i l
\ i ' f i
H
Remtgij Epifcopi Rhemcnfis,
\ 9 * *
tum , quæ vide mus memotiæ rccpndimus 5c in tenebris
extollat we, fubaudi in fupeibiam , datas eft mihi à Domino
ea quæ videmus imagïualiïçr cet nimus,infuper &:forania
fiipiulus carnis mu Angelus Satana, qui mecolaphi^:,Çlmazixï
& ædificia ,'Sc homines <i quos dudum vidimus ne fpi-
énitri di eu n’t A poftolumdolore çapitislaborarc, q ui daim
ricuali vilionevidemus in anima, quali prælentes fine no-
àDiabolo de ardore libidinis tenrari, & afïligi, quod venus
bis. Iftæ duæ vifiones communesjfunt nobis çum peCQ-
eft.; Neergo in fiuperbiærümorem excoliépécuri per*-
ribus, & voiatibiSbus, quæSc corporè vident, &loca
mifliis eft tenrari d Diabolo deardore libidinisxquemàp-?
propria recognoicunt, ncuçpecora agnoicunt prælèpia
pelîàc fttmulum carnis. Vt enirh dicünç'Dôdjtores V'fti-
fu a ,& iïie s adnidosfuoSreaeunt , quiarecordantur il-
m ulus proprie tim oris libidinis e ft , ipfumque fti m u-
lorum. Eft&tertia vifiointellé&ualis,.quam nullatenus
lumcarnis, à quo pungebatur, vocat Angelum Satanæ,
habent pecora, §& v.olatilia, nifi Angelij & homines ra-
id eft, nuncium D iaboli, quia àDiabolo mitrebatur, ilia
tione vtentes.} Vndeintclleâiüs idcm eft & ratio, camen
calis ftimulatio concupifcentiæ, Sç qùandocu n que Apo-
in omnibus - hominibusagit æqualiter î inteile^u âq-1
ftolus paciebatur illamftimulatianem, içiebatillatrià
tem difcernimus, quod illud corpus., illudiîmilitudo
Diabolo { ÿ i immitti.SedDominus qui perinittebateum
coiporis, & per hancvifionem videtur iuftitia, caritas, i-
colaphizari ,id eft,affilgi, 6c t ribulari à tentation®. Diaboli
pfe Dèus. Ad iftam ergo.;tertiam vifiqneraintelleéfoa-
, ne in fqperbiam erigeretur cognpfcendo fuam rra-
lemVquæ defignaturper tertium cQslum, & quætranfcé-
gilicatem, ipfc veique euftodieb^r eum » he in vicium li-.
dit fiiaexçellenciaduas præmiflTa«, ita raptus, ÔS eleuatus
bidiniscaderec. Vndeäppajret quia per venenumfuga-
eftdiuinicus Apoftoîus, vc tertium non per corpus * non
bàt venenum libidinis y 6c venenum, renratio carnis rii-
per fimilicudinemcorporis, (edlicuteftiplaveritas,cer*
gabatab illo venenum fuperbiæ. Déditnamqueei D o -
ne'ret, fieficut videnduseftpoft hane vitam ab omnibus
minus Antidomm Thiriacum quod de ferpente confici-
! eledtis i Q^vifiocameuidens tamque manifeftafuic,
tur , qui vocatux tiriachs, a quo & tiriaGum appellatur, &
i vçipfe ÂpoiioiuKTeprofiteaÉurnèfcire., verum quand©
fugaevenenum aliud dquotencabaturdëbbidrne,ab il-
[intertium tcelumin corpore,çùmcorpus viuerc dicitur,
lofanabaturdevitiofuperbiæ. QuiaàDominoaccépe-
î îiue vigilancis , fiuedormientis > fiuein ecftaliaiènfibus
rat contra venenum fuperbiæ -Antidotum thiriacum ;, cp
'corporis aliehaca ,a n qnininodecorpore exierit,vt mor-
guftatum,Yenenumpellit, erudire quippe v oie ns Do-
tuum corpus iâcèret,dùheçpera«5i:aiUàdemonftratione
minus eleétos lu os, & euftodirein humilicate virtutum,
; membris mp11uisanima redderceut , Sc nonquahdor- | permittit éos fæpe tcntari> frcuc egtegium prædicacôrem
