
alieno,fi'ue pro fu perbi^ontra Moyfen vfa.aperta eft terra,
& deglutiuit eos viuentes. Populus autem liberatus,
immcmor liberacoris (ui, memoratur fupcrftiriortes ÄLgi-
pti. Quibus meroor aurum fuuminvituli fimiiitudinem
fundit, adorat opera manuum fuarurn. Oblitus eft eum
quiliberauiteunvproquo fadfo dqm vellet dominus di-
fperdereeos,ftetit Moyfes dicens: Domme dele mede libro
tuojttftisnon parat. Putafnetub Moyfes plus milericors es,
quam rüe qui blafphematus manna pluk,qui contemptus
de terra prodücit aquas- Non tu plus milericors, fed vo-
luit dominusaffeAum mum ducibuspopuli recitati.vtfic
rum,de ipfis loquuntur,dc ipfis rifus,de ipfis îocus,deiplis
opprAbria vniuerfa reperiun t. Il'lé monachus hoc egit,iiie
clericushoc: illafandimonialishoc, fie interficitur terra
fanguinibus, id eft, terren* mentes interficiuntur hoc or-
dine, fi ille qui fanduavocatur ôqnonnus fieaj_t, Ego quis
aut quotus lum vt non agam, fie interficitur vitio noftro J & j *
terra fanguinibus,contaminatur in operipus noftris. Æ (io
Qwafornicamur in obferuationibus noftris,ideft,in prp- 'nifeUorr
pofito farufto pofiti, aut corde,aut opéré fornicamur.ldeo fus eft Hi
irafeirur Dominus luper populum luum, & abominatus ronymus
luitdoroinusaffiaum mum ducibuspopuli recttati.vtlic c ftW d ita tem fuam.,Ideo ttadidit nos m tw um jm idamnent,
Fed volenlé dominai» condemtme, fuis preci- ! lant nosimmlci nofta, & humij.ant no? fub ped.bus ft ,
, n n Audimiidcantas• Dixit, inauit,vtdefper-j'fspèdiximus: ParceDotpine,Ôç(àepeliberauitnosdeietcos
linon Moyfes ftetiflit in conÉaâione«c iedi-. autemitcrumliberatiexatfimusineogitationtbusnoljjis.
ricme qua mouetie.cep.erat, & agi populus : Stetit,inquit, Nihil.»obis fupeteft , mil vt de ,ifto cotpore exeamus. Si
in cotilpedtu eius, vFauettetetirameius, neoviperderet | conrempfimusquæpaffi fumus, qu* paOutl fumu*
eos lam fi placer, quialongus eft plalmus trànfearous ad temnimus. Ib. en|m paffio finemnon
caufam uofttam abhiftorialudæotum. Omniaenimno- gtopoenlteamus. QmafîcuccanteronentcsDeiitn,De
bisiftapoftbaptifroatiseonfeciationemeueniunt. Ingte- nobisfecimuscoptemnentem: it a d um ^m tem n t^ ; 15?
dimurenimpet baptifmum tettamBuentem la c , 8cmel., mmo.Dcum nobisfeemns poenitente. Nospmnitemur,
Erpoft harepro niSilo habemus terrant deüderabilem,- qmaconteropfimustillepoemtetutfediaaffelententiam.
" I quandopolluirausterram cotpotisqoftri. Nonemmve- (
t i credimus vetbis Dei. perpetuum incendiant commi- ; mtetutfecundum multitudinemmileticord.asfuæ.&to
Lie legen- nantibuspropiuquistenîporalibMsfadfcis. Et quiaDeonô , lensànobisbam,dat nobis mtl«ico^iam^ lu
lûtealèo, ctedimusîtnurmuramus in tabernacuüs mentium noftta- 1 omnium quicepetunt nos. Clamemus etgo Salqatote I
F0” ™ ’ | turo ,quianoneaaudiuirous vocemDopim. Qua feinte ,examine)dicentes: S a lw fa c n o ,D o m n tD e q sm f ia .& M (
H H Idicimus Dec- Exaudi vocem noftram, qui non exaudi- ÿ l g f ms de Mistuta.vt vitra non fetuiamuspeccato.Neç
tcmporali- mus vocem Domini. Infupet etiam conlectamm Bilfe- .moresnoftrifimilcsfintgentibüs, quia criant fi m gentlluntventresnofttos,
autillos quorum pctfooaàmundo tetgenres, fi eis motibusnon mifeemut. Qumimogo-
fufpicitur. Quos cdm fciamus,aut tu'tpesin taais,autin- riamur m laude eius.cum videntes hoimu« opéra noftta,
u lF o s f iudkTo, tamén quia potemum
lantuc, aut ipf. patentes funt\hbsin lacetdotio confecta- ; pulus,fiat,fiat:ldeft,fiat fiat,seper taleopus eft m quo be
mus, hos dignes clamamus 8c iuftos ,per q«os manduca- -nedicatur Deus.qui régnât in feculafeculotum, Amen,
mus mortuoriim façrificia. Ij enim qui ofterunt fiue pc-
cunias, fiue munera eçclefijs, &mortui (une mpeccatis
(uis,propterea vtique ofterunt, vt noftris.preeibus-reuiui-
Dan. 4.
