A
Homo fi-
bi crudclis.
.
Pfalm. u.
A fror urn
blafphe-
mi*.
Czleftis!
Afrorum
daemon*
B
C
2.Cor. 10
lAltaria
jChrilti.
domino
'"O
Sacrilegii
gdnns Üci
odillc. ' •
360 S a lu ia u iC to a fitl. Epifeept,
uerfem nos omnia facimus. _ Nihil itaque nihil efbin j Jpernit. Benigniffimus fdlicet ac piiffimüs Dominus
nos crudçliüs nobis; Nos > inqtiam, nqs etiam Deo
noienre cruciamus. Sed videlicet aduerftim méipfum
diccrc vidcor,qui Cum fupçrii}s dixevîm, ob.peccata no-
ftranospuniri à-Deo, nuncdicam nos puhjrianobisi-
pfis. 'V trunque ycru me ft f A Deo quippe pupimutjfed
ipfifacimusvr puniamurf Gum autempuniienosipfi
facimpSjCui dubium eft,quin ipd nos noftrisetimini-
bus puniarous : quia quicunque datcaufam qua punia-
tu r, ipfe fe punit; fecundum illud.: Fumbus pec cat or urn
fuorum vnufqutpjtic confiringitur. Ergo.| fuhibus pecca-
torum fuorum peruerfi hominesàlligantur , ipfe ie ab 1-
que dubio alligat peccator quifque cumpeccat. Sed
quiade impuritace Afiprum iaramulta diximus , nunc
de blafphemiis faltem pairea dicamus.Profcfla enimillie
iugiter plurimorum paganitas fuit. Habebant quippe
intra muros-patrios inteftiniftn feelus , Coelcftem ilium
fcilicet Afrorum dxmoncm di(fo,cuiideo vt rebrvete-,
res pagani tam fpeciofx appellationis,cuu Ihm dederunt,
Vt quia in eo nonerat numcn, vél nomen eilet; 8C quia
f&dat. jo. , I
communemfibicum feruis fuis 8c hqnorcihfimul, ôcçôr
turaeliam facit, ne quiscum IædèrçtDei femum; hominem
tantum afe Ixdi afbitraretur: cum abfq; dubio iniu-
rîis feruorum dbminicorum, Dei admifeerétur iniuria,
teftanteidfiiis Dco affeétu.indulgetiiïïmo in hunc mo-
dum : Quoniam qui vos tangit, qftafiqüi tangit pupillam oculi
met. Ad cxprimendam teneritqdinem picràtis fux , te-
nerrimam parte humanicorpoiisnominauit,vtapertilIî-
me intelïigciemus Deü ram parua fen#o£Ü (borum çonr
tumelialxcli, quàm paruiyerberis taftulhùmani yifiis
des lxdcicmr.Infeótabinturiraq; Afri,àtqi.oderant fer-
ups Deiÿ&in iisDenm.Sedquxriturfprfitan,quib.mo-
dis probetur odium mórum.tlliis fcilicet, quibus.etiam .
Iudxorum pdia comprobantur in Chriftum j earn dice- J
bantadeum: S am an tamis es tu, & damonium babes: cùm ir-
ridebantycum maledicêban.t, cüminluftlàbant inrfaçicm
eifis <&frendebantdentibiis fuper capùc cius. Vnde ctiâ
in^falmis diçit Sàluator ipfe qui pettulit : àmmquicon-
fpiciebant, afpèrnabantur me , & locüti futitTabtis, &>nouc-’
non habebataliquamexpóteftatevirtutem,iiaberetfal- | runt.caput. Et alibi : Tentaueriint, i nqi.fi t ->me * & àer't-
tem-ex vocabulodiguicatem. Qnisergoilli idolo non ! ferunt derifu ,frenduerunt in me dentibus fuis. Ita igitur &:
initiatus, qùisnonaftirpeipÊi, fotfitan& natiuitate de- • inmoriaçhis ,ideft,iâniftisDei Afrofum probaturodiu:
uotus?ne*cloquordehominibus ftcutvita,itaetfam pro- quiairridebàrftfcilicet,quiamaledicebant, quiaiafeda-
felfione ac vocabulopaganis, & qui ftcut profani erant bantur, quiadeteftabantur, quiapmniai n 'illos pencfc-
errpre, fie nomine. Tolerabihor quippe eft/& minus ne- cerunt ?qu* in faluatorem noftrum IudaeorUm impi|t^
fariaeentilitas in hominibus profeffionis fuæ: ftlud per- ante fecit, quàm ad effüftonem ipfarn diuini fanguinis
nicioTîus ac fcqleftius,quodmultieorum,qui profelïio- peruenirct.Sedifti,inquis, fànftosnon occid«runtjficut
nem Chrifto di'câiewpt.» meiWidtàfefefmenant.. Am s Iudæos feciffe legimus. An occidélrint, ncfcip,nonaffir- ;
enfin non eorum qui bhriftiani appeilabamftr, Cceleftc mp. Sed tamen roagnadefenfiq; fi hoc tantüm in cis de !