mienseuioilaret , aut eeftafi aliebatus denub rediret in ^Diabolo permifît tentâri.- Ne magnitudine reuëlatto-
fenfus,fedmortuusomninoreuiuiïceret, Ètfciobuiufmo- numextollipotuiflèc , ipraniquetentàtionem fic difpor4
i di hominm fiuein corporèfiueextracorpus ne[cioxDcusfiu. Quo- nit, vt qui elati perircpoceranc ^ in humilicacis gradu cô-
! itiamraptusefttnparadifum&audiuitarcana verbaqua non li~ | fîftehces à perditione & præcipitatione [eruencur ,qua-
cetbominiloquï. Bis raptum fe dicit Apoftoîus, pnmum ptopter fi quisceritacionem aliquam-fuftiuec V.noh debet
ad tertium coelum , pofteainparadifum. "Nonin ilium delperare, nequë defieere i led cum Dei adiucorio cetca-
paradilumterrenum,vbi quondamfuitProtoplaftus fub-1 re ,v t vincac. Propter quod ifübmdi impedunènrum libfr
audiAdam ledincoelellem» Nam Paradifusinterpreta- j dinis , ter Domïmmrogam vtaifçedereta me,^ïmüUisçztnis ,
turhortüsdelieiarum, &hgnificat beatitudinemeledo- ! üue Angélus Sacanæ. Quæri pocelliftp inloço cum Do-
fuiû coeleftemfcilicetrequiem, adquamrâptutn le di- j minusdicacper Prophecam de quolibet elc(5lp.Adhucte
cit Apoftblus.ebmodo i quo & ad tertium coelum. Au- J clamante dicarn ècceadfum,8c inBuangeliOjOmniagwic«»-
diuit arcana verba ,id eft » occulta » fecreta, atque inefFa- ' qitepetieritis in nomme meo , fient ,vobis , quare eximius A-
bilia»quænonficethominiloqui: interipfos Ipirituales ■ poftoloEumoransliberariatentationeDiaboii>& ftimu-
Viros coeleftem vitam ducentes fiiri t ali| alijs cap acio r e s, j îaciOne carnis non fit exaudi eus. Sed feie nd ù me ft , quia
atqi meliores.,ih tantum vtâdeaperuenerint » quæ non ideo-nonexaudicus y quia nOn-petebatin noihiuelefii,
^ . - m w i * id eft,quQdad'fHucemfuàmpercinebar. Nefciebatenim
pecere pèrfe, quidvtilefibierât. Sièipléaliasdiçir. Nam
quid oremus ficut oportet rtefiimus fi ergp efiêc exauditus, vt
ab illo r^ecederec tencacio diaboli , 'concupifciêntiaque
carnis, poterat euenire ,vtcicpiin fuperbiamextollere^
tu r , & ne nimiurn contriftaretur. Audiamus. quid ei
Dominus dixerir fine per Angelum feu in corde, aur alia
reueiatipné. $ Sujfkit tibigratiamea, gratia ifto in lôeo
telligicur^uicquiddonprùmgrads^datumeftApoftblo
Paulp »videlicetqîiod de coelo vocatus eft j?ouod fîdem
accepit vc crederer, quodremiflîonem omnium pecca-
toru m in baptifmaté percepit, quod ad gratiam Apbfto-
lacus, 8c prædicaçibnem_.gentium eleAns eft ,^quod f i-
pientiâmpræ omnibus Apoftol is 'a D oini nopercepit, &
quod ad ' vifiones, & reuelation'es j Domini ad rer-
tium coelum raptus eft', neç non qiîod verba infeffa-
bilia audiuit in paradifo , de ifta-gratia dixit ei Dominus
, fiifficittibf gratia; miea' , ideo nblï ôrare pco ftir
mulo carnis » ne forte in iuperbiam labàris. ,
Namvirtusin infirmitate perficitur, virtus, id eft » perfeâio
vitcutum in infirmitate carnis , & la b ore., atque tenta-,
tioneperficitur, fi ipfa infirmitas patienter Ifuftinetur, &
contra tentationem concupifcènciæ viriliter pugnatur.
