Difputa-
tio.de fa!
Contra
metem-
I pfichofin
Platoni-
cam.
602 S ■ ■ -V Tjemefn » 1 ............, \ ? '
corpora vTaliqiiaaquacontinfStur?idjjuepFaeftai'e noninganuiflècoiporiaccpmmodatamaniniaitijfcâfnam
enim
animam
qtiifpccicmefticit,fiiprao!lenfum eft. Viueie ; peruacaneam.&jnqtilem ociofam , quæ perom-
cim.iquàmquercm.fnovitægencrejècinterims,imcrire. nem « S i nitam dfungendo fuo raunefe lmpedia-
Quoadcnim corpusconftncmr,3c conïtringitur, efTc di- tmvAccedit etiam qodd cxdubns,ncqucco.iKcflrsrebus
citut.dumdilToliiitur.occidere. Etviperc qqidcm om- eoramratioconftet.VndèewmfcHnus.exbabituratione
nja nun effetamcn omniaaninralia* ScccrnuSt enim àb | rouucri animalia? Satiustrgo çftexiftfmate ^mqiae cor-
inaniinisftirr.es,quodbæcrcfcanti&nutriantur.idçft.al-: p#rïiceommodatain animai«eBeinGràin.nequehabera
trice,& natural! fa,cuira«expertes: rationis animantes; à j quidquam amplius ex habituanunaba,quant naturalem
ftitpibus,&berbis,fenfa.tationîs compotes, ab « y en * - ! illamfinîplicitàtc.quæinoperibuseomm apparer.Quæ-
busratione.Arqueitaeùm otnniadicant.viueré,vnnifcu-' queenim ipecics beftiannii, naturae inffindtu mouetur
iufquenaruramdiftinguunt.ltaquc citterc dicuSt ctiam iadqitemab initio vlittn.&ad quod fungendum ntunus
quæ prorius lùnt inanintqjvi;a quadain q'uæ in habitu eft.ij generata eft , atqne ad eaexequenda.appofneiUorum
quoniam iontinentut ab vniuetfi anima eo quôd fine corpusliguratumeft.Nequeea.tauten ontni ope dellitu-
dutitaxatjiiecdilabantut.Hanc-eifevoluntanimàjnsquç ta.Deusteliquit/edvnicuiquetiatiiraletn.nondratione
gubernat vniuerfa,& lingulas animas ».(^u ï tamen ïam
anrea à Dco fadæfint,in corporibus inçludat, cùm fcili-
cec Dcus îllïlegesdedeiit,quibus hune mündiiin adminiftrèt;
quas etiam fatum vocat Plato,& vim quæ ad nos
regendôs fatisfit,fuppeditet» Sed lise eciam in dilputa-
tioric de fàto dicta lune. Cotnmuniter igicur omnes
Gr®ci qui animam immortalem ftatu erupt, earn dé yno
corpdre in aliud transfert,cenfuerc.-fèd i n foi m is a riimà-
runidiflenciunr.Alij enfin, vnam fpeciçm rat.fene vten-
tem dicunr,eamque &ad ftirpes,Sc herbas, 8c ad beftia-
rum corpora trarilire,& horum partira certo & definito
tcmpoxum ainbicu,partim ytcafus ruleiitjid fieri exifti-
marunt.Alij,non vnam Ipecicm animarum elle tradunt,
fed duas, rationis participera , & quæ rationis fie expefs.
Neque dcfunt,qui mulcas animarum fpeciescôftituanc,
tocidem fcilicet,quot funt fpècies animantium,maxima-r
que eft inter Platonicos in hoc dogmate diflènfio. Cum
enim Plato feripferit furiolas 8c iracundas & rapaces ani-
mas,in luporum &leonum corpora transfert, quæ vero
intemperate vixiflèntafinorum,&fimiliuin cprporaaflumere.
