f. f*pc
inutaca.
acfilios norninare & compellare nondefpicit, vt homo I nunquid ftarim intimas paradifi fedes, vbi cos eilen oui
:umeodem viciflim humano ore,& more conloquutus.
Cscerum Deiiraiiuftitiaeft; Deifurorfeueritatis vigor
eft} Dei iuraftèjdefiniftèeftj Deipoenituifle,fèntentia,tarnen
* fsp è muta 5 Et cü fè,perfequente aliquo,lsdi dicit,
crimenIsdentis oftendit. Incercluditur nobis omnimo-
dis orationis minifterium,omnifquératio, qua'dicitur,
vel intelligitur, vel prsdicatur j ft h sc humani fermonis
commercia fubtrahuntur. Cur ergo dici inter ifta non
polïit, S £ D.S E N S ï T CoMPATIENTIS A F F E C T V ?
Si ergo difeutientiMagiftro fimplex & aperta refponfto
fatisfecit, tranfeamus ad tertiam qusftionem, qua a vt re-
fpondeam b prscipis: Qua: in rebus humanis corporea,
qusue incorporea fentienda fint.
mus,penetraujt? Auccurnfibi in corde diuitis illiusflam-
mas ex ledtione propofuit, nunquid iam adeius tormen-
torum locacuiuisinacceflibilia inferni profunda defcen-
dit i Hçc omnia procul du bio aut fecum intra pedloris at-
cana per varias fimilitudines fingit; autcerte ft extra anima:
fède inftabilis cogiratio lubrico motu agitata difeur-
rit, hoc ipftim localiter agit. Et ftue vr be m ,fiue quam cun-
que regionem cogitet, ibi tantum fenfu commoranre de-
figitur, quo animi intentione p raptatur. Imaginari ftbi ali-
qua poreft; compledti omnia ftmul non poteft. Gumergo
anima Alexandrian! vel Hierofolymam cogirauit,qfiueil-
lic totafuiprsfenria,vt arbicraris, interfuit, referat nobis
fitu?lQcorum,vultushominum, motus adfcusqüe populo-
! E
S p # .
ffus.
niAf.«).,.
ßM aliui
|0 M.tnagit
mcord*.
iionit.
v0 ßmui
mul raft.'
a Ab hoc verbo qua ftquuntur, in modumfeparatilibeHifeu Fpifio- rum. Scdhocipfum,quodnuncinternoscommerciafer-
U, extant tom. +. btbl. pp. z.tdit.fol. vj9- Turpiifan'e error bic Faufii, ! monum mutua fpiritus adtioncr Icimus, loquime vobif-
dt quo v id e annotationem in banc Eptft.b tn mart m em ., eodtcuaa- ' „ / - j 1 r • r j
lib injeripojfunt, nifi hue, & quidemfigm appofito j vt refyondtam^Tt- j' ceUilfenonfentio. Nam It vereanima cum fuis terri len-
ifwvtntilmiomm huiutqutfiionisminim* Qua. &c. fibus credit ur, & his, quorum reminifeitur ipfe per fe fuis
Adhxcahqua nonpro lenlus mei prsfumptione pro- cogitacionibuspræfentatur. Ec.ceper hseprsfentisrem-
mam,fedproSandtorumopinionefcniomm. Prsfertim [poris momenta vos cogito, & animo reminifeente vos
cum hsc apimum Isdere non pçffint * &ad fidem nutrire video, & quorum omnimodis quidgerads,&vtrum quier
M. mi-
fetmur.
