A .
tar.'duo
tcftame-
ta,dao V-
bçra la-
Ai.bùs
plena.
Vnufquif
| f S |
gradinr
I isbyt«
Syon, & duorumteftamentorüplena laéhbus vbera fu-
gire,narrte in turribus eiusinifericordiam, quam con^
iccuti eftis.In tiirribus qui funt,ciuitatèm'defendunt, &
hoftibus refiftunt. Pomte corda veftra in virtute eius.
^Confidcrate qua virtutepro,vobispRgnat, öcdiftrib\ii-
tegradus'pins, vn.umquemque pro (ijp merico facite ad
giadunracccdGrc5VytirriiufteEpi(copätusredeui5illiiu-
meritoad fteprësbÿrërij gtadum tràdas. Sicdiltribuite gradus e-
ius,fincpecuma,fineacceptioneperlbnæ,vtenar!:erisin
tVprpgeniealtera. Qujäjiye effDominps Deus noffer,qui
régnât eumPâtre&S|>iritfi fancto filiusDei,,ipfe reger
nos in recula,Amen. ‘
pifeopat
dus eff..
In fineni pr6 filijs Chore,Pfàlraus Da-
, uid. X -L V I I Iv ; ; , . »
A y dite hàc omnes gemes,aurïbus pefcipitèomnessqqibabita-
X l L tisorbem.Qm}t temgena& filqhonunumfiwdin vnutn
dû mei-prudentianu Inclhiabfmparabàfamaurethtnedm, apè--
am in pfalteriô propofitionemjneamCar timeho ihdif mala,
no céppre, quâdb lux refurreéHonis inchoauerit, quando
gloripfî d gloria fuaexpulfiparebunt, tune Deusli-
berabitanimam meam de manu inferni,accipiens me.
Non ergo tirtteas paupertatem cuam , cùm aiuitias attendis
aliénas, qùas oene nóftihic à morientederêlin-
■ qûcridas., Non enim quando moricur, ftcumtollir ora*
:nia,nequc fimul delcendic cum epgloria domus eius.A-
nima denique eius ab adulatoribus in vita ipfius bene-
dicetur. PqfthæcconfitebiturDeoinuitus, quodeius *
bonitatç.mrilta hab u e ri t, mu 11 a po t u eri t ,p ce n i tés quod'
cùm pollet iilQpesiuuare,nolueric. Et quia fera edtofef-. Sera cor
fio rruéfcum indulgentiæ non capit,tempore quo proge- frilîüfru
nies ingrcditiir patrumfiiorum y iam vtique depolito .^usPoe-
cprporÇjvyfquèinseternumnonvidebitlumen. Quare? n,renr,a>
Q^ia cum effet in corpore , îftanon inteliexit, modo
cbmparatusiumentisinfipientibusi fimilisfkâ;uscftil-
lis.In quo tarnen honoreiuerit, fi forterequiris^fimilis
Deo fùit,& nunc fimilisjeftiumenrisinfipientibus. Non
enim hdbens in fc fimilitudinemDei, non videbit lumen,
fed amiflàfimilitudirie Dei, dum eoeperit quafi pe-
cusyen tri&libidiniinfcruire. Similis Decorihusiam fa-
□ îreucia;
capit.
Chriïlus
abfqi vlla
Jaçceptio-:
p c omnes
rad feinta
itat.
‘Matt. 2. :
jCalcan*9
ifinis cordons.
• S ffll ■ , - i v' -------- s— propaggu, led quorum funtoperaimi^
m n d lm a ,S m v , i é , tm tm m m c,)m vidmtfrppni,. | tari.- Dçniqu.eIudæi cùmfilij Abrahoeeffeiù-, dicit cis. I
Hhnfiptcns ripait US pen bu ne. Êt relinquent alie- j DominusiSijî/ÿ Abrahaejfetis;opera Abrabafaceretis. Vide & **»•••
^ftfukh^eommionmillmmuiscmam. j quidadiecit.: VosexDtmdMolocpMerammpltrùviIlri
vocAuefimtngtïiï- \ vuUùfacerc. Siccrgo.hkinttatinprogepiespatmmfuo-
S i ! «un, vfqueinæcernumnoh videbit Fument Seruances
: a ^ û n r ilit a d in em D d '.'& B o n .a '^ f e a a ,' fimiUrabmuSuutiïiesininfonopjiHjunt,
mopnepafcetcos^Etdêmi'- '■ •- • - -
nabuntur eoruni lujli in inatutino , &auxiluim ear ton véttra|
fa t ïn inferno a gloria eoruin. Veruntamen Deus redimetanï-
I ni am meatnde manu ïnfen, cumacceperitme. Netmuèykcùin
I em.. '(^^i^neàpiintmeritmn^imtomwainiqueiefijmdet.