Alij proprièïflitellexerunt,leones, & lupos,.&afi-
nos.-alij mutatione verborurn.eum vfum efle iudicarunt,
ac mores per animâliadefiguaflc.Croniuseniro in libro
quem de iterato ortu fcripfit,(ita enim migrationem il-
lamde vnocorpore in aliud appellat)omn.es animas ratione
præditaselïe vult.Similiter Theodorus Platonicus,
in libro qui inferibitur, Animam elle omnesfpecies.ltem-
que Porphyrius, Iamblichus vero contrariam rationem
ïèquiturj&perindevtcunquefuçrit fpecies animalium,
ita ânimæ fpeçiem efle dicit: quod hanchabetvim,fpe-
cies animarum elfe differcntes.Nam libruui edidit vriü
Tnfcriptione bac | Non fieri raigrationés animarum âb
*profid(côntcm prudentiam im mißt : quibuldam ctiam
callidrtatem,tanqùamartisjmaginem, & rationisvmbrâ
inler uit.Qupd duabus de caufisab eo hdtum eft,&yt in-
ftansmàlumcfFiigerènt, venienfque præcaucient, Sc vt
omnia qüæcreataeficnt,inter fecQnncdcret,atq,necon-
i U n ge re c: v c lu prà e H à nobis expofitum. V.crum «Ua aon
rationead agcndumadduci,binclicetexiftimes,quodo?
mnia quæfub eandem fpeciemfubiedta l'unr r-nimalià,fi-
miiitercademfadant.nequëin tanta mul,ticndine opéra
eornm diferepent, nifi quod vnum magis facit, alterunr
minùSjfed v,nb naturæ impetu,tota Ipecies moüeatiir.O-
mnisenimlepuis,eodeni mododolo ytit.ur, 8c omnis lu^
pus,eodem modo callidus, &omnisfimia,eo.dem modo
imitatur. Quodynhomine non irae.ft, fexcencæenim ra-
tionosfuntiïumanarumadipnum. Liberum, elt enim,
fuiqueiuris,quod rationem habet.Proinde non vcçui.qii,e
fpecieibcftiarum,ita omnibus homiriibusynumidémqi
opus eft.Nam illæ fôla natura mouentur.qnæ autem’ na
tufalia funt,eodcm modo funt^ipud omnes, abadiones
qnæàratione manant,aliæ apud alios funt, néqûeapud
omneseædem necelïàrip.Si dixerint,’ad luendam poenam
peccacorum.qux çum in corporibus humanis elïèt admi-
fit anima,in eiufmodi côrpora detru,di,per id quod po*
fteriuseft,rcm quæ quæritur dcmonftranc. Cur eni'm in
corpore animalium quæautehominçm funt fada,animç
rationisparticipesinieâtæ funt; ? Non enim certèquod
peccarint iri corporibus humanis , etiam antequam in
corpore humano reperirentur. Videttirauteirvuollrâm
hanc opinionemapprobare,étiamadmitabilisille medi-1
eus Galenus,& in quaque fpecie animalis diucrlàm eflè
Homolj.
c «G &
firi iuii,.
animæ Ipecicm arbitrarLScribitcriim ftatimin principio j
libri primi de vfu partium,hoemodo, Arque, fi hoc ita eft,
hominibus ad beftias.neque à beftiis ad homines, fed ab ! mult* animalium partes ^runtiali* maiorçs,ali*! naiço-
aniinalibus adanimalia,&abIrpminibusadhomihes.Ih res.aliæetiam qu* in alianî Ipecicm fecari non poffint,
quomihiquidèm vidçtür noiî modo Platonis opinio- ( quibusomnibus animæ opuseft.Namjlorpuseius cflin-
nem,fed etiam veritatem pr* cæteris efle aflecutus, vt cü ftrumentum,eamque ob rem multum à fe differunt pac--
multis aliiSjtum his radohibus licet oftendere.Nullus c- I tes animalium,quandociqidçm &artimæ.Dein.dern pro-
nim motus rations eernitur in bçftiis,neque enim artes, gcellu eiufdem libriaddit iK hoc,defitnia: Atqui fapien-
nequedifciplin*,neque çonfilium,neque virtôtes,nèq^ue tiflimus açcufetor,dipar i^tjira tibi, animali anima ridi-
âliudquippiam,qûodadfatioftem pertineat, in illis eft. I culo,ôportuit ridiculamcorporis ftruduram dai-i. Ita
Ex quo patet^non efle eas,anima; vcentis ratione partici- j.differentibùs fpteie corporibus,differentes ineflîèanimas £j>ilogus j
pes.Etenim abfurdum èfl?quæ râdone careant diceré.ra- cognouit.Atque ifta quidem de bis difputwa funt.Quèd tbips a-
tione eflè pf*dita.Et fi enim in modo natis pueris, fol'us . fi animam oftendimus neque corpus eflè, neque harrnb- .pins, j
ratione vacuus motus inefl, tarnen anima rationis'com- j niam,neque temper^dorie.m,neque. aliam vflam quàli-
pote orftatoseoyicimus.Nam vbiadoleucrint,rationis tatem,dubitandum hbncft,quin fubflantia qu*dam-fit
fumdéclarânt.Àt beftia cùm nullaâetate ràtionëm pa-
anima vacans corpore;namefle quidem,inter prnhes cö-
tefaciatjfu peruacaneam habeat animam rationis partici-
ftat.Si autem neque corpus elt,neque accidens, profedb
)em,quodnullamillirationis vis vtilitatem allatura fit.
