
cic Apoftolusquafinosinfirmi , & ignobilcs fimus in
nobilicate generis, fie le præfërunt nobis , & ita etiam à
vobis græferuntur nobis. Sed reuera illi fiincpodus in-
firmi inhaeparte generis, qualègloriantür, quia dicen-
tes fe filios elle Abcabæ lëcundum carnem, non fane ve-
racicerfilij Abrahæperfidem , quoniam non (une imitatrices
crus. Nosautem fumus firmi 8c nobiles , quia
exi (tentes filij Abrahæfecundum carnem , fiimus per i-
mitationem fidei, & opérâtionis. Et ifte verficulus per
fe eft præferendqs , & drftinguendus. In quo, Subaudi,
negotio ,quisaudet»Subaudi ,'gloriari ( ininfpientiadico)
Audeo&ego glorianl Acfidiceretalijsvèrbis, Audenr
illi glorian in nobilicate generis, licetinfîpiénter dicam,
audeo & egogîoriari de nobilicate generis. Ideoau-
temaitihinfipiendadicb , quia ftuicum viderur quantum
ad hominespertinct, &ininfipientia,vcaliqüisfi~
bimcdpfi ceftimonium laudis ex aliquo.'perhibeat. A- j
poftolustamennon eratinfipiens, quia non fponie hoc i
agebac , fed coaétus.-nequeprolaudehumana, fêd vtj
Connthios fualaudeâdamprem fuum retraherct ab a- j
more plêudriApoftolorum , vel in infipienria dicit fè
gaudere, glçriari de nobilitate generis, vtillorumglo-1
riâmeuacuet, qui fe iaâabant, quod filij eftènt Abra-1
| hæ, quia infipienter agebant. Imprudenter etiam fe |
pronunciat, & infipienter agere, in hoc »; quod Ce lau- i dac , ne illi prudentes viderentur in hac parte , aut no- ;
biles, qui fe extollebanc de nobilicate generis . Hebrai,
fuatiiliy&ego Hebræus, HebræidicuncurabEber, Pa-
I marcha i'uo , inde dicit Apoftolus , gloriantur illi de
1 nobilicatecarnis, quod (une Hebrad , & ego fimiliter
Hebræus lurn. ÏJraelita funt illi de genere Iacob Patri-
! archæ , qui &I(raelc(t appellatus, & ego verè Ifiaelita
film, qui D e v m mentecontémplôr. Semen Abra-j
ha funt amici D e i , &ego fimiliter. Mmijlri Chrifti funt il- j
j l i , & ego fimilirer. Minifter Chrifti dicitur, quifquis:
Euangelium prædicat ( vt minus fapiens dicb) plus ego, :
(.Subaudi, fum minifter Chrifti, quam i l l i , quia & ego j
plus omnibus laboro, & quicquid prædico opéré exor-j
no. Illi vero licet in quibufdam rebus videantur predicate,
tamen non funt veriminiftri Chrifti, quouiam
quod predicant ore , deftrutlnt operibus. In hoc au-
tem appellat fe minus fàpientem e lle , quam debebar,
quiafelaudabatdicens , plus fe efle miniftrum Chrifti, j
quamillos. Et e omodo, quo fe dixit fupra , ininfipi-
entia agere , eo minus nuncupare. Is labortbus plurimis,
Subaudi, defiderioChrifti, & e ft fenfus -.inhocappa- ■
ret plus meefte miniftrum Chrifti, quamillos, quia lic et1
illi-, qui mihi fe præferunrin aliquo laborauerint, tamen
plus ego laboraui, quia plurimis laboribus die, no-
ftuque deferuio. Tradunt fan&i Dodtores , quod A- !