Pieces pro
defundtis. c
Alleluia, alleluia. C V I.
D
VnsDcus
Ephtf. 4.
I fiiis.vtioue : , H .
feant*nosverópeiorafceieracommittentes,illaquaeofferuntfactificia
mortuicômedimus,illi autem in fua mor- V ^ f i rw d U «m. Diçam mueßu t äm p t f im a Oorntm,
te perdurant,.quia noftro ponreuocabuntur exemplo: fie i qmrultmftidemamimmci,&di reÿombv agregm« un. A
fitvtirritemusDominuminhisftudijsnoftns.Scmultipli- ,[olUom&outfit,ab4qmlo«t&mqn. Erramumm[olmdtm
carur fuper nos ruina. Pereunt vibe s,pereuntptouinciæ, 1 inwaquo/o.vtamâmtatit habitaeulinontnttenerunt.Ejunituu&
quiapercuntdilciplinæ. Supereft vtftetFinees.Scéxoret ßtiimis,aninummmiffisdtf“ U. M é M U I H R I
pto nobis, id eft, ftet populus martyrum, quinon tiroue- ùmtnbuUrmm.&denuefiMtibmmmmfKitm. Eldidu-
runt fient Finees fimWnem fundere. Vt bis orantibus I B M i u r t n , nirent mcmuaumhabnauonn. Confit
cefie’t i nobis quaflktîo, vt hoc quod euadimus, quiano- j teamur Doimm mïfericorduu<u,&mnbdincmfqsbominum.
ftta iuftitia nulla eft, illorum reputetur iuftitiæ, i genera- £ « « ƒ « « « « ammam inanem,&nnmam cfumntem fatumt bo-
tione 8c generatione in sternum. Nunc videndum eft, nii. Sedenusinttmbris&invmbramonn,rinaosmminiuuau
qualiter& nosficut-illiirriramusDominumadaquamcó- I efiferro. Qmacxaccrbaueruntebquu Dei, à:eonfilimn Altifiimt
tradictiotiis , itavt vexetur Moyfes propter nos,,qui exa- i irntauerunt. Ethumiliatumoefiinlabo.nbuscorforum^mfirma-
cerbamusfpîritumeius. d tavcdixi, iiqnetPfalmushicin ri funt,neefuit qui adiuuartt. I t ilamauenmt ad Dominum cum
hiftoria vt penitus& expojîcor neceflariusnonfir. Sed itribuUretnur,&deneeeßttatibuseorumliberauiteos. Eteduxtteos
■ % f l r . . J ___KÜ-C.J. «idWomnié m in .! detenebrit,&vmbramortisi&vjnculaeorumdifrupit. Confiteantur
Domino miferhordut eius, & mirabilia etus filijs bominum.
Quia commit portasf-reas vgüesferreosconfregit. Sujcepit eos de
via iniquïtatis eorum.propteriniuflithts enimfuas humihiati funt.
Orunem efeam abominât a dl anima eorum, érappropinquauerunt
vfqueadportaswortis.Etclamaueruntad Dominum cutnbularen-
tur, & de neceßitatibus eorum liber auit eos. Mißt verbumfuum ér
fanauit e’os,&ertpuiteos deintentionibus eorum. Conßteantur Domino
mifermrdueiusi& mirabilia eiusßlijs hominum. Etfacrifi-
cent facrißcium lauduy&annuntient opera eius in exultatione. Qui
defendant mare innauibus ,fattentes operationem in aquis muit is.
lpfividerunt_operaDomim}&mirabiliaeiutinprofundo. Dixtt&
ßetitjpimusprcctll^&exaltatifuntßuclusaus. Afcenduntvfque
ad ccelos, & defendant vfqueadabyjfos, anima eorum in malista-
befebat. Turbati funt&motifui}tßcut ebrius, & omnisfaptentia
eorum deuorata eß. Et damauerunt ad Dominum cùm tribula-
rentur, & de neceßitatibiis eorum eduxit eos. Et ftatuit proemam
eins in auram, & filuerunt flu&us eius. Et latatt funt quiaßlue-
runt, & deduxit eos in portum voluntatis eorum. Conßteantur
Domino mtfericordia eins , & mirabilia eius ßlijs hominum.