poftint, & vfque adid, quod Patri Filius squalis appa-
reat, contra A r r i a n a s armare, atque c regere va-
ätque eri- lcant prauitates. Ergo quando de tradtatu alriori conlae
Af. viti-
\compa
ti,an ledliohi, vel orationi vaceci$,ignoro. Sed hoc ideo
euenit, quia ad vos cordis afFedtu,non ipfa fub ftantis me(
veritate peruenio.' Neque enim in fuis motibus, quos
tioeft,ad fubtiliorem intellebfcum fenfus & animus prs- jnuncoprimos,nuncpeflimosefleientimiis,animsnoft:rs
paranduseft. Nonnulli eruditiflimi Patrum aliaadferunt 1 naturaconfiftit.Namfipercogitationes fuasconftarecVe-
ellc inuifibilia , alia verb incorporea. Quidquid crea- dendaeft;cur eisinterdumeuanefeentibusatqueperebn-
tumeftdmateria videri, & fa&ori fuo comprehenfibile, j tibusiplainfui vigoreatqueajacricateperdurat ? Quants
am &corporeum efte definiunt. Nani &animarum, & An- jergo in nobis frequentiftimaecogitationes & curaretiam
gelorum naturam adferunt elle corporcam, pro eo, quod falubritermoriuntur, & vit® magis f libertati interior» o-
initiocircumfciibantur,&fpatio. Nam ficut iu quodam ! peranEurlSiipfisanimaconftaret.abfquedubioipftsfper-
S. Hie r o n ym i tradatulegimusglobosjinquit, fide- euntibusfiuperefle non poller. Vndehocmagisipfacon-
runV« corporatoseflefpintusarbitrantur. Et item:Si An- (.feientijs noftris ratio loquitur, quod vnaquaeque anima
gelt, inquit, coelcftia corpora ad comparationem Dei im- j aut muitiplicia cogitata rerum caufis intra fev concepta
C
f M. me
qualitm
crtdidtbe-
tem. »•
parturiat, aut lenfus fuos velut quxdam officia aut mini-
fteria diuerfis neceilitatibus occu panda difpergat, ipfa ve-
ro in conclaui corporis fui fern el de eo exiturarequiefcat.
Quamobrem localem efieipfam,vcdenuo fufticiens pro-
feramusexemplum. Nonne anima Lazari manentc vita,
intra corpus fuit j fecedente autem yita de habitaculo corporis
exulauit, &rurfum in exanimum refufa corpus - illb
munda eflcdicuntur, quidputashomo®ftimandus? fed
inter hare tuanimam negasefle corporcam, quiaiuxta ali-
quorum opinionem nec localis fit, nec ƒ qualitate credi
debere manifeftum eft. Legimus enim in quodam rece-
TitJefub-j ptiflimoPatrum rraciatu: Ingredi,inquit, & implefe o-
ßßauquod mnia,foKeftpol!ibile Trinitad: quxficut vniuerfxinteldefoluDei
ledlualis natur® efficitur penetratrix, vtnon lolum cir- I ______________ ______________
ZTj /j Il. ! cumP ^ ' eam atque ambire, fedetiam inlabiei, & vel- /vndefeabfentauerat,euocataremeauit? Tunc earn ran-
*' ut incorporea corporipoffitinfundi. Licet enimpronun- j quam cx hofpitij habitatione depulfam, 8c rurfum inter
ciemusnonnullasfpicitualeseflenaturasjvtfuntAngeli, hofpitium, vnde abfentauerat reftitutam yidesj &loca-
Archangeli, cstersque virtu tes, ipfaquoque anima no- | lern non eile contends? fed quid ego h®cde corruptibili
ftra,velcerteaeriftefubtilisj tarnenincorporeaenullate- homincloquar? Quumille, cuius caronon, vidit corru-
nussftimandsfunt. Habentenirn fecundum fe corpus, I pti'onem, iramacularamquidemaniraamDoffederit, fed
quo fubfiftunt, licet multo & incomparbiliter tenuius, j localem, quam vtiqueintrafe habuit, quandoadfixus eft
quam noftra funt corpora, fecundum Appftoli fenten- j inpatibulo,extrafeprocüldubioemifit,quandoiacuitin
iA... i. j ...H m H '-r fepulchro-quomodo non eft localis,,quam caro contir
net,coniiingit vita, mors feparat ? Quod ft,' vrdicis»localem
neceffiratem animarum natura non x recepit; non
defunt ergo & deregione paradift, ills qus car cere clau-
duntur inferni ? die qusfj0, ft locales non flint, quomodo
peccatoresa coetibus cohforcijsque iuftorum iuftum illud
chaostriftiinteriedtione diferiminat, vt neque hincilluc
poffintaccedere , neque inde hucf transmeare ? Iam illud
manifeftiftimueft, quod quantitate circuferibantur,qus
fpatijs continentur. Si agnouifti animam localem, concede
corpoream. Dic.mihianne ipfa gloriofi anima re-
demptoris noftri reliquitmundum, quando confeendit
adccelum ?. . ..
Ego autem.ne angelos quidem locales efle dubitaue-
rim,^uoscertum nuncin caleftibus contineri, nunc per
aerisvacuum ferri , nunc ad terrena dimittr; quos fermo
diuinus afeendentes, & defeendentes in Patriarchs vifio-
ne deferibit. vtique ft localesnon eflent & vbique eflent,
adefieatque difeedere afeenfu defeenfuque non poflent.
