Qujd Æ'
g yp fiflu
lillîma.
• laauia vita:
opera
pale«.
7 4 * \ S.P.N.Cxfarij ^.Arelatenßs. Epifcopi,
crrcdkuivEeçe 11111011 ^rn pn- § virgam. Q^ d e ft hocï'In ferpente pçrfô&vm hpminis
cyrannica.reruiçuSvquicJar uialedi(5tiquicmdhgpdusmaledicebatur,agno{ce. In
Kudpueferebat,qudûxiiabolum lupethunïaminigenus J viigafceptlum re g ixdignitatis intellige. Q^td virgaiu
pcccacqruni excrccte doniinatùnv.Qmdinqiutni, aliud fcipèntemîldctï) pens ni hominem mui'àtnS.
ni-i,nril t\ V i 1Î<V iî/ls itifj-p n A 11 ill fl I ffe & ni) IpîÂPIVil t
;spceca-
tibus qua
jinfîd'clib.
nyû.or;
. poena inflige
tur.
[Voluptàs
■ Volütaria
r dæmonis
piæda pec
càiofis ..'ï
• hpminis
libera vo
luntas.
crantiliavUiaÔchoiTeadainiiuo&paleisPivaraonisin)-
peria,'niS'foedaatq; terrenâ diabolical voiuptatispfhcià,
& viélornm deteftanda çontagia? SitpiidenvinifuGluota
& mania vïtiç hùius opéra paleæ Ùiiic. P a l^ inqaainàni--
niiumfla minis arnica materia.
Sed-& hocipfimi quod Pharao paruulos Hebnroriiiii
puerositibccincerfiei,& feeminas rd emai i ,/h aboli Vbq»
£peciem præ ie ferens, itiimicus Ipiritut, Sc amicuscarnj,
iiiuidens yirtuti, confcntiens yolnptati : fordtudmem
^pkfcfocàbat | ebncupilcendas nutriebat. Ha’c.'kàqvierui-
tus;qudd pei«$ eft; npnillius tantumtempori$tuic : led
çtiaiii' nunc animas, negligqndum &. infidelium -tu u ^
pcriculolius nexibusblanda cap i iu i tat:sinuoluic. A quo
"cnim^quts vinckur, ficut & App.ftolus tdtacur, dus &
1er uüst (Elfte obtempérât imuftitiæ,ü;lc iræ. Ifte rüper-
biæ,illa(æukiæ.,Ifte malitûc, illeiracùndiæ. Ifte auaritke,
il 1 e luxuriie; Nefti p quomodo (c i n terhare i nge n un aidi-
cere audeat , que h) tot Domini in partes lu as diftrahunt.
Quid prpdefbqiiod liber èftinnlciira ; qui ferùusèftin
confcieiitia? Vidcnius nos exmni'caisgeneris élaritatc
tublimés intrinfecus mentis iiîfirmitateâègeneres.lnno-
èencum Domihosi,.&:‘criminum leiaioslam melior eft
ditio.'Habetis bbni famuli veiham confolationem, pro
libertate coniplettimini honeftam {crujrutcm.Intblera-
bilciugumÔcloedadominàciOj&crubefcÆndafuDieétio.
Aut quid (pei relm quit tir feiuienti3vbiæcerna mors iun-
(ftaeft feruitud. -Sipe caufaeftdforis vel'generevd h o -l
nörecon(picuùs,;qüi.nôn (éftintusiiigeriuiis.Graui damy I
hatione iterautur cri min a , jkxftquam Çhrifti langui ne
funt redempta/Inexcuiàbile malum eftpolfmortemre- •;
demptpri$,npftri Domini feruum maçufaii peccatis. Si
fortèchanffimihbminisçuiulçiimqj (cruui auris Dorait
nifuiyrgeaturimperiis,quoeUmqj ragi.eodo aut latitan-
do euadéfe ßcfleciinäre iniqu um Döininum pppeft^S er-
uus peccad quohigiet?Qup le traher?Qupcuniq; iugiat,
non-fugirîèipfuim Non eitquo eât.malacènfcientia. Se- ;
quituriéjimo noti recediràJe.V ixâliqupçf deforis po teft
elle rpraédium, qüaiidpintUs pf|^yulô'usiu,clùiufer.Q^d.
