S. Trojperi, de Promißionibm
^ i lapidera angularem confecrauît, de quo Prophcta dicit
pji$l. h7. jlapident quem reprobaueruntadificantes, hicfa£tuseft in caput anr
EJ*. 28. ^ a'as; Face, inquit ; potto in Sion lapident angularem,
eleclum,pretiofum : & qui crediderit in ilium non confundetur.
Hic lapis angularis .Chriftus Nathanaheli venientiad le ,
fotnnium quod Iacob videratexpolûit : Vtdebitis,inquit,
calot apertos, & angelos Dei afcendentes & defcendentesadfilium
E > - hominis. Qui enim defcendit Chriftus ipfe eft & qtiiafcenditfu-
Matt. 7. Per omnes («los, vt adimpleret omnia. Sçalam veró anguftam
viam ponens, quæ ducit ad vitara»
Promißio : inipfius Jacob claudicatione non crédita-
ros omnesludaos.
In Genefi crédita & vifa. Promiffio faófca
& figurata.
C A P V T X X IV .
® TPfiquoque Iacob r^uertenti deMefopotamiacüvxo-
' 3i’ Aribus, filijs, famulifque luis, angelus in via occurrit : qui |
cum eo facratam lu&am gerens,& angelus ab homine Tu- !
j perari lè paflus eft, vi&orque à v iâ o exegit benedi&ionc ; j
Non te, i n quit, dimittam, niji benedïxeris me. Dixittfe ei angelus : !
Quodtibi nomen eß} At iüe ait,Jacob, lam, inquit, non vocaberis I
Jacob, fed eritlfrael nomen tuum : quiapraualuïfticum Deo, & |
! cum honiinibus potentem. Tetigitque angelus latitudinem fenio- j
ris eins, claudufque ejfeäus eß Jacob per omnes dies. Ciaüdica-j
rioifta quæ ex femore eius facta eft, populum ipfum H e -f
bræum fignificar claudicantem. Quibus ait HeliasPrp-
Eeg. 18. pheta: Quid claudicatisambobusinguinibus:ßDeuseft.itepofiil- \
P[*L 17.. lutn. EtDauid dicit: Filijaheni inueterauerunt, & claudicaue-
rtint a fern it isfuis. Quod reóto innere ex illo populo * viain
Chriftum fequi non voluit, claudicans per errores varijs
Gut. 32. femitisaberrauit; quem VjdensDeum (quodIfraei appellat
turjper gratiam Chriftianus populus apprehendit.
Promißio : ln filijs Jacob, & in Jofepb, quigeßit
ftguram Chrißi.
In Genefi crédita & vila. Promiffio fa&a Sc figurata.
C A P V T X X V .
DVodecim filios,quos duodecim patrîarchas fcriptu-
ra teftatur, ex luis fceminis fufcepit Iacob : N ó quod
liberetfânôtos viros plurimas habere mulieres, concupi-
fcentiæ fcilicet eau fa: fed quod gratia multiplicands prolis
daret Deus licentiam,qui & vnam permifir, & pofteaa-
liqüandoprohibuir, Nam cum in legedixerit: maledictus
bomo,quinonfufcitaueritfemeninlfraeh per Salomonem au-
tem Prophetam huic licenciæ terminum dédit. Tempus,
a it, mtttendt lapides, & tempus coüigendi lapides. Tempus ample-
ftendi,&tempus continendi abamplexu. In hisigitur duodecim
patriarchis ludas didtus eft, ex quo Iudæi. lofeph Sc
Beniamin germani, ex pâtre Iacob,, Sc ex matre Rachel:
quorum aôtio omnis Chriftum foinat Sc eccleliam. Diôtü
eàenimjacob diligebat lofeph. Dicit Sc Deus pater de Filio :
HiceJlFilius meusdileclustin quo benecomp'lacui. Fecit,inquit,Jacob
lofeph tunicam variant. Dicitur Sc huic noftro lofeph
Chrifto : Adjlitit regtnaàdextris tuis in veftitu deaurato, circum-
amifta vanetate. Somniauit lofeph (omnium, narrauitque
fratribusfuis. Putabamnos, ait, ligaregremia in campo. Surre-
xfrgremium meum & ereclum eft. Conner fa autem gremia veftra
adoraueruntgremium meum. Hoc in Chrifto futür um, idem
Iacob oftendit in benedictione, quamàpatreaccëperat,
Iiida dieetite: Adorabunt te filijpatris tui. Hienim dicunt:
Veniteadoremus & profternamur ei, qui iam dicunt : Pater no-
fterquiestncolis. Etipfein Euangelio: Cum exaltants fuero à
terra, traham omnia,Ait, ad me ipfum. Rurfiim alia facramen-
ta videt in fomnió, & hæc fuis ftatribus indicauir. Quafi
,fol, inquit, &luna & vndecimftella adorabant me. Dicitur Sc
denoitrolofeph Chrifto,Dominp per Pnfphetam: Lau-
dateeumfol&luna,laudateeumomnesftella&lumen. E t, coeli
enarrant'gloriamDei. EtAbacuc: Eleuatuseft,inquit,fol, &
Deut. 2$.