ilium,aut poftChriftü adorauit, aüt quod eft ppmsmul- jiàganoçu nonfuitperfccutione>quod habctpcrfecutio
toanrequam ChtiftumîQuisnondæmoniacorü faerifi- ipfepofttemu.Puttmus.ergoqccifos illicnociTcfaniftps:
ciprum- nidore plenus, diuinæ domus fimen introiit, & fed quid façiemusjjquod rîcrn funt longe ab o<eidéntibus
cum foetore ibforü dæmonum Chriftialtare confcendit? qui animo-occifîonis odeÉunt ? ptæfertimcum pominüs
Et non tam immanis .criminis fiiififet ad.tçmplu. Domini ipfedicat : Quiodït frdtrem fuum fine caitfa ,hoihicida eft,
non venire, quàm fie venire : quia Chriftianus qui ad’Êc- quamuis non fine eau là perfeçuti fun,t feruos Dei. Npm
çieiiânonvenit,negligenciæ reps eft: qui autem fie venir, quisdjcere poffit,quod fine càula*, hdirynes .fcilicet b-
facrilegii. Mirtoris enim piaculi res eft, fehonot Deo non mnibus à fe vitte ac morum ftudiisdifcrep.intes ; în quibi.
defeçaeur, quàm fi irrogetur miuria:ac per hóe quicunq; nihil videbant fitüm,quoniam Dei totum. Maxima enim ;
ifta fecerunt, npn dedérunt honorcm Deo, fed derpga- caufaeft difeordiarum.diuerfitas yoluncatum : quia fieri j
uerunt.Nâm etiamiplàm quodammodo Ecclefiae falu ta- àiit omninp non poteft,.aUt vix poteft,vt càm rem in alio
tionemidolopræftiterunt,quia leçundi lociofficiofitas quifquam diligat,àquaipfedi(Tentit. Iföq;côsnonfené
honori illius proficic, eui principaliadeferaptur. Ecce caufa, vt dixi, oderunt, inquibus omniafibia’mula atq;
quæ Afrorun^ôc maxi me npbilillimorum fidçs, quæ reii- inimica cernebaiit.Illi enim viuebantiugicer inuieqùitia,
gio,quteChriftianitasfuit;diççbanturChrlftianiadcon- iftiiuinnôcentia: illiin libidine/ifti incaftitàte: illiin
tumèiiam Chrifti, cum Apoftolusdeclamet:No»pofe/» luftris,iftiin monafteriis:illipropeiugiteictimdiabolo,
calicem Domini bibere ,& calicem damoniorum. Non poteftis ifti fine celfatione cuin Chrifto. , Npn fine caufa itaqne
menfa Domini participare -, & menfa damoniorum. fllis hoc iftud fu it, quod inter ciuitàtes maximeinçfS*
lacis non çrat,vt'cum caliceDei calicem biberent dæmo- Carrhaginis mttros palliatum &c pallidnm., 8c recifis cb-
moLurnyfifi ilium epampiætulifient:hècfuôiciebât,vt j matumfiucntium iubis vfque ad cutem tonfinuvidere,
meniâin damonum menlædpmimca? comparafenr,nifi tam infelix ille pppulus quàmdnfidelis fine conuicio at-
poftmperftitionum infamiumculfusad Deitcn'ipla ve- queexecranphevi^pocerat; Etfi quandoaliquiS.J)cifer-
nientes fecrofan&is Çhafti altanbus duâu ipfius dia- uus, aut dp Ægyptiorumcoenobiis, autde facrisHieru-
bolicilpiritus fpusciffimû nidore inhala lient. At, inquis falemlocis., autde Tandis eremi venerandifq; fecretis
non omnes iftafaciebant, fed poteutilfimi quiq; açfûb- ad vrbemillam officiddiuiniopérisac<cfiit, lîmulvt po-
limiftimi. Acquielcamus hoc îtaeflc. Scdcumdi'tilfimæ puloapparuit ,lcontumelias,facr;üegia,‘8c malcdidiones
qUXq; ac pôtentiflimæ domus turbam faGiantciuitatis, excepit. Necfolamhoc,fedirnprobiftimisflagitiofomm
vides per paücoriim potentiu fecrilegam fupcrftitioncm, hoipinum cachinnis, 6c dctçftantibus fidentiiim fibilis,
vrbemcundam.füfiiepbllutàm..Nenïiniaucemdubium j quaii taureis cædebatur : yere vt fi quis ea infeius reeft
omncsdominoium tamiiiasautfimiies.elfe dominis, rum fieri videret , non aliquem hominem ludifiçari'
Pfilm. :
Caufadif
cordiarii
maxima.