Ipfe bcatiflimus Gabriel, qui fe ante Dominum aftare te-
ftatur, cum cslorumDominum Maris infundendum vi-
feeribus nuntiaret, cum quefüb Dominies ocujis genitri-
cis adfifteret^dine dubio. ca \o y erat,maria non fuperuo-
labar, vacua atque diflfufa venti vafti aeris non implebat,
fed.ilium tantum locum in quo erat, occupabat, «. Q u s
.C0.1j.40 tiam.dicenris, & corpora calefiia, & corpora terreßria. Qui
bus pro manifefto coliigitur, nihil efle incorporeum nifi
fblumDeumè'Etidcirçoipfîg tancummodo perfepene-
penarabi-; trabiles omn.atqueintelledluales efle fubftantias.Qus cü
ksjmnes | ica finr,obijcit'mibi,ideo anima no efle incbrporeani,quia
vt ^idlueft, neclocalis fit, nec qualirareaut quatitate fub-
fiftat. Quod/j cuius fit periculi, ira in hac flatus noftri habita
difculfione pendebit , vt ft nec localis fit, nec qualita-
ti fubiaceat, elle eam hauddubie incorpoream conceda-
muS. Si veto demonftrauero earn quantitate determina-
rij locoue cpcludi, cöfequenteream etiam corpore.cpnci-
nerfl nec ipfe iam dubices.i Quomodo non localis eft,qus
inferta membtis,& injigata vi feeribus, loi is motibus kyz.-
Utep.fi
D
tjmodi
periculi‘
dere, in
fubfeque-
'■ ibtf-demon
I fir ....... abi
ga conditipne fubftantis tenetur inclufa?Quod filoca-
,num j lem noneife animam, ideoaflumendum putes, quod per
WeroJ n"6e diuerfa Icnfibus euagetur,& cogitationib. deferatur, pri-
mßri mum intelligendum eft,quod aiiuH fit an ims ftatus,aiiud
pendebit, hicqui deanimanafeitur cogitationis/ affedtus.quamob-
-jtfined. ! rem vt hoc potius m sftimandum eft, quodfi quando fibi
f.n.q.fub- aliquidimaginatur, magis cum fuis intra femetipfàm roo-
\Mceut am • ti|jUsoccupacqr. & liquid n illud eft, quod afpicerevide-
i M. tur > 0 magis ei in cordationis fpeculo deferibatur. Nam
modoloca- quandoabfentem fuum carum cogitat, nunquidiam vel-
bttefi. I luipfb confpedludcfiderio fatisfecit ? Aut cum, verbi gra-
iM.vur- j £ia>pCEriaut Pauli fppçiem intra mentis arcana depingic,
CM. liber-
tatem opt-
rant ur.
tM.vttitse:
pert-
uum.
vM. conceptie
par-i
turiat,aut
qtt&dam
officia aut
m.d. n. occupât
ad.
'■f G
yM.deer.v
M. qui
tum it*
fint, qui dt
floco ad lo-
TItfuiltutir t,u &i<t'■
cum ira fine, quidquid lo'cüti» ôfccupar, corpus eft. neicio{J-
quomodo locali lege non teneatur, qui de loco ad locum I
mitcitur, & velue corpus m’6tu acccfiuq} trahsfemir,mole >
defeendir, mobilirate difeurrit, Vadit, redit,abfentatj de- |
feendit. Vel ille, credo » localis eft , nec fe folum localem
efle prodidic, qui fecum terriam partem ftellàrum cxalto
procuibacus abftraxic. Die mihi fi corpus non habet,in il- ,
la deiedlione qtu decidit f quid illi negas cörporalem na-
turam, cuius negare non audes ruinam ? Ecfi,vt dicis, corpus
B
a M.vitia-,
I \bm A’b hoe,
•wrèo qua
fi<j:tuntur>
tun fient;! j
in excufio
\codice '
\Uarg. y p
I que ad ilia
J verb* in :\
Vnus
cigoDcus
D
cHucufefj 1
m-ficodex
habuitea j
[quain-vul
goto ab-
Wm
nonhaber, non ardebit} vbi autem nifi in corpore fen-
tiet ignem ilium, qui paratus eft diabolo & angelis eius ?
