
i A
Hier. i.
Exod.u
Num.iC.
Exod. 32.
B
J$nm.16.
Num.14.
C
Nttm. 14.
0
l9ftn.ii.
menteminterramfrugiferamconijciunt, quibonado-
cumenta in areas anfm®cumirlant: quiaprasfènriü labo*
rum opportunum exftar«rarium laborantibus fruftum
reconacns. Erenimapud Iud®os ventura antediéere in-
uitabile eratinecProphetis optabile mönitadare. Siqui-
dem, Dow/»e, inquit * quü ergdidit audituï noftro. Ierewiias
quidem fpedofam detreftati: officij excufarionem ®ta-
tem pr® tendebat: Puer egoftim, nefcio loqui.Moyfes ad po-
puli ducatum,vocatus,eam dignitatem refugit, & fibi re-
rragatur: Impedïtiöris,&tardiorislinguafum. Accufat enim
lentamingenijludaicicredulitacem eorum quiadèos le-
gabantur,dcprecatio. Geus enim Deo,diuina:^üe bene-
ficenti® rebellatnx. Molefte ferebant olim .fèttiitutcm
ALgyptiacam, &-ab ealiberati conuicijs liberatóremin-
ceflebant: Quafi defuerint in A Egypt o tumuliedtixïtnos,vtoc-
cidatindefèrrp. Mare veluc viampublicara decurrebani;,
pedibuspuluerantibus marisiter conficiebanty8cvitulo
peradpradonem ciamocc grariam referebant: Hi funt dij
tui ifrael, qui te eduxerunt deter ra A Epypti. Ccelum eriain ni-
uofammanna? copiam demifit, 8c, qui fub ceel;& fu n t, in
blafphernias erumpunt: Naufeatamriia noftrafupercibo tfto
leuifimoi Rupes quoqueïèeuta eft,qu® torrearibus fbli-
tudinem irtimdauit, & vnius virg®per^ailio frequentcs
peperit vndarum fbntes/cdingratam eorum lingüam no
eluit,qui petcepco aqu® beneficiö di ceban t:Ouontamper- I euftit petram,ér-fiuxerunt aqua,ér torrentesinundauerunt, nun~
I quid &panem<potèftdare} Iterum yiarum ignaroscomitaba-
turnubeSjtumadignqrantiam leuandam,fumadfölisar-
doremdefendpndum. Noftem columnaigneaïllumina- I
bat: verum.tota Deamiraculisdionoratimalediftis eum
exhotiorabant: Conjlituamusnobisducem, ér reuertamur in
‘ AEgyptum. Auium nubesaërdependebat veluri peregri-j
nis hofpiribus obfonium appararis: veftis ab ipfis totös
quadragintaannos tritarecentisoperis (peciempertina-
citer dabat nouo exortu temporis edacitaté peruincens:
renouabacur fimul cum vette caleeorum vfus addnnoru
quadraginta tempus, &errarionem refiftens. Prmlianti-
busillis elemehta fuccurrebant, quandp Tol rnrfam len-
taredoftusyiftoriamillispr®ripiticurfuconficiebandiurna
fpatia producebat,vt vno ipfb die pugn anti bus tro-
paum pareret: producebat curium , vtvifto ri®1 tempus
corriperetiaut potius tempus éxtrahebat, y t ne diuturni-
ore viftoriafarigatis molettiam crearet. Poft folem ftetere
fluftus Iordanis,& vndafhenos pa(Iaeft,dum fpatium
dat euntibus} ftetit cofuetusfluxus,dum praeterêamï^pi e-
ftolatus. Reges eaxe audita conturbabantur, fponte fua
ciuitates collabebantur. Obfèfïa Iericho mürörum o't-
bem exuèbatjhabitatores fuosipiafugeretj & ad Ifraeli-
tas transfugeret.Horum qua^gtatia? Conjlituamus nobü ducem,&
reuertamuriitAEgyptum.Gcznioiz fubfequuntur ante
relatis.Moabiticum iïmulacrum adoratum,& vidtores
idolavi(ttorumadorabant,Prophetici ianguinis effufio,
Moiaicilibriconcremati, odium religionisDèo gratae,
diabolicarumftatuarumièdes.Sedhxc veteraj atque ob-
i9le.ta.Sub IncarnationemSaluatorisquibus fuereludaei
moribus ? Chriftus homines mireratus venit ralutarera"'
manumiiomini porrigensmecea fuit miraculorum reue-
rentia,vt mores alios induerent 5 fed maiorum nequitia
hsredes nafta perdurabathoe quoque-tempore.Erant in
oculis deniiflimamiracula,curationum maria, omni genere
