G
Nazianzenum
dicte»
Ariftote-
licæ Ca-
thegoriæ
Itaque quod &c dicebamus, Veritas vtriufque hjerefeos
intermedia permanfit atque immota, renuens quidem
iuxta Seuer um,fateri vnam eflenaturam & differentiam:
Docfrinacnim talis nihil minus difterre videtur ab seni-
gniate &prodigiofo fermone: Quomodo enim natura
eadem poflït efle fibi contraria 2* At interim nec in-
tcmpeftiuèreminifcendumcftDomini clamantis, Quia
omnis domus nut regnum aduerfus fetpfum dtuifum , nonftabtt.
Si igitur iuxta ipfum, natura vna diuifa eft aduerius fe-
iplam,quonampa«fto ftabiteiusl'ubftantia? Itaqueiuxta
communem omnium intelligentiam,fecundumDomini
fcrmonem.bene vtique tacit doétrina Ecclefltc, nonfuf-
cipiens Naturam vnam aduerlum feipfam difterentem,
fibique contrariam iuxta Seueri confilium inconfiftens
proriiisacpugnaxmaximè.Sedneque iuxtaIuliani opi-
nionem, oinnmo differentiam relpuit EcclefiaDei. Si
‘ enim iuxta ilium,Ch'riftus natura eft vnicai nec qualem-
cunque afliimplitcfienrialemdifferentiam, prorfus needle
fit conficeri vtriufuisalterutrum,quod vtrique haec
confirmct: nempè aut nudum hominem fuifle Domi-
oum,& qua de iplo diuina efle dicun tur, non quia Deus
fit,fed per alteram quandam virtutem diuinam& effica-
citer operantem abfque eofadta efle : Autcertè Chri-
ftum,Deum fuifle nudum, non item aflumpfifle huma-
nam carnem, & qua de co humana fuifle pradicantur,
non taquam homo,fèdquafi Deus fit pafl'us hac, & talia
in fe recepcritin alterutranatura. Denique fi neutrum
iam di&orum fuit,neceflc fuerit fateri Euangelicam o-
mnem hiltoriamquadeipfo corifcripta eft, phantaftica
-imaginatione acdeceptionefa'llaci, ffuftravoluifleim-
ponereChriftianis,quamquein Ghriftumipenvpradi-
catbeatam,fruftran'eam efle Scinanem. Et deinceps per
hac fe offert commöda occafio recitandi illud Apoftdli,
Vana ergo eftpraduatio nofir a. lniienimur falfi teftes Dei,
quiafalfoteftificati fumus aduerfus Drum quia fufeita-
uitChriftumquemnonfufcitauit. Iftiufmodi plane fyl-
logiimi aliud nihil funt, quam vanitas & fidei liibuerfio,
iuxta magnum Gregorium.Omni igitur ex parte demon-
ftratumeftperpurgatamhanc eflevniuerfam controuer-
fiam& irreprehenfibilem, folamque fandbe Dei & Ca- .
tholica Eeclefi? fententiaui pro ventate immobilem c5-
fiftcre. Quum etenimvellerEcclefiamodum oftendere
per quern ad nos faóta eft condefccnfio per diuinam er-
gahomines clementiam,vnam Dei verbi naturam confi-
tens incarnatam, riimirum quia Verbum quod in prin-
cipio era^riempePatxi confempiternum, tandem propter
nos noftramque falutem, homo vt fieret, femen A-
brahaapprehendltjcft^ue per omnia aflimilatus nobis,
adempta fola contagionc peccati. Quum veto eadem
cpntemplari vellet quibus conftitiffet Chriftus & qua-
cunquegelfiflitjduasconfefla naturas fubftantialiter v-
niras, per hoc reprafentat magnitudinemmifericordia
ac mi ferationumDei circa nos,qui immenfo ad nos amo-
re luftinuit nobiicum conuer tari,iuaque nature noftram *
adnumeraci : quare Deo gratia ,pro inenarrabili ipfius ,
dbno.Et hac quidemha&enus.Quandoautem Seuerus j
•nudis vocibus acquiefcit,ytiqUe pietatem fupponit con-
fiftere in folis verbisac fonis, reclamarite Apoftoloqui
drcitjNo« enim in fermone eft regnum Beifedin virtute & veri-
tate.Eregione,is demumabip foSeueropraftantiifimus
agaofeitur Theologus,qui fate fe exercuit in Ariftoteli-
cis Gategorijs 8t rehqua iupcllectile externorum aChri-
ftopiulofi)phorum.NeccflariumproindefueHt,vt & fi-
gmlicata vniufcumfquc dnffioms earum qucevtiliterfu-
munturadeaqux diótafunt aduerfusSeuerum,pro loci
ac-temponsopportunitate ipfiexplanemiis,iuxta men-
tem Do&orum E cclefia, fecundum quam interpretati
funt, vt quifubfCriptosLibrosledUrilunt., prima mox
lcctione, viresjintelligant eorum qua dicüntur, neque
fibijpfis impedimènto fint ad propofitionum appre-
heniionem , per ignoratitiam lignificationum dictio-
-aum.