EicL 3.
Gen. 37.
Matth. 3..
D
pfftl. 44.
Gen. 27.
Gen. 49.
Pf»l. 94.
Matth. 6.
loan. 12 .
Gen. 37.
P fat. v it .
\pfal. 143.
lunaftetitin ordineftto. Luna ex decedenti^us ac fucceden-
tibus mortalibus conftansecclefia, pofteaquam fol Chriftus
exalta tus eft,refurgens ordine integro : hæc ftetit in fide,
fulgentibusftellisei qui numerateas. Difcipulisenim
fuis, quorum nullus eft numerus, ait : f meant opera veftra,
ficutluminaria in mundo.
Promißio. lneodem, quirt Chriftus dominus mißuseß
ad vifttandas oues.
In Genefi esedita & vilâ. Præfiguratapromiffio.
C A P V T X X V I .
MIttitur Iolèph à pâtre ad vifitandosfratresfiios, &
oues. Dicit & nofter lofeph Chriftus Dominus ;
No» fum mijfus nifiad oues quaperiere dotnus lfrael. Diétu m eft :
Oderunt lofeph fratres eiuspropterfomnia eius. Clamat & hic nofter
lofeph Chriftus deludæisfratribus; Quoniamodtoha-
buerunt megratis. Vilb lofeph fratres eius dixerc : Eccefom-
niator iUe vènit, veniteoccidamus ilium, & vtdeamus qua eruntfö-
mnia ipßtu. Et apud Salomonem de noftro lofeph impios
dixiflèrefertur: Veniteoccidamus iuftum, quoniam infuauis eft
nobis. Etlequitur: Promtttit fcientiam Deifehabere, & filium
Deifenominat. Vtdeamusfijermones iüius vert fum, &tentemus
anfuccedant qua venturafunt illt. Hæc quoque in Euangelio
iple confirmât de filio , quiad cultores vines miffiis eft.
quo modo dixerint; Hic ejt bares: ven\te occidamus ilium, &
noftra er it har éditas. Accipientes lofeph fratres eius, expo-
iiaueruntrunicam illam variant,& milêre ilium inlacum. I
Hoc Sc nofter lofeph de fua paffione per Prophetam dicit: 1
Proiecere m e,inquit, inlacumexteriorem, in tenebris &vmbra
mortis. Tunicam verb expoliatam defuper contextam Eu- |
angelica autoritas narrac ; quam etiam milites diuidere
noluerunt jvnitatem Eeclefis firmarftes, à cuius forte ex.-
cluduntur hsretici j quoniam forte prouenic,vt earn vnus>
id eft.vnitas^poffideret^ Accipientes, inquit, hoedum de
capris fratres Iolèph ,inquinauerùnt tunicam eius Ikngui-
ne, quam patri fub falfa teftatione proferunt, quod beftia
nequam comedilfet ilium. T ria ilia genera lacrificiorum,
qu s Abraham obtulit murato qrdine,omne fuum tempus
obferuat. Prollaacaries : pro lofeph,hcedus ex caprisipro
filio perdito redeunte ad patrem, ex iuuenco vitulus 1'agi—
natus occiditür. Venite, inquic vnus exfratribds, venun-
demusIofeph,&nonpccidamusilIum. H o c& Iudæi de
Chrifto,quem venditum tradiderunt Pilato ad necem,di-
xerunt: Nobisnonlicetinterficerequenquam. Etvendiderunt
lofeph fratres eius Ilmaheiitis negotiatoribus euntibus in
Ægypcum viginti aureis.-Venditum autem noftrum lofeph
Chriftum, Zacharias Sc Hieremias Prophets teftau-
tur. Dederunt, inquit,^pretiumadpretiatitrigintaaureos. Quod
etiam Iudam àludæis accepiilè Euangeiia narranttea ia-
tione,quadiftra6tus Chriftus àludæis tranfiretadgentes.
ludasenim limul cum pretio Sc vitam perdidit. Iudæi &
pretium & Chriftum, quem comparauerant amiferunt.