bonorum prqfluentia; fed ex bcneficentia liiftu
confieiebantur,&inopiamcófilij verbis vulgabant Quid
fdcimus'ihic homo taliajignafecit,morbos abigi conipicati in-
uidije morbo ad animum vique pro iêrpenre iauciaban-
tur,& alienae miferi« leuamentum domeftiei Iud®orüm
dolorisfuit féminarium. Paralyticus folidabatur, oculi:
pcoreficiebantur, mortuus ob illatam inferno cladcm
geftiebat, & medicus in crimen vócabafUri > Adfereban-
tur in libertatem a diabolica poteftate,& adiurtorem d?-
fnonibus oppletumnon erubefcebant appeUi tarei& rut-
fum lame ntannu m voces inculcant :Q$dfacmus? quiabic
homo taliafignafacit)Comrs\\inh naturae pcrniciesfuntlu-»
d®orum moi;es;, Guranemórte quidem ihuidiam finite ‘
ppilentjinortemdedecorofam decernüt »crueemmachi-
nantur,&ob miracula legis-violat® dedecus offundentes
inuidentiaefuae ièruiebant. Sednon hæcChrïftum lacue~
re,qui paffionem fuapte fporité fubit, qui pridem vatici"
nans in Prophecis contra mortem minasie ce ra t^ ^o/wire
enim templum hoe,& in tribus diebus excitabo illud. Non eum
latuit paffio,qui dixit : Poteftatem habeoponendianimam meant
,& po teflatem babeo earn iterum ftmendi. Nam Dei incarnat!
paflîo a Iudaeis quidem nefariè j & audaciter fufeepta
eftj a Deo verb ad ialutem deftinata. Sed amans Chrifti
Apoftolorum chorus animo linquebatur audita paifio-
ne , & ea ofationeperculiï animo pafiiónïs acerbitatem
præguitabant. Inge neem verb difcipulorumdolorc moi-
diensSaluator mortis mentionem refurreftionis prædi-
ftione temperabatjipiamquepalfionemdiftis ambagio-
fisinueftiensnarrationepenficulatius expofitaleuiorem
red.debat ; nefpeftaculoimpröuifb pereuffi copiofiore
triftitiaperfunderentur^iiîmi.Quare Imödo Saluatór has
velàntopalïïonemde paifione voces incinens, ait: Ecce Matt,
adfeendimus Hierofolymam,& films hom mis trudetur in m anus I
féniórunb & Scribarum j & occident eum, & tertia die refurget.
EtiamtempOris notitiam oftentat,& qnàm ipontepaflu-
rus fit. Mi hi licebat,in quit,'inhibit© cürfu paffionem re-
cufiire,& deuitato morrisloco mortem effugere:fed tem--
pii^Örticemrepofcit & ipla neceffitàs paffionem parturit,
adeft præfinitum tempus quod aduetusmeicaulam quæ-
rit.Iddrco lapidum ante iaftusiftufque reeufabam, cru-
cèmquôdpræftblarer: idcirco ftruftas circa præcipitia
inlidias reciifaui, quod illatam perAdavnü in lignó mortem
medicariveniflem , vtligno claUis affixus auenuri-
Cavètniminittaper lignum mala. Miniftri verb paffionis
PharifitijSc fcribiè9 öc feniores, lcgis veteris capita, qui
Mofâica per ambkiöriem'condecórati cathedra cum diabolo
faciunt I quÜanftoris legum diicipulîcùm effent,
præuaricatocisarmigeri funt. Vobisautem,quimei eft’is,
paffionem vatiemior, & foturæ refurreftionis fignificâti-
on'e dolori^^medeor. Ecce adfeendimus Hiér ofolymam,&filius
höminis tradetiirin manus feniorum, ér Sctibarüm, ér occident
eum I & tertia dieref régit. Si paffionem doletis.dolori me-
deatür refurreftiojfi. crüCem horretis* öb viftoriamlæta1
mmi.Tértia dierefurgamjbójn fadli ftat viftoria, expédf
tum;ftatüain tropæu m,prædcftin'atamcoronam induam
Siq'öid'ém moriar,l egéin vt rnbrti fauciam | n e , quod ho-
minisimmórtale eft, occuper, & refurga è tu mulo refur-
rëfttoneminnoöans j infernum docebofiicCëffuram ex-
fpeftârerefurreftiohem. In me ïiamquëmors définit, &
immortalitas feritur.Breueerit v it ® , &: mortis interuallü.