fubftantiaeftcorporisexpers.ncque deiis eft,quoruir\,vt
Naniiiihil fup'eruacaneè à Deo fadum eflc,ab omnibus
itadicam,efle,inalioeftpolitum.H*c enim adueniunt,
vnoore concelTumeft.Quodfieft, fuperuacaneè anima
&recedunt,fine fubiedi interitu:At anima dum feiungi-
rationis compos,fumentis,& fetis iniedafit,cùm nün-
tur,proriüs corpus extinguiturvEifdemrationibus licebic
quam in iisfuum munus poflitedere,neque hoc illi non
vti,vteani immortalem efledoceamus. Sienim neque
Vituperation! fit,& çrîmini,qui corpori animam inhabi-
corpus eft,quod natura fua difloluir& interfie prpfiatum
lêm dedit.Non enim hoc ârtificis opus eft, aut omnino
eft,neque qualitas, neque'quandtas,-nequealiud quic^
eiüs cui ordo,& harmonia fit cognita.Quôd fi quis dicat
quam e numero caducorum,obl'curum non eft,quin imflèquidem
in anirhalibus motus rationis ex habitu, ve- mortalis fit.Mult* quidem funteius' immortalitatis cer-
rùm ita effida efle eorum corpora, vt in ea non cadat ( tilfimærationcsapud Platonem&a!io'-|fedlpinol*,&ad
artificiofa adiÖ,idque hominum exeroplo confirmarej cognofcendum.difHeiles,&vixiisnot*quiin rl|is leien-*
nitatur , quibiis, fi digit» mod& manuum amputentur, 1 dis raagnopere ved'ati funt. Nobis autem latis>«ft ad de-
plurimasartes exefee/e non polfunt, qu*ftionem non | mpnüradqnemanim*imrnöi;talitatis,dodrina diuina-
diflblüit. Relinquiturenim adhucidemabfurdiim,Defi > rum literarum,qu*dfefidetn habetinecfotispctitæprobatiobadonis
eget ,quia, diuino inftinctu & inflatu daia eft.l mainiundionecommuratur. Hocoftcnfo,qu*fubra“
AdùerluseosquiGhriftiànorumliterisnon vtuntur,fa- tionem,&mentem cadunt,eflèntiafua commutari non I
tis eft,quod non numerari animam in iis qux occidunt
demonftrauimus. Si enim hihil eft eorum qu® occi-
dunr,fcd interitum omtiem effugit, immortalis profedo
eft. Icaque hoc quodabundedcclaratumflt,omitten-
dumeft.
t)e iunäione corporis & anima.
C A P V T I I I .
