«
■ Natura
ïiominis
ad booü
inopotens
3 i 6
'D
FMierufk
Hen.
jtradiaibolinn.
. voluntas hominis gratiam Dei. Non enim prius baptizaris,&
lie velleincipis credere: fed priusvoluntatemtuam
perfedam exhibes lacerdoti, 8c contcflionem tuamtuis
labijspandis,&itadémümadDëi gratiam vt confequa-
risj attingis. Quam cönfequutus confiteberis, quia omnia
Dei dona credendo,& defidefando confecütus es. Et
ica demain vltimüm huius pfalmi cantabis : Quiabene-
placitum eft Domino fuper cimentes eum, 8c ineos, qui
iperantinmil'ericordiaeius, excludete volensextollen-
•tiam humanitatiSjVoluntatem diuinitatis expreflit. Seit
enimDeus,hollem noftrum tunc nobis polie fubrepere,
cumnoslinetimoré diuino repererit. Etideo adreme-
'dium noftrum pronunciauit hoctlidum > quail qui dice-
rec.Beneplacitumeft Deo fupereos., quiadiabololibe-
rantur.Non enimDeus aflfcduducituiyvtabhominibus
rimcacur,led miferieördia torus mifereri dum ftudetbo-
mini,vulc ex imperio timoris fieri, quod prohiturum ipli
hominiprocertocognofcit. Sicut qui literas docent,ti-
morem difcenn bus & terrörem inducunt.non vtique ne-
cellariummagiftris,ledvaldè dilcipulisprohiturum. Et
licutillosexhorrent qui fine timoré & line Ipe fiant : fei-
untenimeosaderuditionemperuenirenon pèflè : itain
eos diledtone fe habere comemorant,qui timenteos, &
ineosquilpefantineruditioneeorum. Ethocdehomi-
nibus tantum longe eft a comparatione Dei| quantum
longè eftàdiuinitarehumanitas. Humana enim natura
imbecillacum lit,minime lane abfque diuini nutus lubfi-
dio præftare quicquam bonipoteft. Sedcpmparatioàd
apertionemrei didæ,adfpem nos & milericordiamdiui-
namimpellat, vteorum participes faciat, fuper quos eft
bcneplacitum Domino, qui regnat in lecuiaieculorum,
•Amen*
Alléluia Aggæi&Zachariæ. C X lL V I I .
L Allda Hierufalem Dominum,lauda Deum tuum Sion. Quo-
mam (onfortauitferasportarum tuarum, benedixitfilijs tuis
inn. Qttipofuit fines tuospacem,& adipefrumentifatiat te. Qui
emittit eloqtiium fuum terra -, velociter curritferme eins. Oui dat
niuemficut lanam, nebulamficut cineremfyargit. Ifottitcryftdl-
• him fuamficut bucceUas, antefaciem frigoris ei us quisfufiinebi t.
Emit t et ver bumfuum & liquefaciet ea.fiabitfpiritus eius & fluent
aqua.Quiannunciat verbumfuum Iacub,iufiicias & iudicia fua
ifrael. Non fecit taliteromninationi^ &iudiciafiu nonmanife-
fiauiteis.
'fe O M M E N t A R I V M.
LAudaHierufalem Dominum.Non proVnarelaiidä-
tur à ciuitate lancia Dominus; Gaulas'ergo laudis
’.euisvacfi'interrogaretipfa ciuitaseum quieamhortare-
tur ad laudes,audit fibi ab exhortanteexpofitas. Inquit,
cum lauda, quia confortabit feras portarum tuarum. .Vides
er-go, quia vt fnpra diximus,noftrum eft ferare portas,
hoftibus impctum-facienribus, fedDomini eft confort-a-
re feras portarum Hierulâlem , ergoeft ciuitas Hierulà-
lcmin quaprophetæ habitant, in qua Chriftusprædicac»
fie-virtutes diuerfas exercer,in qua patitur crucem, in qua
•omnium lunt genera peradavirtutum. Qui ergo hæc o-
mnia intus in anima lua die noduque meditatur- , ha-
• bens intraleprophetas * Chriftum& Apoftolos,Ciuitas
Hierulâlemfadus,claudit portas inimico & angelis eius,
&necelïè eft vt feras-fidei claufis ingreflibus njittat,
Namfides, lpes,charitas très fera: funt miflæcontradia-
#bolum, fed&fides deficit, 8c Ipes mollefcit, -& charicas
refrigefeit, nifidono fuerint fandi Spiritus confortatæ.