Grudeli-
ras èar-
thaginen
rrionachos.
aut detenores: quamuis hoe vfiratius, vt deterlores: ae
per hoe cum ctia bom domini feruos vel maxime malos
nabeant,promptum eft incelligere, qualesilhc-famjlia:
omhes fuerintscum feruiles animos ia per fe m a lo ^ iam
dóminomm faceret nequitiapeiores.Efto ergpifiaqiiaj
diximus id pbt.entilïlmqs quoique nobililfimós perti-
nuerunr;nunquid illaleuiora, qux nobilibus jgnobili-
buiq; communiaJodia feiliceV,atq, execratipnes fando-
rum^mnïum dito.Saprilegii quippe genus cft,Pèi odiftè
cul tpres. Sicut enini ,-ii feruos noftrps qtfiipiara cxdat,
nos,mferuoium uoftrorü cxditiniuriam, & lid quoqud
»fifius vei beretur alie n a s, in lupplicio hlij,pietas paterna
toEqueturiira & cum feruusDc^d qüoquam Ixdittuvtaa-
ieftas diuina'violatur,cIicente idiplüm ad Apoftblös fuos
Domino : |lui vos recipit, me recipit-.& quivos Jpernit', me
fed nouum ' inauditumque monftrum abigi atque
exterminari arbirraretur. Écce Afrorfim ^ 6c prxci-
pue Carthaginenfium fidem. Tutius qnondam A-
poftolis . paganas .vrbès 'licuit intrare , & minus
Wfinum èorum aduentum atque confpedum feri illi
ac bàfbafivjfecrilegorum eoetus deteftahimtur . San-
dum clcdiônis vas Pauluin Aboftolum vnius Dei
cultu1 ac-•maiéftate dicentem fuperftitiofifiimus Ii-
eet Athenienfium. pqputus patienter iudiuit. Li-
caonii au tem in tan tulp etiam admirari liiiu , v t
cum in • Apoftolis diuinas virtures inefle cerncrent,
elfe ébs fiomirTes non piitarent. Intra Gatfthagi-
nem veto, apparere1 in plateis 8c, compitis Dei fer-,
uos' fine . contumelia atque execration^vix - lfeuit.
PcrfeCutionem hoe quidem ftiiflè non prbant , q-.iia
EpiftoU.