^ibenrerigiturgldriaborin infirmicatibus meis vt inha-
^>icet in me virtus Chrilti. ’Poftquam cognbukprodefiè
libi quod nocere pu tabac relpo nfum acce pic à Domino
quo peçfeâib vitæ omniumque virtutum in infirmitate
pèrfici'tur libenter fiîdiçjt gloriari, id e ft, gauderc & læ-
tariin fuis infirmicatibus, id eft, in fuis pafii.onibusquas
pro ^hriftofuftinebat vç in eo digharetùr habitarc virtu
s i 6c gratia do fior u inomnium» hue perfeâio Chrifti.
Ergo quia aliter perfeiftionem virtutum habere non pof-
fumus, nifi ten tamenta & oble&amenta carnis patienter
fuftiâüelicèc
eu alijsloqui, de talibu&graf Apoftoîus, qui audiuit
in, paradifo paradiforum ineftabiliayerba, quænon licet
hbmihi loqui , id eft | aut ille qui audiuit non poteft ea'a-:
lijsnarrare prop ter in’effabilitàtem illorum,aut non pér-
mittitiir ei , aut fi çantæ dignitatis eft » vc permittàtur ei
loqui-, & poffit alijs narrare , illis qui audiunc non licet
ea lo q u i, qüianonyaientea capere pbmagnitudinéin
myfteri©ràth/Pro buiufittodiyC\ibaMdi vifionibus Dei mani-
fetfiifiinis^if>rMèt>r,læcabor,gaudcbo, & exuitabo ,frome
au tem, îdeft, pro m e a ex t o 1 1 c n tia , & ‘laude vél prb meis
tàeàtis iNihUgioriabor, quia gratia Deifumid quodfum;
nijiininfimitattbus meis. s Intaipitatisnbmihe'compmheh-
ditomnia incbmrrioda, &,palfiones)quasfûftinebat'pro
Ghrilli nomiiie^ih quibus ipfe glbriabatur. Nam etji Vo-
/^o^/orwfi i fubaudiprqpter tberitum , quôdhabeoa-
_pudDeüm,N?Beroi«/pie«fi//«dnarrandoi'quare^r^iM-
temenim dicam y hocdicit quaf. meritura iuum profitea-
tur, qébd habec apud Deum » nbnerit împrudens, quia
veritatem loquituc, ergo.fi quis prb vtilitate & ædifica-
• tione aliorum bonum fibi diuinitùs'cbnceftum cum hu-
militace narrat î non agit infipient^r- ; quia-v^ritatemlo^
quicqr. ^u iv e ro bonum qilpd habecpropceriatftan-
tiàm.a4ijs. præditat, deputans illud fuis mèritis, yeiqubd'
nonhabet | dicitiè'babe're , lhfipien^& nimiuftfeft im-
prudens, quia men^aciumloquitur. Pdrcoautetn ,id c ft„
dim i tt on à r rare gl o ri am meam , & meritum atquegra-;
tiâ,Ne quis meexïjhmetfupra id quod vïdetin nitiaUt audit ex me.