Nonenim vt peccati debitor, fed vtincérfeftor defcédo.
Voeem hafte nó fuftinuerant difcipulörum animi; fed ad
illatam depaffione mentionem dèieftiörespalam altiffi-
mumfilentiumtënuere. Petrus,autem ftupens,fûperhàc
oratfofie,neque prç amore paffionem ferens.apprehenfa
Domini manu ziv.Abfit a teDornine : non erittibi hoc. Vox ea
perdilfionem animiindicat, Quidais.bDomine ? cracis
mentio fit, órpaffidnis omnino fpes vlla eft ?.an contra te
me iuuënilicermots aget , cuius voce.m non fuftinuitin-
fernusï Pridem vocaftimortunmvidusefilium, morfque
fugitimpotehs euni'ad tumulam vfqae comitari, quem' > H
deqicérat : quomcîdô igituiyquem réformidat mors ,ca-
pictr Apage verba iftâ Domine. Elias mdrte fuperioréua-
fifiEnbchustranflatüsïnfèintim declinâuit- & quomodo
Chfiftus in mortis poteftatem veiiiet ? Hæc de paffiöne
difputanti PetroDómiftiis oppilat os acéfbion indufta
qbiu rgatione: Vadepdjl me Satatiatfbahdaltim es mihiiquia non
fapU,qua Dei funt, fed ea,qua homtnum. Quid aisPetré'? arces
mörtempfion igittir exfpefta^refurreftionem ? arces cru-
ctm? quararione viftóiia eiiirefcet > non eueniët paffio?,
•qiiidigimrerit lófciiihpatibiktati ? non lignó corpuseffi-
,gam clauis ?quomod o ïgitUr p çr lignum rumpetur pecca-
Itrehirographum? noiïrfïïrfufn euëhar?' qubmodo igitur
diabolum,triumphabö ? fcpülchr'um reeufabo? quomo-
doigiturapenentur?admórtuosnondefcendam? quomodo
igitur infenio vinculainijciam ? quomodo fóluam
vihftös?^ucem-rècUfabó ? quomó'do igitur Adaiïii cu-
rabo vnlflera? tjüam aliarn medendi rationem admittat
prôtoplafti piWuaricâtiojb Petrèidiabolo, licet'illübens;
patrocinaris.Mértremrecufabo?qübigiturPróphèi:arij'm
prædi-
Amos 8.
Hath’ i4*
prsdiftiones eüadent?Huic tju« orationi Ifiiias ibit o'b-
uiam contentius occlafflitans: Tanquainoms ad occiftonem
j fallus efi,& velutagnus coramtondentefeobmutuit. Tibircfe- I ree idem Ifaias 'paffionis emolumentüm : Cuius liuor*
I nosomnesfanaii furnus. Ieremias quöque paffionis imagi-
j nepr®poficacOndemnabit: Ecce quafi agnusmanfuetus , qui
portaturndvtttimam. Altrinfccus Dauid cum pretiofam
I dè paffiöne fragrantiam cithara perfonat, te accufabit:
I }Xnrham,&guttam,&cafiam d vejtimentis tuis. Teipremet
I & inftabit-Zacharias ■: Adff uient ad me, quem confixeruht.
I Aliunde alius; OcCidet fol m m e n d i e , iterum, Non dies,
I neque noX i & ®temporevejperi erït lux. Pccre tanttifp^r ex-
I fpefta,!&: verbomm effeóta videbis : raptum die media
j fólem,itofte prxmatura mundum late coopertum, faxa
I difruota, exfpöliatüm infernum, mortem exinanitam,
deuoiucum tyiannide diaboium , liberas mortuorum I turbas*H*c ego prspediam, Petre ihafc inhibeam ? h®c
lie cueniant, obltabó ï'tyadcpoïlme-Satana : quia nott'fapis
\ ea, qua Dei funt), fed ea, qua hommtim. .Verum qu® h ®c eft
afperitas verborum, Domine? qu® h®cfórmidandain
Pertiim ïnccepatio l Módo audiuit: Beam es Simon Bario-
na, & niincSatanam vocas Apoftólum ? Modo dicebis :
Tttes Petrus, & fuperhane Petram adificaboEcclefiam meant,
& nunc fcan'dalum , diabólique appcllas inftrumen-
tum ? Heli ludas venditionem molitifr, esdem facit, te
contra cum lud®is compofitione tranfigit: non tarnen
increpatur. Ynguentö vidct honorarium , indignatur,
& pretij uftiuam.folleiter appellat: Vt quid perditio hac ?