prodeft quod lïomo fonaneem digit àrcuni, quiiacuium
lècum portât infixuny? Serpens die ce li reuocauit mor-
fum reliquit venenum. Fecif qiufq; peccatum~,„vt ali-
quarà caperet vdluptatem. Remanet'qa'ôd dampat, proe-'
itê^diiod-.delèdktiÿGoiifiimmataibiqùikàspè^jneiji
voiuptas fugitiua pertranfir. Dehac ergo feruicute Ôc de
his'heiftibus vfqj adbapdfipilitroraDeipppulÜm perfe-
quentibus i n n u m e ra cap ri u o r u m mil lia per iacafoncis .
drâcoms magnuAc fie rlIeÊeuiflimus dracdpropuum ve~~.
nenum ip necerh (ùi redifuni fennt-exitii; ac dupi noçere
{ê.pre'dhr; dum contra Dominum fuum ececus impetum
fâçitidumqypôiidustôrmèntifuiilUditnifôlidàjiâufup
repeicufl'us, forte m fuille le doliiit, ôc o.mneni noeendi
poientiàm fe 'âmflifle cognpuit : qui noxios virulentp-
rum derttium nibrfusKàcroin coniôte reliquit. Et ideo
nùncinfclicc-s quo(q5,quosù bi ailcnlum tacilem acèom-
niadare præiiidedt, ad fauces fuas folicitadpnum carmi-
nibus trahid, vt voluntadarii' prædâm ineri^s experâie^
Ac proindc proitrarus, Dominé human uni genus ..non'
quäliföitiofimpugöätjfediniqua'Conliliaquäridebilitatusinfibilat.
Gums voÿ cariiîiîiavt pofficis euadere'jde-v
eloquiisDéi yoeem lacvcc incantadonis libènreraüditc.
,H un ç Chr ift us no hin fuadiuinit^ej fedinnp^racadie
fuperapit, vtdiâfndriiopis eum fuperari poflemopftra-
ret. Hu.nc[,in;quani 5 pér là'n 6tos ’ftios GhriftusintéMecit.
Quid ferpens in virga| Is homo inDeum receptus.Ac
ftc.in hbmiiieeft cxinanita diuin'itas | vt in Deo glprifl-
careim^humapitas. Habepiiis adltu'c in cptatico', -fob
hmplici& pad llgno Cacrx redenipdo,nis infignia.Cum
in (lelerro fllij Iftael abfqi'vlla hii{ed.cprdia venenatis
I^rpentum, mofflbus ftcrnerenturylegicur B. Moyfesdi-
uirro. priefixuni
:.li^;<xdn{er'^^di$is::mpd4iitiu|n’'erexille' turbasi ormaji!'
dalle pcrcundbus ,,vr pdft- exceptos viruleni'os i£ius ad
pradendam lei pen'eis pro recipienda fanitare concimc-
:'tdi(..^^;coiafdp.Fmf^is?,^auVp^hsptaa4^aii^u;bri-
tasiriedtcandi;quam.ve|oxin’erat
- medium, qunv-larebat in leipentcmvfteluim. Si dixeri^
mus hoc in loco quianonuni typifni fpecies refngienda
Ivel.eqgitarb iftudaudeiet-; nil! ip Ie in yfl e ri j e xp ofu i II c t;.
fl gur a ni, qu i fi g u i a:i p hus ltd ee pi t in i ur ia m ^Quj p1 bprio
per Euangeliuni teftatur
' iiltivut fcrpcniem inck'irto, it^exahur'i oiiurttt bomnisfiliitw.
Vide'ahiusautein quid fibi velit contra ferpchtiuifi virus
derpeiuis a (pc cl us. Serpens ab initiomalcdidcus erat.-Er
qui fufpendendus;fuifletinligno,ficut ScSaluator ,maiemniiquipettduihligno.