Et exaltent eum in eccleßa plebis, & in cathedra feniörum lan-
. quiaa liteta ingreßi fumuS infra literam, videamus quo
. modo irritetur Dominus ad aquam contradiölionis. Poft
bapcifma vnum , aqua nobis cpntradiäionis exoritur,
contradicitur nobis aqua baptifmatis: vniisqnim Deus,vna
i-n-ucus)> ^ s ) vnum baptifma. Ibi vexamus Moy(en.,Hoxleslex Dei
-oum<S > eft,vexau)us legem eius,contemncntes pr*cepca eius. ln-
Um a fnperetiam exacerba.mus(piritum emsfan6lum,in quofi-
gnati fumus in die redemptionis. Hoc autem, fäcimus,
quando rto dilperdimus gentes quas dixit Dominus,quan
do nutrimuS vitia,amamesea quee odic Dominus commi-
|cemur.inter gences, fimi 1 ia aut peiorafacientes,quam gen
tes quae ignorant Deum. Scruimus fculpcilibuseorum,
Deum haben,tes-yentrem Scgloriam in ftercöre. Hine na-
icitur nobis fcandalum, id eft, libido* Tune immolamus
filios npftroV.^fihas noftras daempnijs,Td eft,fenfus no-
ftros,quiex nobis quafi filij nafcuntur.Et eogitationcs no-
fttas diEmonijs tradimus. Eftundimus fanguinem inno-
centem, id eit,fanguinem animarum fimplicium, qu* no-
1 ftroexemplodelinquunc. Satiguinem veique eorum fa-
caficamus fculptilibus Cham. Cham irrilor pacriseft. Ij
ergo qui irrident legem Dei noftti, his eos (acrificamus,
mu noiko exeitiDlo delinauunt. Ia c e n f“ ............. "
Terram
lerramfruclifram infaißiginem, d malitia irimbitantium in ea.
Vofuit liefert um in ßagndaquarum, & terram fine aqua intxittn
aquarum. Et collocauit Ulic efuneutes, & confiituerunt cimtatem
habitationis.Etfcminaueruntagros,&plantau e'runt vineas,&fc-
eertintfruäum natiuitatis. Et benddixit eis, & multipleati funt
nimis i&iumentaeorumhonminorauit. Et pauci facti funt, &
vexatifunt dtnbulatione malorum & dolore. Effufaefl conientio
fuper principes, & errate freit eosin inuio,& non in via.Etddiuuit
pauperem deinopia, &pofuitficut ouesfdmtlias.tfidebuntrefti&
Utabuntur, & omnis intquitas oppilabit os fuum. Quis fapiens&
cuftodiet hac,& intelligetmifencordias Domini i
C O M M E N T A R i V M .
