcderunrtocietït1sirulu& | nat,uralitetfumus,&qnibusdataeftlex,nonpoflumus |u-
Barnabaï,cetera per parentbelin dibta iunc,ticutPétro cir- i ffificariper legem, quaiecogisgentesIudaiMreä.nonvei-
cumcifnäflis. banc tabee cbnluetudinciq Apoftolus, v t j bojjfcd opere, vt erbdant feTaluati non ppfleper baocii-
circutbciBonetn lnd *os, aegburites pteputium appellee, mum ffnecircumcifionb ! Nos fcimus quia non mßifie*
Quiaum operatus efi Petto in Apoltoliitu>n-ciecuivicißonisiiic eit
Senius,C^irPecmiii Magiltc^ia, & Principetn feeiceile o-
mniutn Iudæoruiî» credentium, me,etiam in prædicàtio-
nisoflicittprsepofait omnibi^gcntibus, dicit bcacus Au~
guftimis quodam locô, beâto Äpoftolo n>aidrern iapien-
riam pr* omnibus Apoitolis conceflàra eflp. Et höcideo,
' vrtjuiaip^reopiibusgentibus, &phiIoiophisprædicatu-
rulcBèt, omnibus gemibus, 6cplii|oi‘ophis eiuspraedica-
tio iufficere ppflet.i Seddiçkaliquisiftô in loco,rtunquid
ergo Petrus Magifter ludæoruoe ? | ^déret aliquem^gen-
tiiçmÿeHeconuifci,ad^eiai-'%fci^iebs^e?in|uifi â r -
camaderecurîautPàulûsMagiftergent^um/aUquemlu-
daeurn circumcifum ? vtique^Petrus iuieipiebat gentilem,
nonoegenseumcircumcidi>vtGornÔïum,&Pauiq.snôn
rc/puebat propter.circtimcifionem ,ied tantuminodo le-
gales óbféruatipnes docebat eum non efle obieruandas
catnali^r.’ Quiviàcbaiiwcolumn| ej/ê, dicit bèatu|Àugû--
liînus^olumnævidebanturiilidie,ièdnoaerant. Sed
videamus.quarfunt fôlidiiîîmæ col am n£er, S^ptnôn didt.
fapïéntiaj quae eft verbiim Dei P a r r is ddificauitfibi domum,
corpusvidelicet ift vterb virginal!, excidit columnar Jeptem,
boceftfepterg Ecclefias, adquàsrcribit Ioannesin Apo-
caly p fi fùa. Quae feptemeecleiisBvetcolumnæ^aciunt v-
hàm ecclefianr, & Ä u o colümnam,deAqua dicit Apoftolus
Timothéo, Vtjcm, inquir, quomodp oporteatte conuerfari
in domo Deiqu*efi columna & jirmamentumSictgo\fkicol\i-
mn* eranCjCfuiid ei^quöd Dominus dicit,qui vtcerit,faciam
ilium columnam in templomeo. Vtergo Apoftolus ^igre, &
beatus Auguitinus ailentit, çolumnae d femeripfis noae-
rântj iicet viderénruf à fimplicifcusà fe efle, quodnon e-
■ rant, & col u ra n æ era n t a Do min o. fol i datæ iî n e fuis pied-
(fs, quia iimdatores eccleliarum erant, & iuftencatorës.