.Videhin^quid (erpens^conttafer-
I p ente ml Ire m datn n a tiiscqlitiad a mna tun>,m a’edidlus
contra, calhditatem, bom-
tas contra malitiam.acetumS:fel contra v.cnenum, mors
contra mortem confnniens dcuoranrem, & imcVficiens
oceidentem. Sic & ipfe Doihiimsloquitur per Propfle-
tam : O moruro mors ctiam
mt)db,medela,fityoluniuS; nqbisebntra thorliu^letpen^
•ti§,vi'{b'Ierp^ntefcoQj&i^utrQ^d^n^uideniiie^:ihMe-'''
tu.r,quandqpcccatumipfiuspeccadeognidpne ciuattirj
f&enmen,cnminis: cQUfelfionc'ab.oletuf.-. Ac:ii'c homo
quando dicitcum Prophera, (/ivc;.’/:-'«; UiicMttates nieasego.
iiguoft.o., & delictum meumcontrams ejlfepijfer, quanclobene
rtfpfcit peccatum luuinylauat niorliini ftrpeiidspeul'ei-
I p'entis alpebtum.Serpens itao-, Gourraierpefffem, hpc eft
Chriltus perfequens peccatum fiib habitu pcccairoris. Et
ideo ’dixit Apoftolus : (Bt idepeofau damnautt peccatum in
came. Idem peccatnm otiginale deleuit percarnem fimi-
lem p^catrifem.-, & de peccaco peccatum, ideftmorr'elii ,
de morle cbiitiiuit, Reef c ,peccad npmiiietmortenVap-1
'pellauiriquiaeandcnidc peccato conftatell;e gcncratahi.
Secundum lite.c, nihil eft aliud. ptocedei^ de lifpeiite (a-
nitas,qttam latenS quahjubpeccati’earn e di uinitas.Quse
cum'ita.hnt ch#iiumi^iptro^>igentes
liquidvulnerisfeuferimus,ftatimrefugientespecca
confugiamusad Chriftum. Ad ilium ipei noftia: eleue-
mus^obfu c um,: ad ill uni’ men tis o culosico li fetaflms.. C flif
ufniodi auteni lic.iftc niorfus dcbcnuis agnofccie. Qui
alienum malum refpicit, qui in alienam tern anxiaew pi-
ditatc (ulpirat, qui aiienamlr. u iicrcm 1 m porumis oculis
monen}-a4’^tca^e»tibiiji'Coqq)iciF;' 'quunalieno,cdp
pore (acrifitat diabolo, animam (iiam toxica.ro (piculo
in coMcp.ercuflnseft;hicquam.debili moifu^auTbxi'da1-
[bilifauciatuseft/'Qui malitiamvel mu id; am 'tan qua m
vjilnus-induft^i'ln'^^^ibustetln'eijt; A.mari.ftlmt&"arque.
mbrtifei'o den te lamafiis>eft. Qui fide vacuus* & odtb
plenus,corks dfacoifis ilhusdeuofatusmorvfibilsf-Sed&
fijta.fit^nullum cbnucflildelperare. Legimus in Iona,-
Propheta, quornodp' beftia„edam deuprarum ebgattir
euomere; ' Ergo inter diu£i(os,>moilus, jefpiciamusad
Chnftumvvt ille ad n^sjcelpiciat: Hie refpici'amu's Sd
F
Job. 3.
Ofi113
m
fflafm.
Rom. S.
lleccati
pgin
Et forte lire èft'ille lcrpçns ;.quem lîean Moyfi virga in fanatorenv noftrnm j^iam illic à-peccacoribus mfi forcé
ferpentem v<r{à;confumput.Quo gehere.iàin tuneeuiî- ^in iudicio nou videndum. -Aut qùbmodo qtiisvTdere
d e n t e r o f t e n d i c , poterit auétQrem gioria: ,; di:6turus vale vltimiim ieruiti
giampoteftatem* ;eontetehdunt eflemortis auétqrem. natuiæ}?Et ideo qui illùmhic agn 6 feere-n g ! iieti t adqüi-
Moyle îcaqj contramaleficosdccertaiKe,.modô conuet- fuusjiam e uni il lie non poterie vïdere damnàtùs. Nuiic
tebatur viiga in ferpentem, modoiferpens reuertebatur ergo cum' fldë & qpedbùs ante cohlpèiStum noftrum
De Pafchate, Bomilia
ffrlni-
Oiioinàlç
cohftitiiamtis, ßc ad coelum oeulos fpe dàcente iacule-
mur. Demonftrauit inveteri teftanientoMoyfes^eme-
dium I poftqualn ferpens momordiflet. Ghriftus etiami-
ftud oitencht*quomodofi refiftasymorderc non pôflic.