Alleluia 3- Ertiumalleluiacaniturin i?falmö centefimo (extö
JL inquövfusnofterqüotidianusretexitur.. AudiNo-
uaciane ,audi de quibus loquitur , vulceniminiftoPfal-
mo agere contra te fpecialiter Spiritus fandtus. Tu enim
dicis,qui adhuenon funt redempci,ip(i pöftunead indul-
gentiamperpeenitentiam perilenire. .Nosdicimus, illi
perfidem fdlam ad indulge ntiam attingunt. Iftiaute qui
iam redempti funt,non per fidem (olam, quia iam credi-
derunc, fed perpcEnitctltiam perueniüht ad mifericordia
redemptoris.Deniq-,audi quid dicat: Dicant,inquit,ij qui
redempti funt a Domitiö, quosredemit demanibusini-
Baptifina micöfiimivtiq} per bäptifmum de cegidhibus, congrega-
uit eoSjV tiq; ad fidem,a fobs ortu &occafu,ab aquilone&i
mari.Ij errauerunt, id:eft,a reifti tenore recefterunt, pa’fli
ficcitacem in viaiid eft,in C hrifto ambulates,qnia iple eft
via. Pafti ficcitatem fermonis,dumnulliisdocet, nullus
exhortatur,aut nulliis eft cuius exerriplö perfünderentun
Pafii fiteitatem erräuetunt, & ciuitatem habitarionis nö
inüenerunt, non inuenerut euius exemplo fpititalitcr vi-
uerent , (ed defertum hüius mündi paffi efurientes & fi-
tientes animaeoru in ipfis defeeir; Quiacibum verbi Dei
8c bofiiexempli non habuic, & damauerunt ad Dominü
cum tribularentur,ideft,dumpceniterehtar,& de necef-
fitatib. eorum liberauiceos. Reduxit eos in viam redam,
perpcenicentiamfuntreuocariad Chriftum, vtperipfum
peruenianc ad ciuitatem habitarionis,^ podintrefici (er-
monibusfandis. ConfiteanturDominomifericordi* e—
ius,&mirabilia eius filijs hominum. Quiafatiauit ariimä
q u * fameperibat}&animarn efurientem. Quid clurien-
tem ? Bona vtiq; qu* non habebat efurientem. Ergo bona
(aturauit bonis peenitentem,8c fedentem non in fche-
matibus mundi,non in publico gloriancem, fed fedetem
in tenebris,& in vinculis in mendicitate & in ferro.Qua-
re hoc,inquiunt mundi homines, quid fibivplu nt lftire-
ligiöfi plorare, federe in vincul js, ledere in renebris? Vb:
eft feriptum? Ecce hic feriptum eft3quiaillam animamre-
fpicit Deus, qu* fedet in ten eb ris & in vinculis, pro eo q>
exacerbauent Dominum.&cölilium Altiffimi fpreueric.
Qui humilantin labore 8c ieiuniis eprfimm, Quia ergo
coccöntritumachumiliatum Deus nondefpiciet, audi
quid fequitur: Clamauerunt,inquit,non cumepularen-
tur, fed cum tribularentur. Ipfienim fibiimponunttri-
bulationis iugum: ne forte dum pr*terita fadgi ad indul-
gentiam peruenire poftu lant, in currant pr*fentia. L*tus
enim animusfacil^läpfum incuriit, quod trifti & afflidö
difticileeuenit.Humilieturergoinlabote,ieiuniocorno-
ftrum,noneum l*cificent vino,& oftendentes infirtnica-1
tem noftt5 medico ccelefti, clamemus ad eum.Ipfe enim
educet nos de tenebris &de vmbramortis.Ec virfcula no-
ftra diftumpet. ita vc confiteamurei,quia con triuei i t nobis
pottas *reas.. Port* * r c * funt conluetudines vitiof*,
qu*fic claudunt n o s, vt propemodum etiam arbitrium
noftr*libertatis includant. Nämq; quiconfueuiniusver-
bi cauia mrare,iurare iam nolumus,fed quafi portaclaula
huius confuetudinis, volentem egtedi non linit.Sic enim
fic,vtetiam non Volens ex ore meo proferam iuramentu.
Sic&devniuerfis vitijsditftunipüta.- Qtaiain ipfisvieijs,
Laetiriä
facile ruit'
ijribülati veliftinportis*rcisimpingimus,fugientes& volentese-
«uis,Gr* gredinon valemus. A t vbitribulantesclamäuerimusad
fl ui tri bu^ ^kriftum, confringet portas Är e as & ve&es ferreos cö-
jlatut, ] miQuit. Vedies enim ferreiimimundilpiricus funt, q u i 1
portas nobis imjpiae cohfuetudihjs claudunt. Hjcfi fefe>
fubduxeritDominus j libertas ipfahoftrfarbitrijeuahë-
(cit.Sed fion fe fubducit Dominus hifi in fp'iritu tribula1
ti cuqi lacfiTymii êxorèturi ‘Mittfet enim Verbum (iium 11-
cüt militante Filium fuurri.MittiteUm & iahat hös, & il-
cut-redemit nësdemànuiriimici i itahuhcêripitnosdë
intentunoftroiGönfitèanttirfergöDomihopluralftfermi-
fericordi* eius,,i& mitabilia eius filij hominum i vt'ïâcrii.
ficcntfiusrificiüm laiidis. Ideo annuncient opera eius iti
ekultatioiie, &rion in tribulätiocie : lj, iriqüit,qui dëfcé-
dunt>màreinriàuibus.Maredefeendurir in näuibus, qui
in coriuerfatione faniftain ifto thundodeguhr. Ipfienini
ifaciuiit operationem in aquis mültis , ideft, & verbo 8c
exemplo(uo, eorum quieösauc audiunt, aurimitanrur
operationem , in aqfii« muleis facèrfc referuiuun îpfi vident
operaDomini quotidie, ad hoc vacant vt videaht
opera Domini, qüaeifte mtiiidus fiedu mfruiturnon vidée*
Ij autem hbhiôlumv opéra Dömihividehtj fedmi-
ra|>iliaeiusinprofundo confiderant* Verumqüianullus
iüftus fine tentätiöhe tranfijt., aiidi quid de éisdicatur :
Afcehdunr,inquitivfque ad cfeelos. Quid eft âfcënd tint?