dexteras dé%runr mifij^uod dicit dexteras iocieta tis de-
! derunt-inilü^Barnabae, nihil e il^ d ^ p ifiin ruatafocier
*T ta t eni , & faits i 1 i ari tafe m receper u n cri os-T raâandum eft
j autem hoea negotiator-ibus, qpi cd^la negotiarionis ve-
niéutés, a$éxijecas regiones, in pcinöi&vt ibi adueiïërinr,ad
eos præfeéitüs ldci, & homines inibi habitantesaccedunr,
R/J.10.4’ & ’interrogant ilium, qui praeeft alijs, Pacifient ne efi ingreffuo
Ituttsï Stille pacifiais, tuncmucuodant iibi d extras manus,
&: akernatim oiculantureas. Ac deinceps cum pace negotium
fuüm expient,übereificedentes, decumTecurita-
te in medio illoruiTi. Sic & llli cum Apoftol o pacem fe-
IceruntjVt iile,&: Barnabas ïngentes prædicarent, ipli autem
in IudæQS.^TÂnrmfubàudipraeceperuçitn6bis, vt paupc-
runf iliorum mentor es ejfemus , qui pro GhrïftaTua relique-^
eurhomo perobieruantian^îcgalium mandacorum. Ex.ope-
ribus legis dici c,id eft, per oblacionem iaçrificïôrum Carna-
lium, per cireumciftonem , perobièruantiam mandato-
rumnon iuftificabituromnishomoi^ideft, nullusiuftifi"
çabitur. Quodfiqumntesiufiificarï voî,quiIudéei naturaiu-
mus , inftiricarii» tide Chrifti in baptiimate inuentifutnus
peccatoresidumyenitnus ad baptifmüm. N umquid Cbrifius
iedr nospeccatores, vt peccata haberenms, vt efle.t in nobis,
quod m undaret î Abfit. Sed quia lex n ob potetat nos
iuftificare,ideo venir Chriftuis, vt credentesin eümïuftifif.
cem u r. Stimm qua defir uxi Im iterum readtficQ,pwuartcätorem
meconfiituo, id ert, fidrcuincitionem quam pr*dicaui dir
mittendam,iterum1prædico ôbièrüand^.tb eflè, traùigrei-
(bretn mefacio tarn legis Mofaycae quam Euangelij. Quia
ti circunicifio ppeerat iuftificare, in h o c , quod illam de.-
ftruxijttanlgreflbrextiti. Etfipoftquam veni adEuariger
liuro, iterum,redeoad carmalernlegem fimiliterpraeuari-
catorextiti. Etnorandum quiaconcraPefrurivifta jöquer
batur,quigentes cogebat circumcidere non verbo^ed ofe |
pete, fubtrahendoie abillis, cum &ipfe circumcitionem
praedicaüerat non obferuandum. Ego enim per legem fubaii-
diEuangelij mortuusfumMqyfi,id eft,nihii tili bebeo,
quia non fum fubieäusei-, velperlegem fpiritualiîeçjri-
|elle;ääm mortuus fum legi carnali, quia cavnaliEer iilam
non o|>fëtuo,vfDeoviuamperfidem, &iuftitiatn , Chrifto
confinas fum cruci, id eft, con crucifixusfu mi n ÇruceQhu-
fti.quiafeeap^ccata in cru ce illius aftîxa furie, id eftfdele-
ta, ßcmortiftcata, viuo autem iam nonego ^yiuebat quidem
^fubftaritialiter/ed noriyiuebatin illo malitia, fed iuftitia.
Extin&ùs eriiro&: mortuus eçatin illoiàeuilïimus periècu-
tcr £ & viuebat in illo pijffimus praedicatpr. Vmt fine re-
gnat in me Cbrifius per fidem,& per omncsvinates.EJonab-
qciogratiamDeif\dt(!Lx^ o i ^ ^ lQ fidem Çhrifti, Euange-
liurri, &cremiffionempeeçatorum, quæomnia nobisgra-
tisdatafunt. Si enim per legem i«/ÎUM,id eft,li lex-poce-
raciùftitiçare,C/iri^«rtinècaulà eft mortuus
& eiuspafllo nçc profuit née
obfuft. M
« P K è Â I
m
PC' >AO'îl7 T.-
tx p lm a t io m É p i f t . ä-d iJit î^ .C a p . I t h S S * '
II I m f
II WB M1
lé .
mm-4-Ä-J
Wfc.z.c. 13.
I 7* • '!
mal. 44.
■20. 1 1 1
I Hab. 2. I4' mS.i.b.17
I & I c I Deut. 11
I25.
I m :
I m 1
I Heb.9.