poftolus è mane yel a pullorum cantu , vfqiie ad quin-
ram horamlabori manuuminfiftebat , vnde vi&umad-
quireret, &exinde v(que decimam horam publiée d i f I
putabat. Plerumque tamen & in no&emprotrahebat
fermonem , ficuc tunc fecit, quando' Eutychus fomno*
grauatuscecidirperfeneftramdefolario. Incaneribusab-1
undantius, Subaudi ,foi inclufiis quam illi. Et eft fcnfus, I
& fi illi fuetunt in carcere, quo% voscxtollicis o Corin-
thij, ego plus quam illi. in. plagisfupràmodum , Subaudi
affli&us.fum , faepe plagatusett Apoftolus i ludæis 8C\
gentibusf,&virgjs cæfus,&fiilli,ihquic, plagati funt, I
ego ampli us. Quæftioeftinhocloca.cum Apoftolus
alibi dicat : FidelüDeus qui non patiefûr vos tentari fupra id
quoipotefiis,fedfacietcumtentattone etiam prouentum, vtpojft-
tisfufimre. Qnare hicdicarfupra modumin plagiselle
affliâum. Quæ, itafoluitur, quia mule»fiiftinuit ipfè
Cupramodum humanum & fupra virtutem humanæ fîa-
j»ilitatis, fed non fupra virtutem diuinam. Ideoque po-
cuiteafuftinere, & fuperare, quiavirtus omnipotentes
adminiftrabat ei fortltudinem fufterendi. in mortibusfrequenter
, Subaud® fui pofitus, &fifiepefuicin mortibus,
quomodo viuebat î In mortibus dixit p r o eo , quod eft
in periculismortis,&in defperationevitæ,
A ludais quinqutes quadragenas, Subaudi plagas, vna minus
accept. Præceptum erat in Deutetonoiuio,vt quem
delinquentem iudices verberabant, tam modum vin-
d iâ x tempéraient, vt plagarum nümerus quadragena-
rium numerum minime tranfeenderet, ne faede coram
eis frater eorum laceratus iaceret. Quod ergo pet qüin-
que vices fa£lumeft, hic fummatirn tangit Apoftolus.
Warn quinquies flagellatus$ à ludæis'àccepit plagas tri—
ginta nouem fecundum legem Moyfi , quàfi tranlgref
for eiufdem legis. Refert autem Beàtus Beda, librum
datum efiè Roma pet Çhuldonium orientalium Anglos
rumantifticem,inqùoerancomneslâborcs, pafiïones,
&pcenæ Apoftolidepiélæperlocaoportuna, inter quse
omnfic erat depi&us Apofiolus , quâ feedenudatus iace-
ret in terra, 8c fuperaftabat ei tor tor, qpadtifidiim ha-
bensflagellumin manu. Sed vnàm éx ndibusin manu
fua retentam, très reliquas ad Feriëndum habebàt exteii-
fas. Si enim quacernis fidibus percûtëifct, decies quà-
dragin ta plagas Secret : Si vero ternis tredecies feriret,
triginta nouem iâusimpleret. Vel fi nbüiës feriret qua1*
ternis fidibus, & décida vice teïnis , vndcquadraginra
plagasdaret. Térvirgisufusfum , hoc à gentibuspaflus
eft.. Hæcaüceminaâibu^Âpoftôlbrùmnon omniate-
periuntuc , quæneceius ‘Epiftolis omnia concinentur ,
qusÉ in eadem hi ft oria h abe n t ur. Inuènimus tamen i-
p i, quia cum Veniffetin partes Màcedoniæ, & eftèr in
ciuitacé Colonia, iuflùsëftvirgiscædi, & alia vice luffic
eumtribunusgentiliumintroduciin càftra, & Bflag ef|a" J
ri ,ac rorqueri ftagris. Semellapidatusfum , lapidatus eftm
Lyftris ciuirarc Màcedoniæ pro puella, de quà eiecit (pi-
ritum diuinationis , qiiæ inagnum qiiæftuïb præftabat
Do minis fuis. Ter na'ujragium feci, Naufragium dicituc
nauis fradfa, de quod dieu ter naufragium fe c i, fie vi-
denrur verba fbnarë.quafi ip(é fcciflec illud naufragium. j
Senfuscft.* ter naufragium fe c i, id eft , ter naufragium
pertuli. Qui ergo (æpiffime nauigio vehebatur per
mare , noneftipirum , fi tociensnaufragium pafiuseft.
TSofte&dieinprofundamarïsfui. Licer quidam dicant,bea-
tum Apoftolumnon efiè in mare demerfum , ibiquein
profundoaquarum negemnodte , acdiemanhflè .* te-
nendaeft cerra (ànétorum Patrum cradirio , quia in veii-
tate cafu prolapfus eft in profundum maris, vbi circum-
feptusfluiftibus die fimiîl, 8c no6te.PollDeogubernan- j
te liber ad terram redijr.