f Nol|bat Apqftolus Barracè gratiam fibi largitam , qüia
nol ebat maibjappârefe ; & fan â io r quam eràf : Inde di-
cit,idcirco pofegloriâfi, &^imittoomnem gratiam çpi-
hi cbhçeflam> ne quis, putet me meliorem, fàndËorcmq-,
elle fupecid »quod videt inmeaconuerlàtiùhe, aut fupra
id quod audit ex me ab alijs. Et ne magnitudo reuélationum
m je - i
m m
fuftinuerimus , pughando tarnen coima Vicia cercéiTius
cum Apoftolojvn» nobis bahnet virtus 8c graria donorum
Cbnfii:pariterque cum rllo corbnémurin coelefti regno,
,proptet:quod fubaùdi : vc ihhabitec in me virtus Ghrifti.
Placeo mihi ihinfirmitatibus ttieîs non jivprofperirate & diui-
tiis hüius'fæcuüh»^^^tôBtBiBcfWjid'eftjin fiagèllation>büs,&
ôpprobriis.nonin honôribusfæculi.lB neicfiitatibus, non
inepuliSjVelodoJlBpfi'/cfafioBjttfî non i.n faltationibus.i»
angudïts nb in ia(ftatiaelacionis,&hocprflCl)Mjîopatior no
pro aliquQ crimine.e«/« è»A?Bi»Jîm<>>',lubaudt in corpore,
tunepotensfuin,fubàudi in anima.Vnde actericur,affligicur
Sc i n fir m at ùr ,i nd e anima roboratur&creicir. Pactusfum
iB/»/)ienr,fubaudi mea mérita & vircuccs proprias narran-
do. Sed tamen vos me coegiftisad hoc,quos ab amorc
ftlforum Apoftoloruin adnofttum vojui teducere. lnfi-
I pie ntem fe dici t,féd vti que n oh eft in fipiens.quia vera lo-
I cutuseft.ôdicetprolaluce aliorum coaétusluas virtutes
(nàrraret,tarnen de humilitatis gradu non cecidit. Ego f-
\'tf m :H^Uiavcibis,coniniendari^dciï,[^tidtit\, tnhil entm minus
\fed inpùdicatio ne,in virture miçaculoiu, ab Ins qui fupra md-
i dam Apoßolidd cfl .àPetro.Iacbbo^liifqUe præccllbribus
i meis, qui à meis defradtoribus dicuntuf lupra modum
l.meum elle magni Apoftoli.T<iw/?//î nibilfumjd eft,6èquâ-
C A P V T X III.
Comminaturiisqui peccauerunt, quo ad poenitentiam
prouocetinead ipfos veniens coga^r feuere cos cafti-
gare data fibi â Chrifto poceftace,cums virtutem mémo
deberentin (èipfisàgno/cere: additque generalem
exhorcationem,&: falutationes.
Deut.ig.
MM
alt. i8.
ijhumflabit omneverbum. •f Pradixi,&prddico, vt pra-
fens, & nmc xtbfens, ijs qui antepeccauerunt, & ceteris omnibus
,qtio'niam fivenero iterum, non par cam. ^ Anexpenmentumquaritiseius,
qui tnme loquitur Chhfias.qui mvfibts non in- j p ||__
firmatur,fed potens eft in vobis : , f Nam etfi crucifixus eft ex ‘ioan.8.c.
mfirmitate : fedviuitex virtuteDei: Nam & nosmfirmifu- 7.
musinilloifed viuemus cum eo ex virtuteDei in vobis. f Vof-,Heb.io.e.
