
• itatx-
fre js im .fi
nouato
■ vocal ulo
é r non in-
elegante
Jenju.abe
IiiciêdOffii-
! u t lupiter
\abElicien-
\dufulmi-
J nibtti d ice
bat urE-
i Leins. O-
laid.yFaß.
t e m
Eliciunt
coclo te
Iupitêr:
I vndc minores
nüc
quoq; te
celebrant,
Eliciüq;
vocanc.
N ifi malie
le/reilici
tatorein ;
\qttod non
yplacet.njtl:
jeiueida-
Ruricij ttd Heßerium Epiß. j , Lib.I.
>. W _____________________ B _ _
Xantiparentisjmitaretantasfidem. Tradepeccatoribus
adiutorium.prsftaconantibus remiflionem, interceffio-
ncmlargire, confitentiquefilio non folum iple veniam
cribuc , fedipfc veniam dcpiccarej vt quem in peregrina
patriaappellâslibcrum , in propria polfis videre libera-
tum. Etqu’perfeamifît Dominicain liberalitatem , per
ce mereacur confequi libertatera,necà veftro fcparetur4fo-
latiO} qui fequeltrat ur præmio.
Deuiniïifimo Titio femperfamagnifico Hejperio
RuncM.
SCribendimihiàdvfianimitatemtuam aditirtn, quern
öbftfuxeratimperitia, patefeciçaffedfcus& ilia domi-
natrix omnium pictas, per quam fledtuntur rigida, faxea
mblimncur,fcdancur tumida.lcniuncur afpera,tumefcunt
lenia, mitefeune (sua, fsuiunt micia, accenduncur placi-
da, acumuur bruta, dominantur barbara, immania plaçante
. Etiam in me opus fuum peragens, os elingue ref
e r a i t , produccns me ex tutiffimo hlentijreccflu ad publicum
formidandumque iudicium ôdnuitàtio veftrinoua
fubiie çompellit. Scilicet vt qui hadtenus îllam fen-
tenciamlècutus ahtiquam,qua dicicur: Sæpenumero prs-
ftare tacere, quàm dicerej infeiétiam meam raaluerim ve-
recundistacirurnitate legere, <ÿàm impudcntcrincon-
dito fèrmone proferre, nontam conluctudinis mes im-
niembr, quàm rufticitatis oblitus, quafi ex Arione in Orpheum
repente mutatus, vefimdifèrtiffimisauribustuis
oregarrulo non tam officiofus , quàm iniuriofus exifte-
re. Dum&ignotapercento, & inluçtaprsfutno. Sedda-
bicis, vt reor, veniam venientiexnecemcudineneceflàris
neceflitatis, Quia quod dileâioinraortaliummentibus
naturali poteftate libi vindicet, confcium mutus paffio-
nis pedtus agnofeir. Ergo ne exeufationi diutius immo-
rantes, ica paginam dilacemus, vt non folum tibi non ex-
hibeatfermoincomptior, verum etiam copia inordinata
fartidium, iamin vocempietatis erumpimus, Ôc defide-
riorüm verba rudlamus ; Commendantes tibi pignûs no-
ftrum, depofitum tuum , cuius nos lulceptionc cepifti.
Tibiemm fpem poftcritatismesj tibi folatium vitæprte-
fentis» &leuamen, lîdiuinitasannuerit, futurs;tibi vna
omniameavotacommiii. Te * elicitOrem & formato-
rem lapillorum nobilium, & rimatorem auri, te reperto-
rem aquæ laten tis elegi,qui fcirisabftrufas lapidibus gemmas
propris reddere generofitati; q u s vtique in tanta re-
rumconfuiïpneamitterentnobilitatem, ü iudicetnnon
haberenr, aurum quoque acenis vilibus mixtum, nifi arti-
ficis folercialaueturaquis,ignibuseIiquetur, nec fplen-
dorempoteritretinere nec meritum, lèptasetiamaqua-
rum manantium venas,&obdu£tura terrafluenti alueü,
nifi diligentiuseruderauericappetitorisinduftria, laticis
vnda non fluet. Ita & tenerorum adhuc acies fenfuum i-
gnorantisnubilo, quafi eradicate feabrofs rubiginis ob-
teffa, nifiadfiduadodtoris limapurgetùr, nequit fponte
elarefeere. Tuum ergo hune, tuum eft, in his omnibus
& opinioni tu s , Ôc noftro pari ter refpondere iudicio v ne
aut tu præfumpfifïè illicite , âut nos inconfideratè elegrfie
videamiir.