j (dm èogldna domus ern. ojùa anima cm m vita m m benedice~,
t ur,xwjitcbtttir tibicàm benefeeerisei. ïntroibttvjjqufi in proge-'
mespàtrutn fuorum,& vfque maternum non videbit lumen. Homo
cum in honore effet non inteUexittcomparatm ell lumetuis ïn-
JipïentibuSp&jimilùfactus eft illis.
H j c O M M E N T A R I V ,M ,
CO la Chriftivox omnes vocarfimulin vnum, exclufa-
^onmiac.ceptipneperfonæ, diuitem& pauperern,np-
bilemdc ignobilem,nec omnem omnino terrenum apicem
di^mratis e^cludens,omnes inuitat, ex aequo ape^J fimtonmesferafiluarUntjumentain montibus & boues. Cognonensiapialterioprop0ùtionemluam,^
flrendènsquid : ^ ...... • • • • - y ^ :
. timepdum fit nobis in die mala. Néiniquitas , inquit, !
çajçîinci circnndec ine.Inie dicit,quod m te timeas.Cal* !
dente, & recumbént cum Abraham, &lfaac,&Iacobèn regno
Patris,<8cFilij,^ Spiritusfirn&i, quiregriatinfeculafe-
culorum,Amen. •
PfalmusAlaph. X L IX .
DE üs DeorufnDominüslocitiùs è f t ï& focauit ten am. A foils
or.tu vfque ad occafuity, exSyoiiJpecies dec or is eius. Deus
nofler manifefiè veniet, Deus nofiér & non filebit. Ignis ante ip-
fumpracedtt, &infiammabït,in circuitu eius tempefias valida.
Adüocauit coelumdefurfum>& terrant difcernerepopulumfùum.
Congregate Ulis fancies fuos, qui otdinentteftamentum eius fÿper
fairificia. Et anntmeiabunt ceeli tuftitiam eius,qüoniam Deus iudex
eft, .Audipopulus meusy&loquarlfrael, &teßificabortibi
Deus,Deus m us ego fum. Non in facrificijs tuis arguant te, holo-
caufta'autem tua inconfyeftu meofunt femper. Nonaccipiam de
domotuavitulos, nequepgregibus tuishircos. Qupniam mea
càneus;finem corporis notar,adiplum lêrpens.attendk,
ibfinfidiatur.. Hoc/plurn rimendum ç-ft omnibus,nè in
fine fuq iniquirare fua capiantur.Inrquo enim opéré quis
fqçric in fine ,in go erit vlquein ièmpiternum;
.Vosaïuepi qui cônfiditis iîi virrute veftra ôc.in abun-
dantJa diuitiarum gioriamini, hoc feiatis, quod nullus
vos ab interitu redimat^non pater,non mater, nifi homo
C^jßml^Mtßuy^pJü^fu^redmptionmproomnibus.’Njil-
.^ y c^rd,ri}dabirDeoportionem fiia«n,pfecium redem-
ptionisahimæ fuæ, vr-laborètinæternum,d<:'viuat in fisc
opt- neni ^ ^ ^ ^ videatinteritum, jcùm viderit, làpiénres
: quis " niorièntes. Si enim omnes illi mâgni & opimati, & fa -
inuentus mormi fpnt, quomo.de non inlipieü tes.perifiicririn
bunt,qui congregant diuirias, dcmifcri dpmpoflunt cuc,
inco gentibus dare, nolunt. Hi rèlinquent aljenisdiuitias
luasîNam & cumplures domoshabeant, fepulchra tantum
er qnt domus eoruminæternum. Milèr homo,hoc,
dum in çoiporeeft nÔ inteHigit, dumquafi peçus cqspe- ;
■ rit mon, uriulis ent illis. Interim in hae via in qua vi-
j u n t , mpnita fanera fcandalum funt illis,, poftea m ore
lu obenedicent»Cum fieut oues i nin fernOpofi tos^m ors
•coi depafeetur, tunedominabuarur cis iuffi innTatuti-
D
Rom. 2. :
Xpkef.6.
l.P â t .l."
i.Tito.z.