Gentes v*fcro lucrum gratispoffidendopoflèflæfunc.
o
Pradiftio in eodem, quo caftitaspatiendo muneratur.
In Genefi crédita & vifa. Promiffio fa&a & figu-
rata, qua affluftus non delèri-
tur Iolèph.
C A P V T X X V I I .
ISmahelita vendiderunt lofeph in AEgjptocuidam pprapofitoco-
coruPharaonis-Nc hoequidé vacacmyfterio,quod dieftu
eft : Prapofito cocorum. Cocco enim ilia rubra veftis paffio-
nis Chnlti fignarur, qua po'fteçior populus Chriftian us,vr
fçpe di&um eft,primatum auferat populo quilemper venders,
nec nouit Chriftum gratiadömparare. Fuitdidum f
Dominus eft cum lofeph. Etnpfter dicit : Non fum folus, quia
mecum eït qui mißtmepater. Immifit vxor Domini eins öcu-
los in Ioleph,& ait illi : Dormi mecum. Cumque iilerefifte-
ret, gratiam quam apud fuum dominum inuençrat nar-
E
Matt. j.
Gen. 37.
Matt. is .
i F
F fa l. 34-
loan, is.-
Sap. f .
Matth.au
Pfal. 87.
loan. 19.
G
loan. i*.
Zatb. a.
H
Gen. %7.
Projper
leStione 70
interpretu
Gen. 39.
loan. i f .
rans ,Sc
r \ludk
E tp ; adichûnihm Dei, Pars Ï.
tans,&fini9;otimoreDei,quo plenuserar,ir, jtuésofteti- j Itèl loleph, Chtiftus Donrihiis,mundöper leptenaiium
dere,aiiud ppporfunumtempqfjnulier aulc drans;,attfa- f nbrtierum currenti in finem tale confiliü dédit: Nificnim,
xitillum à;y cftknpn cis.,dicen«i»:Ff if i dormi -me-, um, tftillere- ; air, grànumtrittci cadensinterramortuumfuerit, ipfum folum
linquens veftimenta fua in manibus eius,fagit& e ^ ijtfor ai. Cuq\ manet. Si autem mortuumfuerit ,multumfru£tus ajferet. Quia
eius dominus,fuus marjtusjaduenifleclnotuquid futen s quifemïnàntïnlachrymis, ingaudio metent.' Data eft Iolèph
foemiuapoffic),wr»riwe^i»lr/»if<iîyjii,fâlfa(provensaffiri ; àPharaonein tptaÆgypto ppteftasi Ec n öfter lofeph
:mat',viplcntiam le dicit p.çïpeftam fuilïe,quam fecferac.Ö I Chriftus Dominus poft refurreÖHoncm dicit: Data eft mihi
f E ''-
' loan. 1 2,
Pfalm. 125
U I
49*
tantuM
■ îw.49-
impudica mulier,ardet amans,vulnus alit venis y Sc cæco
carpïturigni.Amat & perfequitur. Çoncupiféit Scifsuit
Et quia ei ad ftqp.ru npn cpnlentit,trucidandulti eum fta
cuit,quæritq;perirequ| diligir. Hancimpudîçam mulle
rem Ægyptiam impia? MolPiatriæ meritö cömparaiierim
Immifirétiim & hæc oculos in lp fep h noftrum, viditfte
Xiofumformaprafilijshominum,e.utn^,Adi\\icit\ïmcöti(ensi
à veftimentisfuis atttaxit.Qusfunc vèftimenta noftfi Io
lêph Ghrifti,niöfan<^imartyres?de'quib.pefEfaiam pro
phetam fuo cdrpori èèclefiæ dicit;: Viuoego,dicitDotiwrn
omnisp6icßMtnc«lo.& in terra. Mifit lofeph fuös per toram