Cum ergo confortatæ fuerint feræ portarum tuarum,be-
nediccntur filij tuiin te.Filij tui funt, qui ruo informant
tur exemplo, fiuein bonofiue in malo';: Hi ergo,inquit,
in te bcncdicentur,fi feneportarum tuarum in-te fuerint
confortatæ : poniturfinistuusinpaccdumdiesadue-
ncritvt exeasdc mundo, 8c adibus tuis omnibus finera
imponas. Pax erit cum Deo'finis tuus-, in quo cum exil
recoeperis,adipe frumenti fatiatte. Ipfe hoc facit qui
emittitcloquium fuumterræ,id e ft, quiverbumfuum
mifit in Mariam. E t tarn velodter currit lermo eius, vt
cumper totmiliaannorum infola Iudsea notus fuerit
D eu s,nuncintrapaucosannos, neciplosIndoslateata
parte orientis,nec iplos Brittones a parteoccidentis,vbi-
quecucurritvelocitcrlermoeius,quidat niuem ficut la-
nam.Lanaro voluitpro tegmine memorare. Sifuerint,in-
quit,peccata vefiraficut coa intm,velut lanam efficiam. Docens
ergo eos quiadipe Irumenti latiantur., quod candidi vna
dieinalbis veftibus per totum orbem procedant , his;
Dominus, nebulamficut cineremfpärgit. Nebula<quae
ficutcinis fpargitur , pruina quas fruges vniuerfas intra
terr?e vifeera claufas impinguat, qute quanto plus incu-
bueiit latis,tanto vberius proficitin ariftis.Pruinam ergo
nos in iftisquosadipe frumenti latiat Dominus $ ponf-
mustentationumaftliéliones, quibuseo ampliusprofi-
ciunt in futuro, quanto plus fuerinrin praefentiperpelfi.
De hincmittitur cryftallum tanquam Irufta panis'. Cry-
ftallum hoegrandinis memoratDei lapidationem:quam
panibus fraftis 8c buccellis aflimilat. Cieduntur enim
credentesvtmetallicuiufcunque materia , nonvtmo-
riantur, ledvtad ftatum i quo ceciderant reuocentur.
Additur quod ante faciern frigoris eius nullus fubfiftat.
Verum quiafidelisefi, &nonpatietur eostentari fupra quatn
poJfunt,mimt verbum luunv& liquefaciet ea: id eft, rena-
cis flauit Spiritus landlus,&fluuntaquaEex oeuliSjVtiftis
äquxlauentfordesomnes , & maculas abluantpec-
catorum. Et quis eft qui hjec facit. Quis vtique aliiis
niliis, qui pronunciat verbum fuumlacob , iuftitias&
iudicia fua Ilrael? Vbicunque Ilrael' eft , quividet
Deum ibi iuftitiam, Deus oftendet fuam. Deus 'enim
ficut ad indulgendum flehtibus & pcenitentibus pius
eft , ita ad reddendum pro militia laborantibus iu-
ftus. Nonfecittaliteromninationificutifti, vtiquena-
tioni qua; die nuétuquefpem fuam Deo 8c charitatem o-
■ ftendit. Etnulliiudiciafua manifeftat, nifi his quiDomi-
nimandatarelpiciunt,credentes quodipfe.nosin fuo iu-
dicio cenfeatadiuuandosjcui gloria in lecuia ieculor um,
Amen.
-Alleluia Aggafi & Zacharias. C X LV I1I.