QV*rendunjquomodoanim®,& corporis quod a-
nima vacat, fiat iundio:dubia enim res eft. Si autem
non folum ex anima & corpore, fed etiam mente,
homoconflatuseft,vt nonnulli cenfuerunt,long^ magis
res ambiguaeft,& conttouerfa. jOrtinia enim qu® ad
vniusnatur® confticutionfcm conuen’iunt, prorfus iun-
dione aliqua tenentur. Omnia autem qu® iundione
tenentur commutantur ; neque quxpriuserantpermanent,
vt de elemends oftenderur. Nam poftquam iun -
daftuitjin aham quandam naturam abieruht. Quo-
modo ergo aut corpus iun dum anim® corpus manet,aut
anima cum fitcorporisexpers,& fubftantiaperfe,iungi-
turcorpori,& pars animalis efficitur,fic vt fuam effentiä
non confu(am,&incorriipram conferuec ? Necefle eft
eni m aut ita iundam eile animam , & Corpus,vt fimul
ambocommuraca,&corrup.ta fint,vt elementa : aut
non quidem ficinndaefle, propeer abfurda q u ® confe-
qui iam dixrmus,fed alterum adalterum elleappofitum,
vtin chord faltatoresraut calculum ad calculum: velira
temperata efle,vtvinum 8c aqua commilcentur. Verum
animam ad compos non pofle efle appofitam, cap. quod
de anima eft,demonftrauimus. Nam prxterqüam quod
Vnum dici non pofl'unt, qusappolidone vnius ad alte-
rutti coagmentata funt, vt verbi gratia,lignum & fer-
rum,vel aliquid eiuldem generis,ea pars fola corporisef-
fet animata,qu®anim®propinqua eft,qu®coniündano
eft,inanima. Viniquoque&aqusetempetatio vtrum-
que&vinum & aquamcorrumpit, neque enim pura a -
qua eft permixeum illud » neque vinum : quamquam
taiistemperatioäppofidonefic,quam tarnen fenfus de-
j prehendere non poteft,pröpter tenuitatem partiuxn eo-
1 rum qu® temperata funt. Quod ex eo perlpicuum eft,
quod rurl'um alterum ab altero leparari poteft. Nam
fpongia o'leo imbuta,&papyrus,aquam.puram attrahit.
Atqusyere 8c exquifitd temperata funt, a fe mutuo di-
fträhinullo modo poflunt:ficVt fub fenfum cadar eorum
difiundio. Quod fi neque iunda funt, neque ap-
pofitum alterum alteri,neque temperata, qux^ratio eft
cur antmal vnum dicatur ? Itaque Plato haedubitatio-
n’e commotus , non vult animal conftare ex anima &
corpore , fed ipfum efle animam , q u ® corpore vta-
tur., & velut corpore .veftity fit. Sed ne ifta quidem
ratio ab omni dubitatione libera eft. Quomo-
do enim vnum efle poteft cum veftitu anima ? npn enim
vnumefttunicacumeo quod tunica eft. Ammonias
Plotini dodor hancquxftionemad liunc modum fol-
uebar. Dicebat enim naturascas qu® ratione & mente
cognofcuntur,eiufmodi eile vt etiam cum his qu* fe p a ffem
accipere;iungerentur,veluti quxfiqrul corrumpun-
pofle,neceflariofequiturreadumiunguntur,hpn vpa in
terire cumijs quibufeumiundafunt. Quarc & iunda j
eft,& non confuse iunda eft anima cprppri. Nam iun-
dam efle, natur®confenfus,ätqüe confpiratio dcclarat.
Confentit enim,atque cpngruit fibi totum animal,quip-
pe quod vnum fij. Non confundi autem cum corpore
animam,exeo conftat ,quod fecundum fornnum quo- A
dammo4 o feiunda d corpore,idque yelut exanime relin- iungitu
qucns,necpr®rervitamquidquam illi alpiransnepror- fed noi
fusintereatpcrfe infomnjjs fuo munerefungacur; futu* coitjmi-
ra prx!'enticns,& fe cum bqatisillis meiitibus,& ab omni fcciur*
corporis contagione legregatis coniungenSi Quod i-
dem illi vfu venir,dum per fe conliderat aliquid earum
rerum qu® fub intplligentiam cadunt. Nam etiam
tum quoad fieri poreft,lcipfam abducit a corpore , & per
feeftjVtadhuncmodumresapprehcndat.Cum enim va-
cet corpore,quouispenetrat.&permeatquemadmodum
qu® fimul corrupta funt. Manet tame incorrupta,quem- .
admodumqu®nonconfufa funt,.& tuetur illam fuam 1
vnicatem,&in quibufeunque fuerit,ea ad fuam vitam I
vertit,neque ab ijs vertitur. Vt enim fol prxfentia fua !