metipfos tent ateft eftis.in fide; ipfi vos probate. An non cogno- f t '
fcitisvofmetipfos,quia Chriftus lefus in vobis eft ? nifi forte repro- I ^
bieflis. t speroduttm quod cognofitis,quia nos non fumus re- 2”
probi. f Oramusautem Deum vt nihil mailfaciatis, non vt nos\ ■
probatiappareamusfed vtvos quod bonum eft facigtis: nos autem j 4 *
vtreprohifimus. f Nonemrn pojfumus aliquid aduerfus veri- <
Luis tim nihil comparacioneilloi'ulu^TMtarnen Apofiölatus tattnifedproveritate. f Gäudemusenim quoniam nos infir-
j we?,ideft>miracula^c74yit/>ervwfiue in vobis, quia mot- mtfumus,vos autem potentes eftis. Hoc&oramus veftram con- ,
| tuos veftrosfiifcitaui.öc infirmos curaiii. Quid minus habui- fummationem. % Ideo lucabfens fcribo,vt nonpräfens durius d-
\ftisprxcjtierisEcckfns, nifiquod nongrduatii voj,mhil accipiens 1 gamfecundumpoteftatem,quam Dominus dedit mihi in edifica->
U vobis? Do«rf«,id cft^ndulgete mibibanciniuriam. Si in- Tonern, & non in defiructionem. » Dexetero fratm,gaudeter
I iufiadicemla elMi'pnicosioquicur.Reenim vera iniuria
I non eratjfed cbnlîderatio. Ecce^ertio bóeparatus fum venire
! advos. Quæri poteft,cum nofi lcgamus ilium venmqad
eos,nifi catiicummodovna vice ,quandb moratus ëft a-
pud eosannbvno&dimidip. Nequë poftea quamab
efe,difcel|ït,fièutiplë in priori’ epïftöta dicit, quia teftor
Deu hl non veniGofinchum ppftquam avobis reCeffi
pareens vobis,ideft,ne vofefi bneri cflèm : Quare modo
dieat Ie tertio venireifciendumeft, quia per prælenciam
carnis vna vice râhrümmodo venit quandb eis prædica-
uit Secundo pérprioremEpiftol'am venir, non per fe-
metipfamfl' - ' Tertio periftam Ëpiftoïain dicit Ie venire. I Qmfi enim in Epiftolis fuis veniebat ipfe. Nanerograuïs
vótïJ,id^ft,nihil accipiam a vobis. Nöb qu&ro veftrajedvos|
id eft,veftram falatem. Ego libentifsimempendam , fübaudi
vobisomnia,quæmeafunt inprædicatione,in miraculis,
& fuperimpendarjd eft, mbrti m e tradam. pro a ni mab us ve-
ftcisjïcet vosplus dïlïgens.minusdilïgar3fubaadi à vobis. Sede-
fiô,egovosnongrauaui,ESho aduerbiumeft,prbprie conce-
dencis Ôcponitur pro etfi,illo autem in loco huncobtinet
8c fenfuni>fedeftb,ideft,fiminusdiligoràYo,bis,ego tamen
vosnongrauaui inaliquo. Sed cum ejfemafUitus dolo ! yîiw7«ji»jüo,ideft,tribulationes, & anguftiasfuftinemus
vos cepi. Increpâtiuè atque interrogatiue eft legehdum
Cum eflëm,inquit,callidus& ingeniofas,dolo,& fraude
vos ce pi ad fidem Gfirifti ? Non ^ fed per prædfca tionem
veram&virtutemmiraculorum adduxi vosad fidém coopérante
C hrifto. Ohm putois quod exeufemus nos apud vos }
fubaudi nonfacimus.quianoneftnecefle. Hocduplici-
terintelligipoteft.Numquidàpræterito tempore dubi-
tatis de nobis,arbitrantes nos ideo talia loqui,quafinon
fimpliciter agamuserga vos,& idcirco nos exculèmus,nô
loquimur ideo talia, vt nos exeufemus,quia fimpliciter
incedimus. Alitefolimputatis quod exeufemus nos a-
pud vos. Ec eft fenfus àpræterito tempore cognpfcitiscô-
uerfationera noftram<&prædicàtionéî& ideo nonfindi-
gemus vt nos excafemus.CoraDeoPatieinChri^oloquimur,
id eftjhonorem Chrifti,quætentesjtcftificat illis ad fatis-
faciendum quia veradicit, Teftis cft mihi Deus Pater 8c
Chnftus cuius/honorem quæro,quiâ fimpliciter iricedo
erga vos. Omnta autem fubaudi ihcoraraoda fuftinemus
propter vos^neiterum cum venerohumiliet me Deusa-
püd voSjideft,affligat inieiunîii,& fletibus proptër Veftram
inçorreCtlonem. Apoftoîus non habebat peë-
cata propria,quæ ^efleret, Sc ideo alioruin1
defiëbat.