proud*. jj
I biu®. • «
I pfid.t 18»
I Gol-6-
j Hitr. 5 °-
non&ocdfifiint. Latrones quidem hoc prouerbio vtt uit pauper'tate. Htec igitur habere.me iiic uoiiuuuo-
folenc.vt quibus non aufetant vitam,dedilfe fe dicât.Sed rum fendoxum gratiam non falfp fufpicans > ( Ncc e-
in vrbeilla non tam hominum fperunc hæc bénéficia, 1 nimnegp, né negator gratiac ingratusfiam. ; fed plane
quàm legum.Interfici enim indemnatum qüemcunque ficut habere me earn non ne-gq , ita non mereri me
hbminem,etiam duodecimtabularum décréta vetuerüt. 1 certofcip ^intantumvt etiam ii eft aliqua in me ilia ,
Ex quo agtipfcitiir, quod magna illicprærogatiua domi- . ego tamen illius caula non lira; quia fi qüae ftin me
nicxreligionisfuir^vbiidcotantumDeiferuislicuiteua-^ gvatia , qb eos, ni fa l lo r , maxime data eft -, il lis
dcre,quiaàpaganpiuredefenfifunt, ne Chnftiànorum | interea vt gfatus elfem; vc verendum forfitan mihi fit,
manibus trucidarentur. Ê f miramui;,finunçbarbaros illi ne negans his quod propter eos cepi, non tam meam
perferuntjCumyideamus quod fandiviri in illis barbaros rem bis negate yidear quàm ipforum )-, Hæc igitur
pettnkxunt.luftusergQeftDominus.&iuftumiudtcium(ùuin. aut id quod e ft , aut plus quàm e ft, in me elle exiftk
Qua enim ytCcxiptüe&^feminarunt^hac&metent, vt verevi- mans , mifit ad me hune quem ad vp se g o ^ fo re v ta -
deatur de improbitate illius gentisdixilïè Dominas : Red- I gente me 8c adnltçnteamicoram mcorum gratia ; pro-
dtteeï feiundum opusfuum iuxta omnia qua fecit,faciteilli, quia pinquorum mcorum effet auxilium. Feci ergo id quod
contra dominufnerefta eft. Miremur itaqueautindignemur, rogatus fum ,fed tamen parce ôcapad paucos , ne gra-
quod aliquânnncilliab hominibus malaperferant;mul- | tia ipla ingrate vterer. Çommendaui hune aliis ,
coillamaiprafunt,quæipfiin Deumantefecerunt;iuxta j commendabo vobis; licet non æquealiisvtvobis.Pri-
perfonarum diuei;fitatem jeftimanrur quæpatiuntur , & 1 mura quia commendari fatis vobis eum qui eft meus.
quas fecerunt.
S A L V I A N I
M A S S I L I E N S I S
E C C L E S IÆ
E
P R E S B Y T E R I
I S T O L Æ.
A mo r quidte appellem,nefcio:bo-
num,an malum: dulcem an alperum;
fuauem an iniucundum.Ita enim vtro^
que plenus es,vt vtrumq; efle vidparis.
Ämarid nobis noftros honeftu eft,lasdi
acerbum:8c tamen hoceiufdem eft in«
terdum animi eiuldemq; pietatis;8ccfi
fpecie dilfentiat.ratione concordat. Amor quippe nos facie
noftros amare,amorintefdü cogir offendere.vtrumq;
vnum eft,cum tarnen aliud amorishabeatgratiam>aliud
odij patiatur offenfäm.Qnam graue hoc,quasfb, mi dile-
dillimi,autquamacerbüeft, vt cauläodij,amorefle eo-
gatur! Quod quidem cü fespcalijs,tum etiam mihi acci-
difle nunc fatis vereor,vt dum adolefcentem hunc quem
ad vos mifi ,tradere indiuiduis mcis cupio,vniftudens,
multis moleftusfim,&amoreius offenfa fit casterorum;
quamqua hi qui fatis diligunt, no cito offendantur. Sed
ego infinuationem meä minus grata fore quibufdam ti-
mens, etiam imminutionem gratix offenfam puto.Place-
re enim diletftis mcis plurimü cupiens,moleftiam illorum
reatu meu credo,& nifi eis fatis placuero,fuppliciu difpli-
centis fero.Quanqnahoc metuendüin Vobis omnino no
fit,quitotümeinvosrfecipientesetiaapud alios ^p me ti-
metis.Tantu enim abeft.vt difplicere ego caritäti ac fenfui
veftrb poffim,vt etiam illud meciim refor,midetis,ne ego
quibufda forte difpliceäm,arniciftimi ac dile^iflimi mei.