Vîdctç n omenDeiveftri quan tum prodeflepôflit in gra- -,
dàj^uodtantumprofuit iiifigura.R.efferUn turad ferpentem
cum fe ni edi o alpexille redi mendi. Quan ttmi (àlu,-.,
brius erit, fi ad Chriftum reipiciantiam redempti? *V:^’
De Fafcba. ■
H 0 M I L I A
B O d 1 e r nI 'dviei'fàcrpfiuiétafblennitasy,|Iebraice
phalejGiEçcèPafèha,!! atmètranfitus iuterpLccatur.
hsec femper paric ^er virginem^fponfiimy 'Qitpd ergo
putabas.a fieculis nngulafemjraculum ,1ammuitus au^
nuuro- recogivbfce. Si refurrebturum efle tc dubkas ,
-mirate in. ee prolem , quam'jjaulb: ante ivoueras t^brtis
hauredexfl,:v V funt qtnidicuht eflegdncumvel'fatum» Nullfi fa.
per quod in peccatum traiflire pars hbminum violenta rum mil-
neceflitate cogatur?Vbifuntquidieunteireaiiimas,qux la Dccc •
•cum damnatiohe na.td ad mortem cogente malx naturae
pfafinitibne rapifntur ? Iain primum fi itaeft,quafema-
los p humanaigx &.,d,iuiUacondem n at § ni|ivquia vidum
volun tatis in culpa eft?Iufti.tiaenim non punit^quodna-
turacompellit. Sedefto. Aliquis deputatUs^fueritpbr-
dition i, pnti u d i ca ta (or tc n afeend i.; Eccc defeendirmin
H o c ce le b ra ue r u n t ludæipoft 1 o n gum cap ri u 1 ta ti s i ugu
exÆgyptorecfdentes.Ecceetiâmnuncpop.ulumDeidij
beiatum : ecce irerumphaleagirur,itetum tranfitùs cele-
bratut. Qupmodp icerumtranfituseelebratur ? Iflem de
feruitutead'libertatem,d'eimquitateadiuftrcjarovdé.cful-
pa ad gradam, de mbrt&ad~vita'm per falùtifera fluerita
tranfitur. Pptesiteipm eXçelfi bEachijantiquarubiima-
1 exercere miracula. Ingceditur anima- vicaies.-vndas,’
. velut mbras Ghrifti (anguirie con(ecratas.: Ingteditur
mor«£èd/plen'a'debitis, paùlô;,pôft felieibuspece'icprp
diranda natifragiisi In vno eodemqy vndæfalut.ans ele-
mentôitanquam yEgyptiuspcccator perit,tanquam Hc-
brarus iuftidatorkpennanfit.Reus.diliutiirj reatusabor
letuù.MiralXominiclcmentiavquæirretrocabilc'fcelus,
Sc mfebtas criminum macula^,adinfc6tum retro cat ,ßc
pè ccatore.m p eccatp. ni orienté viüificat. Ecce ho mofo n -
te-demergiturq» &fblav^,ereto munere hominis>-culpa'
daninatui-.' Criminofus tingitur, & folu’m crimen extin-
gurttir. Quo généré Prophedcam illud- impletur ôrâ-
culum : Et opmàt, inquit,aqua tabulantes eos, & vnns exeis
nqnrenianfit. V nusex illis.idvnicum aç primumilludo-:
dgiiiale débitum fieri font is yndavacuauit. Illud fingu-
late delictum primi parentisihterentit.« Qftendit hoc in
loco- magnffice^icia' ,tai^tiv muneris, beatam- îpræfentiam
Trinitatisi Ecce inala innumera^ntiquis-â;c fecentibus ;
mipicflà vulneubul, perpétuis'gehç'nnæ vixrexpianda*
i^ ^ ^ ^ f ^ t t > a :'(ù^.mecïio.ii£pûrgàht^yno>mqnièhi;o--.:
opérante’v,etocit'er Deo, incertiquarum finus flamm^ru
pabula cpn(uniuiitur. Et ideo B. Apoftolus dicit: Cow/i.’-
püßifumus cum Çbrifta per Baptifmum injiiortem^ | Demeï-
guntur ani,ime^fàcrp,gurgice,) venimîtconfinia
vitre. EtqiiaeperditiQm;obnpxiæfuerant, illbpcimæ na-.