Gen.j. . '
D quoffa
tu & o-**
ui omnia volatiliacoeli,&pulchritudeagri mecum eH. Siefurie-
■ Yonondicamt\bi, meuseft enim orbis terra, & plénitude eius.
Niinqu/ul màndvxabo carnes taurorum, autfanguinem hircorum
.potabo. ImmolaDeofacrificiumlundis, & reffdeAlnfïmovota
tua. Et inuoca me in die trtbulationis, eruum te&honorificabis
me. Peccatori autemdixit Deus,quare tuemù-rasiujütias meas,
éraffumis teßamentmn meumper ostuum ? Tuvprèodiftidifci-
plinam, &proieçîfiifermones meosretrorfutu, ' Si vîdebasfurem
currebascumeo, & cum adulter is portionem tuamponebas. Os
tuum dbundauitmahtia^r lingua tua copcinnabat dolos. Sedens
adUerfusjratrem tuum loquebaris, é^aduer fus filium matris tua
ponebasfcandalum , hacfecißt&tqcui., Exißimafti.iniquequbd
ero tutfimilis,urguam te $ßatuam contra faciem tuam. Intelli-
gïte hac qui obliuifcimni Deum, ne quando raplat,& non
ßtquieripidt. Sacrificium taudis bonorificabit
me,&illiciter quo oflendam iUifa-
lutareDsi. i *
«OS ( 0 ) î* o i
a
CÖMDeus,
no,
ftprç- ;
Q O M M E N T A R I V M. .
DEüs non nomen eft Dei,lèdindicium,qùo fuperius
aliquid indicari bumanà lingua pon poffît. Qnod
rtomen pamcipàre volens cültôcibüsfuis, Lo c eos tecit
nomiiiè vocitari, vt ipfeqüidem cbmfit Deus deorum,
quiïèrùiendo ei hoemeruerintnominenücupari. Quâ-
do èrgo locütüs eft patér ? Aut quando vocauit terrain?
Tunc fine dubio, quandoèi Syon fpecîésdecoris^ppa-
ruit. Iple tuncmanifeftèveniet iudicare féculumper ig-
nem. Ignis dénique in conlpeâü'eiusardebit, & circa
eum erit tempeftas valida. TunccongregaburîturApo-
ftoli & tnârtyres,& orthodoxi, quique do£tores,qüi or-
dinant teftamentum eius filler facrificia, in præfenti c-
riintmonitores, do(3:ôres Apoftoli. Ipfifuntcoeli, qui
narrant gloriam Dei; Tüc efgo çùm Deus iudex efl'e cce-
perir,annunciâbunt hi omnes-iùfticiam eius, qqi prædi-
cjnt nun c milèfieordiam eius. Audiiergo hoc populus
meus,audi & lôquar.Tune teffificor te me ventürum elfe
adiudicandüm,qui nuncveniadredimèqdum.Ego v-
tique Deus tuus,non æftimés, quia in facrificijs ârguàm
te,obedientiamvolomagisquàm lacrificium. Praccepta'
meacuftodiqfuperfacrilîciaftatui. Non enim mandu-
cabô carnes taurorum,aut fanguinem hircoy.im potabo,
quicquid ambulat& volât,meum eft : Qüidmihi meum
pro tuo pprriges ? Hoctûum eft,fi puro eordc mihilau-
d’es effundas,& reddas mihi votum, quod io baprifmate
pofitus deuquifti,quotercriunciacürum diabolo fpo’pô-
aifti,& mea promiliftiferuaturum te elle mandata. Hoc
dum feeerisjiniioca me iiï die trîbùlationis, tcpdre quo
de ifto corpore exies:&eripiam te de manibus dæmonû,
& magnîficabismein donis meis.T u autem quilucrafe-
étando graduni facerdotij, aut tu qui gloriam humanam
defideras,aiit qui in futto participaris, &■ fi ipfe adulter
non es,tarnen cum adulteris viuis : Quare tü enarras m-
ftitiam meam,dicitDominus, cùmaduerfiisfratrem tuu
dctrahas,& fcandalum pdnas? A.n tacitürnitatem lneâm
contemnenSjlperas me tibi eflè fimilem? Ego arguâm te,
& ftatuâm hsc ante faciem main j nolite obliuifci, Domino
quodpromififtisreddicé,ne râpiatficutleo,& non,
fit qui eripiat.Finis itaque femper ante ocülos eft haben-
dus,& in Dei laudibus perrtlânendum. Ibi enim eft iter,
in quo oftenditur falutare Dei, quireghatin fecula fe-
cu,lorum,Àmen.,
Pfalmus in finem Daüid,quando vertit adeùm Nathan
Propheta, quando intrauic
ad Berfabeàm. L.