Deuinäßimo Tiliofemper/fc magnifico Hejperio
Ru ricins.
RE cepi apices vnanimitatis tus tam gracia, quàm elo-
quentia; tamamore pari ter, quam leporç; tam laie,
quàm. melle refperfiis,inquibusnecdulccdini deeiîèc a-
liquid, nec fapori. Qui cum omni diéhonis & rationis
artepræmineant, lolo ramenafedilcrcpare videntur iudicio.
Dura enimpaginulæmes,nonlaudiapts,fcdvi-
tuperationi ineptia rulHcitatis aptats, maiora mentis tti-
buere fefiinas, &c (equerisvel declaraationis curium, vel
diligent is aft'edlum ; à notma redi iudicij declinafti. ) Ad
quàm rem ego perfeâionem non ignorantis vicio, fèd
fpontaneo arbicror defeendilfe confilio, criplici ex caulà,,
ve in tenui materia & acumen ingeni j , ôc oris facundiam,
ôc aftlucntiam lèrmonis oitenderes. Sicuti in ieiuno at-
que otiofo ceipite magis ftrenuitascultorisapparet, cùm
aut rebcllionem glebarum tenacium repetita læpiusim-
prelfionevomeris domat, autariditâtem nimiam fterco-
risafperfionefcecundat, vtfrudbuum copiam, qùamfo-
linarura negat,indu(lriaproducat. Ita & tu, egeftatem
epiftols mes eloquentistus vbertate ditalti, vç poffit ef-
fè, fi eam fupprefièris, te loquenge, laudabilis: fi vero pro-
tuleris, incutiat Ôc mihi de faifal^ude, & tibi ae iudicij er-
rore verecundiam. EcidcircoquKin^pcrhi4^ meamtui
pudoris opus elTe voluifti, cauc, ne'præconio tuo nobis .
non relpondentibus,tua periclitetur etcôlio. Iraq; fi quid
mihi credis, fi quid vtrique confulis, indignum memoria,
obliuione dignifiîmum volumen abfconde,fi vis ôc me ad
arbitriumtuumoratoris famam, ôc teprobatiiudicisob-
tinereperfonam.
Deutnäißitno Tilio femptrque magnified Hejperi»
Ruricius.
SPoponderas, fili chariflime, vt mihi aliquos de ramu-
fculo, quemexamaritudinein domcfticum laporem
vertendum transferendumque fufceperas,flofculos defii-
nares: quorum odore cognofcerem, quam ipem Ipei ge-
rére deberem; vtrnmnam ipfi flores germina, aut rurfus i-
piàgerminafruéfcus fuiqualitatepromitterent, ijdemque
iterum fruÄus vtruro poffint te excoquente mitefeetç, &
dulci eloquentis Verbo audientipm cordafaciarc. Quod
quia neicio quam ob caufam facere diftulifti, oporcunum
vosadmonenditempusinueni, quoinharmoniamundi
vniuerfa animantia bruta pariter, ôc clinguia, incedentia,
volantia,atquereptilia, luisqusquemodis, fuisfibilis,
fuifque qusque vocibus, etfi lono diflono,aut ore diuer-
fo, pari tarnen aifeiäu, quafi vno concentuin laudem pro-
prij au<äoriserumpunri& pocentiam, quam promere ne-
queunc,fencire fe produnt. Hocnamquetemporeciin-
cti orbis fpecics rediuiua reparatur, ôc quidquid in eo fieu
; fqualidum,frigoreturbidum,glacie concretum,nuditate
deforme,aridicate præmortuumhaâenusfuit, ad inftar
refurredionis emergit-, vt difcac hümana fragiliras de vi-
fibilibusinuifibilia^ dcdeprsfencibusfhtura cognofcere,
ôc fpem veneurs melioris statis dépolira ddperarione
percipiar. Nunc etiam tellus fterili rigore conclulàs,qua-
fi virili femine hoc verno tempore concepto , occultis,
marirata meatibus, venàs laxatad partum. Et hincquod
delieijs luaue, quod efui diilcè, quod.yfui vtile, quod vi-
^uineceflarium , quod vitui iucundum, quod olfaâui