propter illam,fed viuemuscum eoexvirtute Dei in vobis,ideft,
propcervos,quibuSprjedicamus.Viuimus iam cum "illo
in fpe per virtutem Dei,qrneeft in nobis vel propter vos
Iperamus vitam habere cum Chrifto, Oramusautem non
vtnosprobati appnreamus,fed vtvos quod bonum eft faciatis, nos ’
autem vtreprobtfimus.Pcohus fiue probacus apparet Iudex,
quandoinuenit quod puniac in fubie«ftis, pet quod q-
ftendat poteftatem fuam.cuhq vero videtur reprobus
quandonbn inueniet quod vindicet,vbi fuam oftendat
au<ftoviratem,§t probet iudicium: Acfi diceretnon o-
ramus vt in vobisaliquid inueniamusad puhiendnm,fed
vos quod bonum eftfacientes,nosreprobi ihueniannir,
in hac parte,non inanniences vbi oftendamus noftram
poteftatem,No»pojfumusaliquidaduerfus veritatemfedpro ve-
ritate,id eft,non polfumusnoftram poteftatem oftende-
reconcrahominem veritatem habentem,fed pro verka-
te decetteiiimgiudemus quando nos infirmifumus no cor-
pore fed p o te ftace j,quia ru rice ftlu dex- quafi infirmusdum
fuam poteftatem non poteft oftendere & tunc furtt fub-<
ie£ti potenres quando non tiibent Iudjcem.Gr^/w Domini
noflri lefu Chrifii & caritas Dei Parris & communication id eft,
focietas 8c coniundtio fpiritusfantti cum omnibus vobis fubaudi
fit. Amen, fiat vt dicimus.
Explicit fecündaÉpiftola ad Cotinthios.
I i i i
8.
perfeüieftote,exhortamini,idem fapite,pacem habete,&Deus pacis I
&dilectioniserit<vobifcum. f Salut at e inuicem in ofculo fanA
cto. Salutant vosomnesfanft'i. f Gratia Domm nofïn leftil
Chrifti>& chantas Dei,& communicatie fan&i Spiritusfit cum e-1
mnibiisvobis Amen.
ECcetertio venio ad iw.Primu m per lemetipfum, deinde |
du abus vicibus per Epiftolas meas. Inorèduorum vil
irïumtefiiumftabit omne verbum. Tres teftes comparât fuis
tribus aduentibus,ficut in lege,aut tribus teftibus.defen-
debat fealiquis,aut tribus teftibus Conuincebatur,aut ifti
aut tertio aduentuillius coneóti Sc emédatflaudati funt,,
aut fi incorreóti manferunt acrius reprehenfi ab Apofto-
lo vindiefcam perceperunt. An experimentumqtiarifiseiiis qui
in meloquitur Chriftus,qui non infirmaturfedpotens eft in vobis ?
Acfidiceret: Numquid quæritisprobationem Chrifti,
qui in meloquitur, vtrum valeat peecata veftva punire
per me,qui in vobis non eft impotensln miraculis, Sc vir-
tutibus faciendiSfVtique poteft. rr/z crucifixus eft Chriftus
ex infirmitate,czvnis,fedviuit ex vïrtute Dei,id eft,in diui-
nitate fua manet impa(Iibilis.N<*?Mdr nos Apoftoli infirmi
II
i '
m
i; 4 I
lil