T I 'N I S. '
S A L V I A N I
M A S S I L I E N S I S
P R E S B Y T E R I O P E R A
O M N I A . Q^V Æ
extant.
E X G E N N A D I I M A S S I L Î E N -
S1 S PR.ESB YTER.I LIBELLO DE
Illuftribus Vins.
Alumnus Maftilienfis Ec clefta preshy ter humana
& diuina liter attira inftruäus, & ,v t abfque in-
uidia loquar, Epifcoporum magifter^ fcripfttfcho-
laftico& apertofermone multa,ex quibus ifta ler
gi : De virginitatis bo no ad Marcellum presbyte-
rum itbros i 1 ï . Aduerfus auaritiam lib. i v . Deprafenti iudicio
libros v . & pro eorum merito fatisfatfionis ad Salomum Epi-
fcopum lib. i.Expofttionis extrema partis Ecclefiafiisad Claudia-
numEpifcopum Viennenfemlibrumvnum.Eptftolarum lib. i. &
in morem Gracorum de principio Genefis vfque ad conditionem
hominiscompofuitverfuumquafiExameronlib.i. HomiliafEpi-
fcopis multas. Sacramentorum verb quanti nec recordor. Viuit
vfquehodiein feneftute bona.
A D O V I E N N E N S I S IN B R E V ÏA -
ÄIO CHRON. ICORVM CIRCA TEMPORA
Ghlodouechi Fran eorum &Burgun-
dionum Regis.
SAluianus Presbyter apudUafttliam
Ham humana & diuina Ute-
ip fit ad Claudtanum pres byte-
raturainfiruäus jnter alia feripfitt
rum Vienncnfemlibrumvnumexpojitionisextremapartis in Ec*
clefiaftem.
H I L A R I V S E P I S C O P V S A R E L À -
T I N S I S I M I L I A FV NEi>
ri de Sanófco Hono-
rato. "•
NÖ« immento egregius inChrifto beatißimus vir Saluianiß
Presbyter carorum Honorati vnus inferiptis fuis dixit, quod
ficutcoelifaciempro fuafol aut obfeuritate 9aut ferenitate muta
ret.ita congregatioilla Lirtnenfisccelum fitiens,&coeleftibusftu*
dijs mancipata ab ipfo Honorato velferenitatem mentium, quafi
à peculmi in Cbrtfto file fufeiperet.
E X B E L L A R M 1K O D E S C R l -
PTOR. i lVS- ECCLESIA ST.
SAluiantisPresbyfer,acpoftea£pi{copüs Maffilienfis
æqualis fuitS.Eucherij Lugduneniis, quippe, qui fi-
liortim Eucherij, fhabuit enim Eucherius ex legitimó
coniugio ante Sacerdotium duos filios, qui ipfi quoque
Epifcopifuerunt) V e ran ij,& Salonij Epifcoporum ma-
^gifter mit , tefte Gennadio in libre de viris illuftri-
bus^
Porro Sàluiànus plurima opera fcripfilfe fe rtùr, fed
nuneextant folum,quod ego feiam,libri ofto deprouiden-
tia9&iudicio Deu)& libri quatuor de Ecclefia fub nomine Timo-
thei,in quibus itaexaggerat vida Chriftianorüm ,& maxime
clericorum fui temporis,v t nimius videri p o t
fet,nifi ex verb zelo.gloriæ De i,& falutis
animarum Oratio eiuspro-
-ficifceretur.
«
Clamit
fuh 2c-
Imp. ad I
* 4.8o.
*T rich. !
quidehrâffiîeteiiendabæc.quia eiimChriftianisagimus,
G A T T m T , deberetfermodiuin9;fe4.quiamultiincrcdulitatis
^ \ A. - / A . A v X paganic.aealiquidinfehabeht,etiiampaganorum foxfitan
; Qui ingénia
fua
dänarint.
EPISCOPI LIBRI VIII.
D A T I A D S. U L O N I V M
E P I S CO P V M ' D E ■ G V B E Rnatione
Dei.
Initio operis Sajonij annot*nimm> ecrtt<m effc Saloninm Epifeopum
fuifft. §lnod autem Vitnnenjh Epifcopusfitter it non ita ejfe exploratum, ,
quin magnis rationibus renocetur in dubium. Confute annul. Ecclef. )
tom.6-anno 441 cap.12. .