gratum, quodtaduiblandum, omne ptodueic. Siqui-
demhsceftilla tpmperics, qusmundinafeentis mate-
riam, qüafi adhuc in incunabulis teneram in gremio quo-
dam clementiffims altriçis ieomplexu nutriuit ; ne lub-
ftantiamnullolabore duratam aut sftiuus feruor exure-
ret, authiemalisàlgorextingueret, aut ventorum flabra
portarent. Habet itaquefufeeptus cuus conuenientifli-
mum tempus, quoanimi Ibcordia tandem aliquando *
depofita,hebetudinemcordisexacuat. Ecfiinter homines
declainare non poceft, faltem interpecudes clamare,
aut inter volucres garrirc feftinet.
Dominofanfto&pijßimo Patri Nepotiano Pm-
fateraRuricius.
Cod ice s,quos lan&itas veftra tranfmifit,accepi, elo-
quentia claros, (ciantia perlet5los, dobtiina probos,’
fidei puritate perlpicuos ; qui làcrorum tellimoniorum v - 1
bertatelocu pieces, auâoritatepræftanres, luce fulgenres
facile & fidelium.mentes inluminent, Ôc iiifidclium er-
rores deteganc atqueconuincanr, quorum ego gullu ad-
modum (.enui pellebluspotius,quàmrefeblusadfacicta-
tem propter follicitudines fieculi peruemre non potui.
Sicutenimftomachus cùmfebrium ardorc decoquitur,
dulces fibi ante cibos nec oblatos ore recipic, nec cequirit
ablatos ; ita ôc animus mundanis anxietatibus- curif-
que confcdus , fpiritaies dapes nec defiderat abfentes.
neccarpit appofitas , nec fènttt infulas. Q u * eum ita
(ein me
kitricij ad Sidoniuito E f if l.8. L ib I.
fein rtiehabeant, vostamen&pij parentisprobaftisaffc-
(ftum , & folliciti magi (tri minifterium , Sciedbli medici
impleA,s officium, vt tali tsdio laboranti medicamenta
congrua mitteretis. Quib. & propter negligentiam meam
ego non valeo conlequi foipitatem. Vpstamenpercipie-
tisaiuftorepenlatoremercedem , qui etiam proingratis
grates beneuolasreferre confueuit. Horumegoprs&to-
rum codicum vnum, ficutiullillis,retinui, ahum remifi,
quern S .H il a r i i Pic t a v a e vrbisantiftitiseflbnoueri-
tis!jquod-quiaprsceperatis, indicare curaui. Huncvcro
reten turn permittitis transferrejdifpofui, vt quod memorise
commendarenonpoflumus, falcem velpaginisraan^
dare curcmus.
Dominofuopeculiariter in Cbriftopatrom Bajfulo
1 EpifcopoRuricm. - -
QV am me diligere fan ét a pietas, & pia fanétitas veftra
dignetur, rhultimodoprobatisaffeétu, dum legenda
cranlmittitis,i&negle<3tareorrigitis, dilcbtionem dili"
gendo prouocatis;&quod prsdicatis verbis ,docétis ex-
emplisv Sed qüoniam femenveftrum interrafteriliSc du-
mofanonproficir, vtpote qusfentibusfupercrcfcentibus
fuffocatür, neficutinfruétuofamillamficulneam me iu-
ibeat Dominus vines, quam canto tempore heqdfcquam
expe<ftac,abfcindi;vos leueriorem fententiam.orando dif-
M.S.‘ ferte , donee doéteins veftrs * pinguedine tanquam
pinguiae. tei.raj amaricudo infruétuofa dulcefcar. Sed quoniam
plus funtapudmedelida,quamverba;neepoflum faéta
expiare fermonibus;obfequiUm falcem epiftolare depen-1
do,&librum,quernprsftiteratis, meremififle fignifico
alium, quiidentidem veftris.vfibus nunc neceffarius non
éft, fpero per porti totem harum remit ti. Iubeatisfimul
quodfipropitio Deo ad folen nita tem landt or um * gur-
done abicuri litis,recurrentibus feire faciatis.