Adolefcens quem ad vos mifi, Agrippinx Cum fuis captus
eft, quondam inter fuos non parui nominis, familia non
obfcumSjdomonodefpieabilis^de quoaliquidfortafle
amplius dicerem, nifi propinquus meu.s eflet.Hoc. n. fit,
vt minus dica,ne de meipfo dicere videar de illo pluradi-
cendo.Matrem ergo is de quo dico, Agrippinx viduä re-
liquit,probam,honeftä,& de qua forfitan auda€ter dicere
valeam,vere viduam. Nam prxter cxceras caftimonix
fapicntisq; virtutes,cft etiam fide nobilis, qux omnibus
femperornatibiis ornamento eft:quia finehxcnihil tam
ornatum eft quod ornare poffit.Hxc ergo,vt audio tantx
illicinopix atque egeftatis eft,vteinccrefidendi,necab-
eundi facultas fuppetatiquia nihil eft quod v.el ad vidfcum
vel ad fugam opituletur;lolum eft quod metcenatib ope-,
revi&üquxritans, vxoribus baibarotumlocatitiasma^
n us fubdit;ita licet per Dei mifericordiam vinculis captiitavtipfum
me,non necefle eft : deindequià cum me
portionem mlrfexiftimetis , necefle eft eum qui mei
poctio e f t , veftri quoque aliquatenus portionem efle
ducatis. Poftremo quod commendatio ipfe ficht di-
uerfi generis , it^ etiam excellentioris eft charitatis. À-
liis enim commendaui hunc corpore, vobis feiritu :a-
liisin emolumenta prxfentium, vobis in fpêm futufo-
rum : aliis ob breuia atque terrena, vobis ob fempi-
ternaatque diuina. &re<fte ,v t quiacarnalia vobismi-
nusquàm fpiritalia bona fuppetunt, ill a uiagis à vobis
peterèm , quibus vos magis abundatis* Sufcipite ergo,
quæfo , hunc.vtmea vifeera, 6c, quantum in vo-
Bis eft, veftra ; facite , inlicite 8c exhortamini, docere,
inftrnité,formate, gigqite. Chrifti Domininoftrimi-
fericordiatribuat,vt,quiaeiidmagis expédie,qiununc
propinquus meuseft 8c exterorum, vefter elle incipiat
potiùs quàm fuorum, Admirtite,quæfo, hunc in jl-
lasbeata'sacfempiternasdomus, recipite in tacra hor-
rea,apericecæleftes thefauros , 8c ita agite ac peragite,
vedum hunc in thefaurum veftmm conditis , jearrem
thefaurorum ipforum efle faciatis.Potc-ns eft ilia ineffabi-
lisD e i pieras, vtdum eum in conforrium fpuitaiium
bonorum adoptatis, diuitias quas in ipfum effunditis,
per ipfum augeatis: Et fane fi quid in ipfo eft bonté
indolis, non magnæ vobis diflicultatis fees eiusacfàlus
efle debebit. etiam fi nihil ex vobisaudiat, fufiieere ci!
hocipfum conuenitquod vos vidée. Valête.
I tem a lia .
EVCHERIO EPISCOPO
S al ut anus.
VR s i c i n v s alumnus tuus falutationem tuam pro-
ximeadmedetulie : finoniuflus , Jaudo fapien-
tiam, licet non probem falfitatem:fi iuflus, mirorquod
mandate amoris offieium quàm feribere maluifb, hoc
eft, per feruum potiùs quàm perce dare, Arguo ita-
quehoc, 8c emendate volo , fi tamen negligentix eft,
non fuperbiæ. Pediflequa enim plerumque noui honoris
eft adrogantia : licet in té hecgeneràlis vitij opinio
admittenda fit , quiaprope fingulariseft mens ac
benignitas tua. Vnde refpondeçi à te anriquæ exifti-
mationimexetiamnunc iugiter cupio, né fi in quibufe
damofficiorum cuorum mosdifcrepauic , aliquidinrê
noUis honoribus licuiflè videatur.
it e m a lia .
A G R I C I O E P I S C O P Ó
Saluiantu.
SI exeufare inofficiofitacem méam apud famftimb-
niam tuam cupiam , magis aceufandus fim , qui
ihexcufabilem me efle, vel non agnofeam prx ftolidi-
tate , vel nolim præ feperbia confiteri. Non exeufe
ergo : augmentum enim reatuseftinriocentiam iaâa-
, repoftculpam, Quidigitur faciam , eui nec negandi
uitacisexempta lit, ctimiam non feruiatconditione,fer- de|jâ:ifacultas fuppetit, nec tuendi^ Negareenimma-
Bibliotb.Vet.Patr.ïomijjpârs$. U HH " “ ' nife-
K i i i
i l l !
I I *
ife iiL Illi
if l i IÎL