H i Sccollegit frumentum muljum quafi arenam
maris.'Et nofterloleph Chriftus Dominus mifit luos per
nuinduin-jdicens: Jte, baptiz^ttegentes in nomine patris & fi-
lij&ftirittisfiinfW Et.cojleäus eft credentium numerus fine
numero,.quafi arenatnarfifi Confticuitloleph horrea
per vniuerfam /Egyptiim , & per totum mundum Chriftus
Dominus confeciauitecclefias, dequo Iöahngs-di-
cit : Frtmenta.recondit inhoneo. Aperuit lofeph horrea
j tempore famis, & miniftrabat popülis. Hoc Sc de nöftro
quiaoninib.illisveftieris.Etin Canricis cantiebrü : Quant ru- j dichimeft: OcuUDominifîtperiuftos, Etféquitur : Vtcnt.it a
biîundafunttibi vefttmenta lE t lïc o b benedidtioneprophe- 1 morte animas eorum ,& pafçateos infâme. Famevn veto ani-
ticAiLauabitjùqai c ,in vinoftolam fuam, &veftem fua infan- ni æ, Amos Propheta oftendit; Daboeis, aitdominusfamem:
gKi»eFf<<c.CumigiturattrahiinturChnftiani,vclâcrifican- non punis &■ aqua, fedfamem audiendïverbustîDei.EûnEuan-
tesidolis in anima fornicentur, quidaliud quam in fuis gelio ipfe Dominus : Quiaabundauit jfliquitas, refrigefeet
veftirôenrisÇhi'iftusatcrahirur?TeneanturChriftiani,di- j chantas mult or um. Inhacfamé p c fi ris, no (ter lo fep.h Chri-
citimpiaimpudicaq; do<ftrina,aut0epfeptianr,aut eis car- | ftus Dominus ex horreis fuisnpbjsdiiunam fui Corporis
cçres,exilia,gladij,ignés,beftiæ,cæreraq; fiipplicia.præpa^ j aunonam adminiftrat, qxxzxaguftantej,videmus quam fua-
rentur.InhisnofterlofephChriftusàvcftimenrisattrahir' uis eft dominas. Didtum eft, quod acqnificric lofeph Pha-
• taç.Cmyyvçio luis dicit ,Nolitetimerdeosquicorpusoccidunt, J raofiitotam Ægyptum. Et de noftrdidicicur : Deus tratm
eiq;refpondenc : Proptertemorte afficimurtota die, rehquit chrifto mundum reconctltansfibi.
vçftimenra fua in manibus eius. Quod veto didfcu ni eft:
F«_gir & exntforas,relinquens veft intenta fu a : awim am li b e rata
oftëndit.quæ clamat perDauid: Ànima noftraficut pajfer ere-
pta eft de laqueovenantium.
I Philip, z
Promijf. In eodem lofeph,qua Çhriftipaftiofiguràtur.
In Genefi credica& vifa. PromilTa Chrifti paffio per
figuras.
: C A P V T X X V I I I .Wz
nùm, qui eum cru ci fi xe ru nt, v t e i u s refeéti cibariofamé,
qua eorum animævexabantur, auferrenc. Adorant 1II1,
adorantifti. Vâdenslofeph.frarresfobs,agnouireos,ipli
vero non cognouérunt illum.ïipc'& ih noftro impletum
eft, quod fuifratrès non cognouérunt illum.Si e'nim eum li7C
cognotfijfent, nUnquam dominion gloria crucifixijfent. Aliéna-.