tiùicaEisÆxprtUjfaludferorchafcunturbpeàfü: Exuui^turp
fceditatei,nuifibitis (ene(Sfutisv,&?peccatorum deformita-,
te cpnira6iæ,in.duuntur pùlchatudine cccleftis fnhuiciæ.
ScupemuxintçrduniadmagnicudinemhouitadSjiiqna-/
do âudimus aut légrmùs Dominum lefurh Ghriftuni ex
fiila foemina céflTantp vVirilis confortij focietqceprôgeni-;
tum. Ecce nunc peregrinantibus natura; legibus ,ânrf
numerje per omiïem terram muldtiidines de (olo linti
^fontis tanquam partu virginis procreainur. Gaudeat
GhriftiEcclefia, quæ adûmilîtudinemheatæ Mana^fan-
â:ô SpiHtuoperancc.ditaturv&: materdiuinæprplis efHc
itur.Ceflét ergo infideliumcæcus error aflerçre,quod'
foemiùa quæ findviro'ftlium pot un parère,, vugo non
potuit permanere. Ecce quantos-& quantorum frdtrcs.
(ub vna noble nobis-pdidit foecunda définpintegritatis
Ecclefia màter ôc fponiàl |f,j^irabads paulo ante de in-
Gpi'ÇUpcione nafccure m:h omi nein : mirare nu ne qu bd.,
-non minus nouum cflr,etiâm renafeentem., Gbnferamus
fi placet has duas matres', & vtriufque generado fideni
noftramin alterutra corröborabit.- -Manam feçfeto im-
pleuit illapfu fanâi Spiritus obunibratib, ôc- Ecclefiam
‘m fonte bcnçdibtos iandî-Spitjicus m.atitauu infufiov
Maria filufm-fine peccato genuir | ôc Eccleflafn his.quo.s,
generauit peccatacplifiimpht. ~ Per Mariam natum eft
quodin ptm’cipio état, per Ecclefiam îenatum quodin
princlpio pcriérat. ïiia pi uiiniis generauit,haie populos.
|p?| ^ noumms'virgo' permanens fehiètpepent hlmm»
fuif-
(et'natufa „vdqpeuanuiflet in nihilum. Accepiffet dete-^
tior origo terminum, quia fumebht mehor 'Vitipriiyef-
piuiti. Hic iamyidemus ;quombdb nos I)eusnbfterde
manuiedimitinimici.Totus homodiluitUEjab^bluitar,
i npo uat ur. Gum v en eri t diab'olusiam'nona'ghofcitfiru,
quemexin'anita&expofitanaturain.adopnonemGhEffti
emaneipauK, Sc in grcnflum Patfis de fnali .petfuafofis'
inre ttansrudit. Abllulit fine dubio renalcentis gratiali-
bercatis, NeciamoBnoxij elle poftunt piimxorigini fe-
• ednda hatiuitate nati. Qui mihf nutlcqu.icumq; esille,
'ingedsnamrale Ada; vinculum jcurafiie in Ghdftoagno-
fcasrenatum ?Q uid ijiihidiiquampeccatum oppoius a-
lienum,vbi mihi'remitti profireris Sc propruim? Quid
ppporlis mrhi vetpris chirograpiudcbitum,curii illud yi-|
dfeas- nOua' c^utione vaGuatum ? Gaud-piiem' cniin &.par;j
btum cum Chriftoin baptifmo fecimus * vf Homo illi fer-
,uaretjnnOcentiam,.&ijlehomini'redcleret_gl'oriam:fa-
mulus fetuidum offcrretji& Dominus fegnurn pararet.