Iam illud dici fuperfluum puto,illutnini acnsiftiuscon-
uerfatione quandam craffitudinem de elementorurii con-
cretione traxiffe. Die piihifi corpus non habet vbiinhs-
rcre con credo, vbi hsc ipfa nefcio qu s cblligere fe po-
tuit craflitudo, ft fecum aliquid corporale de ilia ccele-
fti'arce non detulic ? Alienum,ytvideo,corpus ad tor-
men turn pottabis. Corpus iraque efle etiam ex iua adfer>
done recognofce. Corpuscftquod inficitur, quod nia-
culatur, quod quacunqueexaccedenti adiedtione,»* vet-
titur. Hie ergo dudum primogenitus angelbrum-inunc
primus fadlus eft b teneiprarum,&c|uafi corpoieus pul cher
'antCjnuncdegenér-, dudü ccelcfti fplendorpconlpicuusi
nuncterroinfernalispeccadhoirorefcedatus.Corpusinquä
eft quod habet, adione depellitur, quantitate circü-
fetibitur, qualitate mùtatùr,,dolore conhcitur. qus cum
ira habcanc, quin corporeum dicunt animum ? Vide in
quàm profundum fe crimen immergant. lam prunum
cum audor vniuerfitatis Deus omnia in numéro & pondère
feciflè rèferatur. Ergo anima a materia vniuerfs
creatursexcepta eflè creditur : q u s non eft corporea,
nec localiseft j ft loco non continecur. ergo vbique dif-
funditur j omniaintrare , implere, & vbique prsfensef-
fedicitut, ac fie creatori fuo creatura fociaretur, & fragt-,
litas audori fuo noniamrcsDei,fed pars Dei,sftiman-
daiungitur. Vide quo adfertores Iuqs ducat aid perla-
plus errons. Equidem nobis ea qus fupra noslunt, inuifibilia
funt -, fed omnia ilia , ficuc comprehenfibilia,
ira & corporea funt. qui ex nihilo fecit omnia, qu s lic-J
ut opéré inftituit, ita & materia corporauic, 18c rebus o-
mnibus ,s inter quas & anima cenietur, ficuc diftribuit
pbndus&numerum,ita&pbluicquahcates. Inreir h sefi
forte, vt didum eft, adierendum aliquis putet , quod
ilia angelics fubtilitas namrs qnadara contagione aëris
huius admixtione colleda , flammis inueniatur obnor
xia j ergo in aëre folo, prout ait » fi aèfeum eft, quod
ardebit, non inillov fed extra ilium poena delsuiret. fed
abfque dubio non aliud eft > quam fubftantia corporis,
vbi dominari poterie vis doloris. Vide quo tendat im-
prudens & imperira perfuafio, qui, incorporeum loquitur,
& iam incomprehenhbilem confitetur: ac fie con-
dito adfcribic open , quod foli éompetit conditori; ac
rebus' creatis communicac priuilegia maieftaris, &inde-
bitam creaturs potcntiam vfque ad fadoris extenditin-
iuriam. Si bene requiramus ad quo? rerum exitus animum
referas, hsc vel maxime diabolum crudelitas cx
ilia beats fedis ftatione deuoluit, & propter hoc ange-
li. perdidic dignitatem, dum fe Dei prxfumit habete naturam.
c Vnus ergo D e v s jncorppreus , quia & in-
comprehenfibilis , & vbique diftulusj ex nullius enim
fad urs corpore maceriâle fumpfit exordium. -Et ideo
costernus Filius Patri,quia ex nullo opere conditus,nul-
lisque initijs circumfcrjbitur y fuper omnia, qu s figulb
fuo comprehenfibilia atqüê corporea inejj^ mundum
corpus operatus eft incorporea maieftate diffundicur;
Ex ingenito genitus j id eft, ex Pâtre, fed feroper
cum patre , his qu s excitauit ex nihilo,
indifcreca fandi fpiritus focie-
täte domihatur.
Amen.
Fau jli Rbegienfis Galltàrum Eptfcopi,ad Benedtclutn
P a u lt n u n iÉprfïùla.
Hec epiftola & fequentiasjuk fiubuciuntur Faujli opufeula cdutt li-
genda.yt pute opera reiefla & damnât a * Ro titan a kcclejiU., Cum 'iutü-
cio lege qua hic Faufiue différét, naetfi'exfrema »eçejfitaie moment an'eà
Utrapasnitentia difficile habeatur, veram t Amen & légitimant in 'terdii
poptunc continge-e nullu* -vnquam Ortbodoxtu dubitauu. Vide Dominic.
Soto 4. Jcnt. difimii ify >q. 1 artic. 6.