1 «7* V -1
I !<?• t
I 17-
K 18.
II l9‘ 20.
■ Ro.yb.9
I 23* :
II
m 1
I d I 16 . 1 17' 1 I RS-o.a.j
C A P M t i n .
Sicut Abrahæ,ita ^pofteris; non ex legis operibus, led ex
fide in Ghriftum datus eftSpincus fanólus : fubditi autem
Ipgi » quum nemo praislteilegem, malediûiujnc:
fed hanc tnakdi<5tionem Gfiriftus iniè ,|ufcipieùs, nos
ab ea HbëjÉauit: promiflioriçs verb faëtè Abxahæ per fidem
complentur »licet interim lex tari quam paedago-
gus data fuerit,quæ non poterat iriftificare.
O lnfenfati Galau, quit vos fafeinamt non obedire veritqti,
ante quorum bculoslefus Cbrifius praferiptus eft yin vobis
crucifixus? f Hocfolum à vobis volo dtfeere: Ex operibus legis Spi-
ritum accepiflis, an ex auditu fideii f Sicfiultieftistvt cum fpiri- ,
tu cceperitis, nunc carne confummemini ï f Tantapafiièflisfine
caufaïfi tarnenfine caufr. ergo tribuit yohjs Spfirttum, & j
operaturvirtutes in vobisiexopertbus legis,an ex aùdipufideïi t $ V-1
utferiptum eft: ,* Abraham crediditDeo , & reputatunieft illi ad.
iuftittam. t Cognofiite ergo,quia quiexfidefunt,ijf mtfilijAbra- !
ha. f Prouidens autem Scriptura , quia exfide iuftificat Çentes
DeWppranunciauit Abrafia} * Quia benedicenturinteomnesGen-
tes. t Igttiirquiexfidefunt, benedicentur cum fideli Abraham.
■j* Quicunqueenim ex operibus legisfuntfitb malediftofutit. Seri- j
p turn eft e>wn: * MalediftmomnKquinonpermanferitinqmM-j
bus quaferiptafunttnLibrolegûpVtfactatea. t Quoniamautem
in lege nemo iuftijicatur apud Deumymanifeftu^tifi: * quia iufius
ex fide venit. t Lex autem non efi eitjideffed * .Qmfecertt ea,vi-
net in illis. f Chrlfim nósrèdemitdemaleditto legufiattuspro nobis
maledittum: quiaferiptum eft: * Maleditlusomnisquipendet
in ligno: . f vt in Gemibus benedict to Abrahafieretiri Chrifto lefu,
Vtpollicitatmem Spiritus actipiamusper fidem. t fratres ( fe-
cundum hominem died) * tatnen bominis confirmatttm teftamen-
tum nemo fternit, autfuperordinat. i" AbrabadtSafunt promtf-
fionss.&femini eius,nondicit:Et feint)iibus,quafiin muleis,Jed qua-
t ft invito : Etfemini tuoquieft Glmftus. t Hoc autem dico,tefta-
mentum confirmâtum à Deo : qua poft quadringentos & triginta
annosfacia eft lex, non irritumfacit ad euacuandampromifitonem.
f iJamfi ex lege bar éditas, iam nonexpromifitone. Abrabaau-
tem perfepromtfiionem donauit Deus. ^ Quid igitur lex i , Pro-
ptertranfgrefiionespofitaeftidonec venir etfemenycuipromiferatyor-
d mat a per angelos in manu M.edtatoris • "J". Mediator autemvnius
non eft, Deus autem vnus eft. f Lex ergo aiuerfuspromijfq Dei}
Abfie. Sienim data ejfetlex, quapojfet vtuificare, vere ex lege effet
iuftitia'. t * Sed conclufitScripturaomniafubpeccato,vtpromif-
fio ex fidélefu Chrifti daretur credentibus. f Prius autem quam
venir etfides,fitb legecuftodiebamur concluft, ineamfidem quareue-
laiidq e rÂS f Itaquelêxpadagogus nofterjuitinCbriftoy vç ex fide
iufitficemur. -\ Atybtyemtfides, iam nonfumusfubpadagogo.