MI ferere met ï)eils fecundùm ihagna mifericordiam tuam.
Etfecttndummultitudinemmtfèratiónumtuarum, dele
îHiquitatem meam.Ampïlus Uua me ab iniquitdteinea, & à pec-
cato meo münda me. Quoniam iniquïtatem meam egoCognofeo.
&pèccâtuM meum contra me eß femper. Tibißli peccaui,& tna-
lumcordmiefccitftiußificerisin fermonïbustuis, & vincas cuni
iudicarü.Écteenim in iniqüïtatïbus coticeptus futy, & inpeccatis
concepitmemàteŸmea. Ecceenim veritatemdilexifiï,incerta &
occultafapientia fua tnahifefidßi mihi. Aßerges Me Domine by-
fopo & mundabàr,laUabis me,&fuper niuem deulbabor. Auditui
meo dabifgaudium & Utitium , & exultabünt ojfa htimihdtu.
Auertefaciem tuam a peccatis meis,&omnes iniquttatss nteas dele.
Cor mandum créa in me Deus ) & :Jpititurh réctum innoua in
vifeeribus meis. Neproijcias me afacïepua, & spiritunifantttim
tuumheduferasà me.Redcle mîhilàtitiam falutaristui,&fpiritu
principaliconfirma me.Docebo iniquàs viastuaSi& intpijdite côtier
ten tur.Libéra me de fanguihibus Deus,Deus falutis me&i&eX-
ultabit lingua mea iußitiam tuam,. Domine labia mea aperies, &
vs meum annunciabit Idudem tuam. Quonïamfivohnjfesfacr'tfi-^
cïumdediffem vtique,hôlocduftis no deleâaberis. Sdcrtficium Deo
Jpïritits comribulatus i cor contrit um & humiliât uni Deus non
deßneies.Benigne fac Domine in botta voluntate tud Syon, vt àdi-
ficentur mûri Hierufalem.ïunc accept ab isfiter ificium iufiitu ob^
lationem, & bolocaufia, tuncimponent fuperaltaretuumvi-
tulos. •
Biblioth. Vet. Patr. Tom. y. Parst,.
C O M M E N t À R I ,V M.
QVando venit Nathan Prophetaad regem Daüid,
non inchoauitpeccatum àrgliere, • fed coepit judicium
flagitarejdieéns: Audihi ré habèfitem grégés oüiüm
& armenta inulta, fublatam vnâm oüiculam paüp'eri,i-
pfam fölam haben ti.Qüeftüs iudici Régi, dédit Rex fen-
tçntiam, ‘dighuméftémbrteeum j qui fecit hancrem.
TuncNathan:T#tt, inquit, vkqüi feciftihanc t'cm-.Vriam^
Etbeum occidifii, •& vxbrem eïusaccepifii. Hac'dicit Dominus,
non recedetgîadius de domotua inaternum. Inüenitreüm leti-
tentia,&Rex lub àceufatote-pofitus, depofitàpotéftat&i
füo iudicio condemnatur. Deiis enim venit ad eum àb-
ditusin Nathan,occultus in Propheta* ipfe per Pro-
phetatü pollulaùitiudiéium homo,VicltDeus. Deuse-
nim iuftificatus éftin fermôhibüs fiiis, quibus abhomi-
neff agitauicfei^tentiam, iiidicàuit fenteotia intet Dellm
iralcentëm, &hôminetti delinqiient'em , &vicitDeus
iudicdttisab homine.Dixit enim hoino:Dignuseftmor-.