Kumquidergoipfe , qui in exiru filiortim Ifrael de
terra Ægyptiroare dluifit in diuifiones, 8c poltea Ior-
danem, 8c correntem: Annon, quietiam lèruauirlo-
nam in ventre ceci, 8c Petrç mare calcabilc pçæbuitjnon !
potuit etiam milirem fuum , egregiumque prædicato- i
rem Pauluminprofundomarisleruare , vt neque a cir- j
cumpoficis præroca'ri aquis , neque dbeliiis marinis de-
uorari potuerit ? Potens vtique fuit ideoque potuiti I
Denique non eft amplius mirandom, Petrum fuper vn- ’
das maris non infuns veftigijs arabulaffè , quam Pau-1
lum node aedie in profundum maris illæfum çuftodi-'
tum efiè. Myftice per Paulum, qui no&e ac die in pro- '
fundo maris fuir , ôc tamen Domino (è protegente ad
terras libéré peruenit.intelligunturilliiuftr, qui de pro- |
funditatèpericulorum & peiturbationumfæculi à Domino
educunturquotidie, fedpleniusin die iudicij li-
berabuntur , arque ad litus æcernæ foliditatis perdu-
centur, quia pofiti inter flutftus huius (æculinon dubica-
uerunc in fide de Dei mifericordia, Petrus vero , qui
primum non infufis veftigijs ineeflït , fed poftmodum
dubitans, cecidit interfîinftus , ficque poftca à Domino
elcuarus, 8C ad reftam eft perdu élus , fignifîcatfem-
etipfum, qui dubicauir quando negauir, fed à Domino
cftreleuatusad fidem , 8c fignificat omnes martyres, o-i
mnefque iuftos ,,qui in primordio fui forriter incedunt,
pronrhilodéputantes(æuitiampeffecutorum, fedpofh
eaingruente tcmpeftate grauiflimæperfecHtionis dubi-
tant in aliquo, fed Domini gracia prôcetSli (ublcuantur,
nepenitus cadantin defperarioncm , 8c vincamurà pro-
cellis, arque ad terram eledlorum perducantur.
lnitineribus f*pejperi(ûlisfluminum, Subaudi, interfui.
Iterum
ExpLtnnlio in Epifi.H.nd Corïni h . Cap. X l.
~ ^(c 'de ômftibüs ecclefijs, quibuspfædicaui, timebat enim
.- 'feerum conuertit (ê.ad alia periëula memoranda
. v e x a c u m f e c u n d u m c a r n e m p r o C h r i f t o i n t e r r a , &
mari , & multapluta le fuftinuiftè, quam-fpë.udoappftp-
1 n- ^oleptjtem pofehyemis & ,p lutHaium fez nfgrcd i flu-
m i n a a l u e o s f u o s , & n i m i u m i n c o l l e r a b i l e p r æ b e i e itër.
viantibus. Q^iaergO'ApoftolusJiyemaUtempofe fp-
Iftuseratrranfiredel^oàd-lGCumvpede&peincuLrebat
flun|inumpericida.^'Pfm«/M/dîrôK«^,fæpèincerfui,pfeu-
doApoÀqîi Iadæi,iucreduli im fni et e b ancèij^trop ës,
vt quia ipfipe^ue p o ter an t , qp e audébant eumpub1
: il efo r tequ ib as’præH icaüeta t , àfalfis Apoftojis de ci pe-
rëntut. Vel etiam proptenminijuas ttibulariônes, quas
;vidcbant & audiebant’ Âpoftolumpati , déficerent à fide.
'.Q^s'infirmatur^egónon'infirmor propter nimiam
dile^ibnem in xahtum compattebatur mfirmis, vt etiam
ipfe vidêrecur infirmari iilorum infirmitate , lu am repu-
tans môremediqi-, 8c prodiratoris ^infirma agens, qui
vide^ns'ægt um îriftari,. 8t dólere, ; pàmcipfesi (une -eius
d o l# is & & ego. non vror î i
lice inteç.fieerê j abîllorum miniftris irt^erficerecur. péri- [ Qdanturh ad hbnc Iqçüm peïtjnet-,dcândalizari eft ;c|ib|j
citlïs ex genere, (æpefuftinuitipfe pericula à ludæis, fratri-,j- nis pari defiderium , & concriftari, arque afrligi calore
büs fuisTecuiraum carném, qùid^lëbapt j quod decelf- j cbfpôris & ardoreyiciorüm accendi, vri fimjliter éftl
<5ta legead Euaiîgelium feçônuerteretv f f jn â e lègîmüs,‘ j csdore libid in is, t ot i u (q n e cb r^o ri s^c al o r e , vel ardore