ADmiraiida imihi femper tnarum pagina licevàrüm
nuncabundaqtiusgcumiaeloqui)-& ttdei lucepis-
ftillit, dum fuper ftatuanims f coguausi cimore (ollici -
toiudicia futura fufpirar. Ait quodam loco leimo dmi;
nus: R ed è interrogantifapientiareputabitiir. C^sdain
enim fc'ientis portio eft, feire quod.nefcis, & ea qus igno-
rancèrvnon fnteliigis -, prudepter inquircre. Pnmo Toco
inquirendumpucafti; iiincumbenriBus excretnsnecdfl-
tans angultijs momenranea peenitenria capftalis iiliniica
perfuafione mentituri qui matulas longa stare concra-
das fubitis etiam inutiiibus abolendas gemitibus aibi -
tratur ; quo tempore confeffioefle poteft, fatisfadio ef-
fe non poreft. Nam quiaDn« non irridetur ; ipfe fe decê-
pic qui morterti muftis temporibus vicit, Sc ad qusren-
dam viamiamfemi-viüusadfurgici vt tunc officiofus ap-
pareat} quando dominies feruituti omnia cprporis Sc a-
nirni fubtrahuntur officia; Circa exequendam interiors
homihis fanitacenà; non folùm accipicndi voluntas , fed*
agendi expedatur'vtilitas. Icaenim legimus: Si^inquit)
peccatorpoemtentiamegerit'propec'càtis fuit ( egtrit, memtuanif ;
non folùm dixit, accepmt) infua, inquit* iujiitia, quant ope-
ratusejl,vimt. Aduertisquod hitiufriiodi mediema, licut
ore pofcendajitaopere confummanda eft? Infultare Deo
videtur, quiillo tempore ad roedicum noluit venire quo
potuitj $cillo,tuhcinCipitvelle, quo non ppteft. Qpus
itaqueeft, vt quàm in petcando fuit abnipta& vegeta ad
i malum mentisintentio; tanfa fit in vulnerum curatione
deuotio. Secundo qusfifti loco , f vtrum fola proficiat
adfelutem vnicsfcientiaTrinitaris; In rebus dininis non
folutp credcndi tatio requirirur, fed placendi. Fidés ci go
nuda meritisQnànis Sc vacua eft, ficut Apoftolus dicir;
Quid prodeftfifidem quit fe dicat habere, opera àutêm non habcat-
nunquid poreft feruare eum ? Sequiturenim: tides f i non
babeatopera, tnortua eft in fetnetipfd j Sed dicitquü, tufideni babes
& ego opera babeo ; oftende mibi fidem tudm fine operibw, & ego o-
fiendam tibi ex opertbus fidem meant 1 Secundum h sc j fufhee-
re per fe folam credulitatem non probarur. Nam duni
feire & credere etiam diabolus inuenitur; ficuridemÂ-
poftolus diejt ; Tucredit quod vnus eftDeus ! l/enefacis, nam &
damonestreduiit & contremifiiint ; vis autem feire 6 homo induis,
quodfidesfineoperibUsmbrtua eftî Abraham pater nonne ex open-
bus iufiificatus ell ? Et né fpem noftram i n fola fidei pane p.o-
namus, ica conclufit: sicittcorpusfine.(piritu morfuitin eft,itd
érfidesfirie operibus mortudefty fint quibus inanem efle ho-
minem dixit. Multum fimilium teftimoniorum, Audio
breuitatisomirtam. ApoftolusPaulusj de cuius pediore
qtiafi de têmplo fuo Dominus loquebatur nunquid folam
fidem fibiiiidicauicad fuperandaMundi mala pofie
competère} ita dicens} corpus meuhi caftigo & iri ferititutem
redigo,neforte cum alijsfiridicduero ipfe rsyrobqs ejficiar. Ecce ;
per vitia corporisi reprobus fieri pertimefeir; iam proba-
tus j per mortifera carnalium conragia paffionuin, vas
coritumëliç fieri metuit.quiiàm vaseleâtionisfffedtusefti
Videamus fi v its fus prodigum fides fola defendac ; &
baptizatus( vt dicis) iam perire non poffir. Agnofce quo-
modo male càrnalia, alienum à Deo faciant obfccenarum
mancipium voluptatum. AdGalatas ait Apoftolus; md-
ntfefta funt opera efirnit ; qua funi.fornicdtio, immundicid, luxu-
ria, homicidium, ébrietates, comeffaiiones, & bisfimilid y qui ta-
liafaciunt, regnumDei non tonfequentur. Item ad Ephefios :
Omnis fornicator,aut immundut ,-aut duarus ( qHod.efttdo!orum
femitus) non babebit bar éditâtem in regno Chfifti &Dei.S i n e d u-
bio, excjufusaregnoj Inferno&mortieftmancipandus:
Multos autem baptizarosj falua fide diuerfis generibns in
i sternum perire manifefium eft. Argoic leimo diuinus
Y y' j ' . _ . ' non’trail fiatc
fljci
tia.&c.
Fidcsfol.
cic ad fa-
lutein.