Domino fuopeculiari in cbrifto Dominopattono Sidonio
Eptfcopo Ruricius.
PRsdieantibusvobis, Ispiusaudifle me recolo, nulla-
tenus ai> iniquitatibus nospoflo purgari,nifi fuerimus
primina noftra,confcientia compungenté,cünfèflï. Qujs
enim, non djeam confequi, fed vel qusrere qUeac indftl-
gèntiam 1 nifideplorationi cönfellionem erroris adiun-
gat? Quia error indulgentiam, non indulgentiarcquirit
errorem. Quodego valde ferum eflè cognofcensffacinus
ipéum nuper admiflum , pietati veftrs indicare non di-
ftüli. Ne quod mo‘do prodente me fpedlat ad veniam,raceme
poftmodum perrinerëc ad culpam. Sed iam ipfum
dolum proferimus in medium, Furti me vobis reum fta-
tuo, & depoficum veftrum me,ignorantibus vöbis,illici-
teprsfumpfifïèpronunrio. Quod vt ramen comnjitce-
rem, occahonem perpetrandi tacinoris Vos dediftis, aut
tencances cupidum, ailt indóóbum erudite cupientes. Co-
dieem namque quern de fratre meo LEONTio me reeipe-
réiuflèratis,tranftulifremèfatepr. Qupdfi probatis, * i-
goofeitej gnofcite,fi imputacis, agnofeite, quiaxonfellioni querela
fdinputar. fociatur. Nam primuni vteumlegerem, voluntasimpu-
■ p jg “0: lit, deinde fife* vt transferrètur, extorfir. Nam cum de da-
pibusipfius adhucpaucalibaflem,talitermeguftu illece-
brqfi faporis illcxit, vt primi quodammódo parentis imitator,
domiiiorepentecontemptO, adfatietatem ftudue-
rimperuenire; magifque confilium fuadentis, quam imperium
dominantis audierim. - Nam vt omnia pedtoris
mei arcanamanifeilem * videbarmihi libri ipfius verba
adhorrantisaudiré: Quidceflas ingrate, quid dubitas ?
•Noftierga te commudis Domini voluntatem •, quam dir
uerfis occafionibus te elimare contendae,quam tibi etiam
inuito.lpiritalcscibosfoleatbonuspaftoringerere. Mihi
crede, plus tibi, fi diftuleris, quam tranftuleris iraputabit*
quia ftudiofisfauere, non inuidere corifueuit. Hisdc ta-
libus filentisadloquijs in vinculaeius me voluntariuspa-
rit«fc & coadius fponte co.nieci, ad exeroplandum' eum fe -
ftinusaccelfi. Quem neféibvtrum,fiGuteft,trariflcriptum,
an paracum reddere debeam , in veftro pentfet arbitrio
Ego tarnen libens muldtam, quam intulcrjtis , exci-r
piam, qüia remedium meum, veftrum.credo eile decre-
tum ; ôc lernentiam veftram , medclam duco elle, non
peenamf
Dominopeculiariin Cbrifto domino,patrono
Sidonio Ruricius. t
Y TA me recèhs p rsdicàtio, ôc antiqua diîedlio vefträ
lpietât'isiliexit , vtaüdèamauribus veftris inèptijs meis
facerè (æpiüsiniuriam ; du'm veftram,quanrdm fterili in-
gèdioio^dficéditur, attingere cupio difciplinam. Quam
écuàdfequigrandeefti àtquedimcile, fequi tameft pul*
chiufti èftarque fublime. Qupniam ftimmarum renmt
doh àdeptio taritüm , fèdetiam imitâtib ipîà iùcundacfti
Quia nûnquam fere aliquis eius rei portiodead integrutti
cârér, afiqUamTcandere acperuenirécontenderif. Defi-