tuseft lofeph àfratribus fuis, îeifqu« per intergrerem ,di-W I
j xic : ’Çxploratorfseftis, confiderare * velügta hum terra veniftis. _ J
Hoc & nofter lofeph Chrïftus Dotüinus perintéiprere'm j^,rr
i Petrum aitperfecutoribus : Vqs fanéhim Sc inftum ne- 1
j gaftis, Scprincipemvitæ^ternæinteremiftis: Pêenitent
i fratres lofeph exhis quæ geftèrunr. Dicitur his.V Pcraiti-
mmi. Dicunt illi : Inpeccatofumas defratrenoftro. Et Ruben
j i\[is:Nondixiv<i]jis , nolitevexàrepuerurn ? & nonnicàiidiftis\
i-Ecce, fanguiseiiïsexqiiirïtur. Et IndjçiquiPilato dixeranc ,
[.Sanguisemfupef nos, &fuperfiliosnoftros, id dicunt Àpofto-
I lis ; Quïdfaciemus viri fratres, monftrate nobis. Vtéxplo-
I ratores non eflè crederenturfratreslofeph duodecim,(td
filios vnius patris elle ;teftanturvnum non eftè, cumiple
eflet^cuiifta naiTabant.Alium minorera apudpacremeftè
confirmant.Audiepslofeph gerinanifiiifàâtani mentio-
nem, eius defiderio inardefeens, ih hoc,inquirvprobabo
exploratores vos non eflè | fi fratér vefteriunidr vènerit
vobifeum. Accipienfque Symeonem ab eis vinxic coram
ipfis tradiditque in çuftodiam. Sj ripftrum Beniamin m-
nioremfratrem, quemréquirit Iolèph nofter Chriftus,
aduértas: ipfe eft ille Paülus ex Saulo,e.v mi«, vt ipfe ci ici r, \Agft f
Beniamin,quife aiïhiit minimum Apoftolorum.Symcontm |igatum
' ^TpRadituiIofeph io carcerem.NofterlofephÇhriftus,
A vt Efaiastiiçit, Inter inïquosdeputatus eft. Inter fontes
infontem Deilapientiadum gubernat, quæ defcendit cü;
illo.y t ferip tum e ft/i n foueam, in vinçulis nô derelinquit
illutk.Exdamathjc nofter lofeph Chriftus : Faâusfum ficutfineadiutoriointer
mortuos liber. Quod vero féquitur,gratiam
j qua plenuseraCjinuenilîèapudpræpofitum carce-
jrisyvniuerfafq; cl.aues,totamq,i çuftodiam traditam faille
manibus'Iofeph:illud:intelligendumfuit, vxcuicoelum/
in fole,(lellisJaclunaJ& in maiiipulis terra,inferna quoq-,
carcerisftibderentur: vt nöftro lofeph Chrifto omnegenu
flectatur,coeieftium terreftrium,& ittfernorum.Neqi illud à Sa-
î cramentoDominîcæ Paffionis elle æftimo aliènüm,quod
duo Pharaonis fpadones , cum eo in ilia paflione detrufi
funt.-vt triumcrucifixorum quodammodonumerus fup-
plerctur.E quibus nofterlolèph Chriftus reuelaudo my-
fteria ,.vnum punireeper debitum fappliciuii^alterü per
indebitam gratiam liberaret. Hæ lacracæaâi o nest u n ci n
rebus a 6tx lime hguratis,vt nobis re uel an da omnia ferua-
rentur.
Promif In eodem lofeph Chrißi refurreftio eslfigurata.
In Genefi crédita Sc vifa. Promillà refurrectio 1
figurât»
C A P V T X X IX .
) Oftduos annos dierum, tertio inçipiente, de carcere
educiturlofeph.Ecnofter lofeph Chriftus Dominus
die.tertio à morcuis refurrexit. Præfentatur Pharaoni :
mundo relurre^tio declaratur : Exponit lofeph Pharaoni
lomnia , aefuturæfamis arcendæ gratia exabpndantia
annotumfeptem.per lapientem virurn eondi debere fru-
menta, Scimplerihorreafalubri confilioinftruic. Etno-
Biblioth. Vet. Pair. T om .f P a r s .ÿ v
Promif. In eodem lofeph, qui vt Chriftus dominusfttos
dilexit inimicos.
In Genefi crédita & vilà. Promillà fnblimitaseis qui be-
îKfecerunrinimiçis- „
C A P V T X XX.
Pfalm. 33.
F
Amos %-,
Pfal-ii.
2. Cor. s.
VEneruntinÆgyptum fameJcompi|lfi fratreslofeph, 'aenef. 42,
ab eo quem vendidcrant,fub preciô compararc riu- G
menta-Venerufit^Cad noftvum loleph Chriftum Donii-
A 8 .1 .& S
tribùs vinçulisnegatibnis, quem timor ligauir, Sc
amorlbluitipoftèmusacciperè Pctrüm.Sed meiids peri-
piüm ligari 8c folui peccaracognofcimus, cui'dfâu'm
; ’ eft: Qtucunqueligauerisfuper terram ,hgata ùunt
& ïq calo : & qua folueris fuper terrant,
folutaerUnt & incoelo.
! Matt.16.
L . ° -