LAudateDominumdeccelis, laudateeuminexcelfis. Laudate
eum omnes Angeli eius, laudate eum omnes virtuteseius. Lau-
dateeum fol &luna,laudate eum omnesfieUa & lumen: Laudate
eum ccelic<xlorum,&aqtuquafuper ccdos funt Undent nomen
■Domini. Quia ipfe dixit&fafta funt, ipfe mandauit & creatA.
funt. Statuit ea infeculum &infeculum feculi, praceptumpofuit
& non prateribit. Laudate Dominum de terra, dracones &omnes
abjfii.lgnisgrando, riix,facies,ffiiritus pr ocellar urn, qu&faciunt j
-verbum eius. Montes-& omnes colies,lignafruftifera, & omnes ce- 1
dri.Befiia & vniuerfapecora,ferpentes & volucrespennata. Reges
■ terra&omnespopuh,principes & omnes iudices terra. luuenes&
■ virgines,fenes cum iunioribus lau dent nomë Domini,quia exalta-
tun: efi nomen eius folius. Confeßto eiusfuper coelum & ten am,&
■ exaltauit cornu populi fui. Hymnus omnibus fancliseius,filijs if-
-raelpqpulo appropinquantifibt.
C O M M E N T A R I V M.
COnfuetüdöjimó vis quaedam naturaliter imperat
pullis, v t luo can tu a nolle diuidantno&em. Qui
clamant quidem vt alios excitent, ipli verb cumStis vigi-
lantibus dormiunt. Quod erg® adrubqrem dixerim noftrum.,
quiexcitamus ad laudem.Dei eos , quiinccelo
funt,dicentes: Laudate Dominum vosrjuieftis in ccelis,
-laudateeum 8c vos quieftisin-excclfis. S cd & lb li& lu -
nje&ftellis &lumini, & ccelis ccelorum , Ac aquis quse
*fun t fuper ccelos,vt laudent Dominum imperamus. Ipli
verb dormimusjcum talia operanon facimus, inquibus
laudetur Deus & benedicatur nomen eius. Sed quod
peius eft , quod finegemitu dieendum non eft, per nos
•nomen Domini blalphcmatur, cuminiudicio perfonas
■ accipimus,cumad veftimcntum,'&ad'annulos & ad glorias
hominum attendentes;perfonas pauperum remta-
mus. Ille quern cu tacere putas,gemet contemptus, ab-
. . . . ic&iis
E
Efai.1.
E
I. Cor.so-
G
.©
H
Laudan-
das quo
modo
Deus.
bhiiip.t.
Gifof.ir,
iédus & p rb nihilobabitus, nomCil beatum lacellit bia-
fphemijs,quid ergó ad laudes D e i,& d e coelis Ahgèlös &
omnia quæineis luntexcitamus. Et de terra etiam iplos
dracones, 8c ferpentes,& volucres,ôc ignem,&grandi-
nem,&fi>iritiimteiftpeliatis vocamus. Inuitamus montés
8c colles,lignafruóliferavniuerfavreges ipfos 8c prin-
cipes& omnes iudices , omnemiuucntutem & Omnem
fenedûtem, virgines, iùuènés, & omnia quæfub ccelo
fiint. Omnes ad laudem Domini excitamus , prouoea-
nuis, hortamur & infelices ipli dormimus. At vtinam
dormiremusfomno carnis,& non inconfiderationis no-
ftræ foporaremUr graüedine. Eceeomnia invnum qua:
excitauimusconuenerunt, ipli dracrones nos 8c ferpen-
tés 8c beftiæ 8c vniuerfa pecora increpabunt, dicentes
quid nOs excitaVis ad laudes Dei , conuenimus vt vobif-
cum Deum laii,daremus , 8c inuenimus veftro vicio vi-
duaS blalphemantes nomen lan&urrt. Pauperes,orpha-
n o s ,& omnesqiiifibiädelTe contrapotentes non pote-
rant, quorum vos perfonas defpicientes, diuituminiu-
ftieijs fauébatis, eredifqué oculis ad fublimitates mun-
di , his tantum veftros hilares arqué affabilés traden#-
tes alpéélus , pauperes quafi quoftlam quos Deus ab Uti
præceperft, renuiftis. Hæcadnos omnium verba fuhr,
Ad nos, inquam, qui cottidiè huius plàlmi tuba, per to^
tùm mundum,mox vt coeperit aurora diei inchoate prin-,
êipium, vniuérlâ quæ in ccélo 8c quæ in terra funt ad lau-
dandum & benedicendum Deum prouocamus. Verum
ficut medieinam eiiacuat medici incontinentia æ-