-j- o nines mm fill) Deieftis per fidem > qua eft in Chrifto Dju.
f ^ Quicumque enimin Cbrifto baptUatieftis, Chriftumindui-
M 4- jjJop eft iudaus,ne%Gracus:non eftferuus} neque liber: non
eft mdfculusyneqgftemina. Omises enim vos vnum eftis tn Chrifto lef
t . f autem vos Chrifti: ergo femen Abraha eftis ,fecundumpromifiionem
betredes.
S 'infenfati Gqldta, Vnaquæque gens fuam proprieta-
tem in coriuerfacione & moribus habet, vride Gala-j
tis proprium eft, vt licet féçpces fint, fint etiam ftpiidi fiue;
ftulti, facilequetransferripoflinçdevnareadaliam. Quis
1 voifajcinaititfid eft; quis vobis nocuit, yel qûis vos decepit.
Falcihari dieüntür pueri,&parua animalià, pulliqj auium
viru$ hominum, & incantatiope. Ante quorum oculosChri-
ftusüjiisproftrifttiseftin vobiserttetfixus , anteillprüm oculös
erat Chriftus çrucifixus profcriptuS, quia illi non .fplum
quatuor libtosEuangehj habebant.vbi paflioGhiifticón-
tinetur compléta,ièd eciam libros veteris teftàmenti Grae-,
co fermoné lècundum feptuaginta interprecationem ha-
bebant,iri quibus pronuntïabatur, & prædicabâturpaflio
Chrifti, in quibus quafi ante ócütps ipforum erat Chriftus
• ctucifïmsyjicftulti éftüyVtcumffimtuceeperitiSy nuhecarnecon-
fummeminü idèft, cumfpificu^wer coeperitis cónueriari,
vel cum per Ipiricumiànëtum coepiffetis loqui varijs linguist
nuncin carnali conuetfatio«edeficiatis,poftppnen-
tes 'bmnia fpiritualia, Set ran feun tcs;ab-cat:n ales ob%uationes,
id eft,circumcifionem carnis,&ad legalia facrificia.
Aliter. Inprimprdip fideiomnes credentes accipicbant
fpiri tu m fandum, ficut&mpdp, & infuperaccipiebant
diuerfitatemlinguarum, per qupd pftendebatuteos na*
bere fpititum fanâpm. Quod nullo exemplo melius pro-
bati poteft,quam illo, qùodin à£tibu# Àpoftôlorùro aid-'
tp r , quia cum dixififet Papius qüibufdam baptizatis qui
baptistatiçrantinIoannisbaptiimate, fijfpiritign accepi-
ftis crçderites, reiponderiint, ledneque fi fpiritus fandus
eft in nobis, audiuimus, quia non poilumus omnibus lin-
guis loqui, & cum baptizafleteos in nomine Iefii, coepe-
runt loqui varijslinguis,Etifti Galatæ non acceperunt ipi-
ritumfandum,&diuérfitaremlinguarumexoperibus legis,
ièd quia qredideruntin ghriftum, atidientesabApo*
itoldfidem Domini prapdicari. Ex auditu autem fidei di-'
cir, quia audit homo quid credere debear, & interrogate
ad fontem,quomodo credar,& Cicbaptizztuiitantapafiie-
ft it fine c au fa ? Multa paifi mala fuerant HH à Iudaeis, & à
periècutoiibus pro fide Çhrifti , & quia volebant circum-
ciii o nem feruare, fi tarnen fine caufa, affirmatiua coniundio
eft, id eft, certe fine caufa, fi iterum ad carnaliadefideria, ,
& circurocifionem patimini. Tribuit yobis Jpiritum (ubaudi i
fand urn, & operaturvirtutes fubaudi mirjiculorum ,,&lin-
guarum, ex operibus legis iubaudi facichoc, an ex auditu fidei î ;
lubaudinon propter öbferuantiam legis hoc præftitit vobis,
fed propter fidem iuftificati placemus Deo.^riwr qui ex
fidefuntikcnedicentur cum fideli Abraham, id éft, qui fidem A-
brahæ habent,benedi6tionem confequentur. Qÿicunque
enim ex operibus legis funt fub malediäofunt, id eft, qui per leg
gem putant feiuftiticari , fub maledido funt legis , quia
non poftunt omniaimplerc, quaeibi continentur. Vnde
Petrus Iudæis dicit , qur inquiens , tentatisimponereiugum
quod nequevos,neque Patresnoftriportarepotutmusi Sub quo ergo
m^iedido funt? fub illo: maledittusomnis qui nonperman-
feritin omnibus qua feriptafuntinltbro lègitvtfaciatea, & caetera.