. : ... | . 1 l 1
1 N C I P I T P R J E F A T IO .
AnBo EpifîçpG s a i o N i ö s X l -
V iA N y s EfiÇcopys'fâlutcm in Domino.
Omnes admodum homines.
Pythago
ra: opinio
de proui-
dêntia>
eleifförum atq; fapientumteftimonijs deleâafétur.-Pro
bamüs igitur ne illo^ quidem de incuriofitateac neglige-
tiaiftafènfiffe,Jqui veræ religionis expertes nçquaquani
vtique Deum nolle potperutit, quia legem per quâDeùs
agnofciturnefciertint. Pythagoras Philofophus, quem
_quafi magiftrumfiiumphilofophiaipfafufcepic, de na-
turaaé beneficijs Dei differens,fic locutus eft : Animus
per omneS mundi partes commeans atqj diffufiis, ex quo
om nia quæ nafcu n tur animal i a vitain çapiunt. Quomodo
igitur mundum n egligçre Deus d jcitur ? quem h oc i-
pfb fciliçctfàtis d illg itq u o d ipfum fe per forum mundi
corpus inrendic. Plato & omnes Platonicorum fcholæ Jplato la]
mpderatoremrerumomnium confitentürDcum. Stbici jTimço I
I eumgubernâtôrisviceintraid quodregatTemper mane- ,gu^crDa-
fe teftantu r. Quid pof uerun c d e affeèhi ac diligentia Dei j I
I reffiusreligiofiuf^uefèntiçe, qudm;vre.dmgûbernàtori'|
qui pert inere ad humant öfficijeuD j.fimilem efle dicercnt?hoc vtique inrelligemes,quod fie-1
turam exißimarunt , v t aliqudd j ut nauigans gubernator nunquam manunx fuam à gu-
M Itnguarum opusßudioingeniorum | bernaculo, fic nunquam p'enitus curam fuam Deus'tolexfeuderentfid(
peciatic'ura elaboraruntjvtjiue v t ile s J J*ta muïldcf. Acfiéuçiilc &auras"captan.s, ôi faxa vitans,
te s ac prob a-s fine inutiles atque tniprob'as fiylo texe- Æ fiilpiciens.rotusflt fiiiml ram corporis quàm cor-
L' J ■ it /id ; ! Öisomcio openfuodeditus rent fe riemtan tum return rat ore v e rb o r um tlLutrra- , .■ r r ■ *. ita fcilicet Deum noftrum
r r -:rM ■'■'■■■> / ■ ,, i r / ab vniuerlitate omnium rerum, necmunusdignantiflirenucaufifque
i f f is quasloauivchcvt, io^msdo lucem h mæ vifionisauerrere, nec regimen prouidentil fuætbl-
accenderent.Itaque adhaheJ e partem e x vtro quege- ie r e - nec indolgentiam benigniflimæ pietatis auferre. H
nere lite r arum firipto re s mundialum negotiorum 'V n d ë et-iam illud myfticæaudAritatiseiempldm ,qu o MaroiJ
plu rimi contulenunt, non fa t is confiderantes quam j non-minus PnilofophumMafoprpbareybluit quam Georgien j
probabilibus materijs J e impenderent, dümmoào éa ; Pbëcam?dicen's,Deum namque ire per Omnes T crral'que Tulltus-del
qu.ecunque dicer entfaut comfito & b Undo.carmine car ; nactufque maris, coel u m qu eprófundum. Tullius quoncretâyâut
ïùculentdfirationè narrarêt. Örnnes enim pJ^r°tP e.us i^telligitur aiiobis
infimptts fuis-• ca'u lastavn tJu m ‘ everunt. ru as &j proprqs ; aliQinodOlntelhf g ip-uo teft.q1u am m- e■ ns fomta qVuæ d'a m&-: ■J -vr, A . /. • i t >rt * ■ ' «oe-raoçlegregaca;abomnixoncrecionemondhomnia
id fac e re admji (tint vt. falubres ac faliftife-ri 9f i d v t præftantius Deo : Àb eo igitur mundum regrnèceffë'eft J
fchpläfitciacdîfértdhabercntur. Itaque fcrlptaeoruny Nulli igirurnaturæ obediéns aut fubietffus Deus : om-
aut van ttate ju n t tuniida\aut falfitate in fam ia, aut î ném ergo'regif ipfe naturaiii, nifi fqrte nós videlicet fà-
verborum foe d ite t ib ifo rd id i, aut rer urn o (Je ce ni tale- pffnnffmürafènaamusA’t eum à quo om'ni'à regi'dici-
v itió&M v è ro cum in d em o rum tantfim Uuddrn ^ - ' "^USr®ere fimu1 &negligere credamus. • Çùm ergo