grotantis , & notipermittitprofe&umeius oftenderè
medicinæ,luæ defedum ingerens eontinentiæ : Ica nos |
ïftaomnia vtimur, quæ etiam fiplaeeant nobis dum le-
gUntur , diimcontemnuntur non placece oftendimus;
Nefcio quo enim modo non potell nobis omnino fua-
deri,neperlbnamGüiiifuispeecatoris , etiam fi iultus fit,
negligentilfimè abutamùr, qiiod vicium vt amputeturi
nobis Dominum exoremus. lpfè ènim corredionem
moruïnpollulanribus annuit, quiin tantum liberalita-
tibus his alïluit,vtipfe imperet quod petatur : Petite,ia-
qm t, & dabiturvobü-, quarite&inuenietis, pulfate&aperie-
turvobis, anteceditgtatia Dei voluntatem hominis , &
vult vt volüntas hominis Dei gratiam antecedat peritu-
ra; Cum autem petentidonat,fequitur voluntatemyw-
riùenim,inquitiquipetieritaccipit. Petamusergo, vt&n o s
cum Angelis oiüiiibus, 8c cum vniuerlis vircutibus eius
indiuinislaudibusparticipiUmcapiamus, 8c fieutdeil-
ïisdiciturî Præceptumpoluitquod npii præteribit, ita
&nospræceptum Domini conlèruemus. De omni ve-
rb creacuradicitur, quiaiplè dixit 8c fadafunt, hoc eft,
per verbum Dei fadafunt, patre loquen re, filio créante,
lap d o Spiritu animante , ftatutafuntin æternum 8c in
leculumlecnli,ideft,quamdiu€ft hocfeeulum, in fccu-
lum feculi manent , in quo funt omnia ifta quæ faciunt
verbum eius,id eft, elementa, ignis, grandinis, niuisôc
fpiritus tempeftatis. Hæc omnialèruiunt volüiitati Dei,
•&hæc faciunt quod verbum eius præcepèrit. DeniqUé
impetauit pro cellis 8c quieuemnt : imperauitventis
fiantibus 8c liluerunr,oftendentes huncefle , cuius no-
inen folius ita exaltatumeft , vt fit confellto eius fuper
cesium, 8c terram, 8c in nomine eius o nine genuflëélatur coele-
ftium,terreftrium & infernorum. Etiple exaltauit eóinu populi
fu i, ita vt hymni canantiir in toto orbe terrarum6-
mnibus fattdis tius,&filijs Ifrael populo appropiiiquan-
riei. Filqfiue inbono exemplo, liueill maio , imitaro-
rêsin facris vdltiminibus appeilantür. Denique duni
conftat quod filij Abrahæeflent hi , quiDominumno-
ftrumlelumChriftumartelèputabant, 8c dolocireum-
üenire, dicit cis : Vos ex patre diabolo efiis-, C umquc illi di-
cèrentfepatrem Abraham habere, illerelpöndit: Sifilij
Abraha ejfetis, opera Abraha facer et is. Ergo hi nunc filij
hymnümaccipiUnt,quiIfraelislêdantur exempluni: Et
ficut file patientia 8c fide proficiens, meruit facie ad fà-
ciemDominum Deum videre, vndclfraelappellatusell,
id eA,videns Deum: Deum autem defiderantes audiunt li-
bi monita dari : Beati mundo corde, quia ipfe Deum videbunt :
Ita his qui filij eius pér imicationém éiüs fedifiinr, hymnum
præciprteani,quià permundiciàm tordis ittérentur, J ®
vt viaeant Deùm apprôpinqüantem ei -, qui régnât in fécal
a leealoram,Amen.
•Alleluia. GXtlX-.
CÄntateDominoc'ariitcumnouiirh, 'ÏXus eius m edâefiâfan-
iïorum-.Latetur ifràelin eo qui fecit eum,&filia Sion exultent
in regefiio.Laudent nomen eijts in Choro, in tympano & pfal-
terià pfallant ei. Quia bëneplacitum efi Domino in populo fuo, &
exaltabit manfuetosmfalutem-. Exultdbùntfahfti in glorià, la-
tàbuhturin cubilibusfuis. ExultàtionesDei inguttereeorum, &
gladij ancipitesin minibus eorunt.Adfaciendum vindiëlàm in nct-
tiohibus ,increpationes m populu .Ad àlligados reges eorum in conf-
pedibus, & nobiles eorum in mdnicisferreis. Vtfacïmtin Cisiudf-
cium confcriptum,glorià bac efi omnibusfimétis eins.