potuit iftud venundari multo,, verbis mores fuos redauguit :
nee indi^naris , nee inCrepas. Contra verb miferabili
fermone iras difijcis: a«i^molefii efiis huïcmulïeri? opus e-
nim bontm operata ejlin me. Mittens enim hac vnguentum hoe
in corpus meum ad Jepeliendum me fecit,' Tantum non h ®c
ad Iudam cffatus/Ne mihi ritus fepukhrales inuideas, |
licétvita fpoliaueris.' Nam mulier hoe fèpulcrali ntu j
mortem, cuius tu mihi autor, preeuertit. Honorem puta j
fèpultur® méïe hoe efle 8c fi c®dem apparaSitumuium |
faltem concede,- Yidifti*6 DoriVine, cum militibus,&ar^
mts,&fu‘tibus'inuadehrëm, nee dixifti-. Vadepofi me Sara-
na,non verbis'inu'èrtifti,non reterritafti,quin potius ad
ccepra hoctacus e s ‘.'--Amicead quidveinjh i Opus perfeque-
re, tam audax facinus rtc differ, venditionem effeftii firma.
Et contra Iiidam talis, Sc Petrus amoris premium
fert contumeliam-J fètkur, quipateit, Sc ex ignorationé
offeiidens verbis vapulat? N®,'inquit,perhumanus Sal-
uator: vbrenim hulcus eft immedicabile, ibi pharma-
c’uminutile,vbi autem curationisfpesi féftionem indu-
co curationi. Cum agnöfco difcipulum, efto, contume-
liam dieam, inftruó, ciim .alieiii fun’t mores «gritudo eft
infanabilis: St vhius ignoranti® medeör, Sc akerius fit-
perbi® vim affero. Tu quidem,Petre,mortem reenfem,
confulis: ego verbtibi confulo,mot-tem meam imiteris^
cruccm fubeas,paffionem fuftineas,përicttlum ®muleris.
Si qiiis'énïmvidtpojl me venire, abneget femecipfum, & tollat-
crucem fuam.ér- fequaturme. Via ad falütem paffio, Sc crux
fegni conciiiatrix. Specimen difciplin® date return ad-
uerfarum focictate. Sic enim propter me dura perpéffi
meeum regnabitis, cui gloria, Sc imperium in fecula,
Amen.
In illud: [Pater,fipofiibile efi,tranfeatdme calix
ifie.MMth.xö, ^
O R. A T I O X X X I I .
QV ® bellicum infonuit tuba, militis dextérani ank
mumque in aciem concitat : Euangeiij autem lingua
Domini dëfcribens voCein pro fide certantes vngit,
Sc honeftam pietatis caufamprqpugnances aduerfus peiiculum
armat, ,Ër nuncEuangeliorüm vóx paffionfeni
hobisfidci miiitibusijs diftat verbis 5 >:quibus Dominus
iteradpatiendum capefl'ens, Scfiibfeciuis horis difcipu-*
los inhortans órationenl, feu potiusdoftrmam tali da*
more puomebat: Pater,fi pojsibile eft, tranfeata me cahx ifiè'i
veruntamen non med voluntas,fsd iuafiqt.Coix. verOjScclau!»
- ! 8c proditot., Sc fycophanea', Sc tragi ce excogitàtum adia-
bolo tribunal,ScàIud®fs feenæ inftarinicum,8c Chriftus
in h®c omnia fefè inferens eos-docent,quipro Chrifto
pati.vohierint, vt Chrifti ^ro nobis perpcftfi ddiderio,
mâlis prô eoèxanthlatis par pari referamus,gratiam ha-^
bentesei, quiadgratiamaditum aperuit, qui fànguinis
pretio malèvenditos redemitiuxta Pauli voeem : Chriftus
nosredemït de maledtüo legis,factus pro nobis malediclum. Vélum
Chriftus palfione fua legis maledifto nos eXfoluit.