Dilce intPetro, vt quod in ip(o ihucneris, in oftvnib; cernas.
AfcenditPetrusvfquead coelos, dicefisDoifiiho :
Etiainfioportueritmetecum mori, non te negabo. Defcéndit
vfquetad abyfibs, cum negat. Poft h*c ita turbatus eft &
motus, fieütebrius. Et omnis(àpientiaeius ita déglutira
eft i-ytmliclamaflerad Dominum ciimtribularetur , 8c
plpraflètamatôol&A» non dé his neceflitatibus eùalîftet:
fleüicergb & ftaeuitei procellam in auram. Audi dicen-1
tem Dominum :Eetre, äit,petitfathanas, vtventilet vosfiiut
triticum in area : Ego autem intefeeßi proie * quafi qui dicat,
ftatuitibiprocellamin aura,&ieci vtfileantà te fluiftus
eius* LoetatüsèftPetrusi qüiä filueruntj & deduxiceum
ün portum voluntatis fusain Eccléfia fine dubio. Vbiex-
altenteuniin Ecelefiäpopuli?Etin cathedra feniorü lau-
danteum, quiapofuitfiuminäin delerto,ideft, in defer-
to huius feculiperambulans, quoüfq; peruëniret adRo-
mam,pr*dicauit bäptifmum lefii-Ghrifti,in quo vniuèrfa
ifluminabenediciinturvfqüehödie’ a Petro* ' Ipfepofuit
exitus aquarum^in fîtim, ira vtquiéXierit foras.ab eccle-
fiàPetri, firi petear. Pofuit terram fruétileram in (âlfugi-
nem*, Sicur felfugo terram a frueftu reuôcat,irà litera mü-
di à fruâu fpiricali reuocat mentes.Sed perPécrum in (âl-
fugine litèrarum pofitam Romam, fecit eamfruôtUm af-
ferre.Vndeaiwem.ipfa terra (alfüginenthabèret expteffit:
A mslitia, inquit,ftiominum inhabitantium in ëa. Et ad-
• iecir.-Pofuitjinquit,defertum ab aquisjquæpeccatà lauat;
Pofuitin ftagno aquarum, abundant aqu* bapti(matis,-
Mart-ÿrtim pténitentiæëleemôïÿnarum abundant in de-
ferto ifto, quad ante Petti adiientum ficcum füit&afi-
dum, hoc nunc excultum eftjcum eonftitueretur in eo ci-
uitas Eccleli*, in qua quotidie fetninanturagri i 8c plan-
tantur vine*, vtfiatfruôtus natiuitatis , quos beùedixit
Deus, & fecit vt multi plicentur.Sed poft h*c petfequiitio
fada eft, 8c pauci fa&i funt. Multi enim voedti,pauci vero e-
ieiïi. Pauci vero ad martyrij palmamattingere meruerut;
Quando effufe eft coiitentio fuper principes mundi. T üc
feduxerunteoS in inuio,&nonin via , id eft ,inidoIis&
non in ChtiftOiqui via eft.Sed adiuuàuit Dominus paupe
remde mendicitate,&refpexit, quia tenrajtiones ferre
populus eredensëi omnino nonpoterat.Adiuuâuirèum
de mendicitate virium,&pofuit ficùtoues familias in v-
niuètfam fadem terr* j ftatuens eis paftores 8c pafeuas {
qu * videntes rëdil*tabuntür.Norlredi veto mürmura-
bunt,fediniquitas omnisaduerfus ecclefiamDei,&ad-
uerfus ouès 8c paftores iam obftruxic os fuum. Qui fe-
pienseftintelligit hæc, 8c cuminrellexerit ,nihil.a-
liudihtelligit ,nifimifericordiam Dbmini,-
qui régnât in feculâ fecùlorum.-
A M£ïi
Petrus :
Romain
petuenit.
G
Biblioth. Vet.Patr.Tom.J. Pars f Bb Canti