C O M M E N T A R I V M .
ßAnticum nouum cantamus Domino , quandoiti
noùitate vitæ ambulamüs inEcclefia fandorum 8c
êxemplo vitæac morùm nollrorum ædificarionem do-
minicæcongregationi exhibémus lætantes non in glo-
riapiündi, neque in diuitijs fe culi, fed in eo qui nos fc-
cic.dum naféeremur, quiaineoapparetfilios Sion efle,
id ell I ecciefiæ., fi in rege noftro & Domino exùl temusy
laudances n ö men eius in chord, id eft, cum Omni populo
, in cympuno, ideft, ihextéhfiohe folîishollrieôrpo-
rei. Benèemnnbnat, cUmeft föbrium , mundum& ca-
ftum. Necfolum in tympano, fè d & inplàltério plalla- Fidcscà-
muséi. Nonemmcaftitas 8c abftmentia nos perdueunt ftiraccni
ad Dcuin,fi nos deleruerit integritas fidei, qua:in decern
ehordisplaiterij declararut. Tunc enim cognofcimus, I
quia benepiaeitum ellDominoinpopulumluum cum
fuperbos humiliauerit in condemnationem, 8c exultaue-
ritmanfuetosinfalutem. Tunc , inquam, agnofeimus
quod nunc credimus, cum exultant landi in gloria, qui
nunelætantur in cubilibus fuis, expedantes diem rècri- , fe
butionis. Namquihabuerunrnunt exaltationes Dei in Virtue
faucibus fuis,tempore quo confelli funtgloriam Chrifti,
qui eft exaltatus in cruce,qui eft exaltatus in refurredio- — C‘
ne,quieftexaltatusixicoelo ; Has quihabueruncexalra-.
tiones Deiin faucibus fuis, quicunque habuit inreribic
perfidiahomiiiumimpiorum. Hi ergo non metu carni-
ficis , nonverberUm terroreperculli, has exaltationes
Dominifiluèrunt. Quiriimo, quanto pluspaflifuerint
aftligentesjtantoplus confirences exiftunt. Hi habebunt
gladios ancjpites in manibus fuis, id eft, lententias mortis
ærcrnæ&poenæ perpetuæ, ad fàciendam vindidam
ingentibUsj&increpaci®nesinpopulis,adalligandosr&1*
ges comm in compedibüs, 8c nobiles eorum mvinculis
ierreis.Quibùs nünê diciturà Domino: Sedebitis fuper duo- Matth.ïà,
dccimthronos, itidkantes duodecim tnbus ifrael. Hi ergo fa-
ciüntineisiudiciümcônfcriptum; Ipfienimiudicaburit |
mundumplo operibus impijs, qüiluntàmundb afflidi |
prô opéribùS fuis. Cumque iudicauerint làndi ébs reges,
àquibus iudicatifunt, tuiiceritgloriaomnibiiàlund
is eius.Môdo vnieuiquè dicitur : Sicïedis ViderebonàDomini
in terra viuenttum -, expëfta Dominum & age vir titter, ' fi
credis, non definas lpedare,& fi tepro certo quöd credis
defideraréeognofeis. Haneehimgloriam omnibüslàh-
d is tunc gratulabimur euehifle, fi in quacunque neccfll-
tate pofitijânimum penitus non mutemlis, led expedantes
Dominum cottiaiè,ipfi per pacientiam gracias retcra-
mus,quiregnatin feeiila feculorum, Amen;
Âllëiuià; fe L:
LJÀi/dàte Dominum in fariHis eiiis', laudate Him infirmainentd
virtutis eius-.Laudâteeutn in virtutibus eius,laudate etmfe-
tundum multititdinm ftragnitudmiseius:Lnudnt(. eum mfono tuba,
laudate eumin Pfalterio &àthnnt. Laudate eutfi in tympano
éreboro,laudate eum in cbordis&vrgano. Laudate eum incym-1
balis benefonantibtts,laudate eumin cymbalis iubtlationis:omnis
fpiritus laudet Dominum.