quia Princeps Sàccrdotutn Ananias præcepit aftantibus i æftuari. Scandalizatur ergo aliqu.is , quando non fpon-
fibi petçutefë os eius , & longum eft enartare quotiehs | te illcólus pulchritùdine mulieris, aut propriæearnis ca-
hoc tacl-um eft. Tmculis ingentibits. ÀPhïlbfdpbis g'eii- lore pro'uocatur ad libidine m peipccrandam ? feddum
tium , & principibus mu Ica incommoda paftus eft pro- innicus; & inpræmediratus hoc agit, (candalizatur (ibi,
pter myfterium Ihcarnationis Filij Dei, paflïonis , refur- : ce irafeitur arque comriftacur. Banc nc-ceftiratem hu-
redlionis: ,' àfcenfionifque ad coelos , & proprer vnius man0naturæconfideraps Apoftolus, qnænimium hagi-
Deiciil t u ram, quam p rèdicàb'at.' Fenculü induitate, fe- lis eft;dicicie vri; vt bonfuïàctalibus , compaciens
pelnfe r fu k ,q u o (I longümeftenàrràre.Peric«/iii»/ô/if«- ^nitari-eorUm.4. Ne-cco'nlemnjc huiufinodi talia. füfti-
di»e,Pe^cnlümin foririldinefuftinuità lud xis, quando n e ht esi ' fe d'com m du é c>i n h irai tli t at e fe r mon is 'd iee ns le I
fatlisinfîdijs'Vbiiicrunt eumbedderé irivia , yefëliam filftiliapati- Vtfiïille', qufranfanl gràtiam confëcutus
periçulis in (blirudint intertuit, quia Diabolus inuidens:,: erat, adhuc deiideria carnis patiebâtur , 8c magifter gen-11
& non fblum per homines miniftfbs fuos eum perfeque- rium erar, non défperarenc illi quiinhrmiorisgratiæad-
'BaturVf/deriam bsfi'as^ roci(hl"nas cö'htr'a eum excita- hüfeeraht | Ci ralia parerentur , fedlpe promilli præmijj: J bant i'he aud é ret delb eo ad; locum tra n fi re ÀPericultsin repugnarènt ftimulis carnis,, ficuc ip fé repçgnabac r ne
tnâri, Non foliim quando ter naufragiûm perculit, & qiiiseorum qui hæcab illo audiebant, defidetijs carnis
quand ol.apfus eft in mare , vbi fniciucer medios(lu cl us i viôti, in delfîerationem laberencut^' Plus enim elrv ri
dfc achhïlè iliæfiiSberhianfic, yernm etiam fæpilïime^ih
mari pericula fuftinùit.. Vnde quadam vice impegerunr,
nauimad liens,quæprora fixa manebat im mobilis,pu p-
piS vero (bkfëbarürd vi marisl > & quandb militesyolë-
bant omnes.é&ftodias oçcidërer, ne quis poflèr natatü
perqeriireadlituSjfedCentütiohocprohibuit proptèr.
Apoftofüm^VVolebsèuih'feruare;. | Periçulis infalfisfratribtis
fæpe ihtërfûf ^fâlfifratrës hi:fuht;, dé quibùs
ftolusin Èpiftblaad Galatas, quia/?<tî»cro/er««r falfi fra-
tres, explorarchbcrtatan nojhitm. Hïenim parti m Chrilli-
arii ërârit ,-partim Iudæi, in neucro.tamen p e r fe c t iq u i
Zblo légis& cifcumçilibhis Àpqftolbihuidentesjin'fidias
. e i pfæ te n defi'a n t.- Ih ïabôre & Ârnmna, ærum naé fl mite-
ria , Scmoleftia. Qotëft eire labor fine ærumna, idefty li-
ne nfiferia;, 6c molcftia,arque fine aliquo tædio , &ideb
quam fcàndàlizari /aéfi^dicère^pûritür àliqùis y 8c~ a^li-
gitur à dëfidérib, &: nimio ardûre concupifcenuæ8c ego
non Iblamaftligpr »fedetiam quod raaitis eft ,y ro r , 8c
qttodammbdo ïneendör. Nimiain'enim coricupifeen-
tiaiTrcatnis patiebatür, quandodieebar. Infelixego homo, ,
id ëft-j 'mifeiiï’gb quïs' meEÙerabït decorpóremomshum r &: \
Myidf^paliiCrn:l^em;mmemk^eifr^kgimtem legt men- i *
tisme£,8ç captnvum mediiccncem , ld eft , captiuarevo-
dehtetiTijridgfptUMtf-quàefiin ntepbris ««ri/"c-Nos igitur li
volnrnüseoronarieum Apoftolb Pàülbri certemusviri-
1 i ter', fieu c iplëcer câüic | quaten uso mh ia ob letfta m e n-
ra'Viheamus, quianônporeft cbrbnaii , nifi quilegitime
certaherit- V
| Sigloriarioportd qttainf mitatisméa , fubaùdiiri his