cupantes,tam indîffîttsrebus car am impendarent, non I £miies etiam j,- ” IS- quàdamnecef-
. a'-! "rr‘ t / ' ■ f- ; ^ «täte- compalùv& fentiri omtua a Deo,i8cmouen, & régi
tam lUufiraffe mihi i f ß tngenia, quar»aamn<fifiytr dl, e,lnt : qUOmodo nunc eum meuno/um au.darn ac
deantur. Nos m tem qui rerurn magu'quam verbo- | négligentem putant, qui& fentiat omnia pet fubtilita-
rüm amatores v t ill aveîut-s qua pUufibiüa fic tam ur, J- tem, & mouèatperfortitudinem; & régar per potèfta-
neque i d quarimus, v t in nobis manta ficulorum or- tem,& cüftodiat pér ben i gni tare mî Dixr quid de maiè-
namerita,fed v tfalu briare rum emolument a lauden-A,- ^ ace ac moderamine fùhami Dei Principes & Phflbfb-
tu rriri fcrîpÜUnculis hofiris non Lènocinia cjfe volu- j Çhiaîfimul&eloqüenriæ iudicarinc.Idèoauteninobilifi:
miss f e d remed/a, eput fa lie et nontax? oc lofi rum auri- | ^ vmulque cxcellenuffimæ arris yen giß ^ pro tuli,
/ . f ï • .. . \ 1 4 •'! ' r r » 'quoraciliusvetomnesUhos idem fennfle jVel ceftefine
buspfaceantw a r n «grotorum m e n t ib u s p r o f in ^ a - iaom ate aliq^ iflèn fiflbmon rarém . Étfarieinue-
gnum e x vtraque re cçelefijbus d f im fu f iu m repor- j nire aliqUos,qmaMftorùm iudicio difcrepaüèrint, p r * - .
taturi. S i enim,hacfilus noflrafaiiaucrit quorumdam . terEpiçureorumV vel quorundem Epicunzantium deli- AoliËpi-
m n bonam de Deo nojtrdfopinionem ,jrû c iu s rionpar- • ramcnta,nqnpoflum:quificut'voluptaremcumyirnite,
uns e r i t quod multis p r o f u il S in autem id non proue- j ficDcumcumincnria ac corpore iunxerunt,vc'-appareâc
n erit3 & hoc ipfuminfruffuojumfaltemnon e n t quod • e° s quLita fen tiuntjficut fenfiim Epicureorum atq; fen- rund
prodeffe tentaui.Mens enim boni fiudij:aó p i]èdtfie i- I tentiain,itaetiam viciafc i^ rl. Non puto qüod ad pro-
*t.:a ■ m i efrfre ctU rn non inucnertt coeptt open-• s,1 hr ab; et ta- 1 banaam narncrem fam perfFo icuam ecutidamiu dUiUui“n11iSs vvtui i1n11
J. ^ S ‘ i noclococekimoniTsdebeanius.'maximèquia fetmonesl
m m p r tm M m v o lu n u tu .m m e rg o s x o r iu r .- j ,taabunde8ee&denterfTOa i s impioran, propo-
_ _____________ __ • ________ . V-; ! flbonibusconciadicunr.vtduin fequeiuibus eovum calumnijs
fatisfàçimus, etiam ea quæ fupradidlafunt ple-
niusxefutarepóffimus. Aiunt igitür a Deo ómniapraïter-
micti» quia nec CoerceacTnalos , nec tuearur bonos, &
ideo in hocfeculo dèteribrem admodum ftatumeffe me-
I N C I P I T L I B E R
P R I M; y S D E G V B E R N A T I O N E D E I,
I ET.-D || i t S T O DE I PRÆ-
’ j.' ’ fentique iudicio.
Incipumt Dtalogi difinttantis.
N c.v r i o s v s à quibufdam & quafi ne-
gligens humanoriim adtuumDeus dicifux,
vepotenet bonos euftodiensynee coeteens
malos,& ideo in hö.c feculo bonos plerum-
'bue mifcxos, malos beatos efle. Sufficere
liorum : bonos quippe efle in pajipertare,malos iri abun-
dantia: bonosin iniarmkate,malps in foititüdine-bonos
fempe.r in luâu,malosfémper in gaudio : bonos in mife-
xia& abieclione,malosinprofpcritare & dignitafè. Pri-
mum igitur ab ijs quihocita eflbveldolent, y cl acculant,
illud requiro: de fan&ishoc,idëft,de vcriîaciidelibus
Chriftianis,an defalfîs.& impoftoribus doleât. Si defal-
fis, fiiperfluus dolof), qui malos doleat non beatos efle :
eu vtique quiciinq; mali funt, fucceflu rexum détériorés
fiant,