te vir qui fecit banc rërh. Deus ergo qui hanc volebatin
frqm promplgare fententiam,venitadiùdicium,vtfiiu-
dicatum fuiflët,ilôn debcrt'hoc faétüm vlcifciV non iu-
ftificâreturin fêrtnonibus fuis- j & nbn vincéret iudica-
tus. A;t vbi diétum fcft,morte, dignus eft vir qui fecit hanc
rem,Défis qui venerat ad indicium iudicäfidusduftifica-1
tus éft in fermönibfis fuis,& vicit duha iudicatur. Videa-'
musnuncquidegitViétoriaDeijtenüirlmperarotétnca-
ptiu.um,&tradiditlfententiæreum.ReiisadcleTOentiam
j. conuolat,& eXuens ft purpura,induit ft cilicio,cihéreni
j tafiquampadémmanducanSj&potumfuum lachryiùis
i mifc®ns : Qftende,inquit,Domine,quibusfaélismuté-
j tfitfentcntia. Sienim mibiinhäfchumiiitatepofitödi-
gnatusfuerisindülgëre,etiàmimpijâdtë tomiertentur;
■ Miftrerè obfècrb, fecundùm magriam tnifericordiâm
tuifm,qu6niam iniqùitatem meam ego agnpfcb. Agnb-
: fco i Lifte iratum te jiniuftè çgifle mëi T ibi loli peceaui,o-
■ tnnis qui fub iudicio viüit : cum deliquerit,péccat Deoj'
J peccaf & legibus mundi. HicaiitèmRex fubriüllo alîd
; nififubDeofbloagëns j ipfum folufti fupèr potèftatem
| fuàm metùënSjDeofblipeccapit. Maluin,inquit,Coram
j te feci,nonfugi 4 fàcie tua; Voluieriimvc itidiëares me
delinquentfcm j potiiisquàmligareàme fugiéntëm. In
iniqüiratibus çonceptùs fum.Seriiauitincönfelliöhfefùa
CréatdriS bonüm; Non enim dixit, cum iriiquitatibus,
aüreum pecCatisgehuirmemäterftifea, fedininiqüita-
tibusAoceptüsiiini,& in peccatis genuitme mater mea.
Dicendo enimmatrem infuisitiiquitaribus eum concc-
pifle,& in pectaris feciili peperilTejfignauk. jf^uia ômhe
péccatüm cordé coheipitur, & oré confummarur: Hic1
autèni quinàfcitur -, fènténtiamAd«ehabet, peccatum
vèrofüümrtôn habet. T u Dominé veritatem dilexifti;
Teftiporequoègo fàlfitatëm côtnpo'fui y vt in graüibfi
pugna poncretur. Vrias, hocirtcertum & occultiimiri
peccatis meis,quod ètatin corde meo inanifeftafti mihij
& ita mariifeftafti inihi i Vt ego contra meipfum profer-
rem fententiam.V erûm quiaalperfi.Qneliyiopi purifica-
.fionèm fieri fotdifirh prteéepifti : Afpergès më Hy fôpo,&
mundaboriLauabismê &lupér niuem dealbabor. Hoc
fietjfi ânditfii meodederis lætitiam ^ cùtn diiffum fueric
mihirPaftor ouiiim,nuncio tïbigaudium magnums quia natus
éft tiodié Dominus ex femme Dauid fetudum carnem. Èctëgab-
diürh jper <Juéd exfilteht bffa humihata £ pér quod auél-
tis Déus faciëm tuàniàpccCatismèis , perquodomnes
ihi.qùitàtés mfeas dêlès1, peripfiiiti ebr mundum Créas in
ftie Deusi peripfurn fplritüm rei5tüm innouas in vifeèri-
biis meiSjVt dëfidcriô fpititali defiderium carnâle exclu-1-
dam ita quicquid peruerfum éft ëXccrer, vt quicquid
rèétum Coram te probatur ampleélarj HaeC deprecatem,
nûnmè proqeias dfacie tua j &Spiritumftnétum tütim
ne auferas à me. Séd redde rnihi lætitiam quâm perdidi,-
& fpirifüm quem ad confirmàndani ifidulgentiam tri—
bfiis,peripfum cotifirinàme. Tertio'autefii lpiritümno-
minando,T rirtitarem in vnitàté elle pètdocuit. Cum ër-
go, inquit, me cônfirmaueris,deindeindulgentiam tfiam
'Hoino te
ipfumcc
jdemoar.
Pcccàtuiri
corde coq
cipitür, &
H tb .i.*