déroltàqué', Dpminehii,d'efîdero, inquam, tuis cibisfea-
fi'd.ttiô fonte potari,tuis te pie ri dapibûs, tûis epu lis (a-
gidàri:qtïàs fi quis, difttiEruentibus vobis, non fummo ore
ribaàèïit, fèa totis itiïtn'x vifcerfbus appetens conuiua
forbuerit,atqueintimô pedorispoftmodumeafderdru-
minaturusabfconderit-, incipietalfiduisrudlationibus in
laudäin Domini omri/pötentiS érumperè j refertus cor^e,
otë iêiunus, du ni fatiir efurit, Ôc (aturàtus éfunens; magis
in regeneratione fàtürandus.Nec deèflè poterit cibus,cu-
itfs paftus in verbö-eft. Vt ego harum deliciarum particeps
ëflè' Âièfèâr, veftris pattocinijs obtinère ; mihiquefupra
menfuramvirium connitenti auxiliatores accedite/fimul-
que ÔC ab ouili vobis creditp non inueniar alienus. Ora-
te, errantemqueouemàpalcuis fsculi ad caulas Dominicas
reportate: quiaconfido, quôdintercelfionibus ve-
ftris fieri poflit agnus , qui vofter meruerit elle dilci-
pulus.
Domino,peâorifuo Lupo,Ruriciui.
ACcepiliteras magnanimitatistuæ, qùibusexcillâ-
re dignaris, quoa y t me rarius. eloquentis tusrore
relpergas, baiulifaciat inopia; fimulque etiamindicas,,
te mirari, cur,. cùm mihieorum fiequedtia fuppetar, ver-
borum quoque copia compta non défit, vobis feribere
fspiusdecredtem. Quodvos per ironiam , yteft leporis
veftrifacundia.iadtaflenonambigo/ Cum& vo.sàbun-
detis tabellarijs, &tnefciatislab,orareegeftate lèrmonis.
acfterilitateexilisingenij, yelutsftiuiS menfibus arentis
yenæcurfumfudare, nonfluere. Addidiftis etiam ficut
Achieli Paxroclvm, aut Hercvli T hesevm ,
T heseo Pyrithoy.-v ». ita vo^miht de.bcre fociari. Inhis
fabulis fadtifque maiorum non prsrogatiuam peifona-
rum,fedcomparationemdebemus.diledlionis aie.ètpj^ed
vtamicorumreeoientes npmina j fèquamur exempla; ôc
eorum in nos vocabula transfcrëntes,merita confèramus;
atque cxipfprüm geftis magnifica qusque & honeftàçar-
pentes, vitænoftrs vtiliter coaptemus 5 ôc feruiamus no-
bisin cantate candida, npaadulationefucàta. Studea-
mufqvquod in amiçitijs illprumpoetarum falfitas finxit,
innobisanimorùm veritas peragat; vt dum imitari vide-
murantiqua^relipquamus iriiitanda > &feniorum fadta
laudantes, laudemuràpoftGris. Hæeergp, dominemi,
flammapedtoris mei, perfuafio.ni tuæquàm conlcîcntiæ
mesamplius credens^erulofeftipante, breuiter euffim-
que diétaui; qua;peritia tua, ôcprobitas tua, fi^miçiyaje-
cundis confulic, aut celare debebic, aut emendare eu-
rabit.
Domino fublimi-femperque magmfico Tratri Tredar.
\ j Ruricius.
Q"Vo n iA m amoenitati nemoriiveftri etiam delèt-1 !
tinoftriineptias voluiftis adiungi, tranfmifir, ficuo ;
iniunxiftis , abiietumplantas» non fpecie,.fedprocerita-
te placituras; non frudtibus , fedfiiiperegrinatione mi-
' räbiles; non vfuaptàs,fedàçnoenitateiueunditas,quippe
1 1
il