All. ij. i*'.
Lex autem non efi ex fide, fides eft ea credere, fic fperare
quæ non videntur, lexergö non coroplebaturfide, fed o-
pere: Euangèlium autem magis completur in fide, quam
in operibus, quiafolafi.de'faluar, quicumque ergo fade-
bat éa præcepta,quaîiex præcipiebat^ viuebat in iQis, quia
procelabatur ei praeièris vita vfqué ad ftatutum finemja
Deo. Qui vero tranfgrelTor erat legis, iubebaturinterfiei
dicentelege, quihocvelilludfecerir, occidatur. Chriftus
nos re demit fie maledido legis* de quo maledido? de illo quod
didum eft ad Adam ,, inquqcunquediecomederisexeoy morte
wemr«, de hoc maledido,id eft,de morte redemit rios re- j
uocan do ad vjtanl, quia morte fua fimpla, duplam no-
ftramdeftruxit, &qùomodo ? Eaüuspro nobis maledUlum.
Noneftipjfe fadus maledidus , ficut beatuS Ambrolius
dicit, vt peccatum haberet, fedfadus eftmaledidum, id
eft,hoftiapto maledidis.&peccatoribdS, pro nobis vide*
licet,qui fub maledido prim! fiomini§,& fub morte cene*
bamur. Vel vt beatus Auguftious dicit ,fa£tus eft malcdi-
dum,ideftjfaduseft mo.rtalis,ficu«&nos,licetfine pec- #
catoeflet, quia feriptum eftmalediäus omnis quipendet in ligno t
Cuticius hoc modo exponit hunc verficulum,maledidus
omnisn9cens,quiçulpafiïâ, &peccato fuo pendetinli-
gnojVtAman. Qui vero irinoccnseft, fi iniuftèfufpenfus
fuerit, non ideo enc maledidus. Qujd ergo fi Mardo-
chams innocenter fufpenfus effet in ligno, quod ei Aroart
parauerat,nunquid ideo maledidus efîèt? minime, ita &
Chriftus, licet maledidum illud fuftinerec, id eft, paflio-
nem,8f cruciatum^&peccata noftra aflùmeret,tarnen non
ideofuitmaledidus, neque peccator, quia fie accepit ipfe^ »
noftra peccata,vc non haberet, fed y t deleret. V eletiam
quantum Iudaeis videbatur, maledidus erat,id eft, pccca*
tor. Eratres fecundum bominemdico,ideA , fecundum hu- j
manamconfuetudinem, &fccundum humanam lege*i,
tarnen hominisconftmatum teftamentum. Teftamentum^ di- |
citurd teftibus,quorum no mina inibi fçribuntur,&à qui*
bus cotifirmatucillud teftamentum, yel carta , fiue feri-
ptui%quod Pacer facie de fuis reb us, Âlïjs fuis, quid vnuf-
quifquepoftmortemeius poflideac,dehasreditatepater-1
na. Quod teftamentum nemo defpicit', vt aliterillud (
eomprehendat ,&diuidat,nequeor din at aliter, nifi vt j
Gen. 2. if .
Biblioth. V tm .V t t i .T m . q .V a n i L IU Pacer vi