Qmdagatin,terh^cfamili$peffuafoi:Valienx|VidetIer-
,ubs(quondamfuos inique afeoceupatos per agnitronein
.Ghdfti. ingcniiitati traditios *C&-fe eaufoprKiudicio'e'eci-.
di(re,&(eplUspetenal'incurri(Te diftrimen.'Qupmodol
^ plus ipetendi-incurnfle diferimen ? v:Qupmo;do phi«Hple-|
• tendi ? | Siquidemcumeihomoperpeccadobie'diendal
;c|eberetur ,;iUe Deum:{pecie hominis dficeptus appetiit,
&;in ipfuna cceli dp.miuiatbEGrmparuipidalies iuahusiiifer--
;:repra;fump:fttw E t : fubito per tantute ngfa&>etiam cdm^nl
niaieftatis incurrir: acfic hominem quemviolentus tene^
bat,prbfcfiptus>amifit. Ptofpriptusinquam. Naruftatim.
in lpfo homine quem redempuo.-in eifiS 0tigmenrreuo-
cauitjtitulos fuos'Ghdftus afinxif. Haeq&ft ilia crtix quahi
in poftibusregiis flgnatam in' frontegeftamUs, quara iu-.
ftiinmejnjpbftefiione-teGeptamDomifius Gardinalis&
Iniperator legitimusdmpreflit«,.vt nos- ver^ dfchdomus
diuina poflipus. I . |
■ Ad hominem efiim .per Apoftolum fuum Deus loqui-
tor. ejiis ternplum Be,i|&Jpiritus Be) habitat in vobismis
decaufis'prapotcns Sc fupcrbuS'^profcribM'neruir: quia
iam fiecuio;reus vtdi<^um;eft maieftausapparuic. Nam
ine.xcelfis fabtori fuo caii^'s||t'UnG:diuinit'aris conforcium
fabborisjimmemor coneupiui t * nuneiam in aubtqrem return
autatas manifs confiietudine impiptatjis extend«.
Ac fit prxdonis-iuftafdampadQ gratuitaxaptiui'fabta-eft1
manumiffio.Etideonucgemitjinuidet.ci'rcuitvfifortevel
furto a nobis pofiit aufene inft.tumentum ipfius manu-
niiflionis a.dquifita; .tabula liberratis. ./T o t is itaqj
■ yidhus ftudet,fi quonipdbyileat hominem induitb hii-
dare prmilegio, & voperante peccato velut ingraro pra?-
iiidicar’e libertq? Tabffia^utem noftra?; cliariflirni,;hdes
moftraeft ,.in paginis corflis infcripta. Libertas iioftra',.
!^'eigraria&-eonUtr(addq6ftfaeft.Li.bercas:ipqflA^Q°^
,ftra eft coitus rGligibnis jiukitia operis * purkal caftitat-is.
flancoiani men11 sryi;gi 1 afidafcptitra diabolumvindice-
musi-iquta tanto infebtior cft'ad expiignandumyanimae
thefatuuni, quanto magis: eum nouit cliepreciolimi. Et
. ideo quia mem in it eXul cceiiqyidagaturm ccelo^ quan-
: ta homim ttementi ierrnones Dei prsepfretur femune-
.ratio;,zelii'ndicat^magnitudotl'f-Ejrodjrrgloriam,duimex-
•ereet inuidiam. El- imfrtiq£is'eft beneficirs lllius ,.qiflde
te rra a(fu mp turn h on>intiii fecund regtiRtUrUm ell | p'®o4'
mittit in ccelo | v t 'fidelium -b&atitudO, ippftaiiufn^n
'"B ibhoib. Eët.'F.atr. Tom.'j, R>r e,, 3