aeremilluftrans eum ad lumen traducit.aerique lumen
iungitur,&cumeononconfusdfilnditür;ita anima iun-
d a corporifmanet omnino non confiifä; hocvno dfolc
difcrepans,quod folcüm corpus fit, Iocoque circumfcri-
batur,non eft vbicunque lux fua eft , quemadmodum
neque ignis. Manet enim ignis in ligno,aut in lucerna,
tanquam in locoilligatus. Anima vero, quod corporis
tut:& iundas manere,non confufas & incorruptas, vtea
quicapponuntur. Nam iri corporibus quidem ilindio
omnino commutateaqu*coeunr,quandoquidem in a-
lia corpora mutantitr,vtelementa,in corpora qu® ex eis
ebneretafunt:&alimenta,in fimguinem,& fanguis in
carnem, reliquafque partes corporis. Inijs verb qu® in-
telligentia intuentur, iundio quidem fit^commutatio
tarnen nulla fequitur. Id enim quod ratione compre-
henditur, natura paratum eft; vt omnem eflenti® com-
mutatioriem refpuat. Sed vel dccedit, vel in nihilum
occidit,murationis vero omnis eft expers. Neque vero
innihilumoccidit,nonenimefletimmortalc &anima nere,tum abeoteneri. Ar Deus Verbum,nihil ipfum a
cum fit vita,li in temperationemjnutaretur, mutaretut focietate corporis & anim®,immutatum, neque illoi um
quo(^ue,neque amplius efiet vita. Quid aurem con- j imbecillitatisparticeps, led eis fuam diuinitatem impar-
jfertet corporl,li ei vitam non impertftet ? hon ergo ani- tiens.vnum cum cis fir&permanct, quod erat; anre iun-
Hibliptb; Vet. Patr.To.n.^P'ars^. Eee z~ ~ ttJO_ '
Similitudo.
eft expers,neque loco definitur,tota per totum, & lumen
fuum,& corpus permeatmeque eft pars vlla qu* ab
illa illuftretur,in quatotanonadfit. Non enim tenetur
a corpore,fed ipla tenet corpus, nequein corpore eft vtin
vafe,aut vtre,led contra potius in ea corpus. Non e-
nim,qu* cernuntur intelligentia,a corporibus impedita,
fed per totum corpus mejmtia & tranfeuntia & vagantia
corporeo loco comprehendi poflunt. Cum enim ih-
telligentiacomprehendantur,etiam in Iocis funtqu® a-
nimocernuntur. Apt enim in feipfis, aut in luperioribus
mentibus , vtunimus aliquando in feipfo eft , dum
ratiocinatur ; aliquando in mente , dum intelligir.
Cumigiturin corpore efledicitur,non incorpore,Vt in
•loco,eile dicitur; led vt in inclination^ quadam;& quia
adeft,quomodo Deum in nobis efle dicimus. Etenim
inciinatione & propenfione ad aliquid,& affedione vin- -
dam dieixrius a corpore animam : quemadmodum
eumquiamatab amicavindum dicimus. non corpore,
I aut loco,fedanimi inciinatione. Cümenim magnitudi-
ne,& mole,& partibus careat.nulla loci parte terminari,
aut circumfcribi poteft. Quod enim partem nullam
habet, quo loco circumfcribi queat ?* cum mole enim
locusexiftit. Nam locus terminus eft corporis continents,
quo id quodcöntineturcompleditur. Quod fi quis
dixerit,crgo& Alexandri®, 8c R om ® , deuique vbique
eftmeaamma,non vidctfelocum denuo dicere. Ete-
nirix quod ita dicitilr Alexandri®,aut omnino hie, locus
eft. In loco autem prorfus non eft,fed in inciinatione.
Oftenfum eft enim loco comprehendi non pofle. Cum
t'ergri in inciinatione aliquafuerir,quod inceJJigctia com-
^rehenditur?adlocum,aurrem qu*in locofir,perabu-
lionemibi efle dicimus, propter muneris fundione qu®
illic eft,locumquepro inclipanone & fundione muneris
accipimus. Cum enimdicendum fit illic fimgifuo mu-
nere,illicefle difeimus. Verum h*c ratio iundionis li-
quidius riiaximeque ad iund onem verbi Dei, & hominis
conueniet: qua poft iuixdionem, neque confufum ,
neque comptchenfum,ab homine eft: neque tarnen ad
eundem modum quo anima. Hxc enim cum mulri-
plicata lit, videturetiam conieatire &congruere aliquo
modo propter focietatem cum corpore,& rum ipfum t_e