Ariiisverb,8cEunomitÿpariîlud diabolicum, cum Iuda
coniurati Chrifti pàffionis tçlam texuerunt cumimpie-
tatisintertextù,fàlubre.me”di(:ainentuinin pèrnicié eon.-
uertere lumma contentione allaborarunc, 8c fui in Chri- i
ftunrodij fpccimenfaftis oftentarunt,Scripturas vndiq-, •
percurrentés, diftiones captantes, voculas inueftigantes
nuncubiquafdaminueuiant fyllabâs, quàFilij cum Pâtre
®qualitatem «îclcnt occultiùs: Verùm qui decanta'-
tamelïenti® identitatem cum déprehenderit', obliqiiis
oculis adfpicit, 8c prætèrmifla Scriptura tacet, affeftata
quadam ccecitate veritatempremit. Sicubi verb voces,
compereritincarnationisoccafione pofitas,quarum primus
quidem adfpeftus' quid lrumile præ fe fert ob ne-
ceffitatem.in pcnetralibus verb quidcxcelfumjacrecon-
ditum habetjf'quas equideni voces, vt amörisin homi-
nem pleniflimas fufpicere.opörtmt) ex ipfa humanitate
criminationisotcafionèm captât. Vident in Scriptura:
Ego,&Pater vnum fumus,ôc earn vqcem vt veritatis matrem
I odërunt. Audiunt xQuacunque enim Paterfecerit, hac & Fi-
liusfimihterfacit. Sc atratam infauftamque Scripturam o-
pinantur. Audiunt: Sicutenim Paterfufcitatmortuos,& vï-
uificat: fi* & Filius, quos vult viuificat, & quod dicitur,répudiant.
Audiunt: Qujvidetme,videt&Patrejn : EtSçriptum
horrënresfententiam calumniantur. Audiunt ad lepro-
fum clamantem : Fo/n, 8c morbis intraftaDiiiores
euadunt quatenus illi imperantem neuem cefTerunt
verbôjSc fugiendo declararuntobfequelam, hi verb au-
res oppilantes lingua temerariaDomino vindicias dant
fecundum fèruitutem. OpportunaProphetâevox incla-
mat: Dédit illis Deusjpiritumcompunctionis:oculos,vtnonvi-
àeant\ & aures,vt non audiant vfqüe in kodiernum diem. Sicubi
è verbis ad Incarnationem fpeftantibus 8c ingentem
Chriftidemiffionemproponencibiis aliquod confpexe- :
rinc: Incarnâtionem rapiunt in impietatis defenfionem,
exfiliunc vt parta de Filio viftoria, exempli gratia : Pater
meus,incyait,quimifit me,maiorme.eft. Surdi audite, 8c coeci
furfum oculos tollite,vt cognofcatis. Pater meus, qui mifit
mc.ln i[[\id.Quimifitme,aciem iritendis. Cogita tecum,
quid mittatur. Qupd mittiturloco circumfcribitur,redone
contiuetur, Filius autem,cum fit Dëus,iricircuin-
feriptus eft. Carnis igitur eft circumfcriptio,non diuini-
tatis. Hæreticainterpre tarnen ta! Ex amore gèneris hu,-
mani, ex benignitateortaeftlnearnatio: céconomiam,
non effentiam refpiciunt ift® voces. Non ergo tanti a-
moris magnitudo verrat in naturædetrimentum, nec ei
qui fàlutem déclic,de fàlute crimenaffingamus. Hoc igitur
incxplebili odio ftimulati deridiculum bellum fuftu-
leruntiScquam in Chriftum aciem apparanc.in nos tan-
quaminChrifti milites Conuertunt,pro telis-voceseia-
culantur,’'8c à nobis, qui Chrifti patrocinium arripimus,
refponfaflagitant, Pater, myait,fi}ofiibiléeftftranfeatà me
calixifte: Vidés, inqun:,.&‘pofiibile,mémm paffionis î vides
, crucem deprecantem î vides Filij maieftacem obteri ? fal-
laces quafdam contorquenc condufiunculas, vt Filium
Dei conuicijs profcindant.Séd fi his voculis Filiumincu-
fas, opporcunum fibi Patris quoque infirmitàtem coar-
guère.Pater enim, inyi\kJtpoßibileeJl,tranfedt Amecaltx ifik.
• Vbidubium eft fubûdium,manifefta^ftinfirmiEàs. bfon
enitndixic:T ransfer Pater: pbtesenim: fed,S ipoßibile eft*
trânfeat.Si diftioni te maricipas,Patri crimen antè faéis j
,S i Filiumcarpis,Spiritumantèvcllicas: nam quorû honor
indi(cretus,eoxum communis eft contumelia, quod
ipfius DominiadP,atrém voce comprobatur. Mea omniA
tuà'fiint : & tua mea'funt. Sed contra nobis ingerunt fè-
quéntia! Attamennonmea voluntds,fed tuafiat. Alia iterum
voluntatis diuifio: yt nö natura folum habeat difcrimen,
-P 4 fed
E
Gai j.
B i i
loan. 10.
loan. y.
loan. 14.
Mare. 1.
. G
IfaicU 6.
Rom. 8.
loan. 14.
• H
Matt. 2 6.
loan. 17.