glorïàbof. ' Ópp^Débacilium vriqde glorian , & enume-
addidit bcærumna, vtlaborém Apoftoli oftendereceiïe| fare-fuas pafiioncs , noli pro fe f vtilleahquid erdeeret
non fine nioleftia , & affliblione : folenc nam quehomi- j apudDêum, fed pro iilorum lalure quos volebat a b a-
néslaborareinhortis-,:invkidarijs euthdelëôtatibneeau- j morefàlforum Apoftolorum adfuum.reuocare , & vc(e
(aexereendi. Sicutlegimusde Protoplafto , quiapofuit i etiam alijsin çxeniplum præberèc & îmuabilem. Inhr-
èûmDéfisinParadiilhvycoperarecur&Cuftodiret ilium, micâtisautem nôfm'necbmpririienduncùrbmniairieoni-
ïllë enim labor fine aliqùa nioleftia erat. Im vigilïis mult'ts. \ moda 8c perlecution.es arque pafiiones quas pro Cluifto
AliquanddfpohKfr ^ vokintarievigilabac : altquando | libenti anitho pèfcrulir . Eteft fenliis , fi glorian volunc
non fpphxe , fedex.nèeélfitatè , quia pofitus in prelïura, hi qui vos IcJuauu b: reuahunt ab aniore raco, mihi oe-
&angu(lianecefleei'atvcvigilarec, Dciimplorans auxi. trahendoinhisgloiienrur, in quibiis(ëgoglorior ,.. licét
lium. Sicutqfiando pofitus in carcere cum Svla hymnes I inuicus & prouocarùs. Maniteftum éft aucem non polie
Deo cantabat, quando euftos carccris vidons fplcndo- illpsgloriariin infirmicatibus, '& pallionibus , quas pro
rëmincarcerèj&oftiiimapercüTO voiebatfemceïfteere, Chriftiamore , pró mercéde æterna, Ôcprpfaluccha-
putans omnes vin&ôs fugiflTe. Sed Apoftblushocprohibuft.
infame&fut. Pcrfequebatur à ludæis de loco ad neris, quod filij (unr'Abrahæ, de qua ego nolo gloria r i ,
^ 1 -.......
runt non nulli , cum Deus pçr Salamonem dixerit; , lau- -Prou. 27.2
c/me4tir»«>»é’ «<>»«î«Kw»)qu>a iull iaC(ï<!,ePe,:^e‘aiviria" I
liquando bona , ôc vimites narrant, quasdiuinicus per-.j
ceperunc, Verhi gratffi . Steur bearus lob, qui dixit: Pesfui îof
claudo & Paterorphanorum ^caufanique quam nefcicbam dtli- .
gentifime inueftigabam|cæteraque huiufmodi , & Dauidjî • ^ ^
reddidi retribuentibus mihi mala, id eft, non reddidit Apoftolus
quoqüe ifto loco multipliciter. Quibus relpon-1
dendum eft', quodperfeïftidum virtuces propriaspræ-
dïcant,-& fe apud homines laudant , ‘ non idcirco fa- | '
ciunc,vtipfiapùd homines fua oftenlione aliquid profitan
t, fed exemplo fuo àd vitam rrahan fin ftoc quoq; o-1
mtiipotehtis D ei imitatores funt, qui laudes fuas homi-
nibus loquitur/quatenus ab. omnibus coghofcatur.
locum, bcideofamemfxpillimepatiebarur per inopiam,
& ficuiv.l7iiri««KnMK/rfi. ’ Mulcafuerunceiusieiunia,qua:
Ififtinfiir aliquando volens, aliquando nolens. frtgore
& nuditate. Maximfip frigus | & maximam penuriam
ip copter nuditate m c u n c fulti nuic, dum ducereturnaui-
gio Ronjam , eo quod appeliaffec Cxiarem , qua,hdo
exeuntes a mati venerunt in InfulahfMeiitanam j vbi co-
grcgaflec farmencorfim mulcitudinem ^ vt le-calefacerec,
vipera a cal o resign is pro cede nsin.ualit manum eius.
puter illa quaextrinfecus funt, - fid ell , prater ilia pericula,
qu« ihcotpore luftineo-/i^4»ria t ea ,id eft, perfeueranf
tiamea eft , follicitudo quotidianaonmiwiEccleJiarum , quia
longtim erat.enarrare omnia pericula >, & omnes angu-
•ftias, & ciibulaciones , quasexpertus fuetac, conclulic
d iee ns. Praierilla, quas'extrinfecus in corporc fuftjnèo'
perfeuerancia meajtl femper follicicudihem habeiSe Ijam D 4 y s . qui nos prohiber per feripeutam, dicens,
— — ..........' " :M [ r " •- ^ H s laudtt
iiiU I l M l i